باداب سورت ؛ چشمه هایی پلکانی از جنس رنگین کمان

باز هم اعجاب انگیزی دیگر، در سرزمین مان ایران.

این جا چشمه هایی از جنس نور جاری است، برخی می گویند مقدس است و حتما هم هست. جلوه ای از قدرت لایتناهی خداوند است و چشمان جویای زیبایی راخیره می کند. نامش را باداب سورت گذارده اند و امروز میزبان مهمانان بسیاری است.

از میان #کوهستان جاری است و بر روی مسیری پلکانی به پایین سرازیر می شود. تنها در ایران و چند کشور انگشت شمار دیگر از این نمونه طبیعی وجود دارد.

منحصر به فرد است و هنگام دیدنش متحیر خواهی ماند زیرا در طول هزاران سال از کوهستان ها جاری شده و حوضچه هایی رنگین کمانی را پدید آورده است.

با کارناوال هم قدم شوید تا بر روی پله هایی از جنس آب قدم بگذاریم.

قدم زدن برروی پلکان هایی رنگی که آب از میان روزنه های آن  می چکد را تصور کنید.

این جا ، جایی شبیه به سرزمین رویاهاست.

می توانید بچشید آبی را که مزه اش گاهی شور و گاهی شیرین است رنگش گاه سفید و گاه اخرایی  و حتی گاهی سیاه است.

در پیش روی تان دشت هایی سبز را نظاره گر خواهید بود ، از پس  درختان برگ سوزنی،  در عین حال ریزش قطراتی که با تابش طلایی رنگ خورشید همزاد پنداری می کنند و گویی خود در امتداد آن تابش شما را به سرزمینی جادویی می برند.

برای گام نهادن به چنین جغرافیایی بهایی بس اندک را می توانید بپردارید، این جا همین نزدیکی هاست جایی در شهر ساری.

راهی می شویم برای تماشای نقاشی خداوند بر روی زمین…

برای تماشای چشمه های #باداب سورت باید مسیری حدود پنج کیلومتر را در کوه پیاده روی کنید.

همزمان که از تپه های آن بالا می برید، زیبایی های منطقه کم کم خود را نمایان می کنند.

دشت های سرسبز و دور نمای خانه های روستایی در مناطق اطراف از یک سو و سنگ های رنگارنگی که بر روی زمین مانند فرشی هفت رنگ گسترده اند از سوی دیگر همه مایه حیرت تان خواهد بود.

 گویی این جا سرزمین رویاهاست، چشمه هایی رنگی بر روی پلکان هایی افسانه ای جاری است.

هر طرف سر می گردانید، پدیده ای شگرف را می بینید . چشمه های رنگارنگ در یک طرف، هارمونی طبیعت سبز منطقه با رنگ اخرایی و سرخ چشمه ها که مانند نقاشی خداوند بر روی بوم این خاک است در طرفی دیگر.

 باداب سورت

باداب سورت  به معنی شدت اثر آب گازدار است که در زبان محلی به آن اروست وائو یا بادو می گویند. سورت در لغت به معنای شدت اثر است.

 این اثر زیبا و دیدنی که حدود سه هکتار را در بر می گیرد، از شمال به ارتفاعات و تپه‌های پوشیده ‌‌‌‌‌از جنگل‌هایی با درختان سوزنی برگ می‌رسد، از جنوب مشرف به دره‌های سر سبز  و از شرق درکنار ارتفاعات پوشیده از گیاهان بوته‌ای  است. غرب آن را نیز روستای اروست احاطه کرده است. دیدار از چشمه و حوضچه‌های باداب سورت قطعا تجربه ای تکرار نشدنی خواهد بود تا  باز هم شگفتی دیگر از سرزمین مان ایران را با چشم دل نظاره گر باشیم.

چشمه های باداب سورت واقع در استان مازندران جنوب شهرستان #ساری، بخش چهاردانگه، دهستان پشت کوه، روستای سورت، حدفاصل روستاهای اروست   قرار دارد. باداب سورت در سال 1387به عنوان دومین اثر طبیعی ملی ایران ثبت شد. در سال 1387 #کوه دماوند، چشمه‌های باداب سورت و سرو ابرکوه به عنوان سه اثر طبیعی به‌ وسیله سازمان میراث فرهنگی ثبت شدند. 

