شب از نیمه گذشته و ماه کامل در آسمان خودنمایی می کند، ناگهان قهرمان داستان چنان از درد به خودش می پیچید که انگار صدها چاقو را در بدنش فرو کرده اند؛ دقایقی بعد درست جایی که او ایستاده بود هیولایی درنده ظاهر شده است. این برشی کوتاه از داستان گرگینه ها است که همه ما با آن آشنایی داریم اما این سناریوی هراسناک تا چه اندازه از نظر علم امکان پذیر است؟
پزشکان و دانشمندان از صدها سال پیش گزارشات متعددی را از اختلال های مربوط به «خود گرگ پنداری»، تاثیر قرص کامل ماه بر رفتار افراد، تغییرات جسمی ناگهانی نظیر رویش شدید موها در نقاط غیر عادی و تغییر استخوان‌بندی بدن ثبت کرده اند. از سوی دیگر رواج داستان گرگینه ها در نقاط مختلف جهان به شایعاتی درباره واقعی بودن آنها دامن زده که در ادامه به آنها پرداخته ایم، اما ابتدا اجازه دهید به تعریف این مفهوم و ریشه های آن بپردازیم.
گرگینه چیست؟
بر اساس افسانه های باستانی برخی افراد حین کامل شدن ماه در آسمان شب به هیولایی تبدیل می شوند که از نیم تنه گرگ و نیم دیگر انسان تشکیل شده است. در زمان تبدیل شدن انسان به گرگینه فرد به درنده ای شکارچی و خونخوار تبدیل می شود که هیچ کنترلی روی رفتارش ندارد.
زوزه‌های بلند، بی قراری و خوی وحشی از ویژگی های گرگینه به شمار می رود و هر فردی که حین تبدیل گرگینه کنار او قرار داشته باشد، در معرض حمله هیولا قرار خواهد داشت و حتی در صورت جان به در بردن از آسیب‌های دائمی در امان نمی ماند.
گرگینه چگونه به وجود می آید؟
در اغلب داستان ها و فیلم های هالیوودی فرد در صورتی به گرگینه تبدیل می شود که توسط یک گرگ یا گرگینه دیگر گاز گرفته شود اما این همه ماجرا نیست. در افسانه های ملل مختلف راه های گوناگونی برای تبدیل شدن به گرگینه نقل شده است .
در داستان های شرقی برای تبدیل شدن به گرگینه باید داوطلب لباس هایش را درآورده و کمربندی از جنس پوست گرگ به تن کند. برخی اقوام اروپایی هم بر این باورند که هرکس در چهارشنبه یا جمعه خاصی از تابستان بیرون از خانه و رو به ماه بخوابد، همان شب به صورت گرگینه در می آید.
در داستان های دیگری هم گفته شده که با استفاده از ساقه گیاه تاج الملوک یا قاتل الذئب می توان به گرگینه تبدیل شود. برخی نیز مدعی شده اند که با پوشیدن پوستین کامل گرگ در شب می توان به یک درنده تبدیل شد.
قدمت داستان های گرگینه به چه زمانی باز می گردد؟
تا پیش از دوران رنسانس مردمی که در جوامع کوچک و روستاها زندگی می کردند همیشه از گرگ هراس داشتند، چرا که این حیوانات به صورت دسته جمعی به گله ها و حتی مسافران و چوپان ها حمله می بردند.به همین خاطر انسان و گرگ‌های سرکش از هزاران سال پیش به دشمن هم بدل شده اند و همین مساله باعث شده در داستان های باستانی هم به عنوان موجودی نفرین شده و جهنمی از آن یاد شود.
کهن ترین داستان گرگینه تاریخ «حماسه گیلگمش» است که 5 هزار سال قدمت داشته و به عنوان نخستین داستان تراژیک ثبت شده از آن یاد می شود. در این داستان «انکیدو» بر اثر نفرین «ایشتار» به گرگ تبدیل شده و به مبارزه با گیلگمش می پردازد.
در داستان های یونانی هم زئوس به این بهانه که «لیکئون» غذایی از گوشت انسان برایش درست کرده، او و پسرش را نفرین می کند تا به گرگ تبدیل شوند. از این موجودات در داستان‌های «هزار و یک شب» نیز با عنوان قُطرُب از آنها یاد شده است.
آیا گرگینه واقعیت دارد؟
وجود این هیولا از نظر علم مردود است اما در گزارش های متعدد به مواردی اشاره شده که از برخی ویژگی های گرگینه ها رنج می برده اند.
گذشته از شرایط زندگی بدوی مردم قرون گذشته و هراس آنها از حیوانات درنده، سه عامل مهم دیگر نیز در باور آنها به گرگینه نقش داشته است: تجربه دردآور پس از گاز گرفته شدن توسط گرگ، تاثیر ماه کامل روی خلقیات فرد و تغییر چهره قربانی به گرگ؛ جالب اینجاست که این موارد از نظر علمی نیز شواهدی دارند.
تاثیر ماه روی اعصاب
در بسیاری از داستان هایی که پیرامون گرگینگی نوشته شده، زمانی که ماه کامل می شود شخص به گرگ بدل می گردد که البته این فرضیه هیچگونه پایه علمی ندارد. با این حال بر اساس تحقیقی که در بیمارستان نیوکاسل استرالیا انجام شده، ماه کامل خوی «حیوانی» را در برخی انسان ها بیدار می کند. طبق این تحقیق از 91 مورد خشونتی که بین سال های 2008 تا 2009 میلادی در این بیمارستان رخ داده، 23 درصد در زمان هایی اتفاق افتاده اند که ماه کامل بوده.
