پترا ؛ شهر باستانی رز قرمز

امروز می خواهیم پدیده ای عجیب را معرفی کنیم، شهری پر از رمز و راز و عقاید پنهان.

مقصدمان شهر تاریخی پترا است. پیشنهاد می کنیم حتی اگر علاقه ای به اماکن باستانی و کهن ندارید، پترا را از دست ندهید. این سازه آن قدر اسرار نهفته در خود جای داده که تصور کردنش هم سخت است. در گذر زمان نه تنها از محبوبیت پترا کم نشده بلکه روز به روز بیشتر مورد توجه بازدیدکنندگان قرار می گیرد.

باستان شناسان هنوز هم امید به کشف قسمت های پنهان و دور افتاده در این شهر دارند، حتی چندی پیش خبر کشف معبدی زیرزمینی در پترا را برایتان متشر کردیم که تصدیق کننده ی همین موضوع بود.

اما پترا چه ویژگی خاصی دارد که آن قدر جذاب شده که از برترین عجایب هفتگانه ی دنیا محسوب می شود؟

چرا از گوشه گوشه ی دنیا گردشگران به زادگاه آن، کشور اردن می آیند و حاضر اند چندین ساعت در صف طویل ورودی شهر منتظر بمانند تا فقط چند ساعتی در این سرزمین رمزآلود قدم بزنند؟

با شهری وسیع پر از معابد، صخره و دره ها و دارای فرهنگی به درازای تاریخ بشریت رو به رو هستیم که هرچه به توصیفش هم بپردازیم نمی توانیم آن طور که شایستگی دارد ویژگی هایش را برشماریم. به همین دلیل دوست داریم ما را در سفر به پترا همراهی کنید تا از نزدیک با این شهر ماقبل تاریخی آشنا شویم و ساعتی با پترا خلوت کنیم.

با کارناوال همراه باشید.

چرا سفر به پترا ؟

_ یکی از محبوب ترین اماکن انتخاب شده به عنوان عجایب هفتگانه جهان است.

_ نزدیک ترین عجایب هفتگانه ی جهان به ایران است.

_ شهری به جای مانده از دوران باستان است.

_ بسیاری از ساختمان ها در دل کوه کنده شده اند.

_ می توانیم به راحتی با تبادل فرهنگی چند قوم بزرگ که در خاورمیانه می زیستند آشنا شویم.

_ هنوز هم رموز تازه ای در این شهر کشف می شود.

آشنایی با شهر پترا

پترا، شهری باستانی است که در جنوب اردن پایتخت امان ساخته شده. با مطالعه بر روی کتیبه هایی که در این شهر پیدا کردند، مشخص شد پترا نام دیگری هم داشته؛ باستان شناسان عقیده دارند این شهر با نام رز ( Rose City ) در دوران باستان شناخته می شده است دلیل این نام گذاری هم رنگ سرخ سنگ های شهر و درخشیدن آن ها در محیطی کاملا بیایانی می دانند.

این شهر از قدیمی ترین شهرهای دنیاست؛ بیشترین قدمتی که برای این شهر در نظر گرفته اند 312 سال پیش از میلاد مسیح است. پترا پایتخت حکومت نبطیان یا نباتیان ( Nabataeans ) عرب و نشان دهنده ی قدرت و عظمت امپراطوری آن ها بوده است. در رابطه با این مردمان در ادامه بیشتر توضیح خواهیم داد.

بزرگ ترین و پر رونق ترین بازار تجاری خاورمیانه و از برترین مراکز پر رفت و آمد و پر رونق دنیا…

امروزه پترا را به عنوان سمبل امان می شناسیم، سرزمینی کهن و پر از رازهای سر به مهر…

مهم ترین نکات عجیب در رابطه با پترا سیستم آبرسانی شهر، جمع آوری آب در محیطی بیابانی و بی آب و علف، ساختمان های غول پیکر در دل صخره ها، معماری فوق العاده ی بناها، ساخت و ساز در محیطی شیب دار و شن زار و از همه مهم تر پنهان ماندن از چشم جهانیان تا سال 1812 میلادی هستند.

پترا در دوران باستان محل تلاقی، اتصال و رفت و آمد مردمان سعودی، مصری، سوریه ای و فینیقیه بود،محلی که با کوه های بلند و دره های عمیق احاطه شده است، بلند ترین کوه این شهر سرند نام دارد و از پترا در مقابل طوفان های شنی مراقبت می کند.

شهر پترا در سال 1985 میلادی جزو فهرست عجایب هفتگانه کلاسیک قرار گرفت و در سال 2007 میلادی پس از یک رای گیری بزرگ اینترنتی باری دیگر در فهرست عجایب هفتگانه ی جدید دنیا برگزیده شد.

یونسکو از پترا به عنوان با ارزش ترین میراث فرهنگی انسانی یاد کرده است همچنین مجله ی اسمیتسونیان ( Smithsonian ) از پترا به عنوان مکانی که پیش از مرگ باید ببینید نام برد و جالب این است که حدودا 15 در صد از این شهر تا به امروز کشف شده و 85 درصد دیگر آن زیر خاک هنوز هم مدفون است.

باهم به قسمت های اساسی شهر می رویم و با اسرار نهفته در آن ها آشنا می شویم، توجه داشته باشید که حدودا 4 الی 5 روز طول می کشد تا تمامی پترا و بناهایش را مشاهده کنیم پس قاعدتا با شهری بسیار وسیع روبه رو هستیم و امکان این که تمامی ساختمان ها و اجزا و تاریخ طویلی که پشت هریک از آن ها نهفته است را در یک مطلب ذکر کنیم، وجود ندارد. برای رفع این مشکل در اینجا به معرفی کلی شهر پترا و شاخص ترین بناهایش می پردازیم و در مطالب آینده تمامی ساختمان ها را به صورت مجزا توضیح خواهیم داد.

اگر می خواهید با این شهر باستانی پر رمز و راز بیشتر آشنا شوید همراهمان باشید تا به شهر پترا قدم بگذاریم…

شهر باستانی پترا را در ویدئوی فوق العاده زیر به تماشا بنشینید

در حال بارگذاری ویدئو ...

معماری شهر پترا

برای ورود به شهر پترا باید از گذرگاهی باریک در درون صخره عبور کنیم و پس از طی کردن محیط وسیع و صحرائی، ساختمان های شهر را ببینیم. همین دلیل پنهان ماندن این منطقه از دیدگان مردمان محلی طی چند صد سال بوده است؛ همچنین فردی که قصد ورود به شهر پترا را داشته باشد ساختمان های شهر آرام آرام پیش چشمش پدیدار می شوند و پترا در نظرش عظیم و با ابهت تر به نظر می رسد.

سبک معماری پترا هلنیک یا هلنی ( Hellenistic ) می باشد. هلنیک در حقیقت یک دوران تاریخی است که در آن این سبک رواج زیادی داشت. استفاده از سنگ های تراشیده شده و سفال در نمای بیرونی ساختمان ها از بارز ترین نکات این معماری ایست. سبک معماری پترا را هلنیک می گویند؛ هلنیک با نام سبک تئاتری و درامی هم شناخته می شود به دلیل آن که سبک ساخت صحنه های کلاسیک تئاتر امروزی هم برگرفته از همین معماری می باشد، با دقت بیشتر در تصاویر زیر بیشتر متوجه سبک هلنیک می شوید؛ ستون های فاخر و سر به فلک کشیده، سنگ های جلا داده شده ی دیدنی، ساختمان های با ابهت …

این سبک معماری بیشتر به مجسمه سازی شباهت دارد. در شهرهای ساخته شده به این سبک همه چیز جای خاصی دارد، اداره و مراکز تجاری در میان شهر، بازارچه ها در کنار آن ها در فضایی بسیار گسترده، معابد با فاصله از ادارجات و دارای ستون های بلند و دالان های تو در تو و تاریک که همگی به حیاطی نورانی و بزرگ که نماد خداوند است می رسند، همه از نکات شاخص سبک هلنی است.

