بازخوانی اعداد و ارقام رشد اقتصادی بهار۹۷

به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از مهر، بالاخره بانک مرکزی نرخ رشد اقتصادی فصل بهار 97 را اعلام کرد. رشدی که نسبت به مدت مشابه سال گذشته، عدد 1.8 درصد را نشان می‌دهد و به نظر می‌رسد کیفیتی به مراتب پایین‌تر از سال گذشته را دارد. اکنون رقم سرمایه‌گذاری‌ها در اقتصاد ایران، سایه سنگین خود را بر سر رشد اقتصادی بیشتر گسترانده و آنگونه که برخی کارشناسان پیش‌بینی می‌کنند، در فصول بعدی سال با توجه به نابسامانی‌های اقتصادی که در سایه عدم مدیریت صحیح بر بازار ارز رخ داده، سایه‌اش سنگین‌تر خواهد بود.

در این میان، عدد مثبت 1.8 درصدی که برای رشد تولید ناخالص داخلی ایران در فصل بهار 97 به ثبت رسیده، حکایت از آن دارد که بر خلاف این رشد مثبت، تشکیل سرمایه ثابت ناخالص داخلی به قیمت پایه سال 1390 معادل 19.7 هزار میلیارد تومان بوده که نسبت به مدت مشابه سال قبل، 0.8 درصد کاهش را تجربه کرده است.

در واقع، عامل مسلط در کاهش سرمایه‌گذاری طی فصل نخست سال 1396، افت سرمایه‌گذاری در بخش ماشین‌آلات بوده است؛ به این معنا که کاهش میزان سرمایه‌گذاری در بخش ماشین‌آلات در فصل بهار نسبت به مدت مشابه سال قبل معادل 5.2 درصد بوده و سهم منفی 2 واحد درصدی از افت 0.8 درصدی تشکیل سرمایه ثابت ناخالص را این بخش به خود اختصاص داده است.

در کنار این، بخش ساختمان سهم 1.2 درصدی در رشد تشکیل سرمایه ثابت ناخالص بهار امسال داشته است؛ از سوی دیگر، طی فصل نخست سال 1397 تولید ناخالص داخلی نسبت به مدت مشابه سال گذشته، 2.5 درصد رشد را به ثبت رسانده که در عین حال، بیشترین تاثیر در این رشد را افزایش صادرات کالا و خدمات با سهم 3 واحد درصدی داشته است؛ ضمن اینکه مصرف بخش‌خصوصی و تشکیل سرمایه ثابت ناخالص تاثیر منفی در رشد هزینه ناخالص داخلی داشته‌اند.

شاخص‌های اقتصادی منتخب ایران در فصل بهار

آنگونه که آمار بانک مرکزی و مرکز آمار ایران نشان می‌دهد و در گزارش مرکز بررسی‌های اقتصادی اتاق بازرگانی تهران هم به ثبت رسیده است، در فصل بهار امسال رشد اقتصادی 1.8 درصد، نرخ تورم 9.4 درصد و نرخ بیکاری 12.1 درصد بوده است. 

در این میان، هزینه ناخالص داخلی به قیمت پایه 409 هزار میلیارد تومان بوده که بر این اساس، خالص صادرات و واردات کالا و خدمات با افزایش سهم نسبت به مدت مشابه سال قبل در این هزینه روبرو بوده‌اند؛ ضمن اینکه هزینه‌های مصرفی بخش‌خصوصی، هزینه‌های مصرفی بخش دولتی و نیز تشکیل سرمایه ثابت ناخالص نیز از جمله مواردی هستند که با کاهش سهم نسبت به مدت مشابه سال قبل مواجه بوده اند.

به گواه آمار، رقم کل تشکیل سرمایه ثابت ناخالص در سه ماهه اول سال 97 نسبت به دوره مشابه سال قبل 0.8 درصد کاهش یافته است اما نرخ رشد تشکیل سرمایه ثابت ناخالص بخش ماشین آلات و ساختمان نیز به ترتیب 5.2- و 1.9- درصد است. همچنین کاهش واردات کالاهای سرمایه‌ای و کاهش تولیدات کالاهای سرمایه‌ای در داخل کشور علت کاهش تشکیل سرمایه در بخش ماشین آلات بوده است.

همچنین با وجود افزایش هزینه‌های عمرانی دولت در قالب کاهش اعتبارات تملک دارایی های سرمایه‌ای، به دلیل کاهش فعالیت های ساختمانی در بخش خصوصی، کل تشکیل سرمایه بخش ساختمان صرفا 1.9 درصد بوده است.

از سوی دیگر، بر اساس آمارهای وزارت صنعت، معدن و تجارت طی سه ماهه نخست سال جاری میزان واردات کالاهای سرمایه‌ای کشور با افت 14 درصدی همراه بوده است. بر اساس محاسبات صورت گرفته، سهم نفت و ساختمان نسبت به مدت مشابه سال قبل در تولید ناخالص داخلی 399 هزار میلیارد تومانی، افزایش و سهم کشاورزی، صنعت، برق، آب و گاز و نیز گروه خدمات کاهشی بوده است.

کیفیت رشد اقتصادی بهار امسال چطور است؟

رشد اقتصادی فصل نخست سال جاری معادل 1.8 درصد بوده که در میان فعالیت‌های اقتصادی بیشترین تاثیر در آن را گروه نفت داشته است، به نحوی که میزان ارزش افزوده گروه نفت طی فصل نخست امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته رشد 5.2 درصدی داشته و سهم 1.2 واحد درصدی از رشد اقتصادی کشور را در این مدت تشکیل داده است.

بعد از گروه نفت، بخش خدمات دومین عامل مسلط رشد اقتصادی کشور طی بهار 97 بوده است، رشد ارزش افزوده این فعالیت اقتصادی معادل 1.1 درصد و سهم آن از رشد اقتصادی 0.5 درصد بوده است، از سوی دیگر سهم گروه کشاورزی و گروه صنایع و معادن از رشد اقتصادی کشور در فصل نخست امسال به ترتیب معادل 0.02 واحد درصد و 0.01 واحد درصد بوده است.

در عین حال، عوامل مسلط در رشد حدود 0.1 درصدی ارزش افزوده گروه صنایع و معادن در فصل نخست سال 97 به ترتیب برق، آب و گاز با سهم 0.66 واحد درصدی، معدن با سهم حدود -.13 درصدی و ساختمان با سهم حدود 0.01 واحد درصدی بوده اند، همچنین ارزش افزوده بخش صنعت طی این مدت حدود 1.5 درصد افت داشته و سهم 0.75- واحد درصدی از رشد حدود 0.1 درصدی ارزش افزوده گروه صنایع و معادن داشته است.

از سوی دیگر، در فصل نخست سال 97 گروه خدمات سهمی معادل 0.5 واحد درصد از رشد تولید ناخالص داخلی را داشته و ارزش افزوده گروه خدمات رشد 1.1 درصدی را نسبت به مدت مشابه سال قبل که در میان اجزای این گروه بخش حمل و نقل، انبارداری و ارتباطات با سهم 1.1 واحد بیشترین نقش را دارد.