رالی سال نو در بازار نفت

 هر بشکه نفت خام برنت در معاملات روز گذشته و تا لحظه تنظیم این گزارش (ساعت 17:30 به وقت تهران) به 38/ 57 دلار در هر بشکه رسید که به معنای رشد 5/ 2درصدی این نفت شاخص در یک روز است. شاخص نفت خام برنت، نسبت به آخرین روز کاری سال 2018 نیز رشدی حدودا 6درصدی (تا لحظه تنظیم این گزارش) به ثبت رساند. نفت خام آمریکا هم 19/ 1دلار رشد داشت و روی قیمت 28/ 48 دلار بر بشکه معامله شد. این میزان رشد قیمت معادل رشد برنت در روز گذشته بود.

دیروز مقامات چین اعلام کردند مذاکرات این کشور با آمریکا به منظور دست یافتن به یک راه حل برای پایان دادن به جنگ تجاری ادامه خواهد داشت. این موضوع در کنار کاهش تولید اوپک، موجب حمایت از قیمت نفت شد. در کنار دو عامل کاهش تولید اوپک و ادامه گفت‌وگوها میان چین و آمریکا، سومین عامل حمایت از قیمت‌ها اعلام آمار اولیه از میزان ذخایر نفت خام تجاری آمریکا بود. به گزارش API که در روز پنج‌شنبه اعلام شد، ذخایر نفت خام آمریکا 5/ 4 میلیون بشکه در هفته منتهی به 28 دسامبر کاهش داشته است.

  نقش عربستان در کاهش تولید اوپک

 بعد از نشست کشورهای عضو و غیرعضو اوپک در اوایل دسامبر 2018 و توافق آنها برای کاهش تولید 2/ 1 میلیون بشکه‌ای در روز از ابتدای ژانویه 2019، چشم فعالان بازار به عملکرد این کشورها و میزان پایبندی آنها به اجرای توافق کاهش تولید بود. تمرکز فعالان بازار بر عملکرد اوپک برای کاهش تولید و اثر آن بر بازار هرچند نتایج خوش‌بینانه‌ای نداشت، اما با فرارسیدن موعد اجرای توافق کاهش تولید، گزارش‌هایی منتشر شد که نشان می‌داد کاهش تولید اوپک یک ماه زودتر آغاز شده است.

 به گزارش بلومبرگ، اطلاعات مربوط به ردیابی کشتی‌ها نشان می‌دهد که تولید اوپک در ماه دسامبر به کمترین سطح در دو سال گذشته رسیده است. این میزان کاهش تولید که چیزی حدود نیم میلیون بشکه در روز بوده است، در حالی زودتر از موعد مقرر از بازار خارج شده است که می‌تواند نشانه‌ای از اراده اوپک یا اعضای بزرگ آن برای جلوگیری از سقوط آزاد قیمت‌ها در بازار جهانی نفت باشد. به عقیده تحلیلگران بازار، کاهش تولید «بزرگی» که تا همین حالا از سمت اوپک رقم خورده است، ادامه خواهد داشت و به ایجاد تعادل در عرضه منجر خواهد شد.

 عملکرد اوپک در کاهش عرضه زودهنگام در حالی تبدیل به موتور محرک رشد قیمت‌ها در نخستین روزهای فعالیت بازار در سال جدید شد که پیش از این شک و تردیدها از اثرگذاری آن، مانع از اثرگذاری این تصمیم در پیشگیری از افت قیمت‌ها شده بود. معامله‌گران بازار نفت نگران بودند که کاهش تولید اوپک به اندازه کافی نباشد و توان مقابله با عواملی همچون رشد تولید شیل آمریکا یا کند شدن احتمالی رشد تقاضا در سال جدید را نداشته باشد.

 اما بر اساس داده‌های حاصل از ردیابی کشتی‌های حمل نفت، این افت صادرات نفت خام عربستان سعودی در دسامبر بوده که در آمارهای صادراتی اوپک بازتاب داشته است. بزرگ‌ترین‌ عضو اوپک در ماه گذشته میلادی به آمریکا و چین صادرات کمتری داشته که باعث شده است مجموع صادرات نفت خام این کشور چیزی حدود 420 هزار بشکه کاهش داشته باشد. با این میزان کاهش تولید، مجموع تولیدات روزانه سعودی‌ها در دسامبر از یک رکورد بیش از 11 میلیون بشکه‌ای در نوامبر، به 65/ 10 میلیون بشکه در روز رسید. عربستان در پی قول همکاری به دونالد ترامپ تولیداتش را از ماه ژوئن افزایش داد تا با شروع تحریم‌های آمریکا علیه ایران، کاهش عرضه نفت خام کشورمان به بازار را پوشش دهد.

 امارات متحده عربی، دیگر عضو اوپک بوده است که کاهش تولیدی زودتر از موعد داشته است. کارشناسان عقیده دارند کاهش تولید زودهنگام عربستان و امارات با هدف اثرگذاری بر ذخایر نفت خام تجاری آمریکا صورت گرفته است زیرا این ذخایر اثری مستقیم بر افت و رشد قیمت‌ها در بازار دارد.

 به گزارش بلومبرگ، نظرسنجی‌های این خبرگزاری از مقامات رسمی و نتایج حاصل از ردیابی کشتی‌ها نشان می‌دهد کاهش تولید چشمگیر عربستان با توقف تولید از بزرگ‌ترین‌ میدان نفتی لیبی که افت 110 هزار بشکه‌ای تولید روزانه نفت در این کشور را موجب شده و همچنین کاهش تولید ناخواسته ایران به علت بازگشت تحریم‌ها، ترکیب شده و موجب تقویت قیمت‌ها شده است. در نتیجه، مجموع تولید کشورهای عضو اوپک در آخرین ماه از سال میلادی گذشته، 530 هزار بشکه در روز کاهش داشته و به 6/ 32 میلیون بشکه در روز رسیده است. به گزارش بلومبرگ، افت تولید روزانه اخیر اوپک، بیشترین کاهش تولید از ژانویه 2017 به این سو بوده است؛ یعنی زمانی‌که به منظور حذف مازاد عرضه‌ای که به علت افزایش فعالیت تولیدکنندگان نفت شیل در دنیا ایجاد شده بود، مرحله نخست توافق کاهش تولید اجرایی شد.