این سبک در دوران کلاسیک محبوبیت زیادی پیدا کرد و به آن عناصری جدید اضافه و کم کم در گذر زمان با نام معماری کلاسیک شناخته شد.

سیستم آبرسانی شهر پترا

شاید برایتان سوال شده باشد که شهری به وسعت و عظمت پترا در میان منطقه ای گرم و خشک چگونه آب مورد نیاز مصرفی اش را تامین می کرده است، در این قسمت به بررسی این موضوع خواهیم پرداخت.

کاوش ها و حفاری های باستان شناسان نشان داده است که اقوام نبطیان ساکن در پترا برای تامین آب مصرفی از سیستم ذخیره آب استفاده می کردند، آن ها در مناطقی که باران می بارید و اغلب موجب به وجود آمدن سیل می شد واحه های مصنوعی یا به عبارتی حوضچه هایی ایجاد می کردند و آب را با استفاده از سدها ، مخازن و خطوط لوله به شهر می رساندند و آب موردنیازشان را تامین می کردند. قاعدتا لوله هایی که در پترا استفاده شده به شکل امروزی نبوده اند؛ آن ها لوله ها و آب راه هایشان را از خاک رس می ساختند و در این زمینه بسیار پیشرفته بودند، حتی میزان فشار آب را هم با بهره گیری از سیستم های خاصی کنترل می کردند، برای مثال قُطر آبراه ها را متناسب با فشار مورد نظر می ساختند و تعابیر زیاد دیگری از این قبیل.

علاوه بر آب رسانی پترا از سیستم تصفیه ی آب هم برخوردار بود، آن ها آب هایی را که برای آشامیدن استفاده می شد به روش عبور از شن های ریز تصفیه و پاکسازی می کردند، جالب است بدانید بسیاری از نکات مهم در رابطه با آبرسانی پترا در قرن بیستم کشف شد.

چندین کتاب و مقاله در رابطه با سیستم آبرسانی پترا نگاشته شده است که با بررسی آن ها متوجه فن آوری های هیدرولیک و نوآوری های فنی می شویم که نبطیان در این زمینه به آن ها دست یافته بودند و به سطح بالای زندگی مردمان ساکن پترا پی می بریم.

آبرسانی به شهر یکی از مهم ترین نکات در رابطه با شهر پترا است و یکی از عواملی است که در نهایت هم موجب شد تا پترا متروک شود. برخی تاریخ نگاران معتقدند که رومیان با بستن راه های آبی بر روی اقوام نبطی توانستند آن ها را از بین ببرند و پترا را به تصرف خود در آورند.

نقشه رساندن آب به شهر پترا

بخش های مختلف شهر پترا

نبطی ها جامعه ای بسیار پیشرفته و به جرات می توان گفت از برترین سیستم حمل و نقل، آبیاری، خزانه داری و …در دوران پیش از میلاد برخوردار بودند. انواع ساختمان های مسکونی، بازارچه، جاده های پیشرفته، زمین های کشاورزی و معابد در پترا وجود دارد که در این قسمت می خواهیم به تمامی ساختمان های اصلی آن بپردازیم.

قسمت های مختلف شهر پترا را در ویدئو تماشا کنید

در حال بارگذاری ویدئو ...

1 ) السیق ؛ Siq

السیق به معنای دالانی تنگ است. این قسمت ورودی اصلی شهر پترا می باشد. دالانی تنگ و باریک که عرض آن حدودا 3 متر، طولش حدودا یک کیلومتر و ارتفاعش 300 متر است. این قسمت به عنوان دروازه ی اصلی شهر پترا شناخته می شود. این راهرو به اندازه ای ساخته شده که کاروان های تجاری بزرگ بتوانند از آن عبور کنند و به این منظور 3 متر کافی بود.

نکته ی جالب درباره ی این دروازه طبیعی بودن آن است، به این معنا که السیق از ابتدا به دلیل گسلی بودن زمین در این ناحیه به صورت دالان بود و شهر پترا در ورای این گسل ساخته شد.

در رابطه با این دالان هم افسانه های متعددی وجود دارد که مهم ترین آن ها می گوید السیق همان شکافی است که حضرت موسی با عصایش در دریا ایجاد کرد. باستان شناسان اعتقاد دارند در این قسمتِ شهر سوله و مجسمه هایی وجود داشته که به مرور زمان از بین رفته اند.

تنها چیزی که از دخالت انسان در این دالان هنوز هم دیده می شود اتاق های زیرزمینی می باشد که برای اسکان نگهبانان دروازه در السیق ساخته شده بود، این اتاق ها کوچک و تاریک بودند و نگهبانان تنها در زمان استراحت از آن ها استفاده می کردند.

السیق در سال 1947 میلادی در مقایسه با همان محل در سال 2013 میلادی

2 ) خزانه داری

چشم نوازترین بنای شهر پترا که تا به امروز تا اندازه ی زیادی ظاهر کهنش را حفظ کرده ساختمان خزانه داری یا الخزنه ی ( Al Khazneh ) پترا است که بسیاری این شهر را با شکل و شمایل همین بنا می شناسند.

ساختمانی دو طبقه با نمایی کلاسیک زیبا. این بنا مانند اغلب ساختمان های شهر از سنگ و شن های قرمز و نارنجی رنگ با روشی استادانه ساخته شده است. خزانه داری شهر در قرن اول میلادی و دوران سلطنت آرتاس فیلوپاتریس ( Aretas IV Philopatris ) ساخته شد. نام این بنا از یک افسانه ی مشهور عربی برگرفته شده است؛ در این افسانه دزدان دریایی و راه زنان بیابانی گنج هایشان را درون کوزه قرار می دادند و در طبقه ی دوم این ساختمان پنهان می کردند. بنابر افسانه ای دیگر قارون، پادشاه معروف عرب گنج های بی پایانش را در این ساختمان پنهان کرده بود. در طبقه ی دوم خزانه کوزه هایی هم پیدا شدند که با گلوله به آن ها شلیک شده بود، گویا دزدان میراث فرهنگی به محتویات داخل کوزه ها دست برد زده اند.

بر روی دیوارها انواع و اقسام سنگ نگاره و سنگ تراشه وجود دارند که متاسفانه در گذر زمان بسیاری از آن ها از بین رفته اند.

سر در ساختمان

نمای اصلی خزانه داری 6 ستون استوانه شکل است که از پایین ترین سطح ساختمان تا ابتدای طبقه ی دوم امتداد یافته اند. سه ستون در سمت راست و سه ستون در سمت چپ قرار دارند و درب ورودی در قسمت میانی ساخته شده است.

نمای طبقه ی دوم خزانه داری مجسمه ی عقاب ها را می بینیم که به شهر چشم دوخته اند و شکل ظاهری ساختمان را زیباتر کرده اند و نمادی شدند برای به رخ کشیدن سبک معماری کلاسیک ساختمان، سرستون ها و مجسمه ها همه و همه با ظرافت و دقت زیاد معماران گم نام پترا ساخته شده اند.

