سلامت نیوز-بیتا مهدوی : هر سال با فرا رسیدن اول اسفند ماه هفته سلامت مردان در کشور با هدف حساس سازی مردان جامعه ایرانی برای توجه بیشتر به جنبه‌های مختلف پیشگیری از مخاطرات برگزار می‌شود.
به گزارش به نقل از روزنامه اطلاعات این در حالی است که سلامت مردان موجب استحکام و ارتقای سلامت نیروی کار در جامعه می‌شود.
بررسی‌های انجام شده حاکی از این است که مردان نسبت به زنان بیشتر در معرض فاکتور‌های خطر محیطی و شغلی هستند و عادات غلطی مانند مصرف سیگار، الکل، اعتیاد و استرس شغلی در آنان بیشتر است از سوی دیگر مردان کمتر به پزشک مراجعه می‌کنند و مراجعه به مراکز درمانی را به دلایل مختلف از جمله موانع فرهنگی تا بروز مراحل پیشرفته و خطرناک بیماری به تأخیر می‌اندازند.
کارشناسان معتقدند، بار بیماری‌ها و آسیب در کشور در جنس مذکر برای همه سنین نشان می‌دهد تعداد سال‌های از دست رفته به علت مرگ زودرس و همچنین سال‌های سپری شده توام با ناتوانی به ترتیب عوامل زیر بیشترین آمار را به خود اختصاص داده است که عبارتند از: حوادث ترافیکی، و حوادث غیرمترقبه، بیماری‌های ایسکمیک قلب (آنژین صدری و سکته قلبی)، سقوط از ارتفاع یا در سطح، حوادث ناشی از تاثیرنیروهای مکانیکی بیجان و جاندار و...
برگزاری سومین کنگره سلامت مردان ما را بر آن داشت تا گفت‌وگویی داشته باشیم با پزشکان و دست‌اندرکاران که در پی می‌آید.
عدم مشارکت مردان در سلامت
دکترعلی رضا رئیسی ـ معاون بهداشت وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی در همایش سلامت مردان می‌گوید: در نظام سلامت از نظر زیرساخت و طراحی دست پری داریم و طراحی نظام شبکه قدرت زیادی به ما داد تا بتوانیم همه گروه‌های سنی را حمایت کنیم. در حوزه سلامت بنابه دلایلی که صحبت شد آقایان کمتر به مراکز بهداشت مراجعه می‌کنند و خانم‌ها مشارکت بیشتری دارند.
وی می‌افزاید: در سال 2007 در دفتر جمعیت سلامت خانواده برای گروه‌های سنی مختلف برنامه خاصی تدارک دیده شد به ویژه در سنین سی تا 59 سال که روی سلامت مردان تمرکز دارد، از سال 84 به طور ویژه به بحث سلامت مردان توجه کردیم. این در حالی است که سطح سواد در کل کشور بین آقایان و خانم‌ها حدود هشت کلاس سواد است، در آقایان حدود 9 کلاس سواد و خانم‌ها حدود 8/7 دهم است.
معاون بهداشت وزارت بهداشت،درمان و آموزش پزشکی یاد آوری می‌کند: بیش از 93 درصد خانم‌ها در سطح کشور بیمه هستند و این رقم در آقایان به 91 درصد می‌رسد، در بیمه مکمل نیز به همین صورت است.
وی با اشاره به این مطلب که چاقی شکمی در آقایان بیشتر از بانوان است و سبک زندگی سالم و مصرف دخانیات نیز در خانم‌ها وضعیت بهتری دارد می‌گوید: بیش از 24 درصد آقایان اقدام به مصرف تنباکو می‌کنند که این رقم در خانم‌ها به 4 درصد رسیده است. بررسی‌ها همچنین حاکی از این است که حدود 16 درصد مردان فست‌فود مصرف می‌کنند و 14 درصد خانم‌ها روی به مصرف فست‌فود آورده‌اند.
رئیسی با بیان اینکه بیماری قلبی و عروقی در صدر علل مرگ و میر است و حوادث ترافیکی و سرطان‌ها از دیگر موارد مرگ و میر هستند می‌افزاید: آمار خودکشی موفق در مردان بیشتر از زنان است از اینرو باید به بحث خودمراقبتی توجه ویژه‌ای داشته باشیم، هدف ما این است که گروه‌هایی که در اختیار مراقبین قرار می‌گیرند مشخص هستند تا مراقبت مناسبی از آنان صورت گیرد.
