دردی که قربانیان تجاوز می‌کشند

 

فرادید؛ بهاره سهرابی؛ "جاده قدیم " نام فیلمی است ساخته‌ی منیژه حکمت که این روز‌ها در سینما نمایش داده می‌شود. فیلم داستان زنی را روایت می‌کند که شب سال نو به خانه نمی‌رود چرا که به او تجاوز شده است.

مینو را در فیلم با تمام بحران هایش میبینیم، او در را به روی خودش میبندد. از همسرش دوری می‌کند، گاهی عصبانی شده و پرخاش می‌کند و به طور عجیبی درگیر وسواس تمیزی می‌شود.

در دنیای امروز زنان و کودکان زیادی قربانی تجاوز جنسی می‌شوند. قربانیانی که به خاطر حس شرم و گناه و ترس از طرد شدن در خانواده و جامعه این تجربه‌ را پنهان می‌کنند. اما علی‌رغم پنهان کاری آن‌ها دچار مشکلات روحی و جسمی فراوانی می‌شوند که زندگی‌شان را تحت تأثیر قرار می‌دهد.

مهم‌ترین عارضه‌ای که به سرعت در قربانی ایجاد می‌شود اختلال استرسی (PTSD) است. به این صورت که قربانی تمام جزییات حادثه را مرور می‌کند و حالت دفاعی شدیدی به خود می‌گیرد، از همه کناره‌گیری می‌کند و دلش نمی‌خواهد کسی را ببیند و یا صحبتی کند.

 

قربانی نمی‌تواند با کسی رابطه برقرار و یا اعتماد کند. حتی خودکشی فکر می‌کند. اگر از قبل مشکلات روحی داشته باشد این احتمال وجود دارد که دچار افسردگی شیدایی یا همان اختلال دوقطبی شود.

 

 

 

اختلال شخصیتی مرزی

اگر تجاوز جنسی چندین بار اتفاق افتاده باشد، احتمال بروز اختلال شخصیتی مرزی (Borderline personality) وجود دارد. این اختلال با تغییرات سریع رفتار و ارتباطات عاطفی همراه است. روابط فرد قربانی بی ثبات و نامتعادل  می‌شود که حالتی مزمن و دوام‌دار است.

قربانی فکر می‌کند که کاری زشت و گناه انجام داده است. خودش را مقصر می‌داند که چرا اجازه داده کسی به او نزدیک شود. خودش را سرزنش می‌کند و گاه دست به انتقام و تنبیه خود می‌زند.

احساس خشم
این خشم دوطرفه است. قربانی هم نسبت به متجاوز خشمگین است و هم از دست خودش عصبانی است که نتوانسته از خود دفاع کند. احساس خشم به شکل‌های مختلفی بروز پیدا می‌کند. ممکن است چندی آرام شود اما دوباره خشم فوران می‌کند.

قربانی از اینکه دیگران از این موضوع باخبر باشوند به شدت می‌ترسد و احساس شرمندگی می‌کند. شرم از اینکه حالا او فردی ناپاک است و شاید دیگر در خانواده و جامعه پذیرفته نشود.

گاهی تجاوز با خشونت غیر قابل وصفی همراه است و قربانی را دچار آسیب‌هایی در ناحیه لگن و کمر و شکم می‌کند. درد‌های مزمنی که گاه موجب نازایی می‌شود.

قربانی ممکن است مدت طولانی و یا همیشه نسبت به جنس مخالف و رابطه‌ جنسی تنفر پیدا کند. سعی می‌کند از مرد‌ها دوری کند و قابلیت‌های جنسی اش خاموش می‌شوند.

 

اولین اقدامی که قربانی می‌تواند انجام دهد مراجعه به روانپزشک و متخصص زنان و زایمان است. چرا که اگر در درمان وقفه ایجاد شود ممکن است خساراتی جبران ناپذیر به روح و جسم و قربانی وارد شود.

 

قربانیان به دلیل احساس شرم و گناهی که می‌کنند، این حادثه را کتمان می‌کنند، غافل از اینکه این پنهان کردن در درازمدت اثر سویی بر جسم و روان آن‌ها می‌گذارد. اگر مشکل را پی‌گیری نکنند، با کسی صحبت نکنند و احساسات درونی‌شان نگویند، عوارض عمیق‌تر و گسترده‌تر شوند و احتمال خودکشی یا دگرکشی بالا می‌رود.

گروه درمانی

اگر قربانیان پس از حادثه مشاوره شوند و به طور دقیق و منظم به جلسات روان درمانی و دارو درمانی بروند امکان بهبود کامل وجود دارد. جلسات گروه درمانی در مدت 8 تا 18 ماه نتایج مفیدی خواهد داشت.

فقط جوابگوی مشاور باشد

قربانی باید متوجه باشد که این موضوع خصوصی است و تنها با مشاور و درمانگر می‌تواند صحبت کند. این نکته نیز بسیار مهم است که درمانگر از جنس قربانی باشد، چون اگر جنس مخاف باشد احتمال آسیب بشتر؛ وجود دارد.

پشتیبانی خانواده‌ها

در این حادثه نقش خانوده‌ها در بهبود وضعیت قربانی بسیار مهم و پررنگ می‌شود.

خانواده‌ها باید به گونه‌ای برخورد کنند که فرد دچار حس بی پناهی و بی کسی نشود و بتواند به آن‌ها اعتماد کند و در سایه‌ی حمایت آن‌ها به درمان خود مشغول شود.

اعضای خانواده باید مراقب باشند که قربانی جلسات روان درمانی خود را منظم دنبال می‌کند و داروهایش را نیز مرتب و سر ساعت مصرف می‌کند.