به گزارش اقتصادآنلاین، بخش‌هایی از مذاکرات این جلسه را می خوانید:
رئیس- جناب آقای رجائی برای جواب سؤال آماده باشید. آقای صلواتی شما سؤالتان را طرح کنید:
صلواتی- ... شاید نماینده های تهران یا مراکز استان مشکلاتشان با مشکلات دیگران فرق دارد . نمیدانند که چقدر دردسر به خاطر یک ریال یا دو ریال گران شدن یا ارزان شدن هست. الان برادران زیادی غیر از نمایندگان مراکز استان‌ها به من مراجعه میکنند و خیلی دلشان میخواست که این موضوع مطرح بشود و جواب قانع کننده ای داده بشود علاوه بر اینکه میدانید ضد انقلاب از هر موردی سوء استفاده میکند و سمپاشی میکند ... دلم میخواست برادرمان جناب آقای رجائی جواب قانع کننده ای بدهند ... که ما دیگر با مشکلات مردم و سؤال‌های مردم روبرو نباشیم. در هر صورت جواب آقای نخست وزیر می تواند سرنوشت ساز باشد.
عین سؤالم را میخوانم: جناب آقای نخست وزیر با توجه به وضع استثنائی کشور علت گران کردن بنزین آن هم برای مدت نامحدود چه بوده است؟ آیا بخاطر بهتر کردن وضع ترافیک تهران بوده است؟ آیا میخواسته اند از اتومبیل شخصی کمتر استفاده بشود؟ (که جیره بندی کافی بود.) آیا میخواستند بودجه کشور اضافه شود که با توجه به زیان‌های ناشی از جنگ مبلغی نمیشود. باتوجه به اینکه ماشین در تمام تشکیلات وبرنامه های مردم نقش وسیع دارد در این تصمیم آیا فقط شهر تهران را در نظر گرفته بودند یا همه ایران را؟ حتی روستا‌ها را، کرایه ها که به طور سرسام آور وبی قانون بالا میرود حتی یک تاکسی که شما بایستید ، (یک ربع ساعت کنار خیابان بایستید) یک جائی که قبلا با یک تومان میرفتید ببینید حالا با چه مبلغی شما را میبرند . یک کارتن کتاب را که به شهرستان با مبلغ ده تومان میفرستادید یا اینکه با ماشین‌های گازوئیلی فرستاده میشود درست سه برابر شده است. عدس ، نخود، ماش، لوبیا، بر اساس این مسأله که خوراک مستضعفین است گران شده است والا پولدار که برایش سه تومان و دو تومان و ده تومان مسأله ای نیست... کرایه ها بطور سرسام آور و بی قانون بالا میرود بخاطر این گرانی. چه فکری برای آن شده است؟ آیا از این تصمیمی که شما گرفته اید که بنزین را سه برابر کنید مجلس میبایستی خبر داشت یا نه؟ ...
آیت- اخطار قانون اساسی دارم.
محمد خامنه ای: من هم اخطار دارم.
رئیس- بسیار خوب، دو نفری با هم اخطار دارید خدا کند اخطارتان یکی باشد ، آقای خامنه ای بفرمائید.
سید محمد خامنه ای- ما هویت مجلس را بوسیله قانون اساسی شناختیم و در سوگندنامه ای که در اصل شصت و هفتم است قسم خوردیم به حفظ حقوق ملت و خدمت به مردم ... آیا سؤالی که حقوق مردم را با آن نشود حفظ کرد و برای خدمت به مردم هم نباشد آیا سؤال هست یا نیست؟ من نظرم به سؤال آقای صلواتی نیست. سؤالی که ایشان دارند سؤال بجائی است ولی من برنامه هفتگی را نگاه کردم ... ما هر روز چند سؤال داریم و مملکت ما روی این حساب اگر پیش برود تمام وقت مجلس و وقت دولت و نخست وزیر به سؤال و جواب میگذرد .مگر ذغال سؤال ندارد؟مگر نخود لوبیا به تعبیر ایشان سؤال ندارد؟ ریز ریز مسائل ملت الان مورد سؤال است ما یک سؤال کلی در اینجا طرح بکنیم یا یک جواب کلی بدهم تا مسأله راروشن کنیم ... همه میدانیم طرح‌های زیادی است که درنوبت هستند لوایح زیادی هم هست که در نوبت هستند وقت ما 3 ساعت، 3 ساعت و خرده ای بیشتر نیست. آقایان رضایت بدهند که این سؤالات را بگذارند به یک صورت دیگری قبلا سؤال کنند شاید آقای نخست وزیر جواب‌های قانع کننده ای بدهند تا در مجلس طرح نشود. من حقوق مردم را در معرض تجزیه می بینم.
