زمستان امسال در آمریکای شمالی سرمای بی سابقه ای را به همراه داشته و باعث شده در برخی از شهرهای کانادا و ایالات متحده، مردم سرمایی شدیدتر از قطب جنوب را تجربه کنند.
اطلاعات هواشناسی نشان می دهند در روزهای اخیر دمای هوا در شهر شیکاگو به منفی 32 درجه سانتیگراد رسیده که در مقام مقایسه، طی همین مدت دمای هوا در یخچال پریستلی قطب جنوب حدوداً منفی 21 درجه سانتیگراد بوده است. جالب است بدانید که دمای کمپ اصلی قله اورست (ارتفاع 5000 متری) منفی 16 درجه سانتیگراد بوده که این آمار شدت سرما در شیکاگو را به وضوح نشان می دهند.
اما دلیل اصلی سرمای هوا در آمریکای شمالی ضعیف شدن جت استریم یا رودباد قطبی است که باعث شده گستره فعالیت گردباد قطبی (Polar Vortex) از حالت عادی بیشتر شود.
همان طور که در تصویر مشاهده می کنید، رودباد قوی (سمت چپ) مانند دیواری از نفوذ هوای سرد قطبی به عرض های جغرافیایی پایین تر جلوگیری می کند که در صورت ضعیف شدن (سمت راست) جبهه هوای سرد به سمت جنوب حرکت خواهد کرد.
کاهش قدرت رودباد قطبی عامل نفوذ هوای سرد به شهرهای آمریکایی شمالی است
لازم به ذکر است که گردباد قطبی مختص قطب شمال نبوده و در قطب جنوب نیز پدیده مشابهی وجود دارد. این نوع گردباد با چرخش خلاف عقربه های ساعت هوای سرد را در نزدیکی قطبین نگه داشته و معمولاً در فصل زمستان با کاهش قدرت رودباد (جت استریم)، دامنه فعالیت خود را گسترش می دهد.
گفتنی است سرمای شدید زمستان امسال در آمریکای شمالی تا کنون موجب مرگ 8 نفر (از جمله یک دانشجوی 18 ساله در محوطه دانشگاه آیووا) شده و 1600 پرواز فرودگاه شیکاگو را لغو کرده است. همچنین برودت هوا و شدت باد در بعضی از مناطق ایالت ایلینوی باعث شده دمای قابل درک هوا تا منفی 49.4 درجه سانتیگراد نیز کاهش یابد که در چند دهه اخیر بی سابقه بوده است.
