به گزارش خبرنگار سیاسی ایرنا، محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه هفته گذشته در راس هیاتی سیاسی و اقتصادی از عسلویه عازم آسیای میانه و قفقاز شد تا با مقام های سه کشور ترکمنستان، گرجستان و قرقیزستان رایزنی کند.
در این سفر وزیر امور خارجه علاوه بر دیدار با همتایان خود، با رییسان جمهوری این کشورها نیز دیدار و گفت و گو کرد و با حضور در نشست های مشترک اقتصادی، مزیت های توسعه مناسبات اقتصادی با ایران را برای تجار این کشورها بیان کرد.
در این پیوند، غلامرضا باقری مقدم در گفت و گو با خبرنگاران اعزامی، با تشریح دستاوردهای این سفر سه روزه به آسیای میانه و قفقاز گفت: این سفر با رویکرد تعمیق همکاری های نزدیک و پیوندهای بین ایران و این کشورها انجام شد و با توجه به اعلام سال جدید به نام « اقتصادی مقاومتی، تولید - اشتغال»، نمایندگانی از حوزه اقتصاد اعم از بخش خصوصی و دولتی در این سفر حضور داشتند.
وی اضافه کرد: خوشبختانه در جریان این سفر ارتباط های نزدیکی بین بازرگانان ایرانی و تجار کشورهای ترکمنستان، گرجستان و قرقیزستان ایجاد شد و سرمایه های جدیدی برای توسعه همکاری های تجاری و اقتصادی با این کشورها رقم خورد.
**تفاهم بانک های مرکزی کشورها برای رفع موانع
مدیر کل مشترک المنافع وزارت امور خارجه درباره رایزنی های انجام شده در زمینه بانکی با کشورهای آسیای میانه و قفقاز گفت: در عرصه بانکی تفاهم های خوبی میان نماینده بانک مرکزی کشورمان با بانک های مرکزی این سه کشور حاصل شد.
به گفته باقری مقدم، تا مشکلات و موانع همکاری های بانکی از میان برداشته نشده و روابط بانکی عادی نشود، تلاش های ما برای رسیدن به حجم مطلوب تجاری میان کشورمان با سایر کشورهای نتیجه بخش نخواهد بود و بر این اساس حذف موانع بانکی و عادی سازی روابط بانکی بین ایران و این کشورها در اولویت همکاری ها قرار گرفت.
وی از تهیه یادداشت تفاهم همکاری بانکی با ترکمنستان در جریان این سفر خبر داد و گفت: در قرقیزستان نیز سندی آماده شد که به زودی بین مقام های بانک مرکزی دو کشور امضا خواهد شد.
** توافق برای استرداد زندانیان/در ترکمنستان به جمع بندی روشنی رسیدیم
مدیر کل مشترک المنافع وزارت امور خارجه موضوع استرداد مجرمان را از دیگر محورهای رایزنی های رییس دستگاه دیپلماسی در این سفر برشمرد و گفت: در سفر به دو کشور ترکمنستان و گرجستان موضوع ایرانیانی که در زندان هستند پیگیری شد.
باقری مقدم گفت: در گفت و گوها قرار شد که زندانیان بر اساس قراردادهای توافق و امضا شده میان دو کشور تبادل شوند و دوران محکومیت را در کشورهای خود سپری کنند.
وی تاکید کرد: در این زمینه در ترکمنستان به جمع بندی روشن رسیدیم و به صورت مرحله ای مقرر شد که اقدام های لازم برای آزادی و تبادلات زندانیان به عمل آید.
باقری مقدم ادامه داد: در گرجستان نیز رییس جمهوری این کشور در پاسخ به درخواست ظریف برای مبادله زندانیان قول مثبت داد و دستور فراهم آوردن مقدمات کار را صادر کرد.
**اشتیاق کشورها برای همکاری اقتصادی با ایران
مدیر کل مشترک المنافع وزارت امور خارجه گفت: خوشبختانه پس از برجام، فضای مناسب همکاری های بین المللی برای ایران فراهم شده و کشورها برای توسعه مناسبات اقتصادی با کشورمان اشتیاق دارند.
