صبح نو: نشست وزرای خارجه ایران و گروه 1+4 (فرانسه، آلمان، روسیه، چین و انگلیس) و با حضور فدریکا موگرینی، مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا پس از خروج آمریکا از برجام در مقر سازمان ملل متحد در نیویورک برگزار شد. این دومین باری است که وزرای خارجه ایران و 1+4 بعد از خروج آمریکا از برجام گردهم می‌آیند.
هدف اروپا و آمریکا؛ مقابله با نفوذ منطقه‌ای ایران
بیانیه شعاری 1+4
نشست وزرای خارجه ایران و گروه 1+4 (فرانسه، آلمان، روسیه، چین و انگلیس) و با حضور فدریکا موگرینی مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا پس از خروج آمریکا از برجام در مقر سازمان ملل متحد در نیویورک برگزار شد. این دومین باری است که وزرای خارجه ایران و 1+4 بعداز خروج آمریکا از برجام گردهم می‌آیند.
نتیجه این نشست بیانیه 12 بندی بود که حاضران بر تعهد خود برای تضمین کانال‌های پرداخت با ایران و تداوم صادرات نفت و میعانات گازی، محصولات نفتی و پتروشیمی تأکید کردند. در بخشی از این بیانیه اعضا اذعان کردند که در کنار اجرای تعهدات هسته‌ای از سوی ایران، رفع تحریم‌ها و از جمله برخورداری ایران از منافع اقتصادی حاصله از آن، یک بخش حیاتی از برجام است. اعضا بر اراده خود برای حمایت از آزادی فعالان اقتصادی در تعقیب کسب و کار مشروع با ایران، در تطابق کامل با قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل، تاکید کردند. اما همان‌گونه که بار‌ها خود وزیر خارجه ایران تاکید کرده تنها شعار کافی نیست و تاکنون اروپا هیچ حمایت علنی و اقدامی در مقابل تحریم‌های آمریکا علیه ایران انجام نداده است. همچنان‌که بعد از گذشته 6 ماه از خروج آمریکا از برجام در بندی از این بیانیه اعضا از به‌روزسانی «قانون انسداد» اتحادیه اروپا، و اعطای مجوز به بانک سرمایه‌گذاری اروپا برای اینکه ایران نیز واجد شرایط برای دریافت وام‌های خارجی محسوب شود، و اینکه این به‌روزسانی در 16مرداد اجرایی شده است، تنها استقبال کردند.
اعضای در این بیانیه درحالی بر تداوم تعهد خود به اهداف مندرج در بیانیه وزرای جلسه کمیسیون مشترک در 15تیرماه1397، به‌ویژه پیگیری اقدامات مشخص و مؤثر برای تضمین کانال‌های پرداخت با ایران، و تداوم صادرات نفت و میعانات گازی، محصولات نفتی و پتروشیمی را مجدداً مورد تأیید قرار دادند که تاکنون نه تنها اروپا هیچ اقدامی در این زمینه انجام نداده؛ بلکه پیش از اجرای تحریم‌های نفتی (که قرار است از آبان ماه اجرایی شود) کشور‌های اروپایی واردات نفتی خود از ایران را کاهش داده و حتی برخی از آنان نیز این واردات را صفر رسانده‌اند.
حتی در این بیانیه 12 بندی که برای سرگرم نگه داشتن ایران به محدودیت‌ها و تعهدات توافق هسته‌ای، تعریف پر طمطراقی از برجام کرده و آن‌را یک عنصر کلیدی در ساختار جهانی عدم اشاعه و یک دستاورد بسیار مهم در حوزه دیپلماسی چندجانبه معرفی کرده‌اند، اما حتی یک اعتراض لفظی به عهدشکنی آمریکا و خروجش از این دستاورد بین‌المللی دیده نمی‌شود.