در این موارد بیماران ضمن حمله به کادر درمانی بیمارستان رفتارهایی شبیه به گرگ را از خود بروز داده اند که از آن جمله می توان به گاز گرفتن، پرتاب آب دهان و چنگ زدن اشاره کرد. البته شمار زیادی از این افراد در زمان نشان دادن این رفتارها تحت تاثیر دارو یا نوشیدنی های الکلی بوده اند با این حال روشن نیست که چرا با کامل شدن ماه رفتار آنها تا این اندازه خشن شده است.
بر اساس تحقیقات قبلی در آمریکا 81 درصد دست اندرکاران حوزه سلامت روان به تاثیر گردش ماه روی رفتار انسان تاکید کرده اند و به همین خاطر برخی آسایشگاه های روانی حین کامل بودن قرص ماه معیارهای امنیتی قوی تر در پیش می گیرند.
حدود یک قرن پیش دو کودک هندی به نام های «کامالا» و «آمالا» را در حالی در جنگل پیدا کردند که یک ماده گرگ سرپرستی آنها را به عهده داشت و محلی ها برای به دام انداختن کودکان مجبور به کشتن گرگ مادر شدند. از ویژگی های جالب این کودکان باید به انگشتان شبیه به پنجه گرگ، علاقه شدید به گوشت خام، چشمانی درشت که در تاریکی برق می زد و بی قراری و نا آرامی شدید حین کامل بودن ماه اشاره کرد.
خود گرگ پنداری
ﻟﯿﮑﺎﻧﺘﺮوﭘﯽ یا خود گرگ پنداری نوعی شرایط روانی نادر است که در آن فرد تصور می کند در حال تبدیل شدن به گرگ یا حیوانات دیگر است.
این افراد معتقدند که بدنشان دچار تغییراتی مثل پدیدار شدن دندان های نیش تیز، پاهای شکاف دار، ظاهر شدن ناخن های برنده یا سفت شدن عضلات شده اما هیچکس دیگر جز خود آنها نمی تواند آن را ببیند.
این اختلال گاهی در اثر افسردگی تشدید می شود، تا جایی که حدود دو قرن پیش فردی مبتلا به آن در فرانسه از پزشکان خواست برای پایان دادن به درد و رنجش او را به جنگل برده و با شلیک گلوله خلاص کنند.
کشیش ها در قرون وسطی ﻟﯿﮑﺎﻧﺘﺮوﭘﯽ را ناشی از نفرین خدایان به واسطه ارتباط غیر شرعی می دانستند اما یکی از نخستین کسانی که خود گرگ پنداری را در رده بیماری های قرار داد زکریای رازی بود.
سندرم گرگینه
سندرم گرگینه یا هیپرتریکوزیس نوعی اختلال ژنتیکی نادر است که باعث رشد شدید مو در بدن می شود. این بیماری زمانی به وجود می آید که رشد غیرعادی مو در سرتاسر بدن فرد رویت می گردد. سندروم گرگینه دو نوع مختلف دارد که عبارتند از کلی (که در آن مو تمام بدن را در بر می گیرد) و دیگری موضعی یا «هیرسوتیسم» که مو در بخش های خاصی از بدن رشد می یابد.
نوع کلی این سندرم که تمام صورت را در برگرفته و آن را دفرمه می کند فوق العاده نادر است اما به شکلی عجیب سه خواهر هندی به واسطه آن ظاهری شبیه گرگ پیدا کرده اند. 
در حال حاضر هیچ نوع درمانی برای این بیماری وجود ندارد اما می توان علائم آن را در بدن فرد مبتلا مدیریت نمود.می توان تصور کرد که مردم خرافی قرون وسطی پس از مشاهده افراد درگیر این مشکل چه تصورات خوفناکی به خود راه داده اند.
پیشرفت علم و در فرضیه گرگینه واقعی
هرچند گرگینه ها در علم جایگاهی ندارند اما می توان توضیح پزشکی برای رفتار مشابه آنها پیدا کرد. برای مثال در سال 1725 فردی به نام «پیتر وحشی» در جنگل های «هانوفر» آلمان پیدا شد که قادر به حرف زدن نبود، هیچ لباسی به تن نداشت، روی چهار دست و پا راه می رفت و اساسا بویی از تمدن نبرده بود.
در آن دوره از نظر بسیاری او یک گرگینه خطرناک بود که باید هرچه زودتر کشته می شد اما نیروهای شاه جورج اول و دوم سرپرستی او را بر عهده گرفتند. محققان بعدها با بررسی نشانه ها به این نتیجه رسیدند که پیتر احتمالا از سندرم «پیت-هاپکینز» رنج می برده که باعث ناتوانی در حرف زدن، تشنج، مشکلات تنفسی و شناختی می شود.
در طول تاریخ هم مردم برای توصیف رفتارهای غیرقابل توضیح، از گرگینگی و دیگر جانوران تخیلی استفاده کرده اند. در عصر مدرن اما اغلب افراد به لطف آثار هالیوودی نظیر مرد گرگی به این باور رسیده اند که گرگینگی چیزی بیشتر از یک نماد ترسناک برآمده از فرهنگ عامه نیست.
با این حال همه ساله شمار زیادی از مردم از مشاهده گرگینه ها خبر می دهند و افسانه های مربوط به گرگینگی نیز با همان رویه قبلی در سراسر جهان دهان به دهان می شوند.
