به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از روابط عمومی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، طرح تحقیقاتی بررسی و مطالعه نقش میراث فرهنگی و احساس هویت ملی به مثابه سرمایه اجتماعی با هدف بررسی وضعیت آسیب شناختی میزان خودکشی در کشور انجام شد. اکبر علیوردی نیا، استاد دانشگاه مازندران که طرح تحقیقی «میراث فرهنگی و احساس هویت ملی به مثابه سرمایه اجتماعی» به کوشش او انجام شده است، با بیان این نکته که اجزاء فرهنگ و تمدن تاریخی بخشی از سرمایه اجتماعی است، گفت: وظیفه سازمان میراث فرهنگی بازیابی بستر جریان ساز سرمایه اجتماعی و فعلیت بخشیدن به آن است و غفلت از منبع عظیم میراث فرهنگی، خود موجب آسیب زایی ساختار اجتماعی و فرهنگی جامعه خواهد شد.
این پژوهشگر افزود: با گسترش شهرنشینی و فروپاشی شبکه های خویشاوندی و یکپارچگی خانواده ها، ضرورت و کارکرد سازمان میراث فرهنگی بیش از پیش نمایان می شود چون با بازآفرینی و تقویت سرمایه اجتماعی باعث کاهش آسیب های اجتماعی، از جمله تمایل به خودکشی می شود.
او هدف اصلی تحقیق حاضر را بررسی وضعیت آسیب شناختی میزان خودکشی در کشور، شناخت عوامل موثر بر بروز رفتارهای خودکشانه و نیز تبیین تمایل نسبت به خودکشی و ایده پردازی خودکشی با تاکید بر نظریه انومی – فشار خودکشی دورکیم و اگنو در سطح خرد و نظریه های سرمایه اجتماعی و اثر بخشی جمعی اعلام کرد.
علیوردی نیا افزود: این تحقیق علاوه بر توصیف نسبتاً جامع از وضعیت میزان تمایل و ایده پردازی خودکشی در میان شهروندان تهرانی، به دنبال تبیین متغیر وابسته تحقیق نیز بوده است.
این پژوهشگر با اشاره به این نکته که جمعیت تحقیق این پژوهش شامل همه شهروندان بالای 18 سال شهر تهران بودند، گفت: در سطح خرد، ابزار گردآوری داده های پیمایش در این تحقیق، پرسشنامه بود و در نمونه گیری نیز از روش سهمیه‌ای استفاده شد.
وی با اشاره به استفاده از داده های ثانویه مرکز آمار ایران و پزشکی قانونی کشور در سطح کلان گفت: با توجه به روند رو به فزونی خودکشی در کلان شهر تهران و بر اساس یافته های این تحقیق، خودکشی ها در تهران دارای تبیین کاملا متفاوتی از مناطق کمتر توسعه یافته ایران نظیر استان های غربی و جنوبی ایران است.
علیوردی نیا در ادامه اظهار داشت: می توان گفت خودکشی هایی که در شهر تهران، با توجه به بالا بودن میزان طلاق و پایین بودن سطح یکپارچگی خانواده و نیز رابطه معکوس بین انسجام اجتماعی، احساس هویت ملی و سرمایه اجتماعی با ایده پردازی خودکشی از یک سو و رابطه مستقیم احساس آنومی با ایده پردازی خودکشی از سوی دیگر، رخ می دهند بر اساس سنخ شناسی دورکیمی از نوع آنومیک و خودخواهانه هستند.
علیوردی نیا گفت: نتایج تحقیق نشان داد که با افزایش هویت ملی و انسجام اجتماعی، ایدهپردازی خودکشی افراد کاهش پیدا می کند.
به گفته وی، تحلیل داده های ثانویه در سطح کلان نیز نشان می دهد که نرخ خودکشی استان تهران در این سال با 3/5 کمتر از متوسط نرخ خودکشی در کشور(با نرخ 5/5 ) قرار دارد.نرخ خودکشی در استانهایی که دارای نرخ طلاق بالاتری هستند، کمتر است همچنین استانهایی که نرخ مشارکت اقتصادی زنان در آنها بالا است، نرخ خودکشی کمتری هم دارند.
علیوردی نیا با اشاره به رابطه معکوس سطوح توسعه یافتگی استانها با نرخ خودکشی گفت: هر چه استانها توسعه یافتهتر باشند، نرخ خودکشی کمتری هم در آنها مشاهده میشود.
او در پایان با اشاره به انتشار این تحقیق توسط پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری گفت: در انتهای این تحقیق به دلالت ها و الزامات سیاستی برای مدیریت پیشگیری از آسیب های اجتماعی در ایران پرداخته شده است.
