به گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری میزان، الکساندر اسمیت کارشناس مسائل سیاسی در یادداشتی برای ان بی سی نوشت: "مادر همهی بمبها" با 30 متر طول، 21000 تن وزن که ابر قارچی به وسعت 20 مایل ایجاد میکند، توسط ایالات متحده در افغانستان بهکار گرفته شد.
در ادامه این گزارش آمده است: این بزرگترین بمب غیرهستهای است که تاکنون توسط ارتش آمریکا استفاده شده است، بزرگ در حدی که به جای استفاده از بمبافکنهای مرسوم، از یک هواپیما به بیرون پرتاب شده است.
هدف حمله آمریکا بجای طالبان، داعش بود
اما هدف حملهی روز پنجشنبه، سوریه، کره شمالی و حتی طالبان؛ دشمن دیرینهی آمریکا نبودند، بلکه داعش بود.
«وینتربوتهام پژوهشگر موسسه سلطنتی خدمات واحد (RUSI) در لندن گفت: «افغانستان واقعاً در جریان مبارزات انتخابی ریاست جمهوری دونالد ترامپ موضوع بحث نبود، اما داعش بود». او گفت: ترامپ تصمیم گرفته که داعش- چه در عراق، سوریه، یا افغانستان – چیزی است که باید از بین برده شود.
بیش از 1500 مایل دورتر از پایگاه اصلیشان در عراق و سوریه، جنگجویان وابسته به داعش تلاش کردند برای خود در منطقهی مرزی میان افغانستان و پاکستان که سالها منشاء جنگجویان دیگر بوده است، جای پا ایجاد کنند.
اسمیت مینویسد: شمار اعضای داعش در آغاز بهواسطه اعضای متواری طالبان که از رهبری خودشان دلخور بودند، تقویت شد. آنها با گروههای تروریستی دیگر در پاکستان، چچن و ازبکستان همکاری کردند تا گروهی را تشکیل دهند که گاهی بهنام شاخه خراسان داعش معرفی میشد.
اما آنان خود را در محاصره نیروهای ناتو، ارتش افغانستان و حتی طالبان یافتند. هر چند هر دو دشمن آمریکا هستند، طالبان و داعش بهشدت با یکدیگر مخالفت میکنند و در میدانهای جنگ در کوشش برای نفوذ و قلمرو بیشتر یکدیگر را محدود میکنند.
آمریکاییها به گونه مستقیم در این نبرد مشارکت دارند. تنها هفته گذشته مارک آلینکار، یک گروهبان ارتش آمریکا هنگام یک عملیات ضد داعش در ولایت شرقی ننگرهار، جایی که داعش تمرکز کرده و جایی که آمریکا بمب روز پنجشنبه را به کار گرفته، کشته شد.
شمار افراد داعش در افغانستان به دلایل دیگر کاهش یافت. سال گذشته، طالبان به شبکه NBC گفته بود که شش فرمانده ارشد داعش این گروه را تنها بهدلیل اینکه بسیار خشن است، ترک کردند.
مقامات تخمین میزنند که در حال حاضر 700 تا 1500 جنجگوی داعش در افغانستان حضور دارند، یک نقطه سرخ در مقایسه با 25000 جنگجوی قوی طالبان که بر یکسوم قلمرو کشور کنترل دارند و یا در آن میجنگند.
بهخاطر جنگ با طالبان- نه داعش- است که بخشهای زیاد کشور درگیر هرجومرج ناشی از جنگ باقی مانده است. شانزده سال پس از اینکه آمریکا و متحدانش رژیم طالبان را سرنگون کردند، تلفات غیرنظامیان در بالاترین حد خود است و دستاوردهای که در جریان طولانیترین جنگ آمریکا بهدست آمده است، در معرض تهدید قرار دارند.
