اگر گرفتگی دردناک پا موجب بیدار شدن شما در میانه های شب می شود باید بدانید که در جهان تنها نیستید. افراد بسیاری گرفتگی های شبانه پا را تجربه می کنند.
به گزارش گروه سلامت عصر ایران به نقل از "پریونشن"، گرفتگی های پا به طور معمول قسمت ساق پا به پایین را تحت تاثیر قرار می دهند، اما می توانند به همسترینگ نیز حمله کنند. در شرایطی که بیشتر بزرگسالان این شرایط را تجربه می کنند، نتایج مطالعه ای که در سال 2017 در نشریه BMC Family Practice منتشر شد، نشان داد گرفتگی های شبانه پا پس از 50 سالگی شایع‌تر هستند.
نظرات مختلفی درباره دلایل و درمان های این گرفتگی ها وجود دارند، اما به گفته اسکات گریسون استادیار پزشکی خانواده در دانشگاه آلبرتا، حقیقت این است که هیچ کس به واقع نمی داند چرا گرفتگی های پا رخ می دهند.
در ادامه با برخی از دلایل احتمالی گرفتگی های پا بیشتر آشنا می شویم.
عدم کشش برخی ماهیچه ها
برخی پژوهشگران این تئوری را مطرح کرده اند که سبک زندگی مدرن مقصر اصلی گرفتگی های پا محسوب می شود. در شرایطی که اجداد ما زمان زیادی را صرف چمباتمه زنی - وضعیتی که موجب کشش تاندون ها و ماهیچه های پا می شود - می کردند، زندگی معاصر نیاز به انجام آن را تقریبا از بین برده است. همچنین، شواهدی وجود دارند که سبک های زندگی کم تحرک ما طول ماهیچه و تاندون و انعطاف پذیری آنها را کاهش داده که ممکن است به گرفتگی منجر شود.
خوابیدن در وضعیتی نامناسب
زمانی که به شکم روی تخت می خوابید پا اغلب در یک وضعیت خمیدگی کف پا قرار می گیرد که ماهیچه های ساق پا را کوتاه‌تر می کند. زمانی که پا برای مدتی طولانی در این وضعیت قرار می گیرد حتی کوچک‌ترین حرکت های پا می توانند محرک یک گرفتگی باشند. خوابیدن به پهلو یا برخی وضعیت های دیگر که انگشت های شست پا در حالتی خنثی قرار می گیرند ممکن است برای این عضلات بهتر باشند.
تغییر فصل
گرفتگی های شبانه پا در تابستان شایع‌تر از زمستان هستند. توجه به این نکته که گرفتگی های ماهیچه پا به واسطه مسائل عصبی و نه اختلالات ماهیچه ای رخ می دهند، اهمیت دارد. آزمایش های الکترومیوگرافی نشان داده اند اعصابی که از ستون فقرات به سمت ساق پا می روند موجب این گرفتگی های ماهیچه ای می شوند.
رشد و ترمیم عصبی فعال‌تر در تابستان به واسطه سطوح بیشتر ویتامین D می تواند از دلایل تجربه هرچه بیشتر گرفتگی های پا در این فصل باشند. بدن در مواجهه با نور خورشید ویتامین D تولید می کند و زمانی که سطوح این ماده مغذی افزایش می یابد بدن ممکن است ترمیم عصبی را تسریع کند که احتمال گرفتگی های پا را افزایش می دهد.
کم آبی بدن
برخی شواهد نشان می دهند که کم آبی بدن می تواند موجب گرفتگی های ماهیچه ای شبانه شود. همان گونه که پیش‌تر اشاره شد، میزان گرفتگی های شبانه پا در فصل تابستان بیشتر از فصل زمستان است. این نشان می دهد گرما و همچنین تعادل مایع احتمالا بر تجربه گرفتگی های ماهیچه ای اثرگذار هستند. کم آبی بدن ممکن است عدم تعادل الکترولیت در خون را موجب شود که می تواند یکی از محرک های گرفتگی باشد.
ورزش شدید
ورزش شدید با گرفتگی های ماهیچه پیوند خورده است. فشار بیش از حد بر ماهیچه ها و خستگی می توانند گرفتگی های ماهیچه را افزایش دهند. این شرایط حتی بین ورزشکاران حرفه ای نیز رخ می دهد. در شرایطی که تامین آب مورد نیاز بدن ممکن است کمک کند، روش خاصی برای پیشگیری از این نوع گرفتگی های ماهیچه ناشی از فعالیت شدید و بیش از حد وجود ندارد.
کمبود مواد مغذی
برخی شواهد نشان می دهند که عدم تعادل کلسیم، منیزیم و پتاسیم در گرفتگی های ماهیچه نقش دارند. هر یک از این الکترولیت ها به حفظ تعادل مایع در خون و ماهیچه ها کمک می کنند و از این رو منطقی است که کمبود آنها به تجربه گرفتگی ماهیچه منجر شود. با این وجود، نتایج مطالعات در این زمینه یکدست نیستند و به پژوهش های بیشتر برای بیان این که کمبود این مواد مغذی به طور مستقیم بر گرفتگی ماهیچه تاثیر می گذارند نیاز است.
ایستادن طولانی مدت
پژوهش ها نشان داده اند افرادی که مدت زمان زیادی را در طول روز در حالت ایستاده سپری می کنند، نسبت به افرادی که در حالت نشسته بوده اند، احتمال بیشتری دارد گرفتگی ها پا را تجربه کنند. زمانی که ایستاده اید اما حرکتی ندارید، آب و خون در قسمت پایینی بدن جمع می شود. این ممکن است به عدم تعادل مایع و همچنین ماهیچه و تاندون کوتاه‌تر منجر شود که همگی می توانند در گرفتگی ماهیچه نقش داشته باشند.
مصرف دارو
داروهای ادرارآور و داروهای آسم به نظر می رسد با خطر بیشتر گرفتگی های ماهیچه در شب ارتباط دارند. ممکن است این داروها اثر تحریک کننده بر نورون ها و گیرنده های حرکتی داشته باشند که می تواند احتمال تجربه گرفتگی های ماهیچه را افزایش دهد.
بارداری
بارداری نیز با تکرر بیشتر گرفتگی پا پیوند خورده است که احتمالا افزایش وزن و اختلال در گردش خون در این زمینه موثر هستند. همچنین، بنابر گزارش انجمن بارداری آمریکا، ممکن است فشار ناشی از رشد جنین بر رگ های خونی و اعصاب مادر موجب این شرایط شود.
برخی شرایط سلامت
دیابت، پرفشاری خون، آرتریت، بیماری های عصبی و افسردگی همگی با گرفتگی های پا پیوند خورده اند. در برخی موارد، داروها همان گونه که پیش‌تر اشاره شد می توانند مقصر اصلی باشند. اما برخی از این شرایط، به عنوان مثال دیابت و بیماری عصبی، می توانند موجب اختلال یا حتی مرگ اعصاب شوند که ممکن است به گرفتگی ماهیچه منجر شود.
پیری
پیری نیز ممکن است در گرفتگی پا نقش داشته باشد. از دست دادن نورون های حرکتی با افزایش سن و تقریبا از اوایل دهه پنجم زندگی آغاز می شود و گرفتگی های ماهیچه شایع‌تر می شوند. تمرینات قدرتی و تعادلی ممکن است به حفظ عملکرد ماهیچه ها و سیستم عصبی کمک کنند تا از بروز گرفتگی ها پیشگیری شود.
