بسیاری از سوال‌هایی که در طول جلسه مصاحبه از متقاضیان پرسیده می‌شود تکراری هستند. همه افراد جویای کار با سوالاتی مانند نام بردن بزرگ‌ترین نقاط قوت و ضعف، خلاقیت‌ها و مهارت‌های فردی و بیان نظرشان در مورد کار تیمی آشنایی دارند. تکراری بودن سوالات باعث می‌شود متقاضیان بتوانند بهترین پاسخ را از قبل آماده کنند و درنتیجه جواب‌هایشان غیر واقعی باشد. معمولا از این قبیل سوالات برای نظرسنجی استفاده می‌شود و نمی‌توان واقعیات را از آن‌ها استخراج کرد. در عوض از آن‌ها بپرسید تابه‌حال چه کارهایی انجام داده‌اند. سپس در مورد یکی از آن‌ها سوالات دقیق‌تری بپرسید و از او بخواهید نحوه انجام کار و جزئیاتش را برای شما توضیح دهد. با پرسیدن سوالاتی مانند: «بعدش چه شد؟»، «آن‌ها در پاسخ چه گفتند؟» و «نتیجه کار چه شد؟» او را به صحبت کردن تشویق کنید. سعی کنید روند مصاحبه را با پرسیدن تعدادی سوال هدف‌دار، مانند یک گفتگوی ساده و مفید ادامه دهید. 4 سوال که در ادامه این مقاله زومیت آورده شده است به شما در انجام این کار کمک می‌کنند.
1- سخت‌ترین تصمیمی که در 6 ماه اخیر گرفته‌ای چه بوده است؟
هدف سوال: با این سوال می‌توان توانایی‌های تجزیه‌وتحلیل و مهارت‌های حل مسئله را در فرد متقاضی ارزیابی کرد. همچنین می‌توان متوجه شد که آیا او اهل ریسک هوشمندانه هست یا خیر.
نشانه خطر: پاسخ ندادن. همه ما در زندگی خود تصمیم‌های سخت می‌گیریم. حتی افرادی که به‌صورت پاره‌وقت در رستوران کار می‌کنند نیز در مورد نحوه برخورد با پرخاشگری یک مشتری باید تصمیم بگیرند. بنابراین پاسخ ندادن به این سوال می‌تواند نشانه بدی باشد.
نشانه خوب: تصمیم‌هایی که بر پایه استدلال‌های منطقی گرفته می‌شوند. به‌عنوان مثال بررسی داده‌های موجود برای پیدا کردن بهترین راه‌حل می‌تواند پاسخ خوبی به این سوال باشد.
نشانه عالی: تصمیم‌های بسیار سختی که به‌صورت فردی گرفته می‌شوند یا تصمیم‌هایی که نیازمند تجزیه‌وتحلیل داده‌ها و دخالت دادن نظر شخصی هستند. انتخاب‌های ما بر اساس اطلاعات مهم انجام می‌شوند؛ اما درنهایت همه آن‌ها متاثر از احساسات هستند. بنابراین بهترین تصمیم را شخصی می‌گیرد که نه‌تنها جنبه‌های کاری بلکه تمام زوایای شخصی یک موضوع را به‌طور دقیق بررسی کرده باشد.
2- آخرین باری که یک مشتری یا یک همکار از دست شما عصبانی شد، چه زمانی بود؟
هدف سوال: ارزیابی مهارت‌های فرد مصاحبه‌شونده هنگامی‌که با واکنش‌های تند از سوی مشتری یا همکار خود مواجه شود. دقت کنید که شما باید دلیل عصبانیت مشتری یا همکار او را به خوبی متوجه شوید و ببینید واکنش فرد متقاضی چه بوده است. سپس از او بپرسید که این واکنش در کوتاه‌مدت و بلند‌مدت چه تأثیری داشته است.
نشانه خطر: بدترین پاسخ به این سوال این است که شخص متقاضی تقصیر را به گردن فرد دیگری بیندازد و هیچ مسئولیتی قبول نکند.
نشانه خوب: اگر فرد متقاضی بر نحوه حل مشکل بیشتر از مقصر نشان دادن یک شخص تمرکز کند، می‌تواند نشانه خوبی باشد.
