آیا خار پاشنه همیشه با درد همراه است؟
خیر، ذکر شد که خارپاشنه علت درد نیست ولی معمولا با آن همراهی دارد و هر دو به دنبال بیماری دیگری به نام التهاب فاشیای کف پا ایجاد می‌شوند.
در حقیقت باید گفت در افرادی که درد زیر پاشنه دارند در 50 درصد موارد خارپاشنه در عکس رادیولوژی دیده می‌شوند و به صورت بر عکس افرادی که کاملا سالم هستند و هیچ گونه دردی زیر پاشنه ندارند، در 16 درصد آنها خارپاشنه در عکس رادیولوژی دیده می‌شود و بنابراین این وجود خارپاشنه مساوی درد زیر پاشنه است.
خارپاشنه در چه افرادی بیشتر دیده می‌شود؟
این بیماری هم در مردان هم در زنان دیده می‌شود. ولی شیوع آن در مردان کمی بیشتر از زنان است و اغلب بیماران فعال هستند، کار می‌کنند و راه می‌روند.
تشخیص خار پاشنه چگونه است؟
اغلب پزشکان با معاینه کف پا متوجه این بیماری می‌شوند ولی معمولا یک عکس رادیولوژی هم درخواست می‌کنند که اغلب در آن خارپاشنه دیده می‌شود. اما همان گونه که ذکر شد در بیماری (التهاب فاشیای کف پا) که علت اصلی درد و نیز علت اصلی خارپاشنه است. فقط در 50 درصد موارد خارپاشنه دیده می‌شود.
به‌ندرت ممکن است پزشک به بیماری‌های که درد زیر پاشنه می‌دهند هم شک کند و برای تشخیص یا رد کردن آنها مثلا از اسکن استخوان و سی‌تی‌اسکن یا آزمایش خون استفاده کند.
درمان خارپاشنه چیست؟
درمان درد پاشنه ناشی از التهاب فاشیای کف پا چه خارپاشنه دیده شود و چه دیده نشود یکسان است. بسیار نادر است که این بیماری به جراحی نیاز داشته باشد.
هیچ درمانی هم پیدا نشده که صددرصد موثر باشد و در هر درمانی احتمال آن است که بیمار پاسخ نگیرد. ذکر می‌شود که اگر درمان غیر جراحی به طور کامل و درست انجام شود و این درمان 9 ماه ادامه یابد احتمال بهبود بیمار حدود 90 درصد است. پس اولاً درمان طولانی مدت است و ثانیاً باز هم اثربخشی آن صددرصد نیست.
درمان غیر جراحی خارپاشنه چیست؟
در مراحل حاد درد معمولا داروهای ضد التهابی خوراکی مثل مسکن‌های ضدالتهابی داده می‌شود و همزمان توصیه می‌شود بیمار کمتر راه برود و وزن خود را نیز کم کند. کفش بیمار باید اصلاح شود یعنی تخت آن سفت و داخل پاشنه آن نرم باشد و حدود 2 سانتی متر پاشنه داشته باشد.
برای نرم‌تر شدن داخل پاشنه و کفش و برداشتن فشار مستقیم بر روی نقطه دردناک پدهای مخصوص تجویز می‌شود که داخل کفش گذاشته شود. در موارد درد حاد استفاده از کمپرس آب گرم یا کمپرس آب گرم وسرد به طور متناوب هم مفید است. فیزیوتراپی، ورزش‌های کششی فاشیای کف پا و تزریق موضعی دارو هم جزو درمان‌های غیر جراحی است.
نقش فیزیوتراپی و ورزش‌های کششی کف پا چیست؟
فیزیوتراپی هم جز درمان‌های غیر جراحی است در فیزیوتراپی با ایجاد گرما در محل درد و نیز با کشیدن فاشیای کف پا به کاهش التهاب کمک می‌کند. برای کشیدن فاشیای کف پا معمولا توصیه می‌شود بیمار بنشیند، پشت پاشنه پا را زمین بگذارد و با دست انتهای کف و زیر انگشتان را بگیرد و به طرف عقب بکشد. در این حالت تاندون آشیل پاشنه پا را نگه دارد و با کشش دست فاشیای کف پا کشیده می‌شود.
ثابت شده نوعی از فیزیوتراپی به نام امواج شوکی یا shock waves در این بیماری خیلی کمک کننده است استفاده از امواج لیزر هم طی فیزیوتراپی مفید است. ضمناً متخصصان فیزیوتراپی ورزش‌های کششی را به بیماران آموزش می‌دهند که در منزل هم انجام دهند. باید دانست درمان این بیماری انجام تمام مراحل فوق است و مثلا نمی‌توان به تنهایی با لیزر درمانی آن را درمان کرد.
شاک ویو
درمان با امواج شوک خارج جسمی یاESWT یا همان اصطلاح بین بیماران و پزشکان موسوم به شاک ویو SHOCK WAVE درمان مدرنی است که از سال 2000 تاییدیه سازمان غذا و داروی آمریکا FDA را کسب کرده و در درمان فاشئیت پلانتار یا همان التهاب فاشیای کف پا و خار پاشنه از آن استفاده می‌شود.
در این روش امواج مافوق صوت از طریق پوست به بافت‌های ملتهب فاشیای کف پا و استخوان ریز خار پاشنه برخورد کرده و انرژی زیاد آن باعث ترمیم و بهبود می‌شود.
ESWT که به نوعی برگرفته از روش سنگ شکن کلیه است با درد و خونریزی و حتی تولید گرما در محل استفاده همراه نیست. این روش درمانی به بیمارانی توصیه می‌شود که 6 ماه از ابتلایشان به خار پاشنه یا التهاب فاشیای کف پا می‌گذرد و به درمان‌های حمایتی غیر جراحی پاسخ نداده اند.
در واقع در دوره حاد بیماری خار پاشنه و التهاب فاشیای کف پا شاک ویو موثر نیست. ESWTبه بیمارانی که ضربان ساز قلب یا به اصطلاح معمول باتری قلبی دارند تحت درمان با داروهای ضد لخته مثل هپارین یا وارفارین هستند و یا باردار هستند توصیه نمی‌شود.
برای خواندن بخش اول- خار پاشنه- اینجا کلیک کنید.