این شاید یکی از سخت‌ترین وظایف والدین باشد: آموزش انظباط به فرزند خود. همانطور که همه والدین می‌دانند یا متوجه شده‌اند، پرورش کودکان صرفا تغذیه، عوض کردن پوشک، شب بیداری یا خالی شدن حساب بانکی نیست. این مربوط به پرورش آنها به منظور ایمن بودن، مهربان بودن، مودب بودن و در کل یک انسان سازنده است.
کلمه “نظم” به معنای واقعی کلمه در واژه لاتین disciplinare، به معنی آموزش و یاد دادن است. والدین باید به فرزندان خود رفتارهای خوب را تدریس کنند؛ این رفتارها تصادفی بوجود نمی‌آید و نیاز به تلاش‌های سخت و بی وقفه والدین دارد و با تنبیه کردن و داد زدن نمی‌توان به این هدف دست یافت.
بر اساس یک بیانیه سیاستی (انضباط موثر برای پرورش کودکان سالم) که اخیرا توسط آکادمی کودکان در آمریکا منتشر شده است، تکنیک‌های انضباطی اشتباه نظیر فریاد زدن و تنبیه کردن یک ایده واقعا بد است. مطالعات نه تنها نشان می‌دهند که این رفتارها به خوبی کار نمی‌کنند، بلکه می‌توانند اثرات منفی دراز مدت بر کودکان داشته باشد.
مشکلات “تکنیک‌های انضباطی غلط“
کودکانی که تنبیه می‌شوند، بیشتر احتمال دارد از خود رفتارهای پرخاشگرانه نشان دهند (به این معنی که بعضی از کودکان احساس می‌کنند که در برخی شرایط، تنبیه کردن خوب است)، دچار مشکلات سلامت روحی می‌شوند و شاید در آینده به مصرف مواد روی آورند. همچنین این واقعیت وجود داد که برخی والدین با مشکلات روحی روانی ممکن است بیشتر به تبیه کردن تمایل داشته باشند و داشتن والدینی که دچار مشکلات روحی روانی هستند می‌تواند کودک را در معرض خطر بالای بسیاری از مشکلات قرار دهد.
مطالعات نشان داده‌اند که تنبیهات فیزیکی یک عامل خطر مستقل برای بوجود آمدن مشکلات بعدی است.
همین امر برای تنبیه شفاهی نیز صدق می‌کند. تقریبا تمام والدین گاهی اوقات سر فرزندان خود داد می‌زنند. اما اگر این داد زدن‌ها به صورت مداوم باشد، می‌تواند منجر به مشکلات سلامت روان و رفتاری برای کودکان شود. همچنین، داد زدن همراه با تنبیه بدنی می‌تواند روابط والدین فرزندی را خدشه دار کند. یک کودک به والدینش عشق می‌ورزد و بیشتر از هرچیزی در دنیا به آنها نیاز دارد. حال در نظر بگیرید چه حسی به او دست می‌دهد اگر توسط آنها کتک خورده شود و حرف‌های ناسزا بشنود؟
این بدان معنا نیست که اگر هر کودکی تنبیه شود و سر او داد زده شود، بقیه عمر خود را دچار مشکل می‌شود
اما زمانی که روش‌های بهتری برای انضباط و تربیت وجود دارد، چرا باید ریسک کرد؟
یک رویکرد بهتر برای انضباط
یک راه بهتر برای رسیدن به نظم و انضباط عشق ورزیدن و پیشگیری است. قوانین را قبل از بوجود آمدن مشکل آموزش دهید، نه اینکه منتظر بمانید تا او قانونشکی کند و بعد واکنش شدید نشان دهید – سعی کنید مثبت و قدرتمند باقی بمانید. در اینجا چند نکته وجود دارد:
- انتظارات واقع بینانه داشته باشید.
نوزادان گریه می‌کنند، کودکان نوپا به سمت چیزهایی که نباید می‌روند، گاهی اوقات نیز دروغ می‌گویند تا خود را تبرئه کنند، و نوجوانان – خوب، آنها ممکن است دست به هر کاری بزنند چرا که می‌خواهند نشان بدهند که “من مستقل هستم”. نه اینکه شما این رفتارها را نادیده بگیرید یا نپذیرید (خوب، ممکن است مجبور شوید تنها با گریه نوزاد خود کنار بیایید، این اشتباه نیست)، اما برای انضباط دادن، مهم است که بدانید فرزند شما در چه مرحله‌ای از زندگی قرار دارد.
- محدودیت و چهارچوب‌ها را تنظیم کنید
نه یعنی “نه”، و در هر خانواده‌ای برای محبت و رفتار سالم باید قوانینی وضع شود، اما این قوانین باید به وضوح بیان شوند و شناخته شده باشند. نه تنها قوانین، بلکه وقتی صحبت از قوانین می‌شود شما باید…
اگر چیزی مجاز نیست، مجاز نیست. اگر گاهی اوقات از روی خستگی زیاد و یا به این دلیل که به اندازه کافی به این قانون متعهد نیستید، کوتاه بیایید، بچه‌ها فورا از تسلیم شدن شما سوء استفاده می‌کنند. به این معنی که شما باید قوانین خود را با دقت انتخاب کنید و هرگز از آنها تخطی نکنید.
- واکنش‌های روشن و قابل پیش‌بینی برای شکستن قوانین داشته باشید.
سر تکان دادن ( به معنی عدم موافقت) می‌تواند مفید باشد( “تا سه می‌شمارم تا این کار را تمام کنی یا به نتیجه دیگری می‌رسیم”). این نتیجه باید چیزی باشد که کودک شما دوست ندارد – فرستادن آنها به اتاقشان جایی که می‌توانند با اسباب بازی خود بازی کنند شاید ترفند خوبی نباشد. “وقت تمام است” یک گزینه است. فرستادن او به یک مکان خسته کننده به مدت چند دقیقه ( یک دقیقه به ازای هر سال سن او) و در این مدت با او ارتباط برقرار نکنید. شما همچنین می‌توانید اسباب بازی او را بگیرید.
چیزهایی مثل “من خیلی خوشم می‌آید وقتی که تو …” یا ” خیلی خوب بود که این کار را انجام دادی” و یا “چون امروز پسر(یا دختر) خوبی بودی، یک داستان دیگر برایت تعریف می‌کنم”. زمانی که چنین سخنانی را می‌شنوند یا برای کار خوبشان جایزه دریافت می‌کنند، بیشتر به داشتن یک رفتار خوب تمایل نشان می‌دهند.
- عصبانیت خود را کنترل کنید
اگر کودک شما کاری را انجام داد که شما را بسیار ناراحت یا عصبانی کرد، کنترل خود را از دست ندهید و به خود مسلط باشید. تنبیه‌ها باید عاقلانه و در جهت رشد و تربیت مثبت فرزند باشد. همچنین متخصص اطفال شما می‌تواند یک منبع خوب برای جواب سوالات شما باشد.