نویسنده معتقد است: این بهمعنای آن نیست که داعش نوظهور در افغانستان قوی نیست. در جریان دو سال گذشته، این گروه حملات جدی را بر غیرنظامیان و نیروهای امنیتی افغان انجام داده است. ماه گذشته، این گروه مسئولیت حمله را به عهده گرفت که شبهنظامیان آن با لباس پزشکان 30 تن را در بیمارستان نظامی کابل قتل عام کردند.
ایالات متحده روز پنجشنبه قویترین حمله خود را بر این گروه انجام داد. [این حمله] با انداختن بمب به اصطلاح «مادر همه بمبها» که نام واقعی آن GBU-43/B یا MOAB است، انجام شد.
براساس وبسایت Deagal که اطلاعات در مورد سختافزارهای نظامی را منتشر میکند، هزینه هر بمب MOAB ، شانزده میلیون دلار اعلام شده است.
هرچند ژنرال جیمس بریندل، سخنگوی وزارت دفاع آمریکا بعداً در پاسخ به سوال NBC گفت که این وزارت قیمت هر واحد را در حدود 170000 دلار برآورد کرده است. البته این مبلغ هزینه ارسال بمب را شامل نمیشود.
براساس مقاله که در سال 2008 توسط پایگاه نیروی هوایی اگلین فلوریدا منتشر شده است، بمب مادر، اصلاٌ بهعنوان یک بمب غیرهسته بازدارنده بر علیه صدام حسین دیکتارتور سابق عراق طراحی شده بود.
بمب هدایتشونده با جی پی اس، بر اساس آنچه آمریکا اعلام کرده بر یک شبکهی تونلها که جنگجویان داعش در آن پنهان شده بودند، انداخته شده است. طبق [گفتههای] ارتش، هدف، تداوم شکست کامل قوای جنگی درهم ریخته [داعش] بود.
ژنرال جان نیکلسون فرمانده نیروهای آمریکایی در افغانستان گفت: «چون تلفات داعش شاخهی خراسان افزایش یافته، آنها از بمبهای دستساخت، سنگرهای زیرزمینی و تونلها استفاده میکنند تا حفاظ خود را ضخیمتر کنند. این اقدام درست است تا این موانع را کاهش دهیم و تحرک خود را در حملات گسترده بر داعش حفظ کنیم».
وزارت دفاع افغانستان هدف را بهمثابه «یک پایگاه مهم برای داعش» توصیف کرده و گفته است که این پایگاه از بین رفته است. گفته شده که سه تونل زیرزمینی تخریب شده و 36 جنگجوی داعش به همراه سلاح و انبارهای مهمات بدون تلفات غیرنظامیان نابود شدهاند.
ژنرال نیکلسون افزود: نیروهای آمریکا، تمامی اقدامات احتیاطی را بهخاطر جلوگیری از تلفات غیرنظامیان انجام داده است.
اطلاعات روز نوشت: براساس گفتههای متخصصین بمب MOAB در اینجا مورد استفاده قرار گرفت زیرا این بمب برای هدف قرار دادن افرادی که در تونلها و یا غارها پنهان شده باشند، موثر است.
بیل روگیو از بنیاد دفاع از دموکراسی به ایر فورس تایمز گفت: «چیزی که این بمب انجام میدهد این است که ابتداً تمام اکسیژن و روشنی را در محیط آتش از بین میبرد. این راهی برای رسیدن به مناطقی است که بمبهای متعارف نمیتوانند برسند».
برخی از مفسران نیز حیرت کردهاند که آیا استفاده از این بمب به هدف ارسال پیام به کره شمالی است که در حال حاضر در حال تشدید جنگ لفظی با آمریکا و متحدان آن میباشد.
دونالد ترامپ روز پنجشنبه در پاسخ به سوالی در این مورد گفت: «من نمیدانم که این میتواند پیامی به کره شمالی باشد یا خیر؟»
حامد کرزی رییسجمهور سابق افغانستان در تویتی گفته است که این حمله را با «شدیدترین الفاظ» محکوم میکند و ادعا کرده که کشورش بهعنوان میدان آزمایشبمب امریکا قرار گرفته است.
/