«منگ وانژو» آنقدر چهره موفقی از خود به نمایش گذاشته که همه او را جانشین پدر 74 ساله و وارث امپراتوری میلیارد دلاری هواوی می دانستند، حالا اما ممکن است بقیه عمرش را پشت میله‌های سرد زندان سر کند.
وی در روزهای اخیر و به اتهام تقلب، سوءاستفاده از سیستم بانکداری بین المللی و دور زدن تحریم های آمریکا علیه چند کشور راهی بازداشتگاه شد. دستگیری یکی از شاخص‌ترین چهره‌های هواوی در بحبوهه نبرد تجاری میان چین و آمریکا، باعث شده مقامات پکن برای نجات «منگ وانژو» از چنگال سیستم قضایی غرب به هر دری بزنند.
هواوی برای مردم چین حکم یک قهرمان ملی را دارد که در برابر غول های فناوری دنیا قد علم کرده و به همین خاطر کار تا جایی پیش رفت که دولت این کشور کانادا را به اقدامات تلافی جویانه در صورت عدم آزادی منگ وانژو تهدید کرد. اما سوال اینجاست که چگونه خانواده‌ای فقیر از شهری دورافتاده طی چند دهه به لطف فناوری به چهره های ملی تبدیل شدند.
تولد یک اژدها
خود کمپانی هواوی داستان زندگی بنیانگذار این شرکت را «از فرش به عرش» می داند که به نظر برای فردی که از هیچ به ثروت 3.2 میلیارد دلاری رسیده توصیف مناسبی است.
«رن ژنگفی»، بنیانگذار اژدهای فناوری چین در 25 اکتبر 1944 در خانواده ای روستایی و در فقیرترین استان چین به دنیا آمد و دوران ابتدایی تحصیل را در شهری کوهستانی و دورافتاده سپری کرد. او در سال 2015 مدعی شد که در گذشته آنها به خاطر داشتن نمک در خانه ثروتمند محسوب می‌شدند.
رن ژنگفی در کنار رییس جمهور چین
رن علاقه بسیاری به مطالعه داشت و در 19 سالگی در انستیتوی مهندسی عمران و معماری مشغول به تحصیل و مطالعه شد. پس از پایان تحصیلاتش مدتی در زمینه مهندسی عمران سرگرم بود اما نهایتا در 1974 به واحد مهندسی ارتش پیوست تا کارخانه فیبر شیمیایی Liao Yang را راه اندازی کند. وی پیش از این با «منگ جون» ازدواج کرده بود که حاصل آن دختری به نام «منگ وانژو» و پسری به نام «رن پینگ» بود.
او مراحل ترقی را یکی پس از دیگری طی کرد و از سطح تکنسین به معاون مدیر رسید که در ارتش برابر جایگاه سرهنگ بود. این عملکرد فوق العاده باعث شد وی به کنفرانس علوم ملی در سال 1978 و دوازدهمین کنگره ملی حزب کمونیست چین در سال 1982 دعوت شود.
رن ژنگفی در سال 1983 و پس از منحل شدن واحد نیروهای مهندسی از ارتش جدا شد تا در سرویس لجستیک «شرکت نفت دریای جنوبی شنژن» مشغول به کار شود. با این حال این شغل هم روحیه ماجراجو و جسور ژنگفی را راضی نمی کرد و به همین او تصمیم گرفت کمپانی خودش را تاسیس کند. وی با سرمایه 3 هزار دلاری و کمک چند نفر دیگر این شرکت را در 1987 تاسیس کرد و سال بعد پست مدیرعاملی آن را بر عهده گرفت.
سی سال بعد
هواوی از زمان تولد در شهر بندی شنژن تا امروز ماجراهای پر فراز و نشیبی را پشت سر گذاشته اما نهایتا به یکی از بزرگترین تامین کننده های تجهیزات مخابراتی دنیا و بازیگران اصلی بازار موبایل تبدیل شده است.
«منگ وانژو»، دختر ارتشی سابق و کارآفرین کنونی از سال های فقر و نداری تا دوران شکوه و عظمت همراه پدر بود اما پله های ترقی را با سرعت بسیار بیشتری طی کرد. دلیل تفاوت نام خانوادگی وی با پدرش این است که پس از جدایی والدینش نام خانوادگی مادرش را برای خودش انتخاب کرد.