السیق با نمایی از ساختمان خزانه داری

الدیر یا خزانه داری در سال 1839 میلادی

3 ) کاردو ؛ cardo

کاردو نام لاتین اردوگاه های نظامی در دوران روم باستان می باشد. در شهر زیبای پترا هم جاده ای به نام کاردو وجود دارد که از شمال تا جنوب شهر امتداد یافته است که اصلی ترین خیابان این شهر بود.

دور تا دور این خیابان مغازه هایی وجود داشت که مرکز خرید اصلی شهر محسوب می شد، به عبارتی دیگر کاردو قطب اصلی اقتصادی شهر پترا بود. در زمان حکومت ماکسیموس ( Maximus )، امپراطور روم جاده ای دیگر هم ساختند که از شرق به غرب امتداد می یافت و کاردو را نصف می کرد.

طول این جاده 1٫85 کیلومتر و عرضش 37 متر می باشد تا وسایل نقلیه ی شاهزادگان و ارابه های بزرگ تجار به راحتی بتوانند در این مکان عبور و مرور کنند. اما کاردو تنها یک خیابان ساده نبود، 1200 ستون شیار دار در دو طرف آن وجود دارد تا آن را از دیگر جاده های پترا متمایز کند.

دروازه هایی با نام هادریان و ماکسیموس در کاردو

4 ) سنگ های ایستاده ؛ standstone

برای بیشتر لذت بردن از این قسمت ابتدا باید با ماسه سنگ آشنا شویم؛ ماسه سنگ یا سنگ ماسه نوعی سنگ رسوبی است که در گذر زمان از روی هم قرار گرفتن لایه های شن در دوران مختلف زمین شناسی تشکیل می شود. این سنگ ها اغلب در مکان هایی که دریاهای کم عمق وجود داشته دیده می شود.

بر اساس محیط ماسه سنگ ها می توانند جنسی سخت یا نرم داشته باشند. نکته ی بارز این نوع سنگ ها رنگ های مختلف آنها می باشد. هر لایه ی سنگ یک رنگ دارد؛ نخودی، نارنجی، خاکستری، قهوه ای و قرمز… . این نوع سنگ ها در برابر یخ بندان مقاومت بالایی دارند و به راحتی با ابزارآلات آهنی شکسته نمی شوند.

در شهر باستانی پترا منطقه ای به نام استنداستون ( سنگ های ایستاده ) وجود دارد که در آن صخره های بلندی از جنس سنگ های رسوبی در کنار هم قرار گرفته اند، این سنگ ها رنگ های قرمز، نارنجی، قهوه ای، خرمایی، زرد، قرمز، صورتی، سفید و سیاه دارند و از دیدنی ترین مناطق شهر پترا هستند.

5 ) مقبره ترایکلیوم ؛ Triclinium

از دروازه ی اصلی شهر که وارد می شوید در سمت چپ و در فاصله ای کوتاه مقبره ای شبیه به هرم خودنمایی می کند. مردمان نبطی از این ساختمان به عنوان گورستان و انجام مراسم خاکسپاری استفاده می کردند. در حال حاضر قبر 5 تن که در این مکان به خاک سپرده شده بودند موجود است.

اگر از بیرون به این آرامگاه نگاه کنید گویا چند طبقه دارد اما در حقیقت این مقبره تنها یک طبقه است که بر فراز صخره بنا شده و مانند دیگر بناهای موجود در پترا چندین ستون و یک درب ورودی در میان ساختمان دارد. در قسمت بالایی این آرامگاه طراحی ساختمان طوری است که بنا را شبیه به قلعه می کند. ستون های نوک تیز و زیبا دلیل اصلی این شباهت است.

اعیاد سالانه، مراسم یادبود کشته شدگان و تشییع جنازه در این مقبره انجام می گرفت، از کتیبه های پیدا شده در اطراف این ساختمان چنین بنظر می رسد ترایکلیوم به دستور عبدمنک ( Abdmank ) ساخته شده و مقبره ی خصوصی او و فرزندانش بود.

6 ) خیابان فسادس ؛ Façades

خیابان فسادس به معنای ارتفاعات در کنار ساختمان خزانه داری شهر پترا قرار دارد، جاده ای طویل است که با صدها خانه ی مسکونی در اطرافش احاطه شده. اغلب خانه ها بر بلندای تپه ساخته شدند و معماری آن ها با ساختمان های اداری و فاخر شهر فرق دارد؛ پنجره هایی کوچک با فاصله هایی کم از یکدیگر، بی آلایش و بدون سنگ تراشی های آن چنانی و نماهاییی ساده.

این خیابان تماما مسکونی نبوده و در آن مقبره و دیوار های رسوبی هم وجود دارد. اشیای موجود در مقبره ی این ناحیه سال ها پیش به سرقت رفته اند و هیچ شی باقی نمانده است. سنگ نوشته و نقوشی که در دیوارهای ساختمان های فسادس کشیده شده اند هم تا حد زیادی از بین رفته اند به همین دلیل اطلاعات بسیار کمی در رابطه با کاربری و جزئیات بناها در دست می باشد.

تنها می توان گفت، مقبره، معبد و اماکن مقدس شهر در ارتفاعات بالاتر از خانه های مسکونی قرار گرفته اند و با در نظر گرفتن تپه هایی که آن بناها روی آن ساخته شده اند، بلندترین ساختمان 140 متر ارتفاع دارد.

به دلیل زیاد بودن جزئیات و بناهای موجود در این خیابان کارناوال حتما در آینده در مطلب جداگانه به بررسی این قسمت از شهر پترا خواهد پرداخت.

7 ) مقبره هارون

از مکان هایی که شهر پترا را نزد اعراب و ساکنان کشورهای خاورمیانه ارزشمند کرده است، وجود مقبره ی هارون، برادر حضرت موسی در این شهر است. این آرامگاه بر قله ای بلند در 26 کیلومتر شهر پترا واقع شده است اما اغلب آن را جزئی از پترا می دانند.

رسیدن به این مقبره کار بسیار دشواری است و نیاز به وسایل کوه نوردی پیشرفته دارد، البته مقامات سیاسی بالای عرب و میهمانان افتخاری اردن اجازه دارند با هواپیما به زیارت حضرت هارون بروند.

به دلیل اهمیت بالای این آرامگاه و مطالب زیادی که می توان در رابطه با این مقبره بیان کرد در آینده کارناوال در مطلب جداگانه به تفضیل این مکان را معرفی می نماید.

8 ) آرامگاه ابریشم ؛ The Silk Tomb

آرامگاه ابریشم، تومب یا رویال تومب یکی از گورستان های سلطنتی شهر پترا است. این آرامگاه در ابتدا متعلق به مالکوس دوم ( Malchus ) سلطان نبطی ها بود که در سال 70 میلادی در گذشت.

باید از چندین پله بالا برویم، ابتدا به حیاطی وسیع برخورد می کنیم که دور تا دورش ستون هایی استوانه ای دارد، این آرامگاه دارای دو طبقه و سه اتاق می باشد و نمایش شبیه به دیگر ساختمان های شهر پترا برگرفته از معماری کلاسیک است.

