دورافتاده ترین جرمی که بشر دیده است

کاوشگر نیوهورایزنز ناسا که روز اول سال جدید میلادی از کنار یک سنگ آسمانی به نام آلتیما تولی گذشت بهترین عکسی که تاکنون از آن منتشر شده را به زمین ارسال کرده است.

این عکس از فاصله 6700 کیلومتری از این توده که به عقیده سیاره شناسان متشکل از دو قطعه سنگ به هم چسبیده با ظاهری شبیه به آدم برفی است گرفته شده. آلتیما تولی دورافتاده‌ترین شیئی است که یک کاوشگر ساخت بشر از نزدیکی آن عبور می‌کند.

در عکس تازه جزییات سطح این جرم خیلی واضح‌تر از عکس قبلی است.

داده‌های نیوهورایزنز به آهستگی طی 20 ماه آینده به زمین ارسال خواهد شد که ناشی از کوچک بودن فرستنده کاوشگر و محدود بودن دسترسی به آنتن‌های بزرگ گیرنده در زمین است.

عکس تازه را دوربین موسوم به "ام وی آی سی" نیوهورایزنز گرفت و وضوح آن 135 متر در پیکسل است.

عکسی حتی واضح‌تر از همین نقطه با یک دوربین دیگر کاوشگر گرفته شده که هنوز به زمین ارسال نشده است.

کیفیت بهترین عکس‌های کاوشگر از لحظه عبور نزدیک (حدود 3500 کیلومتری) که هنوز ارسال نشده 35 متر در پیکسل خواهد بود.

اما حتی در تازه‌ترین عکس موجود هم جزییات جالبی دیده می‌شود.

این عکس آلتیما تولی شماری از فرورفتگی‌ها به خصوص در مرز روز و شب این توده را بهتر از عکس قبلی نشان می‌دهد.

طول آلتیما تولی 33 کیلومتر است. محققان با مطالعه بیشتر این داده‌ها به علت ایجاد حفره‌ها مثلا در اثر برخورد سایر اجرام یا فرار مواد ناپایدار پی خواهند برد.

آلتیما تولی که ترکیبی از یخ و غبار است در منطقه‌ای به نام کمربند کویپر (همچنین موسوم به کایپر) حدود یک و نیم میلیارد کیلومتر دورتر از پلوتون دور خورشید می‌گردد.

اهمیت اجرام کمربند کویپر
چند عامل باعث شده که ناحیه محل گردش این جرم برای دانشمندان جالب باشد.

یکی این که خورشید از این فاصله دور چنان کم نور جلوه می‌کند که دمای آن به تقریبا 30 تا 40 درجه بالای صفر مطلق می‌رسد یعنی حدودا منهای 230 یا 240 درجه سانتیگراد.

این سرما یعنی سنگ چنان منجمد است که وضعیتی که در آن شکل گرفته را کاملا حفظ کرده.

یک عامل دیگر این است که آلتیما ثولی کوچک است که باعث می‌شود احتمال وقوع فرآیند‌های ژئولوژیکی در آن کم باشد.

عامل سوم انزوای این جرم است یعنی برعکس ناحیه درونی منظومه شمسی احتمالا برخورد‌های آسمانی کمی در این ناحیه روی می‌دهد و به این ترتیب کمربند کویپر عمدتا بکر و دست نخورده باقی مانده.

شمار اجرام کمربند کویپر صد‌ها هزار تخمین زده می‌شود که مطالعه آن‌ها می‌تواند سرنخ‌هایی از شرایط شکل گیری منظومه شمسی که 4.6 میلیارد سال قدمت دارد به دست دهد.