این چشمه‌ها در بلندای 1841 متری از تراز دریا جای دارند و در ایران بی‌نظیر هستند. باداب سورت شامل 2 چشمه با آب های رنگی و طعم های مختلف است و این یکی از عجایب این منطقه زیباست.

چشمه های باداب سورت

منطقه باداب سورت شامل2 چشمه و حوضچه کوچک و بزرگ می شود که هر کدام آب هایی با خواص و ظاهر متفاوتی دارند. برخی از آنها خواص درمانی دارند و دوای بیماری های شناخته شده و ناشناخته خواهند بود. برخی از آنها رنگ های منحصر به فردی دارند که حاصل وجود املاح معدنی در آب است.

در ادامه با این حوضچه ها وخواص آنها بیشتر آشنا خواهیم شد.

1) برمودای اروست

اولین چشمه ای که می خواهیم به شما معرفی کنیم، شور ترین آب را نسبت به چشمه های دیگر دارد زیرا در آن املاح معدنی بسیار است.

به دلیل شور بودن آب این چشمه هیچ موجود زنده ای در آن زندگی نمی کند و هم چنین آب در زمستان هم یخ نمی زند.

عمق آب این قسمت به 15 متر  می رسد و مانند یک #جکوزی طبیعی است که افراد تابستان ها در آن حتی شنا هم می کنند.

اما حتما می خواهید بدانید نام برمودای اروست برگرفته از چیست، برمودای اروست نام گودالی است عمیق که در کف این حوضچه قرار دارد. 

در کناره های این دریاچه رسوبات سیاه رنگی می بینیم که برای امراضی مانند کمر درد از آنها استفاده می شود.

برخی مردم هم اعتقاد دارند حتی در داخل آب این #چشمه موادی معدنی وجود دارد که برای بسیاری از بیماری ها می تواند مفید باشد.

2) حوضچه اکسیر حیات

دیگر حوضچه  های اطراف باداب سورت را اکسیر حیات می نامند. آب این حوضچه ها نارنجی و کمی ترش مزه است و مانند آب گازداری از دل زمین می جوشد ،همچنین در اطراف دهانه آن کمی رسوب اکسید آهن نشسته است.

البته حوضچه‌های پائین‌ دست باداب سورت به خاطر ته‌نشین شدن املاح در حوضچه‌های بالادست شفاف‌ترند. چشمه های اکسیر حیات از دیگر چشمه های باداب سورت جوان ترند و در سال های اخیر تشکیل شده اند.

3) حوضچه های قدیمی باداب سورت معروف به گودال زمان

  اگر حوضچه های باداب سورت  را پیاده صدها متر به سمت شمال طی مسیر کنید در ارتفاعات به باداب سورت قدیمی می رسید که به گودال زمان معروف است. البته این حوضچه صدها سال است که خشک شده است، اما آثار بسیار زیبایی از آن باقی است و اگر این حوضچه جوشان بود بدون شک جزو عجایب هستی به شمار می رفت.

4) باداب کوچک

از آنجایی‌ که آب چشمه از هر مسیری حرکت کند پلکان‌ها و آثار زیبایی از خود بر جای می گذارد، در گذشته‌های خیلی دور که آب چشمه بسیار زیاد بوده است بر روی سرزمینی به مساحت حدود سه هکتار پلکان‌ها و آثار بسیار زیبایی ایجاد کرده است. البته در 200 سال اخیر آب چشمه کمتر شده است و فقط آب بر روی حدود 1000 متر مربع از پلکان‌ها جریان دارد .

چشمه سورت‌ در ایران فقط به همین دو مکان ختم نمی شوند. مکان دیگری به نام باداب کوچک که به “شورسر”معروف است نیز وجود دارد که شامل دو چشمه می‌باشد. این دو چشمه از نظر وسعت بسیار کوچک هستند و در منطقه‌ای در روستای #اروست واقع‌اند و خواص درمانی بسیار خوبی نسبت به دیگر چشمه‌ها دارند. 

5) چشمه ترش مزه باداب سورت

یکی از چشمه های باداب سورت آب قرمز رنگی دارد و  طعم آن هم ترش است.

این چشمه نزدیک به برمودای اروست است، و در قسمت شمال غربی آن قرار گرفته است.