وی خاطر نشان می‌کند: در خصوص مراقبت یا افراد به سراغ ما بیایند یا ما به سراغ آنان برویم اما بهترین روش استفاده از مدیا برای بحث خودمراقبتی است. با استفاده از نرم‌افزارهای خودمراقبتی که به جامعه و حوزه سلامت متصل هستند می‌توانیم آگاهی بیشتری در این زمینه ایجاد کنیم. طرح پایلوتی در شهرهای قم، سلماس و کردکوی گلستان انجام شد و بر این اساس تمرکز وزارت بهداشت بر روی سلامت مردان قرار گرفت که در شش ماهه ابتدایی سال آینده امیدواریم نرم‌افزاری راه اندازی شود که افراد اطلاعات خود را وارد کنند و روند سلامتی خود را داشته باشد، این نرم افزار به دفاتر سلامت وزارت بهداشت متصل است و با اجازه فرد پزشک می‌تواند به پرونده بیمار دسترسی کامل داشته باشد.
دکتر رئیسی می‌گوید: ح دود 59 درصد آقایان ترجیح می‌دهند مراقبان سلامت مرد از آنان مراقبت کند و 42 درصد مردان پزشکان عمومی را بر متخصص ترجیح داده‌اند و 18 درصد ترجیح دادند خدمات را در محل کار دریافت کنند. ای احساس روئین تنی دارندن در حالی است که مراجعه مردان به مراکز بهداشتی کمتر است و باید دسترسی به خدمات افزایش پیدا کند و ما در محیط کار این کارها را انجام دهیم.
عدم توجه به سلامت
دکتر سید جلیل حسینی ـ رئیس مرکز تحقیقات سلامت مردان و استاد جراحی کلیه دانشگاه شهید بهشتی می‌گوید: متأسفانه آقایان به اکثر بیماری‌های شایع مبتلا می‌شوند زیرا که به سلامت خودشان توجه نمی‌کنند و احساس روئین تنی دارند مردان برخلاف خانم‌ها استمداد طلبی ندارند و برای بیماری‌های خودشان به مراکز بهداشتی و به پزشکان مراجعه نمی‌کنند از اینرو در معرض بیماری‌های زیادی قرار می‌گیرند.
وی در مورد مهمترین بیماری‌هایی که مردان به آن مبتلا می‌شوند می‌افزاید: بسیاری از مردان به علت استعمال زیاد دخانیات در معرض انوع سرطان‌ها بخصوص سرطان پروستات، مثانه، ریه و انواع بیماری‌های ریوی هستند و این در حالی است که تصادفات رانندگی هم سلامت آنان را تهدید می‌کند. آنان معمولا موارد ایمنی را رعایت نمی‌کنند از اینرو حدود 95 درصد دچارسوانح می‌شوند.
وی خاطر نشان می‌کند: حدود 14 سال قبل بحث سلامت مردان را در کشور شروع کردیم. در آن زمان فقط 5 کشور به این موضوع پرداخته بودند ولی امروزه همه کشور‌ها بحث سلامت مردان را در دستور کار خود دارند.
اخیرا هم کنگره‌های سلامت مردان را برگزار می‌کنیم. زیرا که سلامت مردان در دنیا بسیارمهم است و متأسفانه آنان به سلامتی خودشان نمی‌رسند.
انسان چند وجهی است
دکتر جلیل عرب خردمند ـ فوق تخصص مغز و اعصاب و رئیس پانل سلامت جنسی مردان در مورد جایگاه بهداشت جنسی می‌گوید: مدتها قبل دانشمندان فکر می‌کردند انسان فقط در بیولوژی خلاصه می‌شود تا اینکه به مرور زمان دریافتند که انسان چند وجهی است و به جز مسائل زیستی، روانی و اجتماعی هم هست.
آنان بعد از حادثه 11 سپتامبر مسائل معنوی را هم مورد پذیرش قرار دادند به طوری که امروز به عنوان معنویت با خدا مطرح می‌شود. وی با بیان این مطلب که انسان دارای ابعداد مختلف زیستی روانی اجتماعی و معنوی است می‌افزاید: همه این پارامترها در سلامت انسان‌ها دخالت دارند و این در حالی است که بخش مهمی از بحث‌های روانی مربوط به مسائل جنسی است که نقش مهمی را در سلامت افراد ایفا می‌کند. بسیاری از بیماری‌هایی که امروز ما به عنوان بیماری‌های روان تنی می‌شناسیم ریشه در اختلالات جنسی دارند.