رئیس- ولی اینکه ایشان به عنوان اخطار فرمودند ، اخطار قانونی نیست. البته ایشان از روح قانون خواستند استنادی بکنند، سؤالی شده است ازطرف یک نماینده ای، و باید جواب داده بشود. ما مانع قانونی نمی بینیم. آقای آیت هم همین مطالب را میفرمائید ؟
آیت: خیر
رئیس:بفرمائید البته نصیحت آقای خامنه ای را من هم شخصاً قبول دارم جواب کوتاهی هم بدهم . اینکه می بینید در این هفته سؤال زیاد گذاشتیم علتش این است ما دیدیم سؤالات آقایان تأخیر افتاده است فکر کردیم در این هفته تمام این سؤالات را جواب بدهیم و لذا دوشنبه و سه شنبه را گذاشته بودیم برای جواب سؤال‌ها ، آقای آیت اخطارتان را بفرمائید.
دکتر آیت- بسم الله الرحمن الرحیم. اصل پنجاه و دوم را میخوانم:
«بودجه سالانه کل کشور به ترتیبی که در قانون مقرر میشود از طرف دولت تهیه و برای رسیدگی و تصویب به مجلس شورای اسلامی (که حالا اسلامی است) تسلیم میگردد، هر گونه تغییر در ارقام بودجه (توجه روی این قسمت است) نیز تابع مراتب مقرر در قانون خواهد بود .وقتیکه دولت بنزین و قندو شکر را گران کرد و خودش هم این کار را کرد، این مخالف صریح قانون اساسی است ...چنین سؤالی اصلا نمیتواند مطرح بشود. باید اول اصل مسأله به تصویب مجلس برسد چون پولی که از بابت قند و شکر و بنزین گرفته می شود در بودجه می رود و کم و زیادشدنش باید به تصویب مجلس برسد (معین فر: قند و شکر گران نشده است) در دوران «شاه» همیشه لوایح مربوط به گران شدن یا ارزان شدن بنزین وقند و شکر به تصویب مجلس میرسید بنابراین اول دولت باید به این مسأله جواب بدهد که چرا بر خلاف قانون اساسی این راگران کرده است ؟
رئیس- آقای آیت به تشخیص خودتان آیا این اخطار قانونی به این مجلس وارد است؟
آیت- بلی، برای اینکه حق ملت تضییع میشود.
رئیس- خیلی خوب شما سؤال جدیدی از دولت کردید اینکه اخطار به برنامه مجلس نیست...
رجائی(نخست وزیر)- بسم الله الرحمن الرحیم. بطور خلاصه عرض کنم و برادرمان آقای آیت توجه بکنند در مورد قیمت فرآورده های نفتی تصویب نامه هیأت وزیران کافی است و این مرحله هم عمل شده است، در مورد قیمت قندو شکر فکر میکنم برادرمان بعلت گرفتاری‌هائی که دارند فرصت خرید قندو شکر نکردند . قندو شکر را نه تن‌ها گران نکردیم بلکه به مقداری که به عامل فروش میدادیم، ارزان هم کردیم یعنی عامل فروش از فروش قندو شکر بیشتر از سابق سود میبرد. ... آقای صلواتی به این نکته اشاره کردند که نمایندگان در مقابل گران شدن اجناس مورد سؤال قرار میگیرند من خیلی میل داشتم که این مأموریت را که سؤال در بارة گران شدن قیمت بنزین از دولت است نمایندگانی در سخنرانی‌هائی که میکنند این سؤال ار از کسانی که در رابطه با مسائل جنگی بی احتیاطی و بی انضباطی و بسیاری از «بی» ها را میکنند و جنس را گران میکنند و این در شأن نماینده یک شهر مثلا 500 هزار نفر است که 5 بار هم در آنجا سخنرانی بکند به جای یکبار سؤال از دولت به کسانی که به او رأی دادند بگوید شما که بمن اعتماد دارید و قیمت فریزری را که گران میکنید هیچ ربطی به بنزین ندارد چرا گران میکنید؟آن‌هائی که قیمت را بر اساس عرضه و تقاضا تغییر دادند احتیاج دارند که شما هم در سخنرانی‌های تان که الان خیلی هم معمول هست به مملکت کمک بکنید، مسأله دولت مطرح نیست ،مردم را به وظائفشان آشنا بکنیم. منظور از مردم آن اشخاصی است که از فرصت سوء استفاده کردند و از ایشان بخواهیم که قیمت اجناس را بی دلیل بالا نبرند واگر بنزین ماشین آن‌ها دو تومان در لیتر گران شده است فریزرشان را دو هزار تومان گران کردند .مختصری هم با آن‌ها صحبت بکنید و آن‌ها را به وظائفی که دارند آشنا بکنیم.