تفریحات در باداب سورت

دیدن چنین شاهکاری از خلقت خود می تواند تفریحی تمام عیار باشد، اما هنگام بازدید از باداب سورت می توانید چند فعالیت لذت بخش دیگر را هم تجربه کنید که ما در ادامه به شما خواهیم گفت.

1) عکاسی 

عکاسی در سفر همیشه پایه ثابت تفریحات است، مخصوصا هنگامی که از چنین مکان خاصی بازدید کنید .

آب های رنگی باداب سورت، یکی از منحصر به فرد ترین آب های طبیعی در دنیاست.

علاوه بر رنگی بودن، پلکان های باداب سورت هم یکی دیگر از ویژگی های خاص این  چشمه است و به همین دلیل همه بازدید کنندگان تصاویری را به یادگار از این مکان برای خود نگهداری خواهند کرد.

2) آب تنی در چشمه برمودای اروست

همان طور که قبلا هم گفتیم یکی از چشمه های باداب سورت، دریاچه ای را تشکیل داده است که برمودای اروست نام دارد.

این استخر یکی از مکان هایی است که دوست داران شنا و آب تنی می توانند چند دقیقه ای را در آن جا سپری کنند.

علاوه بر این، این استخر دارای خواص درمانی هم هست و آب تنی در آن برای کسانی که به بیماری های رماتیسمی و مفصلی دچار هستند می تواند مفید باشد. 

3) تماشای آسمان پر ستاره

گذراندن شبی درکنار چشمه های باداب سورت قطعا می تواند تجربه ای تکرار نشدنی برای شما باشد.

مخصوصا برای شهر نشین هایی که از آسمان شب چیزی جز یک خیمه سیاه نمی بینند و شاید تنها تحفه آسمان برای آنها ستاره قطبی باشد که آن هم از دور دست ها سو سو می زند.

این جا ولی آسمان شب تنها یک خیمه سیاه رنگ نیست، ستارگان در آن غوغا به پا می کنند و بعد از تماشای آب های رنگی چشمه در روز، به ضیافت پر نور ستارگان در شب هنگام دعوت خواهید بود.

باداب سورت چشمه ای بر روی سنگ های تراورتنی 

به باداب سورت چشمه تراورتنی می گویند. تراورتنی نام سنگی است که در دسته سنگ های تزیینی قرار دارد  و مانده از رسوبات آب‌های معدنی غارها یا چشمه‌های آب گرم یا از رسوب کف دریاها و رودخانه‌ها است .

اگر رنگ سنگ تراورتن سفید باشد، به این معناست که کیفیت خوبی دارد. سنگ های تراورتن رنگ های مختلفی دارند که ناشی از وجود درصدهای مختلفی از اکسید آهن است. برخی از آنها قرمز، برخی لیمویی و یا گردویی هستند.

دلیل پلکانی بودن چشمه های باداب سورت، املاح موجود در آب است که طی هزاران سال با جاری شدن از کوهستان صدها طبقه و حوضچه پلکانی را ایجاد کرده است. حالا می خواهیم بدانیم اصلا چگونه سنگ های تراورتنی تشکیل می شوند.

نحوه تشکیل سنگ های تراورتنی 

یکی از عادت های آب های زیر زمینی این است که پس از جاری شدن بر روی زمین، در جستجوی راهی هستند که به اعماق زمین بروند، اما آنها به ماندن در اعماق راضی نمی شوند و دوباره هوس بازگشتن به سطح زمین را می کنند. 

در هنگام بازگشت آب های زیرمینی به سطح زمین تغییراتی در آنها ایجاد می شود، یکی از این تغییرات درجه حرارت آب است که افزایش می یابد. در واقع به دلیل گرم بودن زمین در اعماق، درجه حرارت آب هم بالا می رود و به همین دلیل هنگامی که از شکاف های زمین می گذرند املاحی مانند کلسیم و آهن را در خود حل می کنند علاوه بر املاح کلسیم املاح دیگری از ترکیبات آهن ،منگنز، مس ،سیلیس و بعضی عناصر دیگر نیز با آب مخلوط می گردند که بعدا نقش مهمی در ساخت تراورتن دارند.

