دقت کرده‌اید که تقریبا همه ما به‌طور متوسط 9 ساعت از طول روز را به حالت نشسته می‌گذرانیم و 8 ساعت نیز در حال خواب و به‌شکل درازکش هستیم؟ شاید برای‌تان عجیب باشد اما اگر به مدت زمان نشستن خود در اتوبوس و وسایل نقلیه، ساعات نشستن‌تان پشت میز کار و مدت‌زمان تماشای تلویزیون و… دقت کنید، متوجه می‌شوید که شما هم در دسته عزیزانی قرار دارید که زیاد می‌نشینند. بدن ما برای این‌همه نشستن طراحی نشده است. ساختار بدن ما حرکت و فعالیت می‌طلبد و این سبک از تنبلی را پس می‌زند. ما 360 مفصل و 700 ماهیچه داریم که اسکلت بدن‌مان را حرکت می‌دهند. سیستم اعصاب و عروق‌مان نیز برای فعالیت، وابسته به حرکت هستند. برای اینکه بهتر با تأثیرات منفی زندگی نشسته و فعالیت‌های اندک آشنا شویم، در ادامه نظرات متخصصان درباره سکون و بی‌حرکتی روی اندام‌های مختلف را جمع‌آوری کرده‌ایم:
کمر و شانه‌ها
بسیاری از ما تأثیرات نامطلوب زیاد نشستن را تجربه کرده‌ایم. این تأثیرات، بیشتر، خود را در نواحی کمر و شانه‌ها نشان می‌دهند. اما چرا؟
کارشناسان می‌گویند که افراد عادی نمی‌توانند بیش از 3 دقیقه بدون خمیدگی و فروافتادن حالت بدن بنشینند. به همین دلیل بعد از مدتی این تغییر حالت بدن باعث خستگی و آسیب دیسک‌ها و مفاصل می‌شود. چنین حالتی از بدن باعث کار کشیدن بیش از حد از رابطهای نخاعی می‌شود و به ماهیچه‌های کمر فشار بسیار زیادی وارد می‌کند، زیرا ماهیچه‌های کمر برای ایجاد حالت خمیده و افتاده باید کشیده بشوند.
اگر با رایانه کار می‌کنید نیز احتمال اینکه برای تمرکز کردن، گردن‌تان رو به جلو متمایل بشود خیلی زیاد است. این حالت نیز به کمر و شانه‌ها فشار وارد می‌کند.
پاها و کفل
نشستن به‌مدت زیاد موجب آتروفی ماهیچه‌ای (سفت شدن ماهیچه) در ناحیه‌ی پا و ماهیچه‌های سرینی می‌شود. علاوه بر این‌ها زیاد نشستن باعث کوتاه شدن ماهیچه‌های فلکسور (خم‌کننده) می‌شود و برای مفاصل ران مشکلاتی ایجاد می‌کند. از اثرات بد نشستن‌های طولانی می‌توان به گردش خون ضعیف اشاره کرد که خود باعث تورم قوزک پا، واریس رگ‌ها و حتی ترومبوز سیاهرگی عمقی (DVT) می‌شود.
سیستم قلبی عروقی و قلب
بدن انسان‌ها برای ایستادن ساخته شده است. با ایستادن سیستم قلب و عروق بهتر عمل می‌کند. بیشتر ما در طول روز پشت میز کار، رایانه و… می‌نشینیم و براساس تحقیقات مختلف، شدیدا در معرض ابتلا به بیماری‌های قلبی هستیم. در مطالعه‌ای در سال 2010 دو گروه از افراد بررسی شدند. دسته اول، افرادی بودند که کمتر از 2 ساعت در طول روز مقابل تلویزیون می‌نشستند و عده دیگر کسانی بودند که بیش از 4 ساعت را می‌نشستند و صرف تماشای تلویزیون می‌کردند. افزایش 125 درصدی خطر ابتلا به بیماری‌ها قلبی و عروقی به‌همراه 46 درصد افزایش خطر مرگ به‌علت سایر عوامل، نتیجه‌ای بود که از این تحقیق گرفته شد.
مطالعه‌ای دیگر در دانشگاه چِستر در سال 2013 نشان داد که با نشستن در هر دقیقه، 21 درصد کمتر از حالت ایستاده، کالری از دست می‌رود. پس بد نیست که میز کار خود را به‌صورتی انتخاب کنید که امکان ایستاده کار کردن نیز برای‌تان فراهم باشد. اگر زیاد از حد بنشینیم، آنزیمی به‌نام لیپوپروتئین لیپاز نیز غیرفعال می‌شود و کار تجزیه چربی‌ها در رگ‌های خونی با اختلال رو‌به‌رو می‌‌گردد. در نتیجه رگ‌های قلب مسدود خواهند شد.