 با وجود اقدام زودهنگام اوپک برای کاهش تولید؛ از آنجا که فعلا بزرگ‌ترین‌ کاهش تولید از سمت عربستان و امارات بوده و بخشی از کاهش عرضه نیز منشا ناخواسته داشته، باید دید عملکرد سایر اعضای اوپک برای کاهش تولید چه خواهد بود. طبق توافقی که میان کشورهای عضو و غیرعضو اوپک در نشست 7 دسامبر2018رقم خورد، اوپک باید در 6 ماه نخست 2019 تولیداتش را 800 هزار بشکه در روز کاهش دهد و کشورهای غیرعضو اوپک نیز سهمی 400 هزار بشکه‌ای دارند. عراق از جمله کشورهای عضو اوپک است که در ماه دسامبر نه‌تنها کاهش تولید نداشته، بلکه 130 هزار بشکه به تولید روزانه‌اش افزوده است.

  نگاه‌ها به دو غول‌ اقتصادی

جنگ تجاری که با اعمال تعرفه بر واردات کالاهای چینی، از ماه مارس2018 از سمت آمریکا آغاز شد یکی از مهم‌ترین عوامل نگرانی بازار از کند شدن رشد جهانی اقتصاد و فشار بر رشد تقاضای نفت خام شناسایی  می‌شود. با گذشت چند ماه از آغاز جنگ تجاری میان دو قدرت اقتصادی دنیا، اگرچه در دوره‌هایی آتش این جنگ شعله می‌گرفت و بر نگرانی‌ها می‌افزود، اما حالا دوره‌ای از آرامش میان دو کشور ایجاد شده است. آمریکا و چین در حال حاضر در حال گذراندن یک دوره آتش‌بس 90 روزه هستند. اما اتفاقی که روز گذشته باعث حمایت از قیمت نفت شد، اظهارات وزیر بازرگانی چین در رابطه با برگزاری یک نشست  درباره جنگ تجاری در آینده‌ای نزدیک بود. هفتم و هشتم ژانویه، تاریخی بود که برای برگزاری این نشست، به میزبانی چین عنوان شد. این نشست در سطح معاون وزرا خواهد بود. به گزارش رویترز، این دو کشور بیشتر روزهای سال گذشته را درگیر جنگ تجاری بوده‌اند؛ جنگی که جریان تبادل میلیاردها دلار کالا میان دو کشور را دچار آسیب کرد، نگرانی‌ها از کند شدن رشد جهانی اقتصاد را افزایش داد و چشم‌انداز تقاضای کالایی مانند نفت را نیز تیره و تار کرد.

 بر اساس بررسی‌های انجام شده، تداوم جنگ تجاری در سال گذشته باعث شده فعالیت کارخانه‌ها در ایالات متحده آمریکا در دسامبر، بیش از اندازه کند شود. همچنین فعالیت‌های تولیدی در کشورهای در حال توسعه در آسیا و اروپا نیز زیر سایه وقوع جنگ تجاری، در ماه گذشته میلادی کمتر بوده است.  با این حال بروز نشانه‌هایی از تداوم مذاکرات میان آمریکا و چین، باعث خوش‌بینی به شرایط اقتصادی دنیا شده و در روز گذشته رشد بازارهای مختلف از جمله نفت را به همراه داشت. این مذاکرات در روزهای دوشنبه و سه‌شنبه این هفته در پکن برگزار می‌شود.

  سیگنال ذخایر نفت خام آمریکا به بازار

ذخایر نفت خام تجاری آمریکا شاخصی مهم از عرضه و تقاضای نفت خام دنیا است و آمارهای مربوط به آن اثری مستقیم بر روند قیمت‌ها در بازار طلای سیاه دارد. آمار رسمی این ذخایر جمعه‌شب به وقت ایران، از سمت اداره اطلاعات انرژی آمریکا منتشر می‌شود(که تا لحظه تنظیم این گزارش منتشر نشده است)با این حال اهمیت این داده‌‌ها باعث انجام نظرسنجی‌ها و همچنین انتشار پیش‌آمارهایی از سمت موسسه انرژی آمریکا (API) در هر هفته می‌شود. به این ترتیب طبق نظرسنجی انجام شده از سمت رویترز، انتظار می‌رود ذخایر نفت خام تجاری آمریکا برای پانزدهمین هفته متوالی کاهش داشته باشد. در مقابل نفت خام، این انتظار وجود دارد که ذخایر فرآورده‌های نفتی در آمریکا با رشد همراه باشد. 9 تحلیلگر در پاسخ به نظرسنجی رویترز، انتظار دارند ذخایر نفت خام تجاری آمریکا به‌طور متوسط در هفته منتهی به 28 دسامبر 1/ 3 میلیون بشکه کاهش داشته باشد. در هفته پیش از تاریخ یاد شده، ذخایر نفت خام تجاری آمریکا 46 هزار بشکه کاهش داشت که بسیار کمتر از 9/ 2 میلیون بشکه‌ای بود که انتظار می‌رفت. به گزارش رویترز، گزارش هر دو سازمان اداره اطلاعات انرژی آمریکا و API به علت تعطیلات سال نو با دو روز تاخیر مواجه بوده است.