۷ پرسش و پاسخ پرتکرار دندانپزشکی

آدامس به خاطر حرکت در دهان و تحریک غدد بزاقی سبب افزایش ترشح بزاق و عمل خود شویی دندان‌ها توسط بزاق می‌شوند که خود عاملی مؤثر برای سلامتی دندان‌هاست.

مسواک خوب باید چه ویژگی‌هایی داشته باشد؟
یک مسواک خوب باید دارای شرایط زیر باشد:
1- باید حداقل طولی بین 2/5 تا 3 سانتیمتر و عرضی حدود 1 سانتی‌متر داشته باشد. البته این ابعاد مربوط به سر مسواک است و همچنین در اطفال قاعدتاً متناسب با دهان انتخاب می‌شود نوع و طول دسته مسواک بیشتر مرتبط با راحتی و انتخاب فرد است.
2- باید حداقل 2 تا 4 ردیف و در هر ردیف 5 تا 12 دسته مو داشته باشد.
3- نوع موی مسواک هم اهمیت دارد، موی طبیعی از موی خوک ساخته می‌شود که در کشور ما استفاده نمی‌شود و موی مصنوعی نایلونی که به‌طور روتین در تمام دنیا از این نوع استفاده می‌شود زیرا دارای مزیت‌های فراوانی نسبت به موی طبیعی است.
4- سر موهای مسواک بهتر است گرد باشند تا صاف و نوک‌تیز زیرا کمتر لثه را خراش می‌دهند.
5- از نظر نرمی موی مسواک بهتر است از مسواک‌های نرم و متوسط استفاده شود.
6- مسواک خوب باید فرم و قوام موهایش به‌سرعت ظرف یکی دو هفته از بین نرفته یعنی نظم ردیف موها به مدت طولانی‌تری حفظ شود. بهتر است هر نوع مسواکی بیش از 4 ماه استفاده نشود.
7- از برقی یا دستی بودن مسواک هنوز مزیت مشخص و تعیین‌کننده‌ای برای مسواک برقی ذکر نشده و می‌توان از هر دو نوع بر اساس راحتی فرد استفاده کرد. البته در افرادی که دچار بیماری‌های ناتوان‌کننده هستند نوع برقی ترجیح دارد. با توجه به این مسائل می‌توانید مسواکتان را انتخاب کنید.

برای سفید کردن دندان‌ها چه اقدامی لازم است انجام دهیم؟
اگر رنگ طبیعی دندان شما به نظرتان تیره است می‌توانید از روش سفید کردن دندان (بلیچینگ bleaching) استفاده کنید. بلیچینگ به معنای کاربرد موادی برای سفید کردن دندان‌ها است بدون اینکه دندان را تراش بدهیم. در این روش از مواد اکسید کننده مثل پراکسید هیدروژن برای روشن‌تر کردن دندان استفاده می‌شود. مواد اکسیدکننده به داخل ساختمان کریستالی مینا نفوذ کرده و رنگ‌دانه‌های موجود در آن را اکسید می‌کند که این عمل باعث سفید شدن رنگ دندان می‌شود.
دو روش اصلی برای بلیچینگ وجود دارد:
الف- بلیچینگ در مطب
ب- بلیچینگ در منزل
در روش بلیچینگ در مطب مواد با غلظت بالا به مدت کوتاهی بر روی دندان قرار می‌گیرد. گاهی از نور یا لیزر برای بالا بردن کیفیت یا کم کردن زمان استفاده می‌شود. اساس این متد بالا بردن دمای پراکسید هیدروژن هست. مزیت بلیچینگ در مطب کم بودن تعداد مراجعه (یک تا سه بار) و نتیجه سریع آن است.

در روش بلیچینگ در منزل ماده سفیدکننده توسط خود فرد به‌طور مستقیم روی دندان‌ها قرار داده می‌شود. نحوه درمان به‌این‌ترتیب است که پس از تشخیص دندان‌پزشک، ابتدا از دندان‌ها قالب‌گیری شده و مدل گچی ساخته می‌شود سپس قالب‌های پلاستیکی مخصوصی از روی مدل گچی تهیه می‌شود فرد ماده سفیدکننده را درون آن قرار می‌دهد و بدین‌وسیله ماده روی دندان قرار می‌گیرد. ژل سفیدکننده در این روش ضعیف‌تر از روش مطب بوده و غلظتی حدود 16 درصد دارد. مدت و مقدار استفاده از این روش باید کاملاً کنترل‌شده باشد تا آسیبی به لثه و نسوج اطراف دندان وارد نشود. در بلیچینگ در منزل ماده هر روز به مدت 30 دقیقه روی دندان‌ها قرار گرفته و حدود چهار هفته طول می‌کشد تا به نتیجه دلخواه برسیم. در مورد سفید کردن دندان‌ها نباید زیاد افراط کرد زیرا دندان‌ها جلوه‌ای مصنوعی پیدا می‌کنند و به این نکته باید توجه داشت سفید کردن دندان‌ها دائمی نیست و استفاده مکرر از مواد رنگ‌دانه دار سبب تغییر رنگ مجدد دندان‌ها می‌شود.