این آرامگاه را می توان به چند قسمت تقسیم کرد:

1 ) ورودی: این آرامگاه دارای یک حیاط است که برای وارد شدن به آرامگاه ابتدا باید وارد این حیاط شویم. در کنار این حیاط درب ورودی آرامگاه ابریشم قرار گرفته است. درب این آرامگاه امروزه مانند زمان های قدیمش باقی نمانده اما خطوط اصلی و شکل اصلی آن هنوز هم باقی است.

2 ) داخل معبد: علاوه بر نمای خارجی این آرامگاه قسمت داخلی ابریشم بسیار زیبا و چشم گیر می باشد، قسمت شمالی این بخش به عنوان کلیسا و محلی که برای مردگان دعا می کردند استفاده می شده است.

3 ) ساختمان آرامگاه: معرفی تمامی بنای آرامگاه ابریشم داستانی طولانی است و حتما در آینده در مطلب جداگانه به آن خواهیم پرداخت، اما به صورت کلی بنای این ساختمان شبیه به کاخ هایی است که در زمان باستان رومیان می ساختند، در این سبک معماری بنای اصلی در ورای حیاطی بزرگ و چند طبقه ساخته می شد. از حیاط آرامگاه ابریشم هم برای تشییع جنازه استفاده می شد و سپس جنازه به داخل ساختمان برده می شد.

9 ) تماشاخانه

همانطور که در ابتدای مطلب بیان کردیم یکی از نکات شاخص در سبک معماری هلنیک الهام گیری از درام و تماشاخانه های کهن است، اوج این موضوع را می توانید در قسمت تئاتر یا تماشاخانه ی شهر پترا ببینید.

این تماشاخانه دربخش ارتفاعات پترا بنا شده است. قدمت این بنا را یک قرن پیش از میلاد می دانند، البته این بنا در سال 106 میلادی توسط رومیان مرمت و بازسازی شد.

برای نشستن 3000 نفر در این تماشاخانه صندلی یا همان سکوهای سنگی وجود دارد که سکوهای بالاتر کاملا مشرف به خیابان ها و دره های اطراف است و الدیر هم از آن جا دیده می شود.

در زلزله ای که در سال 363 میلادی اُمان را لرزاند تخته سنگی بزرگ از ارتفاعات اطراف روی دیوار تماشاخانه سقوط کرد و آسیب زیادی به این بنا وارد کرد و پس از آن کم کم این آمفی تئاتر متروکه شد.

10 ) غار

به دلیل صخره ای بودن منطقه ی شهر پترا و وجود ماسه سنگ های فشرده در جای جای این شهر می توان غارهای مختلفی را دید. اغلب این غارها که به صورت طبیعی به وجود آمده بودند به خانه تغییر کاربری دادند. اما هنوز هم چندین غار در سراسر شهر وجود دارند که به صورت اولیه و طبیعیشان باقی مانده اند و پترا را رمز آلود تر کرده اند. هر غار کاربری خاصی داشته است اما با توجه به تحقیقات باستان شناسی اغلب آن ها خانه ی مسکونی و یا مقبره بوده اند که هم اکنون خالی اط سکنه شده اند.

11 ) ستون های رومی ؛ Ancient columns

در سال 106 میلادی کورنلیوس پالما فرماندار کل سوریه بود، در این زمان بخشی از سرزمین های تحت تصرف این فرماندار از جمله شهر پترا به رومیان واگذار شد.

رومیان پس از چیره شدن بر شهر پترا بر شهر پترا در معماری این منطقه دخل و تصرف های زیادی کردند، برای مثال بسیاری از مجسمه ها که متعلق به بزرگان حاکمان نبطی بودند را مخدوش یا از بین بردند و یا خیابان و پلکان شهر را تغییر دادند و به سبک رومی دوباره بازسازی کردند تا حدی که برخی از مناطق شهر پترا به نام منطقه ی رومیان نام گذاری شده است.

یکی از مناطقی که کاملا سبک رومی دارد ستون های بلندی است که از روی هم قرار گرفتن سنگ های گرد بریده شده به وجود آمده اند. کاربری این ستون ها به طور دقیق مشخص نیست؛ می تواند مکانی برای خستگی به در کردن افرادی بوده باشد که در حال حرکت در خیابان ها بودند، می تواند بنایی برای به رخ کشیدن معماری باشکوه رومیان باشد و یا بازسازی شده ی ستون های تزئینی نبطیها که در کنار خیابان ها ستون می ساختند باشد.

اخیرا در این بخش آثاری یافت شده که حاکی از وجود کلیسایی در آن است؛ کلیسایی که با موزاییک هایی رنگین و زیبا آرائیده شده اند. این موزاییک ها ساخته شده به سبک بیزانس هستند که در دوران حکومت رومیان ساخته می شد.

کلیسایی که به تازگی در این بخش کشف شده

موزاییک های زیبا دراین کلیسا

12 ) آرامگاه Uneishu

تا جایی که باستان شناسان از کتیبه های موجود در این آرامگاه متوجه شده اند این آرامگاه متعلق به فردی به نام ( Uneishu ) که برادر ( Shaqileth ) که ملکه ی نبطیها بوده می باشد.

این آرامگاه در سطحی بالا قرار گرفته و به اطرافش مسلط است و از نظر عقلانی این آرامگاه با عظمت بسیار باارزش و گران قدر بوده است. همچنین لازم به ذکر است که مقبره ی ( Uneishu ) یکی از پر بازدیدترین بناهای شهر پتراست و با این که در ارتفاع ساخته شده و بازدیداز آن کمی دشوار است اما باز هم گردشگران زیادی به دیدار آن می روند.

از نظر ظاهری درب اصلی آرامگاه با دو ستون بلند در دو طرفش احاطه شده است، به این نوع طراحی و سبک معماری ( Hegr ) می گویند. با تمامی این اوصاف تعداد کمی از تاریخ دانان معتقد هستند که شاید این آرامگاه متعلق به ( Shaqilath II ) وزیر اعظم نبطیان بوده باشد.

قدمت این آرامگاه را به سال 76 میلادی می دانند.

13 ) آرامگاه Sextius Florentinus

( Sextius Florentinus ) نام یکی از فرماندهان عرب در سال 129 میلادی بود که آرامگاهش در پترا و در این بنا قرار گرفته است. مساحت این آرامگاه حدودا 38 متر است و ارتفاعی به اندازه ی 9٫16 متر دارد و بنایی دو طبقه است.

طبقه ی اول این آرامگاه 4 ستون دارد و یک دروازه ی اصلی.

14 ) معبد شیرهای بالدار ؛ Winged Lions Temple

معبد شیر بالدار یکی از معروف ترین معابد شهر پتراست. این معبد با استفاده از تکنولوژی های برتر روز در سال 1973 میلادی کشف شد و در سال 1974 میلادی حفاری و به شکل امروزی در آمد. قدمت این بنا به سده ی ششم پیش از میلاد باز می گردد.

این معبد ایوانی بسیار وسیع دارد که طولش حدودا 9 متر و نیم است. این معبد دو ستون مربع شکل اصلی دارد که وزن بنا را متحمل می شود و بقیه ستون ها کاذب هستند. از درب اصلی که وارد می شویم به داخل یک راهرو هدایت شده که در انتهایش یک بت که تلفیقی از انسان و خرس است خود نمایی می کند.

