روزنامه جام جم – میثم اسماعیلی: چهارمین دوره طرح پاییزه کتاب پاییز امسال برگراز شد. طرحی که رونقی هر چند کم رمق برای کتابفروشی ها و ناشران و البته همراهی مخاطبان کتاب داشت۔
بعد از گذشت حدود 20 روز از پایان این دوره، خانه فرهنگ و هنر کتاب آمارهایی را در رابطه با این دوره منتشر کرد که محل خوبی برای رصد اتفاقات این دوره از طرح پاییزه کتاب داشت، هفته گذشته نگاهی به کتابفروشی های برتر این طرح در تهران و دیگر استانهای کشور داشته و نگاهی گذرا به برخی دلایل پرفروش بودن آنها داشتیم و حالا اما خانه کتاب آماری منتشر کرده که نشان می دهد در بخش ترجمه و تالیف چه عنوان کتاب هایی مورد استقبال خوانندگان قرار گرفته و پرفروش شده است.
دربخش کتاب های ترجمه که همان سه عنوان اول نکته جالبی در خود دارد و آن این که سه عنوان اول پرفروشها در بخش ترجمه از سه حوزه مختلف است، چندان عجیب نیست که در رتبه اول کتاب عاشقانه و به اصطلاح عامه پسندی در حوزه ادبیات داستانی قرار گرفته است، ملت عشق نوشته الیف شافاک با ترجمه ارسلان فصیحی که انتشارات ققنوس آن را روانه بازار کرده است. استقبال از این رمان البته به همین طرح پاییزه کتاب ختم نمی شود و حتی در بازار قاچاق کتاب ایران هم از آن دست آثاری است که چاپهای افستی اش خوب خرید و فروش می شود.
در رتبه دوم اما با چرخشی ناگهانی با کتابی در حوزه تاریخ جهان روبه روییم و انسان خردمند، تاریخ مختصر بشرا نوشته یووال نوح هراری از نشر فرهنگ نوین با ترجمه نیک گرگین در رتبه دوم پرفروش ها در بخش ترجمه است در این کتاب آن طور که از مقدمه مترجم برمی آید قرار است به پرسش هایی مثل این که چه رابطه ای میان تاریخ و زیست شناسی وجود دارد؟ یا آیا عدالتی در تاریخ هست؟ و اینکه آیا انسان ها با افشای حقایق تاریخی خوشبخت تر شده اند؟
پاسخ داده شود. کنجکاوی مخاطب ایرانی برای یافتن چنین پرسش هایی خودش می تواند محل بررسی و پژوهش قرار بگیرد. در رتبه سوم این فهرست دربخش ترجمه هم حوزه متفاوت دیگری به چشم می خورد. دختر خودت باش اریچل هالیس با ترجمه هدیه جامعی، کتابی در حوزه روان شناسی موفقیت که نشان می دهد این ژانر هنوز هم با توجه به همه تغییرات هرم جمعیتی ایران مخاطب دارد. در روزهایی که گمان می رفت کتاب هایی مثل «قورباغه ات را قورت بده دیگر مخاطبا چندانی ندارد، قرار گرفتن این کتاب در رتبه سوم پرفروش های طرح پاییزه کتاب نشان داد همان مخاطب محدود کتاب در ایران همچنان غیرقابل پیش بینی است در بخش تالیف هم نکته های قابل توجهی به چشم می خورد.
البته که دلیل فروش این آثار در این بازه زمانی و در طرح پاییزه معلول های دیگری هم دارد و نمی توان آن را صرفا به استقبال فراوان مخاطبان محتوای کتاب ربط داد. به عنوان مثال در بخش تالیف کتاب «مغنی الفقیه صرف جامع کاربردی» نوشته مصطفی جمالی از انتشارات دارالفکر در رتبه سوم پرفروش ها قرار گرفت. این کتاب مخاطبعام و معمولی ندارد و احتمالا مخاطب این کتاب روحانیون حوزوی هستند. یا یکی دیگر از معیارهای پرفروش شدن این آثار در این بازه زمانی را باید به قیمت پشت جلد کتابها ربط داد، چرا که تخفیف 25 درصدی ویژه این طرح هر خریدار واهل کتابی را وسوسه می کندکه کتابهای گران تر را در این بازه تهیه کند تا از تخفیف بالاتری برخوردار باشد.
ملت عشق
الیف شافاک / انتشارات ققنوس
ملت عشق نام رمانی است نوشته الیف شافاک که سال 2010 به صورت همزمان در دو نسخه انگلیسی و ترکی منتشر شد. این کتاب تا به امروز بیش از 500 بار در ترکیه تجدید چاپ شده و عنوان پرفروش ترین رمان های ترکیه را بدک می کشد. ملت عشق خیلی زود با ترجمه ارسلان فصیحی وارد ایران شد و در مدت کوتاهی به یکی از رمان های پر فروش بازار کتاب ایران تبدیل شد.