باقری مقدم افزود: در جریان سفر وزیر امور خارجه نیز پیشنهادهایی برای برگزاری همایش های اقتصادی از سوی ایران ارایه شد که مورد استقبال این کشورها قرارگرفت.
به گفته وی، شرکت های بزرگ و مقام های دولتی و اقتصادی این سه کشور آسیای میانه و قفقاز برای تحکیم همکاری های اقتصادی و توسعه همکاری های تجاری با ایران فعالانه وارد عمل شدند.
** برنامه ریزی برای سفر ظریف به تاجیکستان و ازبکستان
به گزارش ایرنا در روزهای اخیر اظهار نظرهایی در زمینه علت انجام نشدن سفر وزیر امور خارجه به تاجیکستان در برخی از رسانه ها منتشر شد؛ مدیر کل مشترک المنافع وزارت امور خارجه در این زمینه و دلایل انتخاب این سه کشور برای این دور از سفرهای ظریف گفت: بهصورت اصولی ایجاد و تعمیق رابطه به همسایگان اولویت سیاست خارجی ایران است و در هر سفر، چند کشور در برنامه قرار می گیرد و یا مقامی از این کشورها به ایران دعوت می شوند.
باقری مقدم اضافه کرد: بعضی از این سفرها به صورت رفت و آمد انجام می شود؛ البته این نخستین بار نیست که ظریف به بعضی کشورهای منطقه سفر می کند و در آینده نیز سفرهایی خواهند داشت چنانچه تاجیکستان نیز از وزیر امور خارجه برای انجام سفری دعوت کرده و در حال برنامه ریزی برای سفر هستیم.
وی یادآور شد: ازبکستان نیز از ایران دعوت کرده و امیدواریم در برنامه های سفر وزیر امور خارجه گنجانده شود؛ این سفر به معنای غفلت از سایر کشورها نیست و بر اساس برنامه ایران و زمان مناسب کشورهای مقصد این سفرها انجام می شود.
** نخست وزیر گرجستان و رییس مجلس قرقیزستان در راه تهران
باقری مقدم درباره زمان سفر نخست وزیر گرجستان و رییس پارلمان قرقیزستان گفت هر دوی این سفرها در هفته آینده انجام خواهد شد، نخست وزیر گرجستان اوایل هفته و رییس پارلمان قرقیزستان اواسط هفته آینده به ایران سفر می کنند.
وی همچنین درباره لغو صدور روادید بین ایران و قرقیزستان گفت: در سفری که رییس جمهوری به این کشور داشت، گفت وگویی هایی در این زمینه انجام شد؛ در این زمینه تسهیلاتی برای سفر گردشگران ایرانی به قرقیزستان فراهم شده و از بسیاری مدارک و امور تشریفاتی که پیش از این متقاضی باید طی می کرد، صرف نظر شده است.
باقری مقدم اضافه کرد: برای مثال، گردشگران ایرانی لزومی به ارائه دعوت نامه از کشور مقصد ندارند و با مراجعه به سفارت کشور مذکور طی سه تا پنج روز روادید وی صادر می شود و می تواند بین پانزده روز تا یک ماه در کشور میزبان اقامت داشته باشد.
** گشایش های ویزایی برای کامیون داران در آسیای میانه
این دیپلمات ارشد ایرانی درباره مذاکرات انجام شده برای تسهیل ترانزیت و حمل و نقل جاده ای کامیونداران در حوزه آسیای میانه نیز گفت: معاون وزیر راه و شهرسازی که در هیات اعزامی ایران حضور داشت، مذاکرات خوبی را با طرف ترکمنی انجام داد و به دیدگاه روشنی درباره تسهیل این روند دست یافتند؛ البته مذاکرات ادامه دارد و انتظار می رود در آینده نزدیک در این راستا گشایشی انجام شود.
