پروتئین وی یکی از پروتئین‌های پایه در محصولات لبنی است. این پروتئین محصول جانبی فرآیند تولید پنیر محسوب می‌شود.
شیر دارای دو دسته پروتئین است:
- کازئین ها که 75 تا 80 درصد کل پروتئین‌های شیر را تشکیل می‌دهند.
- پروتئین‌های سرمی شیر (پروتئین‌های وی) که در سرم شیر به صورت محلول وجود دارند و حدودا 25 درصد کل پروتئین‌های شیر را شامل می‌شوند.
این پروتئین‌ها به دلیل خواصی که دارند در تولید مکمل‌های غذایی، ماست، بستنی، انواع سس و و غیره کاربرد دارند. وی پروتئین با جداسازی از کازئین شیر یا در فرآیند تولید پنیر به عنوان یک فرآورده جانبی به‌دست می‌آید و به دلیل داشتن 9 نوع اسید آمینه ضروری، پروتئینی کامل محسوب می‌شود. پروتئین وی مقدار قابل توجهی از آمینو‌اسید‌های مورد نیاز برای عملکرد پروتئین‌ها در بدن را تأمین می‌کند. این پروتئین معمولا به صورت پودرعرضه می‌شود که می‌توانیم به همراه مایعات و غذاهای رقیق مصرف کنیم یا با یخ و میوه‌های مختلف به صورت اسموتی بنوشیم.
پروتئین وی چگونه به دست می‌آید؟
این پروتئین به‌طور طبیعی در شیر گاو وجود دارد. این پروتئین‌ها در طول فرآیند تولید پنیر به وجود می‌آیند. آنزیم‌های مخصوصی برای جدا کردن پروتئین وی مایع از لخته‌ها، به شیر اضافه می‌شوند؛ سپس پروتئین وی پاستوریزه شده و به صورت خشک درمی‌آید.
انواع پروتئین وی
پروتئین‌های وی به 3 نوع کنسانتره (WPC)، ایزوله (WPI) و هیدرولیز‌شده (WPH) وجود دارد.
کنسانتره پروتئین وی
کنسانتره پروتئین وی دارای چربی و کربوهیدارت کم‌تر است. درصد پروتئین موجود در نوع کنسانتره، به غلطت آن بستگی دارد و بالاترین میزان پروتئین در آن به 90 درصد می‌رسد.
پروتئین وی ایزوله
در این نوع از وی پروتئین‌ها، فرآیند‌هایی برای حذف چربی و لاکتوز صورت می‌گیرد؛ بنابراین نوع ایزوله نسبت به انواع دیگر، لاکتوز و چربی کمتری دارد. حداقل میزان پروتئین موجود در نوع ایزوله معمولا 90 درصد است.
پروتئین وی هیدرولیز شده
هیدرولیز برای جذب پروتئین در بدن ضروری است. این نوع پروتئین، تحت فرآیند هیدرولیز جزئی قرار گرفته است. بنابراین نسبت به بقیه انواع راحت‌تر هضم می‌شود. نوع هیدرولیز شده به دلیل حذف عوامل آلرژی‌زا و سادگی در هضم، معمولا در مکمل‌های دارویی و شیر خشک استفاده می‌شود.
موارد مصرف وی پروتئین چیست؟
معمولا پروتئین وی را ورزشکاران یا افرادی با مشکلات تغذیه‌ای مصرف می‌کنند.اما مصرف پروتئین‌های وی، علاوه‌بر قوی کردن عضلات میتواند تاثیرات سلامتی دیگری داشته باشد. وی پروتئین‌ها می‌توانند باعث کاهش فشار و قند خون، کاهش علائم اضطراب و افسردگی، افزایش ایمنی افراد مبتلا به ویروس HIV و افزایش تراکم معدنی استخوان شود.
فواید دیگر مصرف پروتئین‌های وی را درادامه بخوانید.
تمرینات ورزشی
بضی از تحقیقات نشان داده است که مصرف پروتئین‌های وی میتواند در زمان ورزش به افزایش حجم و قدرت عضلات کمک کند.بعضی مطالعات دیگر ثابت کردند که این پروتئین‌ها تنها ممکن است سرعت بهبود عضلات بعد از تمرینات ورزشی را بیشتر کند.
درمان زخم
پروتئین وی در بهبود سوختگی ها و بعضی زخم‌های مزمن موثر است.
آسم
وی پروتئین، سیستم ایمنی کودکان مبتلا به آسم را تقویت می‌کند. در تحقیقاتی که در آن به 11 کودک مبتلا به آسم به مدت یک ماه، دو بار در روز 10 گرم وی پروتئین داده شد؛ پیشرفت زیادی در سیستم ایمنی‌شان مشاهده شد.
چه مقدار به پروتئین وی نیاز داریم؟
بیشتر مردم میزان پروتئین مورد نیاز خود را با رژیم غذایی سالم و متنوع به دست می‌آورند؛ اما بعضی افراد به دلیل بیماری‌های خاص نمی‌توانند پرتئین مورد نیازشان را از طریق رژیم غذایی تأمین کنند با توصیه پزشک می‌توانند از پروتئین وی استفاده کنند.
سوء مصرف پروتئین وی
در صورتی‌که پروتئین‌های وی به اندازه مصرف شوند مشکلی به همراه ندارد؛ اما مصرف بیش از حد پروتئین ممکن است منجر به مشکلات کلیوی، نفخ، تهوع، اسهال، درد و گرفتگی عضلات شود. در کل پروتئن وی دارای فواید بسیاری است و اغلب مردم می‌توانند بدون هیچ مشکلی آن را مصرف کنند؛ اما مصرف آن در صورت حساسیت به محصولات لبنی و پروتئین وی توصیه نمی‌شود.
بیشتر بخوانید:
