فرید عطارزاده؛ «باید پلتفرم بهتر و کامل تری بدهیم، چون پلتفرمی مثل اینستاگرام متعلق به 10 سال قبل است که تازه به نتیجه رسیده است. در عین حال، چیزی که ما الان ارائه کنیم سه سال دیگر به نتیجه می‌رسد و بالغ می‌شود. لاجرم تا آن زمان، چیزی که ما ارائه کنیم نسبت به اینستاگرام خیلی بهتر خواهد بود»
این جمله‌ای بود که دبیر شورای عالی فضای مجازی در هفته گذشته مطرح کرد و حالا ابعاد جدیدی پیدا کرده است. ابعاد جدید این ماجرا از زمانی خودش را نشان داد که روزنامه اصولگرای «جوان» در ادامه این صحبت‌های دبیر شورای عالی فضای مجازی، به معرفی دو اپلیکیشن شبیه
اینستاگرام پرداخت و از آن‌ها به عنوان جایگزین اینستاگرام نام برد.
خبرگزاری اصولگرای تسنیم نیز این گزارش را با عنوان «لنزور و جیک و پیک به جای اینستاگرام» بازنشر کرد. ماجرا زمانی پیچیده‌تر شد که کانال‌های تلگرامی گمان کردند این دو اپلیکیشن را آن مقام مسئول معرفی کرده، اما در واقع این جایگزین‌ها از سوی رسانه‌های اصولگرا معرفی شده اند!
البته در جست و جو‌های خود به این نکته دست پیدا کردیم که به جز دو اپلیکیشن «لنزور» و «جیک و پیک» یک اپلیکیشن دیگر به نام «هورسا» نیز در آب نمک خوابانده شده و به عنوان یک آلترناتیو در نظر گرفته شده است.
ماجرا‌هایی که ما را یاد دوران پیش از فیلترینگ تلگرام می‌اندازد که تلاش شد برنامه‌های مختلفی به عنوان جایگزین تلگرام معرفی شود. این بار، اما به نظر می‌رسد رسانه‌هایی که قصد معرفی اپلیکیشن‌های جایگزین را دارند از ماجرا‌های تلگرام درس گرفته اند و تلاش می‌کنند به صورت زیرپوستی و نرم مخاطبان را به سمت این اپلیکیشن‌ها هدایت کنند.
آن‌ها حتی در گزارش‌های خود عنوان می‌کنند که مدیران این اپلیکیشن‌ها مخالف قطعی فیلتر اینستاگرام و حتی کمک‌های دولتی هستند و باید کاربران را با تشویق و ترغیب به سمت استفاده از آن‌ها سوق دهند.
همه این اتفاقات توام شده با اظهارات رئیس جدید معاونت فضای مجازی قوه قضائیه که طی چند صحبت، انتقادات تندی به اینستاگرام وارد کرده و زمزمه‌ها در مورد فیلترینگ آن افزایش پیدا کرده است.
آیا قرار است همان فرمول تلگرام تکرار شود؟ همان فرمولی که باعث شد اپلیکیشن‌هایی مانند «بله» و «گپ» که تا پیش از فیلترینگ تلگرام با روند روبه رشدی مشغول گرفتن کاربر‌های جدید بودند، ناگهان با فیلترینگ تلگرام نه تنها کاربرانشان افزایش پیدا نکرد بلکه با کاهش اقبال روبه رو شدند.
حالا این برنامه‌های جایگزین اینستاگرام چه ویژگی‌هایی دارند و قرار است چگونه مخاطبان خود را جذب کنند؟ این گزارش را بخوانید:
روزنامه جوان چه گفت؟
این روزنامه که از جایگزین‌های اینستاگرام پرده برداری کرده، در گزارش کوتاهی نوشته: اپلیکیشن‌های «لنزور» و «جیک و پیک» از سال‌ها قبل به عنوان یک سرویس اشتراک عکس راه اندازی شدند.
