شناسه : ۱۱۹۱۶۲۳ - جمعه ۳۰ شهریور ۱۳۹۷ ساعت ۱۳:۴۰
درباره آیین چند هزار ساله «گِل مالی»
سنت گَلمالی بهعنوان میراث معنوی مردم لرستان که اوج غم و اندوه این دیار را در روز تاسوعا و عاشورای حسینی به نمایش میگذارد، آیینی به یادگار مانده از پیشینیان قوم لـُـر است.
به گزارش ایسنا، هر ساله آیینهای گلمالی و چمرانه همزمان با عاشورای حسینی در خرمآباد برگزار میشود و مردم این شهر اوج عزای خود در شهادت امام حسین(ع) را با اجرای این آیینها به نمایش میگذارند.
آیین گل مالی مردم خرمآباد و برخی شهرهای استان لرستان از جمله کوهدشت که آیینی به یادگار مانده از پیشینیان قوم لـُـر است.سالهاست که اوج غم و اندوه این مردم ولایتمدار را در عزای سیدالشهدا نشان میدهد. برای برگزاری آیین گل مالی مردم عزادار خرمآباد همزمان با عصر تاسوعا، حوضچههای بزرگ سه تا 6 متری را آماده کرده و خاک رس نرم را در میان این حوضچه بهصورت گنبدی جمعآوری میکنند.
دور تا دور این حوضچه را با گلاب تزیین کرده و مردم عزدار نیز شمع استغفار و طلب حاجت خود را با فرا رسیدن شب، در اطراف حوضچه روشن میکنند. صبح روز عاشورا، پیش از طلوع آفتاب، خاک رس با گلابها مخلوط شده و گلی نرم و یکدست حاصل شده، گلی که با حاجات و استغفار عزادارات آمیخته شده و بر پیکر آنها نقش میبندد.
جوانان هیئتهای عزادار نیز پیش از طلوع آفتاب با پوشیدن لباس مشکی در کنار حوضچه حاضر میشوند و به نوبت در این حوضچه غلطیده و سر و صورت را با گل میپوشاند. بسیاری از مردم از جمله سالمندان، زنان و کودکان نیز که امکان غلطیدن کامل آنها در حوضچه گل وجود ندارد، هریک با بر دست داشتن کاسهای کوچک، در کنار حوضچه حاضر میشوند و از گل باقی مانده برای اهل خانواده به خانه میبرند تا به سر و صورت و شانهها بزنند.
همچنین در کنار این حوضچه، فردی مشغول گل مالی کودکان با پنجه گل مالی شده است به این صورت که پنچه گل اندود خود را به یاد دستان قمر بنی هاشم(ع) به پشت کمر کودکان زده و نقش پنجه بر لباش آنان نقش میبنندد.
«گِل مالی»، آیینی به یادگار مانده از پیشینیان قوم لـُـر است که مردم خرمآباد در مواقع مصیبت از دست دادن عزیزترین افراد انجام میدهند و شور مراسم گِل مالی در روز عاشورای حسینی و عزاداری اباعبدالله الحسین(ع) دیده میشود که مردم این شهرستان از روزها قبل از عاشورا خود را برای این مراسم آماده میکنند.
روز قبل از عاشورا عدهای از جوانان هیئت اقدام به جمعآوری هیزم برای بر پا کردن آتش میکنند و در صبح عاشورا عزاداران حسینی که در گِل میافتند به دور آتش جمع میشوند تا از سرما حفظ شوند.
بعد از خشک شدن، عزاداران با اشعاری ازجمله «این بدن از کیست که سر ندارد ـ عزیز زهرا است کفن ندارد، زاده زهراست و ... شروع به سینهزنی میکنند.