باقری مقدم تاکید کرد: بسیاری از زندانیان ایرانی در ترکمنستان، رانندگانی هستند که امیدواریم با تفاهم اخیر به دست آمده، تعدادی از این افراد به کشور باز گردند.
وی خاطرنشان کرد: پیشرفت خوبی که در رابطه با کامیون داران و حمل و نقل جاده ای صورت گرفت در قرقیزستان بود؛ پیش از این وقتی رانندگان ایرانی می توانستند یک بار در سال و هر بار برای یک ماه ویزای این کشور را دریافت کنند و این رویه برای صنعت ترانزیت ایران مشکل ایجاد کرده بود.
باقری مقدم افزود: مشکل دریافت روادید و پرداخت مبالغ زیاد بابت آن، سبب انتقاد رانندگان شده بود.
به گفته این دیپلمات ارشد ایرانی، در سفر اخیر ظریف به قرقیزستان مقرر شد در آینده بسیار نزدیک، طی یادداشتی اعلام کنند که برای رانندگان ویزا به شکل هر شش ماه یکبار صادر شود و ویزاهای صادر شده کثیر الورود باشد تا مشکلی برای رانندگان ایرانی پیش نیاید.
وی در ادامه درباره مذاکرات درباره توسعه کریدورهای ترانزیتی گفت: در سفر گرجستان موضوع کریدور خلیج فارس به دریای سیاه مورد مذاکره قرار گرفت؛ این کریدور یک راه بین المللی هست که ایران، حوزه خلیج فارس، کشورهای حوزه دریای سیاه و کشورهای حوزه دریای سیاه، اوکراین، بلغارستان، رومانی از آن بهره مند می شوند.
باقری مقدم اضافه کرد: این کشورها علاقه مند هستند که به حوزه خلیج فارس و شبه قاره دسترسی داشته باشند؛ ایران نیز خواهان آن است که از طریق دریای سیاه به بالکان و شرق و مرکز اروپا دسترسی یابد.
به گفته این دیپلمات کشورمان، تاکنون چند دور گفت وگوهای مقدماتی بین مقامات ذیربط این کشورها انجام شده است و کار گام به گام در حال پیشرفت است.
وی ابراز امیدواری کرد، به زودی مذاکرات به نتیجه برسد و مسیر جدیدی برای ترانزیت کالا و خدمات ایجاد شود تا هم موجب نزدیکی بیشتر کشورها و هم همبستگی منافع بیشتر کشورها به یکدیگر، تثبیت صلح و ثبات منطقه ای شود.
مدیر کل حوزه مشترک المنافع وزارت امور خارجه یادآور شد: در قرقیزستان نیز موضوع ترانزیت ریلی بین چین، قرقیزستان، ترکمنستان و ایران مورد مذاکره قرار گرفت و ما از این مسیر هم استقبال می کنیم.
باقری مقدم با بیان اینکه این مسیر دسترسی ما را به غرب چین آسان می کند، گفت: غرب چین یک حوزه بسیار وسیع است و در این مسیر همکاری های ترانزیتی ما هم با آسیای مرکزی و هم با غرب چین توسعه پیدا می کند.
** اجرای تفاهم گازی با گرجستان طی یک ماه آینده
باقری مقدم با بیان اینکه در موضوع گاز نیز گفت و گوهایی با مقام های گرجستان و ترکمنستان انجام شد، گفت: گرجستان در گذشته محموله گازی را از ایران خریداری کرده بود اما به دلیل مشکلاتی که داشتند، آن را حمل نمی کردند و تفاهم انجام شده را اجرا نمی کردند.
مدیر کل مشترک المنافع وزارت امور خارجه افزود: نماینده وزارت نفت که در این سفر هیات ایرانی را همراهی می کرد، در دیدار با مسئولان گرجستانی به تفاهم رسیدند که حداکثر تا یک ماه آینده آن تفاهم را هم عملیاتی کنند.
