سرویس اقتصاد مشرق - "دولت نه سفیر دارد، نه وزیر و نه سخنگو! "، تیتر گزارشی بود که روز گذشته در خصوص وضعیت فعلی فرماندهان اقتصادی کشور در جنگ اقتصادی منتشر کردیم. طبق آنچه در این گزارش گفته شده بود دولت ایران در بیش از 8 ماه گذشته، در کشور هندوستان سفیر ندارد.
نبود سفیر در چین و هند - دو شریک تجاری مهم و خریداران عمده نفت ایران - در شرایطی اتفاق افتاده است که چندی پیش «جان کری» وزیر امور خارجه اسبق آمریکا فاش کرد که طی ماههای گذشته بطور مرتب با «محمد جواد ظریف» وزیر امور خارجه ملاقات داشته است. وزیر امور خارجه در شرایطی برای دیدارهای منظم با یک مقام سابق آمریکایی فرصت دارد که هنوز وضعیت معاونت اقتصادی این وزارتخانه و همچنین دو سفارت کلیدی - چین و هند - بدون هیچ توجیه و منطقی، مبهم رها شده است.
بیشتر بخوانید
از حدود 8 ماه قبل و 27 دی‌ماه سال گذشته که غلامرضا انصاری سفیر سابق ایران در هند به کشور بازگشت و متصدی سمت معاونت اقتصادی وزارت خارجه شد تا روز 2 مردادماه که علی چگینی به نمایندگی ایران در هند انتخاب شد، جایگاه سفیر ایران در سفارت و مراودات بین‌المللی خالی مانده و تاسف بار تر اینکه از زمان انتخاب سفیر جدید نیز تاکنون خبری از حضور وی در هندوستان در دست نیست.
بیشتر بخوانید
گرچه از قریب به 2 ماه قبل سفیر جدید انتخاب شده بود اما براساس اطلاعات موجود، سفیر جدید هنوز در محل ماموریت خود حاضر نشده و این درحالیست که هندوستان چه به لحاظ خرید نفت از ایران و چه تبادلات تجاری و صادرات و واردات، یکی از شرکای مهم منطقه‌ای ایران به شمار می‌آید که مجموع میزان تجارت آن با ایران از 2.2 میلیارد دلار در 5 ماه نخست سال جاری نیز فراتر رفته وجایگاه چهارم را از این نظر در میان 100 کشور برتر تجارت با ایران نصیب خود کرده است.
اما نکته قابل تامل و توجه کاهش حجم مراودات ایران با هند در قریب به 240 روزی است که ایران در این کشور سفیر ندارد. با نگاهی به آمار میزان واردات و صادرات با کشور هندوستان مشخص میشود طی این 8 ماه حجم تجارت دو کشور روند نزولی داشته و کاهش یافته است.
در جدول زیر به مقایسه این بازه زمانی با مدت مشابه سال قبل که سفیر ایران در محل سفارت حضور داشت براساس آخرین آمار ارائه شده از سوی گمرک می‌پردازیم.
|
تجارت
|
هفت ماه با سفیر
از بهمن95 تا مرداد96
|
هفت ماه بدون سفیر
از بهمن96 تا مرداد97
|
میزان تغییرات
|
|
صادرات
(دلار)
|
1 , 601 , 680 , 854
|
1 , 445 , 071 , 699
|
-156 , 609 , 155
|
|
واردات
(دلار)
|
1 , 659 , 826 , 124
|
1 , 644 , 323 , 949
|
- 15 , 502 , 175
|
همانطور که از اطلاعات جدول مشخص است، در زمانی که ایران در کشور مقصد حاضر بود میزان روابط تجاری دو کشور در هفت ماه مورد مقایسه به بیش از 3 میلیارد و 260 میلیون دلار میرسید که این رقم در مدت مشابه که ایران در هندوستان سفیر نداشت، به 3 میلیارد و 90 میلیون دلار کاهش یافته است و همچنان نیز بر مدار نزولی قرار دارد.
در مدت مورد اشاره، حجم روابط تجاری دو کشور بیش از 170 میلیون دلار کاهش یافته است که ضرر عمده کاهش آن، برای کشور ایران است که سفیر ندارد. به بیان دیگر در این مدت بیش از 156 میلیون دلار از صادرات ایران به هند کاهش یافته و این درحالیست که تنها 15 میلیون دلار از واردات کم شده است.
رهبری معظم انقلاب در آخرین دیداری که با هیئت دولت داشتند، نسبت به افزایش میزان روابط تجاری با کشورهای اطراف توصیه کردند. ایشان فرمودند:
تأکید میکنم ارتباط روزافزون با همسایگان را. ما خب چهارده پانزده همسایه داریم، خیلی‌هایشان و اکثرشان کسانی هستند که ما میتوانیم با اینها ارتباطات خوب داشته باشیم. از فرصتها استفاده کنیم. به من این‌جور گزارش دادند که اگر چنانچه ما بتوانیم [به اندازه‌ی] ده درصد از فعّالیّت اقتصادی این کشورها، با آنها کار بکنیم، برای ما یک رقم خیلی بالایی [است]؛ ده درصد چیز زیادی هم نیست.
بر همین اساس و با توجه به اینکه کشور پهناور هند با بازار بیش از 1 میلیارد و 300 میلیون نفری یکی از کشورهای اطراف ایران است که راه دسترسی دریایی نیز با ما دارد و همینطور یکی از بزرگترین مشتریان و خریداران نفت ایران نیز به شمار می‌آید و در شرایطی که فشار آمریکا برای کاهش و به صفر رساندن فروش نفت ایران افزایش یافته، لازم است اولا هرچه زودتر وضعیت حضور سفیر ایران در این کشور مشخص شود و ثانیا معاونت اقتصادی وزارت خارجه نیز اقدامات موثری برای افزایش ارتباط با هندوستان به جهت کاهش اثرات تحریم‌ها انجام دهد.