خوشبختانه امروزه در این زمینه کار‌های زیادی انجام شده است. به‌طوری که وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی فلوشیپ مسائل جنسی را در روانشناسی دایر کرده است و دانشگاه تهران هم از متخصصین روانپزشکی برای دوره‌های تکمیلی فلوشیپ مسائل جنسی دعوت به همکاری کرده است.این فوق تخصص مغز و اعصاب یادآوری می‌کند: آموزش جنسی در سلامت مردان بسیار تأثیرگذار است و این در حالی است که در همه ابعاد سلامت پیشگیری بهتر از درمان است از اینرو در بحث‌های سلامت جنسی هم پیشگیری مقدم بر درمان است به طوری که اگر بتوانیم از اختلالات جنسی پیشگیری کنیم قطعا راحت‌تر می‌توانیم آن را درمان کنیم. در بحث پیشگیری آموزش یکی از مهمترین مولفه‌های قدرتمند است
اما مسأله مهم این است که این آموزش چگونه باید انجام شود. آموزش‌ها باید بر اساس سنین مختلف به شکلی مطرح شود که اثر گذار باشد. به طور کلی بسیاری از این آموزش‌ها مستقیم نیست و ضرورت ندارد که روی مسائل جنسی تاکید شود. اگر بتوانیم اعتقادات مذهبی افراد جامعه را تقویت کنیم. جلوی بسیاری از گرایش‌های ناروا را براحتی می‌توانیم بگیریم.
وی با اشاره به این مطلب که قرار نیست در مدارس و قبل از بلوغ آموزش‌های مسائل جنسی به جوانان داده شود می‌گوید: باید به گونه‌ای جوانان را تربیت کنیم که گرایش‌های آنان به انحرافات جنسی کمتر شود و به سراغ زمینه‌های که انحرافات جنسی را بوجود می‌آورند نروند. ما در جامعه‌ای زندگی می‌کنیم که همه ابعاد جامعه با اجزای آن در ارتباط هستند به طوری که سلامت نوزاد، کودک، جوان، زن و مرد همه در هم تنیده شده است به طوری سلامت هر کدامشان که به خطر بیفتد سلامت بقیه اعضای خانواده هم در معرض خطر قرار می‌گیرد.
دکتر عرب خردمند می‌افزاید: مسائل جنسی در چهار چوب خانواده مطرح می‌شود و تفاوت‌های بین زنان و مردان وجود دارد که باید با شناخت تفاوت‌ها از بروز مشکلات پیشگیری کنیم تا کانون خانواده دچار مشکل نشود.
وی در مورد نقش رسانه‌ها می‌گوید: رسانه‌ها در این مسأله نقش بسیار بزرگی دارند بخصوص در آگاه‌سازی مردم وجلوگیری از سوء استفاده‌ها بسیار مثمر ثمر هستند. متأسفانه امروزه در دنیا به دلیل نگاه مادی به سرمایه داری همه قسمت‌های مختلف برای پول در آوردن دست به هر کار ناروایی می‌زنند از اینرو انحرافات جنسی بوجود می‌آید. متأسفانه بی در و پیکر بودن شبکه‌های اجتماعی و عدم کنترل آنها مشکلات زیادی را در جامعه بوجود می‌آورد واین در حالی است که رسانه‌های دیداری و شنیداری با برنامه ریزی‌های صحیح می‌توانند جلوی باور‌های غلط و انحرافات را بگیرند.
اهمیت آموزش‌های سلامت جنسی
دکتر سید کاظم فروتن ـ رئیس کلینیک سلامت خانواده دانشگاه شاهد در مورد سلامت مردان می‌گوید: سلامت جنسی در مردان از اهمیت زیادی برخوردار است از اینرو باید برای آن آموزش، مشاوره و برنامه‌ریزی داشت.
وی با بیان این مطلب که ما سلامت جنسی را در کانون خانواده مطرح می‌کنیم زیرا که باعث گرمی و استحکام کانون خانواده می‌شود می‌افزاید: سلامت مردان و زنان وابسته به هم هستند به طوری که اگر مردی بخواهد سلامت جنسی داشته باشد باید به سلامت جنسی همسرش نیز توجه کند. سلامت جنسی در مردان کاملاً مربوط به نیاز‌های جسمانی است ولی در زنان سلامت جنسی عمدتاً مربوط به عواطف است و اگر مردی بخواهد همسرش دارای سلامت باشد باید به مسائل عاطفی همسرش نیز به طور خاص توجه کند.
رئیس کلینیک سلامت خانواده یاد آوری می‌کند: سلامت جنسی در مردان هر چند ممکن است تظاهراتش به صورت جسمانی باشد ولی درجاتی از مسائل روانی و رفتاری درآن نقش دارد از اینرو درمانگر‌های ما در حوزه سلامت باید به سلامت جسمی و روانی مردان هم توجه کنند و به این مسأله یک بعدی نگاه نکنند زیرا که فقط با تجویز قرص و دارو مشکلات بر طرف نمی‌شود.