وی افزود: امید می رود با اجرایی شدن این تفاهم، مرحله جدیدی از همکاری های تجاری - اقتصادی بین ایران و گرجستان آغاز شود.
** تداوم سوآپ گاز با ترکمنستان/علاقه سایر کشورها برای سوآپ
باقری مقدم با اشاره به همکاری های ایران با طرف ترکمنستانی درباره گاز گفت: شرکت ملی گاز ایران و شرکت گاز ترکمنستان اختلاف نظرهایی را بر سر میزان گاز دریافتی و کیفیت آن دارند و به همین دلیل همکاری های گازی دو کشور کاهش یافته است اما شرکت ها در حال مذاکره برای حل و فصل آن هستند.
مدیر کل حوزه مشترک المنافع وزارت امور خارجه خاطرنشان کرد: در سوآپ گاز همچنان همکاری های ما با ترکمنستان ادامه دارد و نه تنها شرکت های دو کشور در حال انجام این کار هستند بلکه چند کشور دیگر هم اظهار علاقه کرده اند که میزان سواپ را با ترکمنستان افزایش دهند که مورد استقبال طرف ترکمنی قرار گرفته و امیدواریم که مذاکرات به نتیجه مثبت برسد.
**تمایل کشورهای آسیای میانه برای پیوستن به توافقنامه چابهار
باقری مقدم در پاسخ به سوالی درباره پیوستن کشورهایی از حوزه آسیای میانه به توافقنامه چابهار گفت: کشورهای آسیای مرکزی به دلیل آنکه در خشکی محصور شده اند، بسیار علاقه مند به دسترسی آسان به خلیج فارس و دریای عمان هستند.
وی با یادآوری اینکه مسیر جنوبی ایران مسیر بسیار مناسبی برای رفع این مشکل آنهاست، گفت: این کشورها تمایل دارند هم در بندرعباس و هم در بندر چابهار ترمینال های ترانزیتی و باری داشته باشند تا بتوانند از امکانات این دو بندر ایرانی برای تسهیل روابط تجاری خود با شبه قاره و آسیای مرکزی استفاده کنند.
این دیپلمات ارشد وزارت امور خارجه با تاکید بر اینکه حلقه همسایگان به لحاظ امنیتی، اقتصادی و فرهنگی و تاریخی برای ما بسیار اهمیت دارد، تصریح کرد: ما به طور دائم در پی تحکیم روابط با این منطقه هستیم؛ این منطقه نیاز به تثبیت صلح و ثبات دارد تا رفت و آمدهای تجاری بیشتری انجام شود.
مدیر کل مشترک المنافع وزارت امور خارجه خاطرنشان کرد: تروریسم یکی از نقاط مشترک همکاری های ایران با این منطقه است زیرا این منطقه یکی از اهداف گروه های افراط گرا اعلام شده و این کشورها از این بابت نگرانی دارند.
باقری مقدم افزود: ایران تجربه های خوبی در زمینه مبارزه با تروریسم دارد و آماده است این تجربیات را در اختیار کشورها قرار دهد تا در یک مکانیسم جمعی به مقابله با افراط گرایی و تروریسم بپردازیم.
**برخی به اتکای پترودلارهای نفتی مار در آستین پرورش می دهند
این دیپلمات کشورمان یادآور شد: متأسفانه بعضی کشورها نگاه کوتاه مدت به موضوع امنیت در منطقه دارند و از تروریسم به عنوان ابزاری برای پیشبرد اهداف سیاسی خود استفاده می کنند که این بسیار خطرناک است و در نهایت دامن خود آن کشورها را خواهد گرفت.
وی گفت: هر چند آنها به اتکای پترودلارها اظهار نگرانی چندانی در این رابطه نمی کنند اما این رفتارها مار در آستین پروراندن است و دیر یا زود اگر این سیاست را اصلاح نکنند و به این خطای راهبردی خود نپردازند، به طور حتم آثار زیانبار آن را تجربه خواهند کرد.
سیام**2021**2025**خبرنگار:داود مرادپور**انتشار: لیلا جودی