سازمان ملی اقیانوسی و اقلیمی آمریکا اعلام کرد سال گذشته میزان CO2 اندازهگیری شده در جو توسط رصدخانهی جوی ماونا لوا در هاوایی به 405.1 قسمت در میلیون رسید. این رقم نشاندهندهی افزایش به میزان 3 قسمت در میلیون است که با رکورد افزایش 3 قسمت در میلیون سال 2015 برابری میکند.
به گفتهی پیتر تانس، دانشمند ارشد شبکهی مرجع گازهای گلخانهای جهانی NOAA، در پنج سال پیاپی مقدار CO2 در جو هر سال حداقل به اندازهی 2 قسمت در میلیون افزایش یافته است که نمایانگر نرخ بیسابقهای از افزایش است. تانس میگوید:
نرخ افزایش CO2 در دههی اخیر بین 100 تا 200 برابر سریعتر از آن مقداری است که زمین در طی گذار از آخرین عصر یخبندان تجربه کرده است. این یک شوک واقعی به اتمسفر است.
این عدد بسیار چشمگیر است؛ چرا که مقدار کربن دیاکسید داخل جو از حدود 10،000 سال پیش تا زمان شروع انقلاب صنعتی حدود 280 قسمت در میلیون بوده است. میانگین ماهانهی جهانی اولین بار در ماه مارس 2015 به بیش از 400 قسمت در میلیون افزایش یافت و بر اساس اعلام محققان NOAA با سرعتی بیشتر در حال افزایش است. موضوع مهمتر این که آلودگیهای کربنی برای سالها در اتمسفر باقی میمانند؛ بنابراین، با وجود اینکه برخی آلایندهها در سالهای اخیر کاهش یافتهاند، سطح متوسط جهانی همچنان در حال افزایش است. در سال 1960، مقدار این آلایندهها حدود 300 قسمت در میلیون بود که نشاندهندهی یک جهش پرشتاب در یک دورهی زمانی نسبتا کوتاه از آن زمان است.
به گفتهی رالف کیلینگ، مدیر برنامهی CO2 اسکریپس و یکی از متخصصان گازهای گلخانهای، این یعنی سطح کربن دیاکسید موجود در جو در زمان حیات بسیاری از مردم زنده در جهان به میزان چشمگیر 40 درصد افزایش پیدا کرده است. گیلینگ که پدرش چارلز دیوید کیلینگ یکی از پیشتازان در زمینهی سیستمهای مدرن اندازهگیری کربن بود، گفته است میزان کربن دیاکسید تا زمانی که سوزاندن سوختهای فسیلی افزایش یابد، در سطح بالا باقی خواهد ماند و این میزان در سال جاری یا سال آینده به عدد 410 قسمت در میلیون خواهد رسید.
او میگوید:
اگر دست روی دست بگذاریم، سطح CO2 مرتبا بیشتر و بیشتر خواهد شد؛ این مقدار کربن دیاکسید بسیار بیشتر از مقدار موجود در جو زمین در طول هزاران سال یا حتی صدها هزار سال است.
سرعت بالای افزایش سطح CO2 توسط 40 ابزار دیگر در شبکهی مرجع گازهای گلخانهای جهانی NOAA نیز مشاهده شده است. کربن دیاکسید باعث به دام افتادن گرما در اتمسفر و اقیانوسها و همینطور افزایش سطح آب دریاها، افزایش خشکسالی در نقاط مختلف زمین و افزایش شرایط جوی نامساعد میشود. اینها تنها بخشی از اثرات بسیار زیاد مشاهدهشده توسط دانشمندان هستند.
کیلینگ میگوید:
برای حدود دو دهه، دانشمندان اقلیمی استدلال کردند که مقدار کربن دیاکسید واردشده به جو زمین توسط انسان که عمدتا ناشی از سوزاندن سوختهای فسیلی است، باعث گرم شدن زمین با نرخی سریع میشود.
نتیجه مشاهدات ماونا لوا نشان میدهد حتی با وجود کاهش آلودگیهای ناشی از زغالسنگ در چین و افزایش تولید انرژی تجدیدپذیر در سرتاسر جهان، روند افزایش CO2 نگرانکننده است.
اسکات پروت، رئیس سازمان حفاظت از محیط زیست ایالات متحده، هفتهی گذشته به بسیاری از محققان و گروههای فعال زیستمحیطی پرخاش کرد و این ادعای اشتباه را مطرح کرد که بشر عامل اصلی تغییرات اقلیمی نیست. اظهارات پروت همچنین شامل این ادعا بود که کنگره باید تصمیم بگیردآیا لازم است سازمان حفاظت از محیط زیست حتی بر تنظیم انتشار کربن دیاکسید نظارت داشته باشد یا خیر. او در مصاحبه با شبکهی تلویزیونی CNBC گفت:
به نظر من اندازهگیری دقیق تأثیر فعالیتهای بشر بر آب و هوا کار بسیار پرچالشی است و اختلاف نظرهای بیشماری در مورد میزان این تأثیر وجود دارد؛ بنابراین خیر، من موافق نیستم که بشر عامل اصلی گرمایش جهانی است.
نظرات پروت یکی از نشانههای مستقیمی است که نشان میدهد تیم مدیریتی ترامپ به هشدارهای دانشمندان اقلیمی فدرال در خصوص نقاط دادهای همچون نرخ افزایش CO2 مشاهدهشده در هاوایی، بی توجهی خواهد کرد.
چند روز قبل، گروهی متشکل از بیش از دو هزار دانشمند اقلیمی نامهای برای پروت فرستادند و در آن ضمن انتقاد از نظرات او، عنوان کردند که مهمترین عامل گرمایش جهانی در سالهای اخیر، افزایش سطح کربن دیاکسید و دیگر گازهای گلخانهای موجود در جو زمین بوده است. این دانشمندان که عمدتا از دانشگاههای هاروارد، استنفورد و موسسهی تکنولوژی ماساچوست (MIT) هستند، عنوان کردند که بشر باعث افزایش 40 درصدی سطح کربن دیاکسید اتمسفر زمین است و CO2 باعث افزایش گرما میشود. آنها نوشتهاند:
ما میدانیم که اگر به افزایش سطح گازهای گلخانهای ادامه دهیم، زمین به گرمتر شدن ادامه خواهد داد که نتایجی جدی برای اقتصاد و اکوسیستمها در سرتاسر دنیا در پی خواهد داشت.
نظرات پروت همچنین باعث ایجاد اضطراب در کیت سیتر، مدیر اجرایی انجمن هواشناسی آمریکا شده است. او نیز در نامهای به پروت تأکید کرده است که هزاران دانشمند مستقل و مؤسسات علمی بیشماری در سراسر جهان به این نتیجه رسیدهاند که بشر باعث افزایش سطح کربن دیاکسید شده است که حالا در حال گرم کردن زمین است. سیتر گفته است هیچ مؤسسهی علمی دیگری نمیشناسد که به نتیجهای متفاوت دست یافته باشد. او نوشته است:
ما درک میکنیم و قبول داریم که افراد و مؤسسات، چه خصوصی و چه عمومی، میتوانند در خصوص تصمیمات و اقداماتی که در مواجهه با این واقعیت باید اتخاذ کنند، به نتایج متفاوتی برسند. این طبیعت یک فرآیند سیاسی در یک جامعهی دموکراتیک است. اما توصیف اشتباه علم، بهترین نقطهی شروع برای یک گفتمان سازنده نیست.