در اتاق اصلی این آرامگاه طاقچه ی بزرگی وجود دارد که محل اصلی زیارت و عبادت در معبد بوده است، اما چرا به این معبد معبد شیر گفته می شود؟

پایه ی ستون های اصلی این معبد از سنگ مرمر است و روی آن نقش دو شیر بالدار کنده کاری شده است، این شیرها ماهرانه و با ظرافت ساخته شده اند.

15 ) محل قربانی ؛ Place of Sacrifice

اگر از محل تماشاخانه حدودا نیم ساعت پیاده روی کنید می توانید به یکی از بناهای مرتفع شهر پترا که محل قربانی کردن بوده است می رسید. از این قسمت می تواند دیدی عالی به شهر داشت، در فراز این بنا دو ستون به ارتفاع 7 متر وجود دارد.

از پایین ترین قسمت این بنا تا بالاترین آن حدودا 30 متر ارتفاع دارد.

16 ) باغ معبد ؛ The Garden Temple

این باغ معبد در وادی ای به نام فاراسا ( Farasa ) قرار گرفته است. این معبد بنایی گمراه کننده است زیرا به ظاهر محل شبیه به مقبره است اما در آن هیچ جسدی وجود ندارد، عقیده بر این است که از این باغ معبد به عنوان مخزنی برای نگهداری آب استفاده ی شده است و به احتمال زیاد از آب این مکان برای آب مورد نیاز مراسم مذهبی استفاده می شده است.

این باغ دقیقا در کنار آرامگاه سرباز رومی قرار گرفته است.

17 ) آرامگاه سرباز رومی ؛ The Tomb of the Roman Soldier

در تحقیقات اخیر مشخص شده که احتمالا این آرامگاه بخشی از مجموعه ی بناهای مختلف است که تنها این مورد را کشف کرده اند، این بنا یک حیاط بسیار بزرگ دارد و از یک سمت یک طبقه به نظر می رسد و از سمت دیگر دو طبقه دیده می شود.

18 ) آرامگاه رنسانس ؛ The Renaissance Tomb

نام این آرامگاه برگرفته از ظاهر دلفریب آن است؛ نمای خارجی این آرامگاه با ظرافت و حساسیت زیادی ساخته شده است. این آرامگاه یک درب ورودی دارد که با قوسی خاص و صورتی بسیار زیبا ساخته شده است.

آرامگاه رنسانس چند ستون هم دارد که به صورت سبک معماری نبطی ها ساخته شده و زیبایی این آرامگاه را دو چندان می کند.

چند نگاره در این آرامگاه وجود دارد که متعلق به سال 129 میلادی می باشد.

19 ) سد ؛ The Dam

این سد برای ذخیره و استفاده از آب باران در فصولی که باران می بارد ساخته شده است. نقش اصلی این سد تغییر مسیر آب و جلوگیری از سیل زدگی شهر پترا بوده است؛ از نکات جالب توجه در رابطه با سد زیر ساخت محکم و اساسی آن است.

با حفاری ای که در کشف این سد انجام شد باستان شناسان متوجه شدند که نام کهن پترا ( Raqeem ) بوده است و پترا نامی است که یونانیان بر این شهر نهاده اند.

این سد در سال 1964 میلادی مرمت شد.

تاریخچه شهر پترا

شهر پترا از کهن ترین شهرهای باستانی جهان است و قدمتی به بلندای تاریخ دارد و ذکر تمامی داستان های تاریخی و حوادثی که در آن رخ داده کار بسیار دشواری است به همین دلیل تاریخچه ی این شهر رمزآلود را به چند دوره ی اصلی تقسیم کرده و به آن ها می پردازیم.

حکومت های محلی

اواسط قرون وسطی

اواخر قرون وسطی

اواخر قرن 20

پترای امروزی

1 ) حاکمان محلی پترا

اولین و کهن ترین اطلاعاتی که از شهر پترا در دست است وجود کشاورزان محلی و سفال سازان در شمال شهر پترا می باشند که به احتمال زیاد آن ها اولین ساکنان پترا بوده اند، تا جایی که می دانیم آن ها آداب و رسوم و فرهنگ شبیه به مصریان داشته اند و به خط العمرانه می نوشتند.

مورخ یهودی یوسفوس می گوید:

اولین اطلاعاتی که درباره ی ساکنان شهر پترا از روی سنگ نگاره ها به دست آمده متعلق به 1340 سال پیش از میلاد باز می گردد. در آن زمان شهر پترا توسط پنج پادشاه که به نام پکم ( Rekem ) معروف هستند اداره می شد، این نام به حکومت های پر قدرت اعراب هم اتلاق می شد.

نام پکم و حکومت قدرتمند آن ها در قسمت ورودی شهر همان وادی موسی یا السیق کنده کاری شده که بنابر این کتیبه ها شروع حکومت آنان از سال 312 پیش از میلادی می باشد.

به احتمال زیاد نام پترا را حاکمان پکم روی این کلان شهر گذاشتند، پترا به معنای تخت سنگ است و برای چنین شهری که در میان صخره و سنگ های غول پیکر بنا شده نام مناسبی است.

2 ) پترا در اواسط قرون وسطی

قرون وسطی از پر اهمیت ترین دوران تاریخی پترا است. حدود 106 سال پیش از میلاد مسیح زمانی که کورنلیوس پالما ( Cornelius Palma ) فرماندار کل روسیه بود، بخشی از قسمت های حکومت اعراب که پترا هم جزو آن بود از زیر سلطه ی اعراب خارج شدند و به رومیان پیوستند. در همین هنگام پترا به عنوان پایتخت امپراطوری روم انتخاب شد و حکومت های محلی حاکم بر آن از بین رفتند.

در همین دوران شهر پترا پر رونق شد و بناهای زیادی در آن ساختند و جاده ای اصلی هم در میان شهر ساخته شد که به نام جاده ی روم معروف گشت. در زمان حکومت الکساندر سوروس شهر پترا در اوج قدرت و شکوفایی بود و تجارت خوب و پر رونقی با سودان و امپراطوری ساسانی داشت، همچنین این شهر به عنوان یک قطب مهم مذهبی هم معروف بود.

از مهم ترین حوادث تاریخی که در این دوران رخ داد می توان به برگزاری جشن کابو ( Chaabou ) اشاره کرد. این جشن اشاره به یک تولد از دختری باکره دارد به همین دلیل این جشن را شادی برای تولد حضرت مسیح می دانند اما به دلیل تلفظ نزدیک کابو به مکعب و کعبه عده ی زیادی معتقد هستند که این جشن مربوط به بزرگ داشت خداوند بوده است و در طول تاریخ تحریف شده و با میلاد مسیح اشتباه گرفته شده است. در هر دو حالت کابو از مهم ترین جشن های قرون وسطی بوده و حتی اواسط قرن وسطی را با نام کابو هم می شناسند.

3 ) اواخر قرون وسطی

در سال های پایانی قرون وسطی هنوز هم رومیان به شهر پترا چیره بودند اما طی این سال ها شاهد هستیم که روابط تجاری پترا با سرزمین های دیگر کمتر و کمتر شد. تاریخ دانان این اتفاق را در پی تغییر راه های تجاری و نا آشنا بودن تجار با مسیرهای ساخته شده توسط رومیان می دانند.

البته در سال 363 میلادی زلزله ای سهمناک شهر پترا را لرزاند و سبب ویرانی بسیاری از بناها و بخصوص سیستم آب رسانی شهر شد به همین دلیل عده ای از مردمان شهر کوچ کردند و تجارت شهر دیگر رونق قبل را نداشت.