در مورد قیمت اجناس دولت اصرار زیادی دارد که اجناسی که در اختیار دولت است بهیچوجه گران نشود این سیاست کلی دولت است برنامه دولت هم یکی این بود که امکانات کشور را بطور عادلانه توزیع بکند. من درباره بنزین این توضیح را میدهم و بعد در باره سایر اجناس فکر میکنم باید به مسائل دیگری اشاره بکنم.
ما بنزین را گران نکردیم .ما گفتیم که قیمت تمام شده بنزین را باید خریدار بپردازد. یعنی این قیمتی که الان خریدار بابت ب‌های بنزین میدهد (لیتری 30 ریال) قیمتی است که برای مملکت تمام میشود. قبلا 10 ریال بود. چرا 20 ریال به اصطلاح سوبسید میدادند ؟ما این سوبسید را قبول داریم به شرط اینکه این 20 ریال را به تمام افراد مملکت بدهند ما نفت را 2.5ریال در لیتر قبول داریم برای اینکه در مملکت مصرف عمومی دارد. بنابراین اگر در هر لیتر چیزی حدود 16 ریال در نفت سوبسید میدهیم این مبلغ را به روستائی هم میدهیم به خیابان مطهری نشین هم میدهیم به جنوب شهر هم میدهیم. چون تمام افراد مملکت تقریباً بطور نزدیک به مساوی از این فرآورده استفاده میکنند بنابراین این سوبسید یک تقسیم عادلانه است بین افراد کشور.
اما در مورد بنزین هیچ اینطور نیست .پنجاه درصد از مردم ما که در روستا می نشینند این‌ها اصلا ماشین ندارند تا بنزین مصرف کنند. کسانی هم که در شهر می نشینند آن‌ها هم صددرصد ماشین ندارند، آن‌ها هم به یک نسبت کمی ماشین دارند .
ابوالفضل موسوی تبریزی: گازوئیل چطور؟
رجایی:گازوئیل قیمتش تغییر نکرده است.
رئیس- آقای موسوی ، چرا بی نظمی میکنید؟ شما هم سؤالتان را جداگانه بفرمائید.
رجائی- تن‌ها فرآورده نفتی که قیمتش تغییر کرده است بنزین است در دو بخش. بنزین سوپر و بنزین معمولی .خوب، آن افرادی که در شهر هستند اگر مستعضفند واز وسائل عمومی استفاده میکنند برای آن‌ها هم تغییر نکرده است یعنی لیتری 10 ریال که قبلا رانندگان تاکسی پول بنزین میدادند آن‌ها هنوز هم همان لیتری 10 ریال را میدهند .وسائل حمل و نقل عمومی آن‌ها هم (اگر بنزین مصرف میکنند) لیتری 10 ریال میدهند .گازوئیل هم قیمتش تغییر نکرده است. بنابراین ما میگوئیم که در کشور یک اقلیتی وجود دارند که از ماشین شخصی استفاده میکنند. بنزین را که قیمت تمام شده برای دولت لیتری 30 ریال است 10 ریال میدهند. این 20 ریال را از بیت المال قبلا میگرفتند از این به بعد نگیرند. مسأله جنگ محدودیت مصرف را بوجود آورده است و این محدودیت به محض اینکه از نظر امکانات تولید رفع بشود ما هم تا آن حدی که مردم بپذیرند و مصلحت باشد محدودیت را برمیداریم .