طراحی استاندارد قالب گرافیکی و تناسب آن با موضوع برنامه، بزرگترین نکته مثبت این اپلیکیشن هاست. اگر بخواهیم نقاط قوت این برنامه‌ها را نام ببریم، باید به استفاده از رنگ‌های متنوع و هماهنگ، بخش بندی اصولی عناصر صفحه، آیکن‌های گویا، فونت خوانا و چیدمان مرتب فهرست‌ها اشاره کنیم.
برنامه‌های فوق ظاهر کاربر پسندی دارد و باید آن را به عنوان یک نمونه حرفه‌ای در نوع خود به شمار آورد. به غیر از موارد ظاهری، از لحاظ دسترسی سریع به همه قسمت‌ها و استفاده راحت از سایر امکانات نیز، نکات فنی لازم از سوی تولید کنندگان رعایت شده و یک رابط کاربری روان ایجاد شده است که نسخه‌های اپل و اندرویدی هم دارند.
در واقع فضا به شکلی نیست که هر چه مسئولان بگویند مردم هم گوش کنند، مردم کار خودشان را می‌کنند. ماجرای فیلتر تلگرام این قضیه را ثابت کرد. مدیر اپلیکیشن لنزور جمله جالبی دارد که باید به گوش مسئولان برسد: «ما نیاز به حمایت هیچ بخشی نداریم و فقط خواهش ما این است که خللی در کار ما ایجاد نکنند و با تنگ نظری‌ها و تصمیمات سلیق‌های نظام کار ما را برهم نزنند.» این بخشی از استراتژی این شرکت است که تجربه و منطق هم به آن مهر تأیید می‌زند.»
این سه جایگزین بالقوه
لنزور
این اپلیکیشن جزو قدیمی‌هاست که از مدت‌ها قبل ساخته و طراحی شده است.
راه اندازی اولیه آن مربوط به سال 1392 است و از سال 1394 به بعد کاربران زیادی را به سمت خود جذب کرد. یعنی تمام ایده و پردازش آن قبل از زمانی که بوده که حتی کسی فکرش را می‌کرده که شاید روزگاری اینستاگرام فیلتر شود.
این برنامه طبق آمار کافه بازار تا به حال 500هزار نصب داشته است. بگذارید در اینجا یک نکته‌ای را یادآوری کنیم. شرکتی که این اپلیکیشن را راه اندازی کرده، «صبا ایده» است.
شرکتی که با راه اندازی کلوب، آپارات و میهن بلاگ، یکی از با تجربه‌ها در محیط وب است و البته همواره موفقیتش را مدیون فیلتر شدن سایت‌های مشابه خارجی بوده است.
از سوی دیگر نباید فراموش کرد این شرکت از نظر سرعت، طراحی و ... کارآمد و به روز است و همواره کاربرانش را راضی نگه داشته است.
روز گذشته یک اتفاق عجیب افتاد و این سایت هم از گوگل پلی حذف شد و هم از کافه بازار در سایت کافه بازار نوشته شده: این برنامه به درخواست توسعه دهنده از حالت انتشار خارج شده است.»
پرس و جو‌ها نشان می‌دهد، مدیران این اپلیکیشن از بولدشدن نام آن در دو روز گذشته ناراضی هستند و از اینکه کاربرانشان ریزش کنند، نگرانی دارند؛ بنابراین تصمیم گرفته اند تا کمرنگ شدن التهابات، اپلیکیشن خود را از دسترس کاربران جدید خارج کنند تا گاف‌های احتمالی مشخص نشود و آن اتفاقات تراژیکی که برای پیام رسانهای سروش و... افتاد، برای آن‌ها تکرار نشود.
جیک و پیک
ماجرای این اپلیکیشن کمی پیچیده است. تا حالا فقط 500 کاربر دارد، اما همیشه نام این برنامه در صدر خبر‌ها بوده است!
شرکت توسعه دهنده این برنامه «ویرا صدر لیان» نام دارد که از سال 1394 فعالیت خود را آغاز کرده است. مدیرعامل این شرکت فردی به نام «یزدان بوربور شیرازی» است که اطلاعات زیای از او در دسترس نیست.
