مشکلی که بسیاری از ما در حال حاضر با آن روبرو هستیم، نبود انگیزه است. سوال اینجاست که راه و رسم ایجاد انگیزه چیست؟ چگونه در خود ایجاد انگیزه کنیم و انگیزه خود را افزایش دهیم؟ با بامیلوبلاگ همراه باشید.
یادش به خیر. قبلاً پرشورتر از این بودیم. اشتیاق وصف‌ناپذیری داشتیم. انگار دنیا را برای ما ساخته بودند. بیشتر دلمان می‌خواست کار کنیم. علایق و چشم‌اندازهای نابی داشتیم. اصلاً خود کار برایمان وجدآور بود. چنان انگیزه نیرومندی داشتیم که می‌توانستیم کوه‌ها را تکان بدهیم و هر ناممکنی را ممکن سازیم. این جملات برایتان آشنا نیست؟ خیلی از ما آن اشتیاق پیشروانه و وصف‌ناشدنی را تجربه کرده‌ایم و حالا افسوس می‌خوریم که چرا دیگر اثری از آن حس و حال باقی نمانده. انگار از کسی یا چیزی سیلی خورده‌ایم. به نظر می‌رسد گرفتار چیزی شده‌ایم که از پسش برنمی‌آییم؛ وضعیت نامعلومی که رنجورمان کرده و دقیقاً نمی‌دانیم چیست، چه شمایلی دارد و از کجا پیدایش شده. خیلی‌ها در توصیف این وضعیت می‌گویند: “دیگر آن شور و نشاط سابق را ندارم. دچار روزمرگی شده‌ام. من هم هستم دیگر. همین و بس.” این پژمردگی و کرختی می‌تواند منجر به افسردگی شود و البته بر کیفیت زندگی و روابطمان تأثیر می‌گذارد.
اما به نظر نمی‌رسد که این درد دامن‌گستر و خاموش، درمانی نداشته باشد. عصب‌شناسان، رفتارشناسان اجتماعی، روان‌شناسان و محققان مدیریت سازمانی تلاش‌های زیادی برای شناخت رفتارهای انسانی و محرک‌های انگیزه بخش در محیط‌های مختلف انجام داده‌اند. آن‌ها در پی راه‌هایی برای تحریک انگیزۀ کارکنان و پویایی فعالیت‌هایشان هستند. این پژوهش‌ها دستاوردهای قابل توجه و الگوهای نویدبخشی داشته‌اند که می‌توانند زندگی اجتماعی و شیوه‌های کار و فعالیت را متحول کنند و منجر به پویایی شوند.
با همۀ این اوصاف خیلی وقت‌ها بی‌حوصلگی و اسیر شدن در چنبرۀ روزمرگی اجتناب‌ناپذیر است و نیاز به جد و جهد درونی دارد. به نظر شما چه میزان از این رخوت و کسالت درونی است و چه قدر امکان دارد با تغییرات فردی بهبود یابد؟ فکر می‌کنید بتوانیم به روزهای اوجمان بازگردیم و انگیزۀ بیشتری برای کار و زندگی داشته باشیم؟ برای مقابله با این وضعیت ناامیدکننده چه باید کرد؟ این مقاله نگاهی دارد به بحران بی‌انگیزه‌گی و راهکارهایی برای مقابله با روزمرگی ارائه کرده است. لطفاً با ما همراه باشید.
خیلی از ما خودمان را آدم‌هایی پیشتاز و حرفه‌ای قلمداد می‌کنیم و با این حال در موقعیت‌های مختلف با وسوسه‌های مهارنشدنی دست به گریبانیم. ساده‌ترین وسوسه مثل دست برداشتن از نوشتن این مقاله و سر زدن به فیسبوک یا انتخاب غذاهای پرچربِ بی‌خاصیت به جای تغذیۀ سالم و رفتن به باشگاه است. این انتخاب‌ها زیان‌بارند اما خواسته‌های سرکش و امیال مخرب قدرتمندند، تبدیل به عادت می‌شوند و دست از سرمان برنمی‌دارند. این عادت‌ها می‌توانند محدودکننده باشند، تبدیل به روندهای رفتاری ثابت شوند و دمار از روزگارمان دربیاورند. اگر در کسب و کار و روال حرفه‌ای یا به‌طورکلی در زندگی روزمره از تکاپو افتاده‌اید، اگر فکر می‌کنید زمام امور از دستتان خارج شده و اشتیاق و پیش‌روندگی سابق را ندارید، احتمالاً انگیرۀ لازم برای انجام کارها را از دست داده‌اید. شاید چند راهکار ساده در کم‌ترین زمان ممکن بتواند همه چیز را به روال سابق برگرداند. این مقاله به 6 راهکار برای تقویت انگیزه پرداخته است.