برای سلامت مردان باید به‌طور صحیح و علمی تلاش کرد و توجه داشت که درمان‌های غلط و اشتباه می‌تواند سلامت جنسی بیماران را دچار مخاطره کند. وی با اشاره به این مطلب که خیلی از اوقات درماهواره و موبایل‌ها و فضاهای مجازی تبلیغات عجیب و غریبی در مورد استفاده از فلان ابزار، دارو و یا... پخش می‌شود که نه تنها سلامت مردان را تضمین نمی‌کند بلکه مشکلات زیادی را هم برایشان بوجود می‌آورد می‌گوید: همان طوری که وسیله نقلیه خودمان را برای تعمیر دست هر مکانیکی نمی‌دهیم نباید سلامت خودمان را هم دست چنین تبلیغاتی بدهیم. این‌گونه تبلیغات بسیار فریبنده است. اگر جای نام دارویی در کتاب‌های رسمی و علمی خالی است و در تبلیغات به آن اشاره می‌شود قطعاً آن دارو زیر سؤال است.
دکتر فروتن خاطر نشان می‌کند: بیماران باید برای سلامت خودشان به یک فرد صاحب نظر و متخصص مراجعه کنند درمانگران نیز نباید تنها به دارو و مسائل پزشکی توجه کنند بلکه تمام جوانب از جمله توجه به مسائل روانی و رفتاری در مرد و همسرش را نیز در نظر بگیرند. اگر مردی بخواهد سالم باشد باید زن سالمی داشته باشند و بالعکس زنان اگر بخواهند مردان سالم و قابل اتکا برای خود داشته باشند باید به مردانشان توجه کنند. مسأله‌ای که متأسفانه امروز در جامعه ما بشدت کم رنگ شده است. زنان ما برای آراستگی و پوشش جذاب خود در بیرون از خانواده خیلی گرایش دارند در حالی که در خانواده به شوهر خود در این زمینه کمتر توجه می‌کنند و از این نظر مردان دچار آسیب‌های زیادی می‌شوند و گاهی متأسفانه به رفتارهای خارج از خانواده روی می‌آورند.
وی می‌افزاید: یکی از مسائلی که باید در سلامت زوجین به آن توجه شود این است که خانواده‌ها باید بدانند که پیامدهای مسائل جنسی در کوتاه مدت بوجود نمی‌آید معمولاً اختلالات جنسی و بیماری‌ها در مرد و زن به صورت خزنده زندگی را دچار بحران می‌کند و این مسائل به‌تدریج مشکلات رفتاری بوجود می‌آورد و گاهی هم مشکلات رفتاری چنان پر رنگ می‌شود که مسائل دیگر در حاشیه قرار می‌گیرد. برای حل مشکلات مردان هرچه سریعتر باید اقدام کنند و نگذارند این مسائل کهنه شود وزندگیشان را دچار آسیب و بحران کند. اگر زوجین دچار بهانه‌گیری‌های بی‌دلیل، سردی،افسردگی و مشکلات خانوادگی شدند ممکن است ریشه‌ها به اختلالات و کمبودهای جنسی و عاطفی برگردد لذا باید به درمانگرانی مراجعه کنند که بتواند مسائل رفتاری آنان را حل و فصل کند.
مهمترین بیماری‌های مردان
دکتر عباس بصری ـ جراح کلیه و استاد دانشگاه شهید بهشتی نیز در رابطه با مهمترین بیماری‌های مردان می‌گوید: مهمترین سرطان درجهان پروستات و در ایران در بین مردان سرطان مثانه است که دارای شیوع زیادی هم است که علاوه بر شایع بودن بیماری خطرناک هست و هزینه زیادی را برای بیمار در بر دارد. علت این بیماری مصرف دخانیات و کار با مواد شیمیایی است.
وی با بیان این مطلب که سرطان پروستات در ایران روبه افزایش است به طوری که در دو دهه گذشته 2 برابر شده است ولی به اندازه سرطان مثانه خطر ناک نیست می‌افزاید: مهمترین مسأله بهداشتی ما در زمینه مردان بیماری سنگ‌های دستگاه ادراری است که بیماری‌های زیادی را به جامعه تحمیل می‌کند. میزان بروز شیوع سنگ در مردم 5 تا 8 درصد و بروز سالیانه هم 105 هزار مورد جدید سنگ در ایران است.
این جراح کلیه در پاسخ به این پرسش که مهمترین عوامل ابتلا به سنگ چیست یاد آوری می‌کند: عوامل خانوادگی، ژنتیک، تغذیه، آب و هوا، مواد موجود در آب شرب از مهمترین علل ابتلا به سنگ کلیه است و مهمترین راه پیشگیری هم مصرف مایعات، حذف کامل نمک، و گوشت است کسانی هم که سابقه خانوادگی سنگ دارند حتماً از نظر آزمایشات بررسی شوند.