هرچند که آقای عراقچی همان مدافع همیشگی برجام از در اینستاگرام خود نشست وزرای خارجه ایران و 1+4 را انزوای آمریکا توصیف کرد و نوشت که «نشست وزرای خارجه ایران و کشور‌های 1+4 که پیش از تلاش آمریکا برای استفاده ابزاری از شورای امنیت و اجرای نمایش علیه ایران برگزار شد، حمایت اروپا، چین و روسیه از ایران و انزوای آمریکا را به‌روشنی به‌تصویر کشید.»، اما امانوئل مکرون، رییس‌جمهوری یکی از کشور‌های 1+4 در نطق خود در مجمع عمومی سازمان ملل دوباره بر ضرروت «برجام مکمل» برای مهار برنامه موشکی و فعالیت‌های منطقه‌ای ایران تاکید کرد.
این موضوع بیانگر آن است که اروپا هرگز درعمل مقابل آمریکا نمی‌ایستد و امید داشتن به کشور‌هایی که روحانی در دوران تبلیغات ریاست جمهوری خود آنان را «آقا اجازه‌ها» نامیده بود، اقدامی عبث است.
هرچند که موگرینی پیش از این نشست هم در دیداری که با ظریف داشت، بر ادامه حمایت اروپا از برجام تاکید کرد و گفت: راه‌حل‌های عملیاتی اروپا برای تأمین خواسته‌های ایران در حال تدوین نهایی است و به‌زودی اجرایی خواهد شد. اما این وعده‌ای است که از فردای خروج آمریکا از برجام اروپا به ایران داده است و تاکنون یک گام مثبت برای اثبات آن برداشته نشده است. علاوه‌بر این موگرینی مسوول سیاست خارجی اروپا نیز به‌زودی از سمت خود کناره‌گیری می‌کند و فرد دیگری جایگزین او خواهد شد.
آنچه در این 6ماه از رفتار اروپا می‌توان نتیجه گرفت آن است که آنان به‌دنبال وقت تلف کردن و زمان خریدن‌اند تا ببینند فشار‌های آمریکا بر ایران چه نتیجه‌ای خواهد داشت. یعنی اروپا نقش پلیس خوب و آمریکا پلیس بد را بازی می‌کند تا در اقدامی هماهنگ ایران را با فشار‌های اقتصادی به پذیرش خواسته خود که آن‌هم اعمال «محدودیت‌های نظامی» است، مجبور کنند.
همچنان‌که «جینا هاسپل» رییس آژانس مرکزی اطلاعات آمریکا (سیا) دوشنبه شب در نخستین سخنرانی عمومی‌اش گفت: سازمان متبوعش فعالیت‌های ایران را زیر نظر دارد و امیدوار است که بتواند نفوذ منطقه‌ای ایران را کاهش دهد. هاسپل که سال‌ها پشت پرده فعالیت کرده، در نخستین سخنرانی عمومی‌اش به حاضران در مرکز «مک‌کانل» دانشگاه «لوئیزویل» درباره نفوذ منطقه‌ای ایران گفت: «ما فعالیت‌های شرارت‌بار ایران در آن منطقه را زیر نظر داریم. امیدواریم که این فعالیت‌ها را به عقب برانیم تا آن کشور‌ها بتوانند مسیر مورد نظر خودشان را بروند.»
رییس سیا در بخش‌های دیگری از صحبت‌هایش ایران را به سوء‌مدیریت منابع مالی‌اش متهم کرد و گفت: «در‌حال‌حاضر مردم ایران در سختی هستند و با مشکلات شدید اقتصادی دست‌وپنجه نرم می‌کنند.»
«جان بولتون» مشاور امنیت ملی آمریکا هم این هفته مسائل اقتصادی ایران را به خروج این کشور از برجام ارتباط داده و گفته بود: «اگر ما از برجام خارج نمی‌شدیم، این وضعیت ایجاد نمی‌شد و شرکت‌های خارجی همچنان در حال سرمایه‌گذاری در آن کشور بودند.»
بنابراین غرب تنها به‌دنبال کاهش نفوذ و اقتدار منطقه‌ای ایران است که امروز این اقتدار از تهران، پایتخت ایران تا کرانه‌های دریای مدیترانه و دریای سرخ و از تنگه هرمز تا تنگه باب‌المندب کشیده شده است.