جهت از بین بردن پلاک دندان چه باید کرد؟
پلاک در دندانپزشکی به ترکیبات نرم تشکیل‌شده بر سطح دندان که قابل‌برداشت با مسواک باشند گفته می‌شود پس بهترین عامل برای حذف پلاک دندانی مسواک زدن صحیح و نخ دندان است. البته پلاک دندانی ماده اولیه تشکیل جرم است و اگر به‌طور مرتب از روی دندان حذف نشود با رسوب ترکیبات معدنی بزاق روی آن تبدیل به جرم شده و دیگر با مسواک قابل‌برداشت نیست و باید با ابزار خاص در مطب از روی دندان پاک شود.

علت تشکیل توده‌های گوشتی روی دندان‌های پوسیده چیست؟
تشکیل توده گوشتی قرمز رنگ در دندان پوسیده در دو صورت اتفاق می‌کند:
1- درصورتی‌که مدت طولانی پوسیدگی و حفره در مجاورت لثه باشد در این صورت بافت لثه‌ای به داخل این حفره رشد کرده و نمای گوشتی ایجاد می‌کند. برای درمان، اگر پوسیدگی به عصب دندان نرسیده باشد با حذف این بافت اضافی اقدام به ترمیم دندان می‌کنند و اگر عصب دندان درگیر باشد، درمان ریشه یا عصب‌کشی می‌شود.
2- در مواردی که دندان جوان است و دچار پوسیدگی شده و پوسیدگی به عصب دندان می‌رسد و عصب دندان در یک واکنش دفاعی اقدام به ایجاد این توده گوشتی می‌کند. در این مورد درمان ریشه یا عصب‌کشی تنها راه درمان است.

علت خونریزی از لثه چیست؟
خونریزی از لثه‌ها ناشی از التهاب هست که می‌تواند به علت وجود جرم دندانی یا غلط مسواک زدن باشد. توصیه می‌کنم به دندان‌پزشکتان مراجعه نموده و هم روش صحیح مسواک زدن را آموخته و هم در صورت وجود جرم دندانی آن را برطرف کنید.

فایده‌ی جویدن آدامس برای دندان چیست؟
آدامس به خاطر حرکت در دهان و تحریک غدد بزاقی سبب افزایش ترشح بزاق و عمل خود شویی دندان‌ها توسط بزاق می‌شوند که خود عاملی مؤثر برای سلامتی دندان‌هاست. البته باید توجه داشته باشید که آدامس بدون قند باشد. آدامس به‌خودی‌خود ضرری ندارد ولی گاهی به آن ترکیبات مختلفی اضافه می‌شود که می‌تواند مضر باشد.

دندانم آبسه کرده است برای درمان آن آیا نیاز به آنتی‌بیوتیک است؟
روش صحیح کنترل آبسه‌های دندانی در بسیاری از موارد بدون نیاز به آنتی بیوتیک است. اگر بیمار در حالت التهاب حاد نباشد یعنی تب بالا نداشته باشد و حال عمومی مناسبی داشته باشد و شکایت اصلی او تورم اطراف ریشه دندان باشد مناسب‌ترین روش، ایجاد یک بی‌حسی عمیق و شست و شوی کانال‌های عفونی دندان و در حالت تورم، برش دادن روی آبسه در داخل دهان و ایجاد مجرایی برای تخلیه چرک است اکثر بیماران بعد از انجام این مرحله نیاز به هیچ‌گونه آنتی بیوتیکی ندارند و تورم کاهش میابد و البته در مرحله بعد باید درمان ریشه (عصب‌کشی) کرد و اگر قابل انجام نبود خارج کرد. در مورد داروهای داده‌ شده تماماً آنتی بیوتیک و از سه خانواده مختلف هست که در دندانپزشکی در موارد خاص استفاده می‌شود.