به محض اینکه آب به سطح زمین رسید شرایط فشار و درجه حرارت آن تغییر می کند . از طرفی به تدریج سرد می شود و از فشار اعماق زمین کاسته می شود.  بعد از آن دیگر شرایط برای آزاد شدن دی اکسید کربن فراهم می گردد و با توجه به گرمای مناسب شرایط تبخیر هم فراهم است. همه این موارد باعث می شود که آب غنی از ترکیبات کلسیم، کلسیم را بصورت کربنات کلسیم به تدریج برجای بگذارد . این ترکیبات با توجه به نوع ناخالص اضافی که همراه دارند رنگ های متفاوتی خواهند داشت  از زرد ، قرمز ، بژ ، سفید و سبز و قهوه ای. 

جالب است بدانید چشمه های باداب سورت به خاطر املاحی که دارند برای بیماری های پوستی هم مفید خواهند بود.

باداب سورت ها در دیگرنقاط دنیا

تنها در شش کشور دیگر پدیده‌ای تا حدّی شبیه باداب سورت وجود دارد .

ثبت جهانی این باداب نیز پس از پاموک کاله درترکیه، به عنوان دومین چشمه‌ی آب شور جهان بوده است . موارد مشابه باداب سورت را می توان در پاموک کله ترکیه و ایوانهای  سفید و صورتی درنیوزیلند ، بایشوایتای درچین ، باگنی سان فلیپو درایتالیا ، منطقه یلو استون در ایالات متحده آمریکا و هیروال درمکزیک دید.

 

پاموک کِله ترکیه

باگنی سان فلیپو ایتالیا

بایشوایتای درچین

اقامت در باداب سورت

اگر هنگام بازدید ازباداب سورت قصد اقامت در منطقه را هم داشتید، روستای اورست این امکان را برای شما فراهم می کند. خانه های اروست برای اقامت های گروهی مناسب هستند، بین 8 تا 15 نفر می توانند به راحتی چند شب را در خانه ها بگذرانند.

هزینه ای که بابت اقامت می پردازید بین 30 تا 120 هزار تومان خواهد بود. اگر بتوانید کلبه های کاهگلی را برای ماندن پیدا کنید،  خیلی بهتر است زیرا با محیط اطراف تناسب بیشتری خواهد داشت.

فراموش نکنید حتما مواد غذایی کافی را همراه خود داشته باشید، زیرا در روستای اروست هیچ فروشگاه مواد غذایی وجود ندارد و یا ممکن است به تعداد انگشت شماری باشد. مردم روستای اورست خود کفا هستند و تمام مواد غذایی شان را خودشان تامین می کنند.

آب وهوای منطق باداب سورت

منطقه نمونه گردشگری باداب سورت آب و هوایی چهار فصل دارد به طوری که هر فصل سال زیبایی های خاص خودش را داراست.

 درجه حرارت بین حداقل 7- درجه سانتی گراد در سردترین ماه سال و حداکثر 35 درجه سانتی گراد در گرمترین ماه سال متغیر است.

 متوسط بارندگی سالیانه 350 الی 400 میلی متر می باشد و میزان رطوبت نسبی هوا حداقل 50 درصد و حداکثر 85 درصد می باشد.

پیشنهاد کارناوالی

کارناوال به شما پیشنهاد می کند بعد از بازدید از باداب سورت، حتما به روستای زیبای اروست هم سری بزنید. 

روستای تاریخی، متمدن و زیبای اروست با وسعت زیادش از چندین محله قدیمی تشکیل شده است که سورت نیز یکی از آنها است و در گذشته‌های دور محله ای زرتشتی نشین بوده است. برخی می گویند در زمان های دور زرتشتیان  روستا، بر بالای چشمه های باداب سورت به عبادت و انجام مراسم مذهبی می پرداختند.

نام اروست برای اولین بار در سفری که گریگوری ملگُنُف به ایران داشته دیده شده است. او درسال 1858  و1860 به دستور حکومت قفقاز و برای اجرای وصیت نامه پتر کبیر به ایران سفر می کند. هنگامی که وی از مرزهای ایران می نویسد نام روستای اورست را به صورت چشمه‌ی آروس (چشمه‌ی آب شور روستای ارست یا همان باداب سورت) می نگارد.

در آخر هم باید به شما بگوییم هر هزینه ای که شما در این روستا می پردازید، مستقیما به مردم روستای اورست تعلق می گیرد و شورایاری  و دهیاری در این زمینه هیچ کدام ذینفع نیستند.

