بدهی شرکت ملی نفت به ۴۸.۶۶میلیارد دلار رسید

به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از مهر، مرکز پژوهش‌های مجلس با انتشار گزارشی با عنوان«بررسی لایحه بودجه سال 1398 کل کشور 38 . بخش نفت» به بررسی منابع و مصارف بودجه شرکت ملی نفت ایران در لایحه بودجه سال 98 پرداخت.

براساس گزارش مرکز پژوهش های مجلس، منابع شرکت ملی نفت ایران در لایحه بودجه سال 98 حدود 24.49 میلیارد دلار (1431 هزار میلیارد ریال) پیش بینی شده است. این میزان منابع از محل‌های زیر تأمین می‌شود: الف- از محل ذخیره استهلاک و اندوخته سرمایه‌ای 441 هزار میلیارد ریال، ب- از وام‌های داخلی 386 هزار میلیارد ریال، ج-از محل وام خارجی 257 هزار میلیارد ریال و د- از محل سایر دریافت ها 347 هزار میلیارد ریال.

مرکز پژوهش ها درباره نکات مهم درباره منابع شرکت ملی نفت نوشت:

- بیش از  347 هزار میلیارد ریال منابع از محل سایر دریافت‌هاست که تحقق آن بعید است.

-  از محل وام‌های داخلی حدود 386 هزار میلیارد ریال منابع برای شرکت ملی نفت در نظر گرفته شده که با توجه به عدم توانایی شرکت در بازپرداخت بدهی‌های قبلی تحقق آن دور از انتظار است.

- بیش از 257 هزار میلیارد ریال از محل وام خارجی بوده که تحقق آن به انعقاد قراردادهای نفتی با سرمایه‌گذاران خارجی منوط است. با توجه به محدودیت‌های پیشرو، امکان انعقاد قراردادهای نفتی با شرکتهای نفتی خارجی بسیار ضعیف می‌شود که از نشانه‌های آن، خروج شرکت‌های نفتی خارجی در قراردادهای نفتی فعال (تنفیذ شده) و ترک مذاکره قراردادهای در شرف انعقاد ازسوی شرکتهای نفتی خارجی است.

- بیش از 441 هزار میلیارد ریال (معادل 7.5 میلیارد دلار) منابع شرکت از محل ذخایر و اندوخته‌ها تأمین خواهد شد. درواقع، می‌توان گفت تنها منابع مطمئن شرکت بدون وام خارجی و داخلی همین رقم 441 هزار میلیارد ریال است.

براساس گزارش این مرکز پژوهشی، مصارف شرکت ملی نفت ایران در لایحه بودجه سال 98 در مجموع بیش از 1431 هزار میلیارد ریال پیش‌بینی شده است که 512 هزار میلیارد ریال برای سرمایه‌گذاری (حدود 8.76 میلیارد دلار) و 920 هزار میلیارد ریال (حدود 15.7 میلیارد دلار) برای بازپرداخت بدهی در قالب سه عنوان «وام ماده (32) و سایر وام ها»، «وام خارجی» و « بازپرداخت ودیعه بدهی‌ها و سایر پرداخت‌ها» در نظر گرفته شده است.

این مرکز پژوهشی در بخش دیگری از بررسی های خود به نکات مهی درباره مصارف شرکت ملی نفت اشاره کرده است که به شرح زیر است:

- با توجه به اینکه حدود 920 هزار میلیارد ریال (حدود 15.7 میلیارد دلار) به‌منظور بازپرداخت بدهی‌های شرکت در سال 1398 در نظر گرفته شده است، همه منابع مطمئن شرکت (441 هزار میلیارد ریال) تکافوی این بازپرداخت را نخواهد داد.

- تحقق هزینه‌های سرمایه‌ای شرکت ملی نفت ایران در سال آینده به منابعی وابسته است که تحقق آنها دور از انتظار پیش‌بینی می‌شود.

در نتیجه می‌توان گفت که سهم شرکت ملی نفت ایران از محل 14.5 درصد که خود را به‌صورت ذخیره استهلاک و اندوخته قانونی در منابع شرکت نشان میدهد، به‌هیچ‌وجه نه تنها پاسخگوی نیازهای سرمایه‌ای شرکت نیست، بلکه از عهده بازپرداخت بدهی‌های کلان شرکت نیز بر نمی‌آید. مجموع بدهی‌های شرکت ملی نفت تا پایان سال 1396 در حدود 48.66 میلیارد دلار بوده است. این موضوع در آینده نه‌چندان دور صنعت نفت کشور را با مشکلات عدیده‌ای مواجه خواهد کرد.

اصلی‌ترین دلیل انباشت بدهی کلان از دیدگاه شرکت ملی نفت این است که سرمایه‌گذاری در میادین نفت و گاز و بازپرداخت آنها توسط این شرکت انجام شده درحالیکه عواید و درآمد این میادین میان این شرکت، دولت و صندوق توسعه ملی تقسیم می‌شود. به عبارت دیگر، شرکت نفت عقیده دارد که بازپرداخت هزینه سرمایه‌گذاری باید از محل 100 درصد درآمدهای میدان و نه فقط از سهم 14.5 درصد شرکت نفت باشد.

پیشنهاد مرکز پژوهش مجلس برای نفتی ها

در بخش «جمع بندی و پیشنهادها» این گزارش بازوی کارشناسی مجلس آمده است: جهت رفع مشکلات جاری سرمایه‌گذاری و بدهی‌ها در صنعت نفت باید رویکردهای جدید اتخاذ شود که این رویکردها در پنج محور به شرح ذیل قرار می‌گیرند :

1- تجدید ارزیابی دارایی‌های شرکت ملی نفت و واگذاری بخشی از سهام شرکت به عنوان بدهی.

2- دادن مجوز استفاده از چارچوب قراردادهای جدید نفتی (IPC) برای قراردادهای سابق این شرکت (عطف به‌ماسبق کردن قراردادهای IPC و استفاده از روش بازپرداخت این قراردادها تا سقف 50 درصد عواید تولید).

3- احتساب بدهی شرکت به بانک مرکزی به عنوان افزایش سرمایه دولت در شرکت ملی نفت (جزء 3 بند «و» تبصره 5 لایحه بودجه 1398).

4- تعریف پروژه‌های سودآور در قالب بهره‎‌برداری از میادین کم‌ریسک شرکت ملی نفت و تأمین مالی آن از طریق واگذاری سهام پروژه.

5- سرمایه‌گذاری صرفاً از طریق انعقاد قرارداد نفتی توسط وزارت نفت نه شرکت ملی نفت.