منگ در 1972 به دنیا آمد و فارغ التحصیل مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه علم و فناوری هواژونگ است. او پس از اتمام تحصیلات و در سال 1992 در بانک سازندگی چین مشغول به کار شد اما آنطور که خودش می گوید یک سال بعد و به خاطر تعطیلی شعبه بانک به شرکت پدرش نقل مکان کرد.
او در سال 1993 کارش را به عنوان مسئول پذیرش و اپراتور تلفنی شروع کرد و در سال های پس از آن نیز پست های مختلفی را تجربه کرد که اغلب به بخش مالی، مدیریت دارایی و حسابداری ارتباط پیدا می کردند. او در مصاحبه با 21st Century در این باره گفته است:
زمانی که شرکت هنوز کوچک بود من به عنوان منشی کار می کردم و در فروش و برپایی غرفه در نمایشگاه نیز شرکت داشتم. مشاغل اولیه من در هواوی بسیار ابتدایی بود. در سال 1997 به دانشگاه برگشته و تحصیلاتم در کارشناسی ارشد حسابداری را به پایان رساندم.
وقتی رویاها بزرگتر می شوند
چند سال قبل رن ژنگفی گفته بود که هیچ یک از دو فرزندش صلاحیت لازم برای هدایت هواوی را ندارند، هرچند این اظهار نظر به نظر چندان با واقعیت تطابق ندارد.
به گفته منگ وانژو پس از فارغ التحصیلی برای دومین بار وی در بخش مالی هواوی مشغول به کار شده و تازه دوران حرفه ای او آغاز می شود. این متخصص چینی که در غرب با نام «سابرینا» و «کتی منگ» هم شناخته می شود، در سال 2003 سازمان مالی یکپارچه بین المللی هواوی را پایه ریزی می کند که از ساختار، فرایندهای مالی، سیستم های مالی و پلتفرم های فناوری اطلاعات استاندارد بهره می برد.
منگ دو سال بعد پنج مرکز خدمات اشتراکی را در سراسر جهان تاسیس کرد و همچنین نقش اصلی را در تکمیل مرکز پرداخت جهانی شنژن بر عهده داشت. این مراکز روی کارایی سیستم حسابداری و کنترل کیفیت هواوی تاثیر به سزایی داشته و سرویس های مالی لازم برای توسعه سریع و پایدار این شرکت در خارج از چین را فراهم کرد.
زندگی خانوادگی وی اما به خوبی داستان کسب و کارش نبوده و او پس از مدتی با داشتن دو بچه از همسر اولش جدا شد. او بعدا با فردی به نام «لیو شیائوزونگ» ازدواج کرد که ابتدا شایع شده بود از مدیران هواوی است اما منگ آنرا رد می کند. حاصل این ازدواج دو فرزند دیگر بود و حالا این خانواده در خانه ای 20 میلیون دلاری در «ونکوور» کانادا زندگی می کنند.
منگ وانژو از سال 2007 مسئولیت برنامه هشت ساله همکاری بین هواوی و IBM برای انتقال سرویس های مالی یکپارچه (IFS) را برعهده گرفت. این پروژه نقش عمده ای را در موفقیت هواوی ایفا کرد و در همین زمان بود که اژدهای چینی نه تنها سیستم های داده و قواعد جدید را برای اختصاص منبع توسعه داد، بلکه کنترل های داخلی و کارایی عملیاتی خود را نیز تا حد زیادی بهبود بخشید.
وی در سال های اخیر روی پیشرفت مدیریت مالی دقیق هواوی متمرکز شده و در پی هماهنگ سازی آنها با طرح های توسعه بلند مدت شرکت متبوعش است. وی تا قبل از سال 2013 مصاحبه عمومی انجام نداده بود و هرگز به زندگی شخصیش اشاره نمی کرد اما برای تاکید بر اهمیت ثبات مثال عجیبی از پسرش را ذکر کرده است:
زمانی پسرم اصلا علاقه ای به شنا نداشت و تقریبا روی زانوهایش به همسرم التماس می کرد که او را به شنا نفرستند اما ما درخواست او را رد کردیم. حالا پسر من نماینده مدرسه‌اش در مسابقات شنا است.