بخش اصلی داستان راجع به احوالات و ارتباط شمس و مولوی است اما بخش بسیار کمی از کتاب از زبان این دو شخصیت روایت شده است و سعی شده از نگاه و زوایای گوناگون که همان شخصیت های دیگر داستان است به این دو نفر پرداخته شود. نویسنده در این کتاب سعی کرده به موازات هم دو داستان و در حقیقت زندگی شخصیت های دو دوره زمانی را پیگیری کند.
دوره اول در حدود 639تا645 قمری و دوره دوم در زمان حال اتفاق می افتد. ویژگی بسیار جالب کتاب این است که در حدود 20 راوی مختلف روایت داستان را بر عهده دارند و در ابتدای هر بخش راوی آن نیز معرفی می گردد. ماجرا مربوط به زنی به نام اللا است که در بوستون آمریکا زندگی می کند. رابطه او با خانواده اش در شرایط بحرانی قرار دارد و زندگی مشترک او در حال نابود شدن است. در این بین اللا، کاری تحت عنوان یک ویراستار پیدا می کند و باید رمانی را که به او داده شده است خوانده و درباره آن گزارشی تهیه کند، رمانی که زندگی او را برای همیشه تغییر خواهد داد.
خودت باش دختر
ریچل هالیس / انتشارات کوله پشتی
ریچل هالیس در کتاب خودت باش دختر به ما می گوید که باید از باور کردن دروغ هایی که درباره مان گفته می شود دست برداریم تا تبدیل به همان کسی شویم که واقعا هستیم. این کتاب که از پرفروش های آمازون ونیویورک تایمز در سال 2018 است. می تواند زندگی زنان و دختران را تغییر دهد. کتاب خودت باش دختره درباره بسیاری از دروغ های دردناک و یک حقیقت مهم است. کدام حقیقت؟ تو فقط خودت و مسؤول آدمی هستی که می شوی و همچنین مسؤول میزان شادی و رضایتی که از زندگی داری این مفهوم اصلی کتاب ریچل هالیس است. اما اشتباه نکنید. ریچل قرار است برای شما صدها داستان خنده دار، عجیب و خجالت آور، غم انگیز یا مسخره تعریف کند که تمامشان به یک حقیقت ختم می شود: زندگی تو به خودت بستگی دارد؛ اما تا وقتی دروغ هایی که بر سر راه رسیدن به این حقیقت قرار دارند را بشناسید. این حقیقت قابل باور نخواهد بود.
سربلند
محمد علی جعفری / انتشارات شهید کاظمی
کتاب سربلند هم که در رتبه سوم پرفروش های تالیفی قرار گرفته است روایتی از کودکی تا شهادت شهید مدافع حرم، محسن حججی است که توسط نشر شهید کاظمی روانه بازار کتاب شده است. او سربلند روایت زندگی زمینی یک جوان 27 ساله است که در ابتدای جوانی برترس و غفلت چیره شد. او که راهی به روزنه های عالم غیب یافت تا خود را به آسمان رساند، سربلند روایتی است از انتخاب های محسن در زندگی زمینی اش که او را به آنچه می خواست، رساند.
روایتی به زبان آنها که چند صباحی را با محسن و بوده اند و در کنار محسن زیسته اند و با اشکها و لبخندهایش گریسته یا خندیده اند. آنطور که محمد علی جعفری، نویسنده این کتاب گفته است و سربلند ماحصل کار مصاحبه با حدود 70 نفر بود که از بالای صدساعت گفت وگو به دست آمد. هر فردی که در لابه لای مصاحبه ها یادی و نامی از او به میان می آمد به سراغش رفته و از اطلاعاتش استفاده می کردم تا موردی جاافتاده نماند.
یادت باشد
محمدرسول ملاحسینی/ انتشارات شهید کاظمی
عاشقانه ها می فروشند، همچنان عشق در بازار کتاب ایران خریدار دارد. می خواهد ترجمه ای عامیانه از عشقی پرشور در شهری ساحلی در انگلیس باشد یا عاشقانه پرشکوهی ازیک شهید مدافع حرم. رتبه اول پرفروش های طرح پاییزه در بخش تالیف متعلق به کتاب یادت باشد است که شرح عاشقانه آرام شهید مدافع حرم حمید سیاهکالی مرادی از زبان همسرش است. یادت باشد و با زبانی ساده و شیرین به قلم رسول ملاحسنی روایت شده و انتشارات شهید کاظمی آن را روانه بازار کتاب کرده است.
