به گزارش خبرنگار گروه حقوقی و قضایی خبرگزاری میزان، صلح و سازش فراوان و کاهش زمان رسیدگی به پرونده‌ها از 18 ماه به حداکثر 2 ماه در شوراهای حل اختلاف و رضایت 72 درصدی مردم از شوراهای حل اختلاف از اعتماد به این نهاد قضایی حکایت دارد.
شورای حل اختلاف با مشارکت‌های داوطلبانه و بهره گیری از ظرفیت‌های اجتماعی نخبگان، خیرین و معتمدین با تلاش برای گذشت، مصالحه و کاهش آسیب‌ها همواره در 15 سالگی تاسیس این نهاد بار عظیمی را از دوش دستگاه قضایی برداشته شده است.
براساس آمار ارائه شده از سوی شوراهای حل اختلاف کشور، تعداد پرونده‌های ورودی شوراها در سال 1396 به عدد 3500787 فقره رسیده است که این تعداد نسبت به ورودی سال قبل 1395 افزایش داشته است.
آمارها نشان می‌دهد از ابتدای سال جاری تا پایان آبان ماه 56268189 فقره پرونده به شوراها وارد شده است که از این تعداد میزان 55824503 فقره پرونده در همان بازه زمانی مختومه شده است و همچنین 11823294 فقره پرونده صلح و سازش شده‌اند.
میزان پرونده‌های ورودی به شوراها از سال 1388 به بعد به تدریج کاسته شده که در پایان سال 1394 این میزان به 3.3 میلیون پرونده رسیده است.
بر اساس این گزارش، پس از تصویب و اجرایی شدن قانون جدید شوراهای حل اختلاف و تغیر ماهوی جنس پرونده‌ها از کیفری به حقوقی و افزایش میزان صلاحیت قانونی شوراها، مجددا شوراها با روندی افزایشی در میزان ورودی و خروجی پرونده‌ها مواجه بوده‌اند به گونه‌ای که در سال 1396، مجدداً میزان ورودی‌ها از مرز 3.5 میلیون پرونده در سال گذشته است.
در رابطه با تعدادی قاضی نیز باید گفت که در ابتدا حدود 2500 قاضی در شوراهای حل اختلاف فعالیت می‌کردند که این تعداد به 3060 قاضی تحت عناوین قاضی شعبه، مطلق، اجرای احکام و مختص شورا رسیده و این افزایش قضات روند رسیدگی به پرونده‌ها را تسریع می‌بخشد.
با توجه به اینکه شورای حل اختلاف بخشی از نظام قضایی است که علاوه بر صلح و سازش به دعاوی خاص و تعریف شده‌ای رسیدگی می‌کند. مرکز امور شوراهای حل اختلاف و همچنین شوراهای حل اختلاف استان‌ها برای انجام درست وظایف محوله باید از یک سیستم جامع و بانک اطلاعاتی متمرکزی استفاده می‌کردند که این سیستم‌ها در کار سیستم‌های موجود در اختیار (سیستم مکاتبات اداری و سیستم مدیریت پرونده) بتواند گره گشای بسیاری از مشکلات در شوراها باشد.
در واقع ایجاد یک سیستم اطلاعاتی متمرکز (MIS) مبتنی بر نیاز‌های روز شوراها ضروری بود که احساس می‌شد؛ لذا مرکز امور شوراهای حل اختلاف در سال گذشته به طور جد، به طراحی و اجرایی نمودن سیستمی منسجم و کارآمد با توجه به امکانات موجود مبادرت نمود.
عملکرد شوراهای حل اختلاف ویژه زندانیکی از ابتکارات شوراهای حل اختلاف ایجاد شعب ویژه زندان بود، در سال 1393 شوراهای حل اختلاف ویژه زندان در برخی از استان‌های کشور مشغول به فعالیت شدند که به تدریج به تعداد شوراهای ویژه زندان افزوده شد.
در راستای امضای تفاهم نامه رئیس سازمان زندان‌ها و رئیس مرکز شوراهای حل اختلاف در سال گذشته، تعداد شعب شورایی ویژه زندان معادل 163 شعبه در سراسر کشور است که موفق به آزادی 10199 زندانی در سال 96 شده‌اند.
آمار‌های ارائه شده شوراهای ویژه زندان بیانگر این است که این شوراها یکی از بارزترین نماد‌های صلح و سازش است که می‌توان از آن بعنوان نمونه کامل از عملکرد این نهاد در حل و فصل قطعی دعاوی از طریق صلح و سازش نام برد.