عدم مراقب از دهان و دندان می‌تواند منجر به اتفاقات حتی بدتر از بوی دهان و دندان خراب شود. شاید همه ندانند، اما سلامت دهان و دندان می‌تواند اطلاعات زیادی درمورد سلامت عمومی بدن را نشان دهد و همینطور برعکس.
تحقیقات نشان داده است که ارتباط قوی بین مشکلات دهانی مثل بیماری لثه با بیماری‌هایی مثل دیابت، بیماری قلبی، بیماری کلیوی، آلزایمر، آسم، پوکی استخوان و سرطان دارد. دلیل و چگونگی ارتباط بین سلامت دهان و دندان با بسیار از بیماری‌ها هنوز مشخص نیست، اما این تحقیقات نام بیش از 120 مشکلات جسمی را با بیماری‌های لثه مرتبط اعلام کرده است.
خونریزی لثه
رابطه بین بیماری لثه با دیابت رابطه بسیار محکمی است. ناراحتی لثه هنگامی رخ می‌دهد که لثه تحلیل می‌رود یا از دندان جدا می‌شود شکل جیب کوچکی به خود می‌کرد. در این حالت ذرات غذا درون آن گیر می‌کند و باکتری‌ها درون دهان تولید توکسین می‌کنند که باعث التهاب و تورم لثه می‌شود. اگر در این حالت لثه مورد درمان قرار نگیرد، استخوان و بافت‌ها که از لثه‌ها مقاومت می‌کنند خراب می‌شوند و از بین می‌روند.
کسانی که دیابت دارند زخم و التهاب بدنشان به سختی احیا می‌شود، چون سیستم ایمنی بدنشان عملکرد ضعیفی دارد؛ به همین دلیل خرابی بافت‌ها و دندان در آن‌ها بیشتر است و کمتر احیا می‌شود. کسانی که مشکلات لثه بیشتری دارند، احتمالا میزان “HbA1C” بیشتری دارند که نوعی از هموگلوبین وابسته با گلوکز است و برای اندازه‌گیری کنترل عملکرد دیابت است.
بر اساس انجمن دیابت آمریکا، رابطه بین بیماری لثه دیابت دو طرفه است. ناراحتی لثه می‌تواند بر کنترل گلوکز خون تاثیرگذار باشد و دیابتی‌ها بیشتر احتمال دچار شدن به عفونت باکتریایی دارند که منجر به بیماری‌های لثه می‌شود.
حدودا هر یک نفر از 5 نفری که بیماری لثه دارند دارای مبتلا به دیابت نوع دو هستند، بدون اینکه حتی بدانند. محققان از این رو پیشنهاد می‌کنند که به طور مرتب به دندان پزشک جهت معایه مراجعه کنند تا بتوانند از مشکلات جدی پیشگیری کنند. حفظ بهداشت دهان برای افراد سیگاری بسیار مهم است و باید علاوه بر کنترل میزان گلوکز موجود در خون، هر 6 ما به دندان پزشک برای چکاپ مراجعه کنند.
بیماری لثه و قلب
تحقیقات بسیاری نشان نشان می‌دهد که ارتباطی بین بیماری لثه و مشکلات دهان و دندان وجود دارد، اما هنوز هیچ‌کدام صددرصد قطعی نیست. به گفته این محققین این ارتباط می‌تواند به دلیل خواص پروتئینی در پلسمای خون به نام “c-reactive” باشد. این پروتئین در خون افرادی که دچار بیماری لثه هستند بیشتر است و میزان آن با توجه به التهاب بیشتر شود.
یکی احتمال‌های قوی این است که باکتری‌های موجود در بافت یک لثه بیمار وارد رگ‌های خونی می‌شوند و وارد بخش‌های خونی دیگر می‌شوند و باعث التهاب و مصدود شدن رگ‌ها و شریانات اصلی شوند. در یکی از تحقیقاتی که در سال 2010 منتشر شده، محققان نشانه‌هایی از باکتری‌های دهان را درون یکی از رگ‌های خونی گرفته پیدا کردند.
این تحقیق یکی از قوی‌ترین شواهد برای اثبات ارتباط قوی میان بیماری‌های دهان و قلب بود! عوامل موثر در بالا بردن خطر ابتلا به بیماری لثه و بیماری قلب و عروقی مثل سیگار کشیدن و پرخوری هم می‌تواند نشانی بر ارتباط زیاد این دو بیماری باهم باشد.
کلید معما تشخیص به موقع استبا این که هنوز دلیل خیلی محکمی برای ثابت کردن ارتباط بین سلامت دهان با دیابت یا بیماری قلبی در دست نیست، حفظ بهداشت دهان و دندان باید جزو مهمترین اصول بهداشتی باشد که شما رعایت می‌کنید. از بسیاری از بیماری‌های لثه و دهان را می‌تواند با رعایت اصول اولیه بهداشت دهان فردی و با مراجع مرتب به متخصص، جلوگیری کرد و اگر در مرحله اولیه تشخیص داده شوند به راحتی قابل کنترل هستند. درمانی که اگر دیر شروع شود، بی‌فایده خواهد بود.
سازمان ملی سلامت، پیشنهاد می‌کند دندان‌های خود را 2 بار در روز با خمیردندان استاندارد مسواک بزنید و به صورت هفتگی از فلوراید استفاده کنید نه بیشتر. از نخ دندان استفاده کنید و سالی دو بار برای معاینه پیش دندان پزشک بروید.
اگر می‌خواهید سبک زندگی سالمی را داشته باشید و سالم بمانید، بخشی از آن مربوط به رعایت بهداشت دهان و دندان خواهد بود.