باری دیگر تلاش شد تا پترا رونق گذشته اش را کسب کند به همین دلیل شروع به ساخت و ساز و ایجاد بناهای جدید شد؛ برای مثال کلیساهای زیادی در سال 663 در داخل و اطراف پترا ساخته شد که باستان شناسان در آن ها حدود 150 پاپیروس پیدا کردند که در کشف حقایق این شهر نقش بسزایی داشت، پاپیروس یا قرطاس کاغذهای حصیری است که با نی های مردابی ساخته می شد تا بتوانند روی آن بنویسند.

به دلیل سرقت های زیادی که از شهر پترا در دوران مختلف شده است اطلاعاتی که طی اواخر قرون وسطی از این شهر داریم بسیار کمتر از چیزی است که لایق شهر پترا ست.

4 ) اواخر قرن بیست

در سال 1985 میلادی شهر پترا به صورت قانونی تحت نظارت دولت اردن قرار گرفت. آن ها به مرمت و بازسازی ساختمان ها و سیستم آب رسانی شهر پرداختند، دولت اردن در تلاش بود که پترا را به یکی از مراکز گردشگری مهم جهان تبدیل کند. آن ها ورودی های دیگر شهر را بستند و مانع از ورود گرادشگران به شهر از طریقی جز السیق یا وادی موسی شدند.

تلاش های مردمان اردن به موفقیت رسید و در نهایت در 6 دسامبر سال 1985 میلادی پترا در فهرست یونسکو ثبت گردید و در سال 2005 میلادی به عنوان میراث فرهنگی و معنوی اردن به شهرت رسید و در سال 2008 میلادی تحت نظارت سازمان میراث فرهنگی یونسکو قرار گرفت.

در این سال برنامه ریزی استراتژیک 20 ساله ای برای پیشرفت صنعت توریست در پترا طراحی شد که پس از 20 سال از این شهر هم مردمان محلی سود ببرند هم دولت.

5 ) پترای امروزی

در سال 2008 میلادی پترا به عنوان یکی از عجایب هفتگانه ی جهان انتخاب شد و در لیست عجایب هفتگانه جدید دنیا قرار گرفت.

در حال حاضر 27 بخش مختلف برای بازدید گردشگران تعیین شده اند و همه روزه تعداد آن ها تغییر می کند، زیرا هنوز هم بخش های جدیدی از این شهر کشف می شود برای مثال در سال 2016 میلادی باستان شناسان معبدی زیر زمینی در این شهر کشف کردند که زیر ماسه های شهر پنهان شده بود.

باستان شناسان با کمک گرفتن از تصاویر ماهواره ای می توانند بناهای جدید را کشف کنند.

جالب است بدانید که بیشتر کتیبه های یافت شده در پترا متعلق به دوران بیزانس است و این کتیبه ها کمک زیادی در رابطه با کشف اسرار شهر پترا کرده اند.

کاشف شهر پترا

ژان لوئی بورکهارت ( Johan Louis ) که با نام های جان لوییس و یوهان لودویگ هم شناخته می شود، یکی از جهانگرادان سوئیسی است که در بین سال های 1817 تا 1817 میلادی می زیست. او جغرافی دان و شرق شناس هم بود در خاطراتش از شهر نبطیها ( Nabataean city ) یا همان پترا نام برده و خود را به عنوان کاشف و یابنده ی این شهر، پس از گذشت قرن ها متروک ماندن، معرفی کرده است، وی در سال 1809 میلادی از انگلستان به سوی حلب و سوریه حرکت کرد و در همین سفر هایش توانست پترا را کشف کند.

او نوشته هایی داستان ها وار مبتنی بر شهری واقع در دره ای در بیابان ها در کتاب مقدس خوانده بود که پیکر هارون هم در همان بیابان دفن شده است و همین انگیزه ای شد برای آغاز سفر او به کشورهایی که قبلا تحت نظر امپراطوری روم باستان بودند و پس از کاوش های بسیار توانست پترا را کشف کند.

آشنایی با نبطی ها

نبطیان یا نباتیان اقوامی بودند که در جنوب فلسطین و شمال شرقی بیابان سینا می زیستند. زمان دقیق زندگی آن ها مشخص نیست اما در حدود قرن چهارم پیش از میلاد اوج قدرت و شکوفایی آن ها بود، حتی در تاریخ آمده است که امپراطوری روم را دو بار شکست دادند و قومی بسیار قدرتمند بودند.

حکومت هایی مانند آشوریان، هخامنشیان و سلوکیان همواره به پترا حمله می کردند تا غنائم به دست آورند. این شهر برای مدتی از مالیات پرداخت کردن به هخامنشیان معاف شدند در عوض به کمبوجیه در حمله به مصر کمک کردند. مردمان نبطی اغلب نام هایی داشتند که بیشتر پس از ظهور اسلام در اماکن دیگر کشورهای عربی رایج شده بود مانند ملیحه، عدی، عائز، عمر، کعب.

نبطیان در دوران باستان توانستند جنوب اردن، کنعان و شمال عربستان را به تصرف خود در آورند، بنابر نوشته های کتیبه هایی که در پترا به دست آمده آن ها قومی با هوش بوده اند و توانستند آب کم منطقه را با کمک گرفتن از سیستم های پیچیده ی آبیاری ( سد، کانال، مخازن ) مدیریت کنند.

به دلیل به سرقت رفتن یا نابود شدن کتیبه و سنگ نوشته های باقی مانده از نبطیان اطلاعات دقیقی از آداب و رسوم آن ها نداریم و ادبیات نوشته شده ای از این قوم در دست نمی باشد.

نبطیان را به دلایل شبیه بودن نامشان و همچنین نام خدایانی که به آن ها اعتقاد داشتند جزوی از اقوام عرب می دانند و به دلایل همسایگی با آشوریان و سوریان بسیار تحت تاثیر تمدن آشوری بودند و خط آرامی در میانشان رایج بود.

همچنین به دلیل هم مرز بودن با یونان و روم تحت تاثیر تمدن این اقوام هم قرار داشتند، برای مثال سکه ها و مجسمه هایی که از آن ها باقی مانده است تحت تاثیر این اقوام بوده اند.

در سال 106 میلادی حکومت نبطیان به طور کلی استقلالش را از دست داد و جزو مستعمرات روم شد و از آن پس ایالات عربی ( Arabia Provineia ) نامیده شد، از آن پس زبان آن ها عربی شد که شباهت بسیار زیادی به لهجه ی هجازی داشت؛ به طور کلی بین سال های 400 پیش از میلاد تا 106 میلادی را دوران سلطنت نبطیان می دانند اما باز هم در تاریخ این سال ها شک و شبه وجود دارد.

کتیبه ها و پاپیروس و چرم های زیادی از این شهر به دست آمده که اغلب به زبان آرامی نگاشته شده اند و هنوز هم باستان شناسان در حال تحقیق و بررسی بر روی آن ها هستند، گفته می شود 4000 کتیبه در پترا کشف شده است و بسیاری از آن ها سبک زندگی مردمان نبطی را حکایت می کند، به همین دلیل در آینده حتما به معرفی اقوام نبطی به صورت جداگانه خواهیم پرداخت.