1- به کیفیت خواب توجه کنید نه کمیت آن
تلقی اشتباهی دربارۀ خواب بهینه وجود دارد که از عدم تفکیکِ کیفیت و کمیت خواب ناشی می‌شود. خیلی‌ها معتقدند که خواب طولانی برای استراحت بدن ضروری است. با این حال چند بار برایتان پیش آمده که پس از 9 تا 10 ساعت خواب، احساس کرختی و ناهشیاری کرده باشید؟ علت آن است که کیفیت خوابتان مهم‌تر از کمیت آن است. دو تکنیک کاربردی برای بهبود کیفیت خواب وجود دارد که از شما می‌خواهیم به آن‌ها توجه کنید. این دو شیوه عبارتند از: 1- کاستن از پرتو آبی و 2- رعایت قانون 90 دقیقه‌ای.
کاستن از پرتو آبی
نور آبی عامل مهمی در کاهش ملاتونین است که به عنوان هورمون خواب در بدن فعالیت می‌کند. تحقیقات نشان می‌دهند که بدن ما بیش از 10 ساعت در روز در معرض صفحۀ نمایش الکترونیکی قرار دارد و این صفحه، پرتو آبی زیان‌بار از خود ساطع می‌کند. بهترین راه برای پیشگیری از مواجهه با این پرتو و مقابله با آن، استفاده از عینک‌های رایانه‌ای (پوشش چشمیِ محافظ پرتو آبی) است. این عینک‌ها از چشمان شما در برابر آسیب‌های ناشی از پرتو آبی محافظت می‌کنند.
رعایت قانون 90 دقیقه‌ای
به جای تلاش برای تخمین و ارزیابی مقدار خواب، با قانون 90 دقیقه، کیفیت خوابتان را بسنجید. بررسی‌ها نشان می‌دهند که مرحلۀ رم REM در چرخۀ خواب شما زمانی حدود 90 دقیقه طول می‌کشد و برای بدن ضروری است. اگر می‌خواهید 6 صبح از خواب بیدار شوید لازم است 22:30 یا حداکثر 12 شب به خواب بروید که با نهایتاً 8 ساعت خواب، قانون 90 دقیقه‌ایِ رم را رعایت کرده باشید. خواب رم فواید بسیاری دارد و به تنظیم فعالیت‌های مغز و افزایش کیفیت خواب کمک می‌کند. [ذکر این نکته خالی از اهمیت نیست که چرخۀ خواب به دو بخش خواب رم و خواب غیر رم تقسیم می‌شود. بدن در خواب غیر رم فرصت بازسازی دارد و در خواب رم به آرامش و تعادل می‌رسد. حالت رم چند بار در خواب تکرار می‌شود و حدود %20 از کل زمان خواب را به خود اختصاص می‌دهد.رم هر بار طولانی‌تر از بار قبل است و اوایل صبح به بالاترین کیفیت می‌رسد. در خواب 8 ساعته، سه تا شش مرحله رم اتفاق می‌افتد].
2- در موقعیت‌های مختلف به خودتان پاداش بدهید
بدون تجلیل‌های کوچک هیچ روندی پایدار نمی‌ماند. چارلز دوگیگ، برندۀ جایزۀ پولیتزر معتقد است که عادت‌های نیرومند تدریجاً و به مدد پاداش‌های مکرر شکل می‌گیرند. معنایش این است که مغز به راحتی قادر است رفتاری را تکرار کند به شرط آن که در فرایند یادگیری، پاداش معنی‌داری دخالت داشته باشد. مغز به پاداش‌های ساده عادت می‌کند و بر آن اساس روالی را پی می‌گیرد. مثلاً همین که هر ساعت یک بار، حین کار کش و قوسی به بدنتان بدهید یا اینکه پس از چند روز کاری پیاپی با دوستانتان جایی بروید یا حتی به سادگیِ بازکردن نوشابۀ شبانه. شاید باور نکنید اما این پاداش‌های کوچک وقفۀ شادمانه‌ای به مغز می‌دهند و انگیزۀ فعالیت را تقویت می‌کنند. با همین چیزهای کوچک مسبب نشاط ذهن می‌شوید و از خودتان تجلیل می‌کنید.