چاپ نخست کتاب، در روز رونمایی آن به اتمام رسید و در طول یک هفته کتاب به چاپ سوم رسید. این اثر در حال حاضر به چاپ، هجدهم رسیده و داستان دختر و پسر جوان به زن و شوهر - متولدان دهه 70، است که برای این که در جشن عروسی شان گناه انجام نگیرد، نذر می کنند سه روز روزه بگیرند. آنها به خدای متعال متوقل می شوند، سه روز روزه می گیرند. چندی پیش هم رهبر معظم انقلاب در دیدار با اعضای مجلس خبرگان ضمن یاد کرد از این کتاب و نقل یکی از خاطرات تکان دهنده این شهید مدافع حرم و همسر گرامی اش فرمودند: باید داستان زندگی قهرمان آن در تاریخ ثبت شود، باید آن را دیده باید آن را فهمید.
قهوه سرد آقای نویسنده
روزبه معین / نیماژ
کتابی که در سال گذشته یکی از پرفروش ترین ها بود و دیدن نامش در فهرست پرفروش های طرح پاییزه هم غیرقابل پیش بینی نبود. کتاب قهوه سرد آقای نویسنده یک رمان ایرانی با موضوع عاشقانه است که تم معمایی - هیجانی دارد، و در مدت زمان تقریبا یک ماهه به چاپ بیستم رسید. این رمان داستان یک نویسنده به نام آرمان روزبه و یک دختر روزنامه نگار است. کتاب با یک خاطره از دوران کودکی آرمان شروع می شود. خاطره ای که در ادامه اساس اتفاقات بعدی کتاب است. ماجرا از این قرار است که آرمان در کودکی عاشق دختری می شود که 15 سال از خودش بزرگتر است و برای تمرین پیانو به خانه پیرزن همسایه می آید. آرمان عاشق رفت و آمد این دختر برای یادگیری پیانو است، اما پیرزنی که به این دخترپیانو آموزش می دهد یک آهنگ بیشتر نمی داند و بنابراین آرمان تصمیم می گیرد نت های موسیقی آنها را دستکاری کند تا آموزش پیانو مدت زمان بیشتری طول بکشد.
انسان خردمند: تاریخ مختصر بشر
یووال هرری / نشر چشمه
کتابی نوشته یووال هرری است که سال 2011 برای اولین بار به زبان عبری و سال 204 به زبان انگلیسی منتشر شد. این کتاب را نشر چشمه با ترجمه محسن مینوخرد و نشر نو با ترجمه نیک گرگین به فارسی در سال 1396 منتشر کرده اند. هرری از کتاب اسلحه میکروب و فولاد (1997) به عنوان یکی از منابع الهام بخش خود نام می برد که نشان داد می شود سؤالهای بزرگ پرسید، و به صورت علمی به آنها پاسخ داد. واکنش ها نسبت به این کتاب متفاوت بوده است.
محققان و دانشگاهیان با زمینه تحقیقاتی مشابه از این کتاب استقبال خوبی نداشته اند و نسبت به مدت مطالبه أن مشکوک بوده اند. این در حالی است که عموم مردم آن را جالب یافته اند. هرری تاریخ انسان را از زمان فرگشت انسان باستان در عصر سنگ تا قرن بیست و یکم مرور می کند. وی تاریخ را به چهار بخش تقسیم می کند: انقلاب شناختی، انقلاب کشاورزی، وحدت انسان ها و انقلاب علمی بحث اصلی هرری این است که انسان های هوشمند به این دلیل بر جهان حاکم شده اند که تنها حیوانی هستند که می توانند در تعداد بالا با انعطاف بالایی همکاری کنند.
مغنی الفقیه صرف جامع کاربردی
مصطفی جمالی / انتشارات دارالفکر
مغنی الفقیه؛ علم نحو با مبانی فقهای شیعه از آن دست کتاب هایی است که نامش در سه رتبه اول پرفروش ها ابتدا کمی عجیب، به نظر می رسید اما وقتی با محتوای این کتاب آشنا بشوید متوجه می شوید مخاطب اصلی کتاب طلاب حوزه علمیه هستند. انتشارات دارالفکر این کتاب را منتشر کرده و یکی از نشرهای خوشنام در این حوزه است که در قم فعالیت می کند، این تنها کتاب این قشر نیست که در فهرست پرفروش ها قرار گرفته و کتاب دیگری هم در ده عنوان کتاب پرفروش طرح پاییزه کتاب قرار دارد.
در کتاب حاضر، علم نحو با مبانی علمای شیعه مورد بررسی قرار گرفته است. در بخش اول، اصول و مبانی بحث آورده شده که شامل مباحثی پیرامون وضع، استعمال، سماع، قول علمای لغت عقل، قیاس. أنصراف، عامل و معمول، معرب و مبنی، اعتبار ساختارها و ... است. در بخش دوم، قواعد علم نحو آورده شده است، ابتدا کلمه و جمله توضیح داده شده، سپس در باب مجرورات با اضافه و جارو مجرور آشنا می شویم.