اوایل امسال هواوی در قالب تغییرات سازمانی منگ وانژو را با حفظ سمت مدیر مالی به عنوان یکی از چهار معاون رییس هیئت مدیره انتخاب کرد. او پیش از این به عنوان مدیر مالی نظارت بر داد و ستدهای شرکتی با 180 هزار نفر پرسنل و درآمد 47 میلیارد دلاری در نیمه اول سال مالی 2018 را بر عهده داشت. این کمپانی سال گذشته 13.8 میلیارد دلار از درآمدش را به تحقیق و توسعه اختصاص داد؛ رقمی سرسام آور که با کمک به توسعه چیپست های کایرین این شرکت را از وابستگی به کمپانی های آمریکایی خلاص کرده است.
او در مصاحبه با روزنامه خبری پکن هم مدعی شد که مراکز مطالعاتی خارج از کشور به وی پیشنهاد تحصیلی داده اند اما مقامات کشور از بیم مهاجرت دائمی به او اجازه خروج از کشور نداده اند.
بر اساس اسنادی که پس از دستگیری وانژو به دادگاه ارائه شده منگ وانژو به سرطان تیروئید مبتلا شده اما به لطف شناسایی سریع این بیماری و انجام عمل جراحی در سال 2011 وی به صورت کامل درمان شده است.
با این حال وکلای او مدعی شده اند که منگ به فشار خون بالا و وقفه تنفسی در خواب مبتلا است و به همین خاطر فک و گلویش را به تیغ جراحان سپرده است.
شما بازداشت هستید
شایعات بسیاری در مورد تکیه منگ بر اریکه مدیرعاملی هواوی به جای پدر 74 ساله‌اش به گوش می رسید اما رن ژنگفی که حالا در کاخی مجلل زندگی کرده و در پی ازدواج با دستیار سابقش «سو وی» به عنوان سومین همسرش است، طی مصاحبه با روزنامه اقتصادی چین مدعی شد که چنین چیزی صرفا به خاطر رابطه قوم و خویشی غیر ممکن است چرا که هواوی از روز اول بر اعطای منصب بر اساس شایستگی بنا شده است.
تصویر خانواده وانژو که در آن چهره اعضای دیگر به خاطر مسائل امنیتی ناواضح شده است
فارغ از اینکه سخنان آقای ژنگفی تا چه حد صادقانه بوده حالا بازداشت وانژو در کانادا رویای مدیرعاملی هواوی را به یک سراب تبدیل کرده است.
مشکلات قضایی منگ وانژو به بازرسی های بلند مدت آمریکا به نقش هواوی در دور زدن تحریم این کشور علیه ایران، کره شمالی و کوبا مربوط می شود. بر این اساس وانژو بین سال های 2008 و 2009 به عنوان مدیر کمپانی هنک کنگی Skycom تجهیزات کمپانی آمریکایی HP را به شبکه مخابراتی ایران فروخته است.
ظاهرا کمپانی هنگ کنگی Skycom در واقع زیر مجموعه‌ای پنهانی از هواوی است اما شرکت چینی رابطه بین آنها را داد و ستدی معمولی عنوان کرده است. علاوه بر این هواوی تاکید کرده که کسب و کارش در ایران کاملا مطابق با قوانین و مقررات بوده است.
تظاهرات بیرون دادگاه در حمایت از وانژو
علی رغم اینکه خانم وانژو از تابعیت کشور خارجی برخوردار نیست اما مقامات آمریکایی پی برده اند که وی حداقل 4 پاسپورت چینی و 3 پاسپورت هنگ کنگی دارد. اگرچه مقامات هنگ کنگی این ادعا را رد کرده اند اما وی بین سال های 2014 تا 2017 با پاسپورت های مختلف 33 بار به آمریکا وارد شده است. کمپانی فناوری Skycom سال گذشته توسط اعضای آن و تحت نظارت بین المللی BDO منحل شد.
چین تمام توان خود را برای آزادی منگ وانژو به کار بسته و حتی برای تحت فشار قرار دادن کانادا یکی از شهروندان سرشناس این کشور را بازداشت کرده و علاوه بر این طرف مقابل را به اقدامات تلافی جویانه تهدید کرده است.
با این حال به نظر می رسد که این اقدامات تاثیری روی عزم سیستم های قضایی کانادا و آمریکا نگذاشته و در صورت اثبات گناهکار بودن ممکن است وانژو با 30 سال زندان روبه‌رو شود.
در حالی که هنوز حکم نهایی مدیر مالی هواوی مشخص نشده دادگاهی در چین عرضه برخی مدل های آیفون را ممنوع کرده و یکی از تامین کننده‌های هواوی نیز کارکنانش را تهدید کرده که در صورت استفاده از آیفون جریمه خواهند شد.