شُش‌ها
وقتی تمام روز در حالت نشسته به سر می‌بریم، میزان اکسیژن ورودی به بدن‌مان نیز کاهش می‌یابد. فشردگی شش در حالت نشسته مانع از ایجاد فضای کافی در هنگام تنفس و نفس کشیدن می‌شود و اکسیژن کمتری شش‌هایمان را پر خواهد کرد.
مغز
زیاد نشستن مانع از رسیدن خون تازه و اکسیژن کافی به مغز می‌شود. این یعنی میزان هورمون‌هایی که حالی خوب برای‌مان ایجاد می‌کنند، کاهش پیدا می‌کند و عملکرد مغز هم کند می‌شود. پس عادات بد نشستن، علاوه بر مشکلات جسمانی بر روح و روان هم اثر منفی می‌گذارد. هر چه از طول روز بیشتر می‌گذرد، تمرکز کردن برای‌مان سخت‌تر می‌شود، علت این است که زیاد نشستن مغز را تنبل می‌کند و این نتیجه ورود کمتر اکسیژن به شش‌هاست.
لوزالمعده
دیابت هم به زیاد نشستن ارتباط دارد. بر اساس پژوهشی در سال 2011، پاسخ انسولینی بر اثر زیاد نشستن در حتی یک روز کاهش پیدا می‌کند. ماهیچه‌هایی که غیرفعال می‌شوند به انسولین (هورمونی که لوزالمعده برای تجزیه گلوکز و ایجاد قند ترشح می‌کند) به‌سادگی پاسخ نمی‌دهند. یعنی لوزالمعده برای تجزیه قند باید انسولین بیشتری تولید کند. این ترشح بیشتر در بعضی موارد منجر به دیابت می‌شود.
سیستم هاضمه
نشستن، شکم را فشرده می‌کند و همین موضوع باعث کندی هاضمه می‌شود. پس مشکلاتی نظیر یبوست، نفخ و سوزش معده ایجاد خواهد شد. ضمن اینکه در حالت نشسته، روده به نسبت حالت ایستاده تحرکات کمتر و غیرمؤثرتری دارد. به همین دلیل، کسانی که در بیمارستان بستری هستند معمولا مشکلات روده‌ای را تجربه می‌کنند.
پیشگیری
همان‌طور که تاکنون نیز گفته شد، نشستن زیاد اثرات بسیار بدی روی سلامت عمومی بدن دارد. اما همچنان راه‌هایی برای تغییر سبک زندگی و ایجاد عادات سالم‌تر وجود دارد. اگر شغلی داریم که باید زیاد بنشینیم، ورزش کردن و حرکات بدنی می‌تواند تا حد زیادی به سلامت ما کمک کند.
اگرچه تحقیقات متعدد نشان می‌دهند که نشستن طولانی‌مدت رابطهای مستقیم با بیماری‌های قلبی دارد، اما حداقل 150 دقیقه فعالیت بدنی در طول هفته می‌تواند تا حد زیادی از حملات قلبی و سکته مغزی جلوگیری کند. پس بهتر است در طول روز، فعالیت‌های جسمانی را به برنامه خود اضافه کنید. فعالیت‌ها می‌توانند بسیار ساده در حد قدم زدن برای رفتن به بوفه اداره و دانشگاه یا تمیز کردن خودرو و دوچرخه برای تردد به محل کار باشند. پیشنهادات ساده دیگر برای فعالیت بیشتر در محل کار از این قرار است:
- هنگام صحبت با تلفن بایستیم.
- ساعت تلفن‌مان را روی هر 30 دقیقه تنظیم کنیم تا در هر 30 دقیقه از جای خود بلند بشویم و به‌مدت 1 تا 2 دقیقه کمی راه برویم و از حالت سکون و نشسته خارج بشویم.
- جلسات و گفت‌وگوهایمان را ایستاده برگزار کنیم.
عادات نشستن‌مان را اصلاح کنیم. هر چه بهتر و صحیح‌تر بنشینیم، آسیب کمتری به شش‌ها، نخاع و قفسه‌ی سینه وارد می‌شود. پس سعی کنید میزی ایستادنی برای کار خود تهیه کنید یا تردمیلی تهیه کنید که امکان ورزش کردن در حین کار را برای‌تان فراهم می‌کند.
نکاتی که کارمندان معمولی از آن بی‌خبرند
24000تومان
12000تومان