این هم ویدئویی از چشمه های اعجاب آور باداب سورت

باداب سورت در خطر نابودی

چشمه های باداب سورت یکی از کم نظیر ترین نمونه های چشمه در جهان هستند وتنها در چند کشور دیگر  و ونزوئلا نمونه هایی شبیه به این پدیده طبیعی یافت می شود.

حالا به نظر تان این چشمه ها چه قدر ارزش دارند، آیا محافظت کافی از آنها می شود؟

متاسفانه نه تنها از آنها محافظت کافی نمی شود، بلکه مردم هم هنگام بازدید از باداب سورت توجه کافی به آن را ندارند. در چند سال اخیر این چشمه های پلکانی بسیار آسیب دیده اند، یکی از دلایل این امر راه رفتن بازدید کنندگان با کفش بر روی لبه های پله هاست. 

از طرفی هیچ نرده و حفاظی در اطراف آن مشاهده نمی شود و به همین دلیل بازدید کنندگان با اعمال نامناسبی خسارت های جبران ناپذیری را به این پدیده طبیعی نادر وارد می کنند.

حتی تابلویی هشدار دهنده برای بازدید کنندگان وجود ندارد، که به آنها درمورد راه رفتن بر روی لبه پلکان ها و نریختن زباله هشدار دهد.

ظاهرا برای چند ماه بازدید از پله ها ممنوع شده بود، اما به گزارش برخی خبرنگاران باز هم بازدید کنندگان و مردمان اطراف به این منطقه دسترسی داشتند.

در آخر می خواهیم بگوییم اگر هر چه زودتر فکری برای این چشمه های نادر نشود، دیر یا زود از دست خواهند رفت و واقعا تاسف بار است که چنین مکان هایی در کشور عزیز مان به دلیل سهل انگاری ما  و مسئولان نابود شود.

دسترسی و بازدید

برای رسیدن به روستای اروست از تهران شما می توانید به ترتیب زیر از جاده های استان سمنان یا مازندران استفاده کنید. البته جاده های استان سمنان مسافت کمتری دارد و ایمن تر است اما جاده های استان مازندران به مراتب زیباتر است :

مسیر 1 : تهران، سمنان ،مهدیشهر، شهمیرزاد ، فولادمحله ،  سه راه تلمادره، روستای اروست ، باداب سورت

مسیر 2 : تهران، ساری ، کیاسر ، سه راه تلمادره ، روستای اروست، باداب سورت

از شهرهای سمنان و ساری تا روستای اروست جاده آسفالت است و از روستای اروست تا چشمه های باداب سورت جاده خاکی است.

اگر از تهران به سمت باداب سورت بیایید، پس از رسیدن به تلمادره یک پاسگاه پلیس می بیند، جاده ای که روبه روی پاشگاه پلیس است به سمت اروست می رود. جاده در نهایت به سه راهی می رسد که به سه خط معروف است. (سه راهی  اروست – مالخواست – باداب سورت)

مسیر چپ که آسفالته است پس از 2 کیلومتر به اروست می رسد،و مسیر آسفالته سمت راست نیز به روستای مالخواست می رود. اما مسیر مستقیم که خاکی است و البته در حریم روستای اروست واقع است به سمت چشمه ها می رود.

این جاده خاکی پس از سه کیلومتر به چشمه ها می رسد، فراموش نکنید که جاده را نباید تا انتها بروید زیرا در این صورت سر از مکان دیگری در خواهید آورد.

آدرس: ساری، روستای اورست، چشمه های باداب سورت

Address: Sari, erust village, badab surt springs

سخن آخر

دوستان عزیز کارناوالی، چشمه هاب باداب سورت یکی از منحصر به فرد ترین آثار طبیعی کشورمان است و ما باید برای این آثار طبیعی زیبا و منحصر به فرد ارزش قائل باشیم. تک تک ما در محافظت از آن مسئولیم و  حداقل تلاشی که می توانیم انجام دهیم این است که سعی کنیم آسیبی به آن وارد نکنیم. با این که در این منطقه هیچ گونه تابلو و نرده محافظی قرار ندارد اما این مسئله نباید باعث بی توجهی ما به این چشمه ها شود. پس این موضوع را در نظر داشته باشید و اگر روزی برای تماشای این چشمه های زیبا راهی روستای اروست شدید به این پدیده منحصر به فرد آسیبی وارد نکنید.