3- قبیله‌ای کار کنید نه جزیره‌ای
اگر به گوشه‌ای خزیده‌اید، کنج دنجی یافته‌اید و امید موفقیت دارید، همین حالا دست نگه دارید. بهتر است این رویه را تغییر دهید؛ نه فقط به این خاطر که یک تنه از پس کار برنمی‌آیید؛ دقیقاً به این دلیل که این شیوه انگیزۀ کمتری به شما می‌دهد. به خاطر داشته باشید که آدم‌ها موجوداتی اجتماعی هستند و به همین دلیل همیشه بهتر است از تنهایی پرهیز کنیم و در پی جماعتی باشیم که شیوۀ زندگی، اهداف و نیازهایمان را درک می‌کنند. پیشنهاد می‌کنیم به جای کار انفرادی به حلقه‌های آنلاین یا گروه‌های کاری متمرکز ملحق شوید؛ به جای اینکه در اتاقتان تنها کار کنید، در دفتری بیرون از خانه با دیگران کار کنید و زمان بیشتری را به همکاران و دوستانتان اختصاص دهید. حتی گاهی همه با هم فعالیت سرگرم‌کننده‌ای انجام دهید تا انگیزۀ کار جمعی در شما تقویت شود.
4- گاهی برای تقویت روحیه با مشتریان راضی و خرسندتان صحبت کنید
مسایل روزمره ما را به توپ بسته‌اند اما فکر می‌کنم ساده‌ترین راه برای گریز از روزمرگی، صحبت با مشتریان شاد و خرسندتان است تا اشتیاق کار دوباره در شما زنده شود. این کار چه فوایدی دارد؟ خب شما صاحب مشتریان حقیقی و ثابت هستید که بدون شک شیفتۀ محصولات و خدماتتان هستند و صحبت با آن‌ها می‌تواند نویدبخش باشد. توجه داشته باشید که خیلی‌ها اساساً نظر نمی‌دهند، مگراینکه از آن‌ها خواسته شود. هرگز از مشتریانتان غافل نشوید. با ایمیل یا تماس تلفنی با آن‌ها در ارتباط باشید و از حالشان جویا شوید. از آن‌ها بپرسید که چرا محصولات یا خدمات شما را انتخاب کرده‌اند و فکر می‌کنند خدمات‌رسانی به مشتریان چگونه بهبود می‌یابد؟ این کار ارتباطی صادقانه و رضایت‌بخش ایجاد می‌کند، به شما کمک می‌کند تا اطلاعات شگفت‌آوری دربارۀ خروجی کار و نحوۀ خدمات‌رسانی به دست آورید و درعین حال پیشنهاداتی ملموس و کاربردی برای بهبود رویه‌ها در اختیارتان قرار می‌دهد.
5- مهارت جدیدی بیاموزید و امکانات بیشتری را به کار بگیرید
یادگیری مهارت جدید مثل فتوشاپ یا برنامه‌نویسی می‌تواند به طور مستقیم در کار و حرفۀ شما نمود داشته باشد. چیز جدیدی یاد بگیرید و از امکانات متفاوت بهره بگیرید. یادگیری مهارت‌های عمومی مثل آموختن زبان خارجی به شما کمک می‌کند که روابطتان را گسترش دهید. اگر همۀ اتکایتان به پیشبرد کسب و کار فعلی است و احیاناً دچار پیشامد غیرمترقبه‌ای شده‌اید، به مدد مهارت‌های مختلف می‌توانید با بحران مقابله کنید. به هرحال در فرایندهای کاری متغیرهای زیادی وجود دارند که ممکن است به همۀ آن‌ها اشراف نداشته باشید. پس تا زمانی که بر همۀ منابع وقوف نیافته‌اید می‌توانید بر مهارت جدیدی متمرکز شوید؛ چیزی که کاملاً در اختیار شما است و می‌تواند در این شرایط به کارتان بیاید.
در این مقاله به 5 شیوه برای ایجاد انگیزه و تقویت انگیزه و افزایش نشاط کاری پرداختیم. حتماً این قبیل مطالب را بسط خواهیم داد و از نقش انگیزه و سایر محرک‌های رفتاری برای تعدیل و بهبود کنش‌های اجتماعی سخن خواهیم گفت. شما در این باره چه فکر می‌کنید؟ روزهایتان چطور می‌گذرد؟ امیدوارانه و پرنشاط زندگی می‌کنید یا جانکاه و پر رخوت و درخود فرورفته؟ لطفاً نظراتتان را با ما در میان بگذارید. امیدواریم که روزهایتان به و عمرتان پربار و پر شرر باشد.
