کشور ایران به دلیل موقعیت خاص اقلیمی و جغرافیایی و برخورداری از آب و هوای گوناگون دارای گونههای متنوعی از جانوران و حیات وحش است. شهرستان بیرجند به دلیل برخورداری از دو نوع آب و هوای کویری خشک و کوهستانی، گونههای متنوعی از جانوران، اعم از پرندگان، پستانداران، خزندگان و… را در خود جای داده است.
موزه حیات وحش بیرجند که سابقاً در باغ و عمارت شوکت آباد دایر بود در هفته میراث فرهنگی سال 1387 به مجموعه اکبریه انتقال یافت و با عنوان «موزه حیات وحش» در مجموعةباغ اکبریه افتتاح گردید.
در موزه حیات وحش بیرجندگونههایی از حیات وحش اعم از بومی و یا غیر بومی در قالب چند مجموعه ارائه شده است، همچنین نمونههای شاخص و نادری از پوشش جانوری منطقه جنوب خراسان، به ویژه بیرجند نیز به نمایش درآمده است.
این مجموعه تقریبا دارای 100 جنس مختلف پرنده و حدود 40 پستاندار و خزنده به صورت تاکسیدرمی میباشد که با هدف آشنایی پژوهشگران و محققین با گونههای جانوری منطقه در دو بخش اصلی ایجاد شده است.
بخش پرندگان: این مجموعه شامل پرندگانی از گونههای مرغابی، حواصیل، پلیکان، قرقاول، جغد، عقاب و لاشخور و نمونههایی از باکلان، لک لک، هوبره، چاخ لق، زاغی و… میباشد. این بخش نمونههایی از نادرترین و کمیابترین گونههای پرندگان جنوب خراسان را در معرض نمایش گذارده است.
بخش پستانداران: این مجموعه مشتمل بر حیواناتی نظیر گربه پالاس، گربه جنگلی، روباه، خرگوش، قوچ، کل (پازن) و نمونههای متعدد دیگری از گونهها میباشد.
همچنین گونهای از خزندگان نیز در کنار سایر گونهها به نمایش در آمده است.
موزه حیات وحش بیرجند یکی از 15 موزه فعال خراسان جنوبی است که گونه های مختلف حیوانی که زیستگاه آنها داخل و خارج استان است، تاکسیدرمی شده در این محل نگهداری می شوند، این محل آماده بازدید مسافران و گردشگران نوروزی است.
آدرس :بیرجند، خیابان معلم، میدان موزه، مجموعه باغ و عمارت اکبریه