نکات جالب در رابطه با زندگی مردمان نبطی بسیار زیاد و گسترده است برای مثال مردمان اولیه ی آنها که بادیه نشین بودند زندگی در خانه ها را دوست نداشتند و عقیده داشتند که زندگی در زیر سقف های ثابت آن ها را به اسارت می کشاند، آن ها زندگی زیر چادر هایی که از پوست حیوانات می ساختند را بیشتر می پسندیدند، رفته رفته به ساخت قلعه هایی سنگی پرداختند و به طور موقت در آن ها زندگی می کردند و در نهایت به زندگی در شهر و ساخت پترا رضایت دادند.

متاسفانه به دلیل عدم وجود تصویر از مردمان تمدن نبطی در ادامه شاهد تصاویر مردمانی که امروزه برای کسب در آمد از طریق توریستان به پترا آمده اند را مشاهده می نمایید.

موقعیت جغرافیایی شهر پترا

در جای جای تاریخ پترا به عنوان پایتخت اقوام نبطی و مرکز مهم تجاری قرون وسطی نام برده شده است. همانطور که اشاره کردیم این شهر بر روی ارتفاعات سنگی ساخته شده است و مملو از بناهای مختلف معبد، قلعه و… می باشد.

این شهر دقیقا در بین دریای سرخ و دریای مرده ( the Dead Sea ) و فینیقیه قرار دارد و حدودا در 80 کیلومتری دریای مرده واقع شده است. تقاطع مهمی میان عربستان، سوریه و مصر بوده است. جالب است بدانید نیمی از این شهر بر روی صخره و نیم دیگر آن بر روی زمین ساخته شده است.

پس از کاوش و حفاری های زیاد متوجه شدند السیق که ورودی شهر پترا است به منظور محلی برای ذخیره ی آب و یکی از سیستم ها جلوگیری آن ها از وقوع سیل در شهر بوده است، از دیگر اماکنی که به صورت طبیعی در شهر به وجود آمده و بسیار مورد توجه گردشگران امروزی است کوهی می باشد که آرامگاه هارون روی آن قرار دارد و تا به امروز هنوز هم تا حد زیادی چهره ی اصلی خود را حفظ کرده است.

به طور کلی قرار گیری شهری در میان بیابان و با شرایط آب و هوایی سخت در دوران باستان امری عجیب است و حتما این شهر دارای ابعادی است که هنوز هم از آن ها پرده برداری نشده است.

پترا در رسانه های عمومی

بدون شک پترا شهری باستانی و منحصر به فرد می باشد، به همین علت از آن در ادبیات و آثار شعری مهم تاریخ نام برده شده است. یکی از مهم ترین آثاری که در آن از ویژگی های خاص پترا استفاده شده و شهرت جهانی دارد شعر پترا از جان ویلیام بورگان ( John William Burgon ) شاعر و نویسنده ی ماهر انگلیسی تبار است.

او در این شعر به توصیف پترا پرداخته و آن را شهری پر از رمزو راز دانسته است، این شعر باعث شد جان ویلیام برنده ی جایزه ی نیودیگیت ( Newdigate Prize ) شود.

اما استفاده از پترا در آثار ادبی به همین جا ختم نمی شود؛ فیلم نامه نویسان زیادی هم در فیلم هایشان از این شهر باستانی استفاده کرده اند مانند، سندباد، چشم ببر، مومیایی، ترانسفورماتور، انتقام، سامسارا و …

از پترا در برنامه های تلویزیونی زیادی هم نام برده شد که شاخص ترین آن ها قسمت سوم An Idiot Abroad ( آدم احمق ) در سال 2010 میلادی، قسمت بیستم برنامه ی میسن ( Misaen ) و … را می توان نام برد.

عجایب شهر پترا حتی در بازی های کامپیوتری و موسیقی هم استفاده شده است، از بازی های کامپیوتری معروف می توان به Spy Hunter ، King’s Quest، Lego Indiana Jones، Sonic Unleashed، Knights of the Temple و … اشاره نمود.

توریست در پترا

شهر باستانی پترا که در سال های اخیر به نام پارک تفریحی پترا هم شناخته می شود یکی از برترین اماکنی است که گردشگران می توانند در آن اوقاتی خوش را سپری کنند، حدودا 30000 آژانس در اردن وجود دارند که مسافران مشتاق را به پترا می برند و می توانید از آن ها تور گردشگری خریداری نمایید.

همچنین افراد کهنسال یا افرادی که از ناتوانی جسمی رنج می برند در شهر پترا می توانند با شتر، الاغ و چرخ دستی به این طرف و آن طرف بروند و تجربه های جدیدی به دست آورند.

از برترین تفریحات در پترا عکاسی در روز و نمای بکر شب آن می باشد؛ برخی از عکاسان روزهای زیادی را در این شهر سپری می کنند تا بتوانند عکس هایی منحصر به فرد بگیرند، تنوع شگفت آور رنگ سنگ و شن در این شهر بسیار دیدنی است و توجه توریستان را به خود جلب می کند.

باید بدانید که در این شهر دو موزه هم وجود دارد یکی موزه ی باستان شناسی پترا و دیگری موزه ی مردم شناسی اقوام نبطیان و گذشته ی رنگارنگ این قوم/

لازم به ذکر است که اگر علاقمند به بازدید از پترا هستید و دوست دارید تمامی بناهای تاریخی آن را از نزدیک نظاره کنید باید حدودا 4 الی 5 روز برای این کار زمان صرف نمایید.

حقایق جالب شهر پترا

1 ) پترا نامش را از پطروس به معنای سنگ گرفته است و نام دیگرش آل باترا می باشد.

2 ) دلیل شهرت پترا به رز قرمز رنگ سرخ شن هاست.

3 ) فردی به نام جان لویی بورکهارت ( Johann Ludwig Burckhardt ) شهر پترا را 1812 میلادی به عنوان شهری که قرن ها گم شده بود و خالی از سکنه بود به دنیا معرفی کرد.

4 ) شهر پترا از مهم ترین مسیرهای تجاری جنوب آسیا و یونان بود.

5 ) مطالعات باستان شناسان اروپایی نشان می دهند که در ابتدا شهر پترا به دلیل رصد خورشید و ستارگان ساخته شد.

6 ) حدودا 800 بنای تاریخی در شهر پترا وجود دارد.

7 ) به احتمال زیاد در منطقه ی پترا دریاچه یا منبع آب غنی ای وجود داشته که در حال حاضر از بین رفته است، حدودا 30000 نفر می توانستند از آب موجود در این شهر استفاده کنند.

8 ) فیلم ایندیانا جونز و آخرین جنگ صلیبی در پترا فیلم برداری شده است.

9 ) دلیل اصلی تخریب ساختمان وزارتخانه ی پترا نشانه گیری آن با تفنگ بوده است؛ بلی برخی افراد بی فکر از این ساختمان تاریخی به عنوان هدف تیراندازی استفاده کرده اند.

10 ) در حدود قرن 5 و 6 میلادی پترا به عنوان یکی از مهم ترین شهرهای مسیحیت شناخته شد.

11 ) قدمت شهر پترا به 312 پیش از میلاد باز می گردد.

12 ) بر خلاف انتظار در سطح جهانی معروف ترین قسمت شهر پترا سنگ های ایستاده و رنگی شهر هستند.

13 ) پترا یکی از مهم ترین نشانه ها برای اثبات قدرت شرق میانه در قرون وسطی می باشد.

14 ) پترا به دلیل کم آبی، جنگ و زلزله سال ها خالی از سکنه بود تا زمانی که توسط بورکهارت کشف و سیل توریستان به سمت آن سرازیر شدند.