نشانه عالی: شخص مصاحبه شونده قبول دارد که خودش باعث ناراحتی شخص دیگری شده است. او مسئولیت این اتفاق را بر عهده گرفته و برای بهتر شدن اوضاع تلاش کرده است. یک کارمند خوب اشتباهات خود را می‌پذیرد و سعی می‌کند آن‌ها را جبران کند. تمام اشتباهات باعث یادگرفتن و کسب تجربه می‌شوند؛ به‌شرطی که تکرار نشوند.
3- آیا تابه‌حال شده که فکر کنی حق با تو است، اما بازهم از دستورالعمل‌ها پیروی کنی؟
هدف سوال: بررسی و ارزیابی توانایی فرد متقاضی در پیروی کردن از قوانین و مهارت او در رهبری دیگران.
نشانه خطر: شخصی که راهی برای دور زدن دستورالعمل‌ها پیدا می‌کند و در پاسخ می‌گوید «من می‌دانم حق با من بوده است»، چندان فرد مناسبی نیست. همچنین برعکس این موضوع نیز صادق است؛ یعنی پیروی کردن از قوانین به قیمت ضعیف نشان دادن عملکرد شرکت نیز پاسخ مناسبی نیست. شاید باورتان نشود؛ اما بعضی از کارمندان اعتراف خواهند کرد با انجام این کار عصبانیت خودشان را خالی کرده‌اند یا از به هم ریختن اوضاع احساس رضایت کرده‌اند.
نشانه خوب: اینکه شخصی بگوید «من کاری که لازم بود، انجام داده‌ام و در شرایط مناسب‌تر برای از بین بردن مشکل و بهبود شرایط اقدام کرده‌ام» پاسخ خوبی است.
نشانه عالی: بهترین جواب متعلق به شخصی است که نه‌تنها کار لازم را انجام می‌دهد بلکه به دیگران نیز برای انجام آن انگیزه می‌دهد. درواقع شخصی که در مقام کارمندی است، باید در چنین شرایطی بتواند دیگران را راضی کند که بهترین کار را برای بهبود شرایط پیش‌آمده انجام دهند. همچنین بهترین رهبران کسانی هستند که شاید در ابتدا مخالف یک موضوع باشند؛ اما بعد از شنیدن دلایل منطقی، موافقت و حمایت خودشان را از یک تصمیم اعلام می‌کنند.
4- آیا تابه‌حال پیش آمده است که در طول روز برای انجام یک کار وقت کم بیاوری؟
هدف سوال: سنجیدن میزان تعهد یک فرد نسبت به مسئولیت‌هایی که دارد و ارزیابی توانایی‌های او برای برقرار کردن ارتباطات مؤثر.
نشانه خطر: اگر شخصی بگوید که فقط می‌تواند از عهده انجام یک سری کارهای محدود بربیاید و تنها به فکر خارج شدن از شرکت بعد از اتمام ساعت کاری باشد، فرد مناسبی برای استخدام نیست.
نشانه خوب: کار کردن بعد از اتمام ساعت کاری برای تمام کردن یک کار ضروری یا اولویت‌بندی کارها بر اساس اهمیت نشانه‌های خوبی هستند. البته این به این معنا نیست که یک کارمند باید هرروز برای اضافه‌کاری در شرکت بماند؛ بلکه باید به یک سری تعهدات مهم برای انجام وظایف خود پایبند باشد.
نشانه عالی: یک کارمند خوب و وظیفه‌شناس کارهای خود را اولویت‌بندی می‌کند تا پیش از تمام شدن زمانشان بتواند آن‌ها را انجام دهد. او به مسئولیت‌های خودش اهمیت می‌دهد و در مورد تصمیمات مهم و مهلت اتمام یک پروژه با دیگر کارمندان صحبت می‌کند.
مطمئنا پاسخ‌های خوب متعددی برای سوال‌های مطرح‌شده وجود دارند. شما باید پاسخ متقاضیان را با توجه به فرهنگ و نیازهای سازمان خود ارزیابی کنید. بسیاری از افراد در پاسخ‌هایی که می‌دهند، اغراق می‌کنند؛ بنابراین سعی کنید روند مصاحبه را به سمت مکالماتی ببرید که بتوان تجربیات و دستاوردهای مهم را از آن‌ها استخراج کرد. این روند مصاحبه به شما کمک می‌کند تا بتوانید بهترین و مناسب‌ترین فرد را برای موقعیت شغلی شرکت خود انتخاب کنید. یک کارمند خوب در مصاحبه‌ای که بر پایه عملکرد‌ها باشد، عالی عمل می‌کند.