اما مسأله قیمت اینطور نیست کسانی که ماشن داشتند و از بنزین به ازاء هر لیتری 20 ریال از بیت المال میگرفتند ما گفتیم این 20 ریال را دیگر از این ببعد نگیرند. قیمتش را گران نکردیم قیمتش را قیمت اصلی کردیم .میخواهید بفرمائید به علت این تغییر آن کسی که امکانات مادی اش در حد استفاده از ماشین هست این پول را که تو از او گرفتی میبرد روی قیمت اجناس، خوب این مسأله را باید به آن رسید .حل مسأله این نیست که ما اجازه بدهیم مجدداً آن گروه از بیت المال روزانه مبلغ قابل ملاحظه ای بگیرند. حلش این است که برویم آنجا، ببینیم که چه قاعده ای میشود تعیین کرد وازآن قاعده جلو گران شدن بی رویه قیمت‌ها را بگیریم که به نظر ما یکی از بهترین شکل جلوگیری از بالا رفتن بی رویه قیمت‌ها سهمیه بندی است ...
البته ما در مصرف بنزین معتقد هستیم که اینطور نیست که هر کسی هر چقدر خواست بنزین مصرف بکند. صرفه جوئی را نه تن‌ها در زمان جنگ بلکه در زمان خارج از جنگ هم معتقدیم منت‌ها این چیزی نیست که ما تحمیل کنیم باید مردم یعنی مصرف کنندگان از نظر فرهنگی و تعلیماتی بپذیرند در آنصورت با توافق هم میزان مصرف را تعیین میکنیم ولی میزان قیمت اینطور است که خدمت نمایندگان محترم عرض میکنم. ب‌های حدود 90 درصد فرآورده های نفتی که عبارت از نفت سفید، نفت گاز، نفت کوره، افزایش داده نشده است بنابراین این قبیل فرآورده ها قیمتش همان قیمت اصلی است .نرخ اینگونه فرآورده ها بطور متوسط حدود هر لیتری دو ریال میباشد. نفت سفید2.5 ریال، نفت گاز 2.4 ریال، نفت کوره 2.1 ریال...در مورد نفت سفید و گازوئیل و نفت کوره چون مصرف عمومی دراد ما اصل فرآورده را که از چاه بیرون میآوریم قیمتش را حساب نمیکنیم ،اما در مورد بنزین این قسمت از فرآورده ای را که استخراج شده است آن را هم به قیمت بنزین اضافه کردیم.
... ما فقط به طبقه مخصوصی که از ماشین سواری استفاده میکنند و مصرف عمومی ندارند بنزین را 30 ریال میدهیم. یعنی بقیمت اصلی میدهیم حتی برای ماشین‌های شخصی مسافرکشی که معمول بود همانطور که اطلاع دارید برای آن‌ها هم بنزین لیتریک تومانی داده ایم و خط‌های ویژه درست کرده ایم که آن‌ها هم مشغول شده اند. برای توضیح بیشتر عرض کنم که ما در روز حدود 6 میلیون لیتر بنزین میفروشیم که از این شش میلیون لیتر سی هزار تاکسی و 130 هزار وانت بار استفاده میکنند. این‌ها همه شان همان لیتری ده ریال را میپردازند .
کل مصرف بنزین من‌های ارتش و مصرف خاص جبهه ها 6/5 میلیون لیتر در روز است که سه میلیون لیترش 10 ریالی فروش میرود و 3.5 میلیون لیترش 30 ریالی فروش میرود .یعنی از بیت المال روزانه چیزی حدود 7 میلیون تومان به دارندگان ماشین سواری پرداخت میشده که دولت بخاطر اینکه حق روستائیان و حق کسانیکه از این وسیله استفاده نمیکنند ضایع نشود و به برنامه توزیع عادلانة امکانات در سرتاسر کشور جامه عمل بپوشاند گفته که از این ببعد این لیتری 20 ریال را از بیت المال نگیرندو از خودشان بپردازند. بودجه اش نسبتاً قابل ملاحظه است روزی هفت میلیون تومان ماهی 200 میلیون تومان برای این وضع موجود ما و هموطنانمان فکر میکنم قابل ملاحظه باشد ... دوباره در یک جمله عرض کنم که ما بنزین را گران نکردیم .ما برای کسانی که برای مصرف شخصی شان از بیت المال به ازاء هر لیتر بنزین 20 ریال مگیرفتند گفتیم که این‌ها این 20 ریال را نگیرند زیرا که این برای عده معدود نیست هر کس که مستضعف بوده ازقبل موتورسوار‌ها و یا وسیله ای داشته در اختیار عموم قرار میداده مثل وانت بار‌ها و تاکسی‌ها این‌ها لیتری ده ریال بیشتر برای بنزین نمیپردازند و همانطور که میدانید در قیمت تاکسی هم تغییری نداده اند. ممکن است البته در قیمت بسیاری از چیز‌های دیگر تغییر داده شده باشد ولی برادران و خواهران توجه دارند که مسأله مطلقاً در آن حدی که به بنزین ارتباط داده میشود نیست.