15 ) سال ساخت شهر پترا را سده ی 4 پیش از میلاد می دانند.

16 ) در حال حاضر برخی گیاهان که در آب و هوای گرم و خشک می رویند در پترا وجود دارند.

گیاهان دریمیا ماریتیم اموجود در پترا در سال 2010 میلادی

خطر در کمین پترا

متاسفانه در حال حاضر شهر پترا در معرض ویرانی قرار دارد، قسمت زیادی از بناهای این شهر به دلیل عدم رسیدگی کافی فروپاشیده است. از دلایل این تخریب می توان به بارش باران های سیل آسا و عدم کنترل آب باران ها اشاره کرد. همچنین توریستانی که برای بازدید به پترا می آیند آسیب های زیادی به بناهای تاریخی شهر با نوشتن روی بناها یا ریختن زباله وارد می کنند.

از سال 1969 میلادی انجمنی با نام اعتماد ملی به پترا ( PNT ) تشکیل شد و از آن زمان اعضای این انجمن در تلاش هستند که با همکاری نهادهای محلی و ملی از پترا بیشتر حفاظت کنند، در کتاب جدیدی که با همکاری یونسکو و ایکوموس نوشته شده پترا به عنوان در خطر ترین بناهای دنیا به دست بشر نام برده شده است.

بعد از شهر پترا، شهر ماچوپیچو، آنگکور وات و پمپئی در رده های بعدی قرار دارند.

بهترین فصل سفر

یکی از مهم ترین چالش ها هنگامی که قصد سفر به شهر پترا را می کنیم این است که چه زمانی بهترین فصل برای مسافرت به این مکان است؟

بهترین فصل سفر به پترا بهار یا پاییز می باشد که اغلب بیشترین درجه ی حرارت در این فصول 36 درجه ی سانتی گراد می شود، اما در تابستان هوا در اردن بسیار گرم است و توصیه نمی کنیم که در تابستان به پترا بروید. در زمستان هم هنگام غروب خورشید هوا در پترا بسیار سرد می شود و مناسب برای گردش نیست.

اما هر فصلی را که برای سفر برگزیدید باید بدانید که از 12 ظهر تا ساعت 15 بدترین ساعت برای مراجعه به پتراست، زیرا خورشید به صورت عمودی می تابد و این موضوع در منطقه ای بیابانی بسیار آزار دهنده است.

چی بخوریم؟

در شهر باستانی پترا یک رستوران وجود دارد که غذاهای بین المللی را سرو می کند، اما به دلیل قیمت های بالای این رستوران پیشنهاد می کنیم با خود غذای بسته بندی شده همراه داشته باشید البته در وادی موسی و بیابانی که پترا در آن قرار گرفته رستوران های زیادی وجود دارند از جمله :

تری استپس ؛ Three Steps Restaurant & Cafe که غذاهای لبنانی، باربیکیو، ترکی، آسیایی و حلال دارد.

د پترا کیچن ؛ The Petra Kitchen با غذاهای آسیایی

اوریئنتال ؛ Oriental با غذاهای آسیایی، پیتزا، باربیکیو، ترکی، گریل، غذاهای وجترین

و…

اگر مایل هستید در رابطه با رستوران های وادی موسی بیشتر اطلاعات کسب کنید می توانید از این لینک استفاده نمایید.

کجا بمونیم؟

شما هنگام خرید بلیط میتوانید بلیتی تهیه کنید که شامل اقامت شب شما در این شهر هم باشد، شب ماندن در این منطقه به صورت کمپ و چادر زدن است و از توریستان با روشن کردن شمع و موسیقی و آواز پذیرایی می شود.

اما اگر خواهان اقامتی لوکس هستید می توانید از هتل های اطراف پترا استفاده نمایید که مشهور ترین آن ها مون پیک ( Mövenpick Resort Petra )، هتل زمان و کینگ وی هستند، برای کسب اطلاعات بیشتر و دقیق تر در رابطه با هتل های نزدیک شهر پترا می توانید از این لینک دیدن نمایید.

دسترسی و بلیط

پیش از شروع به سفر به پترا باید بدانید که گردش و کاوش در این شهر یک روز کامل را از شما می گیرد، حدودا 6 ساعت برای گردش در شهر پترا زمان لازم دارید اما به دلیل مناسب نبودن شرایط آب و هوایی در هنگام ظهر باید یک روز کامل را برای تفریح و گشت و گذار در پترا آماده کنید.

اما بهترین راه رسیدن به پترا چیست؟

تاکسی:

برای رفتن به پترا از فرودگاه اصلی امان ( Amman ) باید 4 ساعت رانندگی کنید و یا تاکسی بگیرید، اما اگر می خواهید در هزینه ها صرفه جویی کنید می توانید از اتوبوس های عمومی هم استفاده نمایید و مستقیم به پترا بروید.

از فرودگاه عقبه ( Aqaba ) تا پترا باید مسیر کمتری را طی کنید و حدودا 1 ساعت و 30 دقیقه طول می کشد تا به این شهر باستانی برسید، با اتوبوس و تاکسی و اتومبیل شخصی و کرایه ای می توانید مسیر عقبه تا پترا را طی کنید.

با اتوبوس:

پیشنهاد می کنیم اتوبوس را برای رفتن به پترا انتخاب نکنید زیرا مناظر زیبا و چشم گیری در انتظار شما نخواهد بود و اتوبوس ها از بزرگراه و از راه های کویری عبور می کنند و چند ساعت در اتوبوس بسیار خسته کننده است، در هر صورت می توانید با استفاده از اتوبوس های JETT هم از شهر امان و هم از عقبه به پترا بروید، این اتوبوس ها هدودا 17 الی 20 هزار تومان هزینه در بر خواهد داشت، اگر تورهای گردشگری را هم برای رفتن به پترا تهیه نمایید اغلب باید با اتوبوس به پترا بروید.

لازم است بدانید برای ورود به پترا باید بلیط تهیه نمایید، هزینه ی گردش در پترا با احتساب یک شب اقامت در این شهر باستانی 90 دینار می باشد اما این قیمت برای ساکنان اردن، دانش آموزان و دانشجویان 50 دینار می باشد.

برای تهیه ی بلیط ورودی شهر پترا می توانید از طریق این لینک اقدام نمایید.

آدرس: آسیا، اردن، پترا.

.Address: Jordan

موقعیت شهر باستانی پترا روی نقشه

توصیه کارناوال

برای رفتن به پترا و سفری خوش باید با برخی مشکلات دست و پنجه نرم کنید، اولین و مهم ترین مشکل کمبود آب است، توصیه می کنیم حتما همراه خود آب ببرید. همچنین به دلیل دمای بالای هوا زیاد عرق می کنید پس یک دست لباس هم همراه داشته باشید. در پترا دست فروشان مختلفی را خواهید دید که از فرش های نفیس، سوغات های گوناگون گرفته تا حتی سنگ و جواهرات گران قیمت را می فروشند توصیه می کنیم که از فروشگاه های غیر رسمی و دست فروشان خرید نکنید زیرا امکان تقلبی بودن اجناس آن ها بسیار زیاد است.

اما اگر علاقمند به خرید هستید امروزه بادیه نشینان محلی به گردشگران کالاهای دست سازشان را می فروشند می توانید اشیایی تزئینی با وسایلی مانند چاقو را از آن ها خریداری نمایید.