این شرکت تا حالا دو اپلیکیشن دیگر به نام‌های «قرآن صوتی وصل» و «دستیار خرید تانیار» وارد بازار کرده که با استقبال نسبتا خوبی روبه رو شده است.
در مورد «جیک و پیک» چند نکته وجود دارد؛ اولا برند این اپلیکیشن در سال 1396 ثبت شده و به نسبت جدید است. دوما این اپلیکیشن توانسته امکان تراکنش مالی را به برنامه خود اضافه کند.
جیک و پیک قابلیت خرید و فروش را به شبکه‌های اجتماعی وارد کرده و در توضیحش نوشته: «شما با داشتن جیک و پیک می‌توانید محصولات و خدمات خود را به راحتی ارسال یک پست، به همه معرفی و ارائه کنید و یا محصولات یا خدمات ارائه شده را خریداری نمایید.»
اصولا اضافه کردن چنین امکانی برای همه اپلیکیشن‌ها فراهم نیست مگر آنکه یا مانند پیام رسان «بله» که متعلق به یکی از بانک‌ها است، برای یکی از این سازمان‌ها باشد و یا به یک سازمان دولتی نزدیک باشد.
ماجرا زمانی پیچیده می‌شود که وزیر ارتباطات نیز در یک بازه زمانی تلاش کرده بود هجمه‌ها از این پیام رسان را دور کند. این اتفاق برمی گردد به زمانی که فیلترینگ تلگرام در اوج بود و اسامی برنامه‌های داخلی مختلفی به عنوان وام گیرندگان دولتی مطرح شده بود.
در آن زمان معاون وزیر ارتباطات گفته بود، لیست پیام رسانهای مجاز که مرکز ملی تأیید کرده، عبارتند از: «ویسپی بیسفون پلاس، سروش، آی گپ، لنزور، جیکوپیک، گپ، بله و ایتا که بر اساس مصوبه مرکز ملی فضای مجازی، باید از آن‌ها پشتیبانی شود.»
پس از این اظهارنظر‌ها انتقادات اوج گرفت که چرا به جیک و پیک نیز وام داده شده. وزیر ارتباطات در همان زمان در توئیتی نوشت: «تاکنون از بین پیام رسانهای معرفی شده توسط مرکز ملی فضای مجازی، پنج پیام رسان درخواست وام داده اند و پیام رسان جیک و پیک تاکنون درخواست وام نداده و امکاناتی نیز دریافت نکرده است.»
هورسا
این اپلیکیشن، آرام آرام راه خود را به سوی جایگزین‌ها باز می‌کند و عجیب‌تر آنکه تا به حال 20 هزار نفر آن را نصب کرده اند. این اپلیکیشن خیلی چراغ خاموش حرکت می‌کند و تلاش کرده بداند، کاربران به چه نکاتی حساس هستند.
مثلا بار‌ها و بار‌ها اشاره کرده که حریم خصوصی کاربران جزو اصول کاری آنهاست و روی این موضع تاکید ویژه دارند. طراحی این برنامه نیز به روز است و جذاب. مدیرانش نیز در سایه حرکت می‌کنند و مشخص نیست دقیقا چه شرکت یا افرادی پشت سر آن قرار گرفته اند.
این اپلیکیشن در توضیح خود نوشته است: «هورسا رسانهای ست از جنس مردم، مردمی که مخاطب، ناشر، ناظر و مدیر این رسانه هستند، مردمی که می‌بینند، می‌خوانند، فکر می‌کنند و نشر می‌دهند، حریم خصوصی را می‌فهمند و به قواعد آن پایبندند، مردمی که هورسا را می‌سازند.»
این پیام رسان سعی کرده از خاطرات نوستالوژیک یاهومسنجر استفاده کند و محیط‌هایی شبیه چت روم ایجاد کرده است. گفته می‌شود مدیر این شرکت فردی به نام «شهاب ربیعی» است که جزو فعالان فضای مجازی محسوب شده و تا حالا چندنامه به مرکز ملی فضای مجازی و... داشته و خواستار اقدام عملی در راستای حمایت از بستر‌های بومی بوده است.
منبع: هفت صبح