... برای روغن و وسائل ماشین کشاورزی همانطور که برادران میداننداین روغن قبلا به مقدار قابل ملاحظه ای در داخله کشور تولید میشده است وبعلت مسائل جنگ تولیدش متوقف شده است و ما ناچار هستیم که این را از خارج بیاوریم. برادران توجه کنند اگر روی مسأله دقت نشود قطعاً در برخورد شما هم در خارج اثر خواهد گذاشت .ما از نظر مواد مصرفی بخارج از کشور بسته و وابسته هستیم .برای آوردن این امکانات ما از دو بندر بسیار مهم در حال حاضر محرومیم. ما روزانه برای هر کشتی که منتظر تخلیه است 15 هزار دلار حق معطل شدن که اصطلاحاً دموراژ میگویند میپردازیم. ما از نظر وارد کردن تا بندر اشکال نداریم ولی بندر امکاناتش محدود است و تا جنس نیست و مردم هم بر اساس عرضه وتقاضا میخواهند زندگی بکنند گرانی قیمت یک چیز طبیعی است. اما امید ما این است که اعتقادات مردم پای بندیشان به انقلاب ، روشنگری‌هائی که شما دربیاناتتان و سخنرانی‌هایتان میکنید همانطور که تا امروز بیاری خدا و همت هموطنانمان ما سختترین شرایط رابه راحتترین وضع گذرانده ایم...
... اگر سهمیه بندی نشده بود کسانی که جنگ دوم را بخاطر دارند میدانند که هنوز یک هفته از وارد شدن روس‌ها به ایران نگذشته بود که ما عده زیادی از هموطنانمان را در کنار خیابان بعلت گرسنگی دیدیم که مرده اند .شرایط جنگی برای اولین بار که در دنیا پیش نمیآید .آن‌هائی که سنشان خیلی از من بیشتر است دو جنگ دیده اند و آن‌هائی که سنشان در حدود من است یک جنگ دیده اندو مسأله ارزاق را میدانند، میدانند که قند از یک من 5 ریال به یک من 50 تومان تبدیل شد و خیلی هم طول نکشید. هموطنان ما در کمک بدولت موفق شدند از طریق سهمیه بندی مسأله را به وضعی انقلابی حل کنند. ...اگر کمک بیشتر برادران وخواهران هم باشدو ماسهمیه بندی را بوضع کاملی اجرا کنیم موفق شده ایم که از این راه هم مشت محکمی بد‌هان صدام بزنیم من دیگر عرضی ندارم.
رئیس- آقای صلواتی بفرمائید.
صلواتی- از بیانات و نصایح برادر عزیزمان جناب آقای رجائی من بنوبه خودم تشکر میکنم بعرضشان میرسانیم که خوب، ما هم در شهرستان‌ها بیکار نیستیم البته نمیخواهم بگویم توجیه گر هستیم وظیفه خودمانرا انجام میدهیم و در هر جائی گران فروش را همطراز صدام محسوب میکنیم (نمایندگان: احسنت) و خون‌های شهداء را ما بگردن صدام میدانیم و به گردن گرانفروش‌ها هم میدانیم .ولی خوب، میخواستیم که دردرجه اول خودمان قانع بشویم و بعد مردم ایران را که صدای برادرمان [رجایی]را میشنوند آن‌ها هم تحت تأثیر قرار بگیرند .
رئیس- آقای صلواتی قانع هستند، بنابراین سؤال ایشان دیگر به کمیسیون نمی رود.
