به گزارش گروه بینالملل خبرگزاری میزان، دونالد ترامپ همواره توافق هستهای را بدترین توافق تاریخ آمریکا و یا توافق فاجعهبار عنوان کرده و پیوسته تهدید به خروج آمریکا از این توافق میکرد تا اینکه در روز 8 می سال گذشته از این توافق خارج شد.
تأیید پایبندی ایران در اولین گزارش
ماه آوریل سال گذشته دولت آمریکا در اولین گزارش خود به کنگره پایبندی ایران به توافق هستهای را اعلام کرد.
رکستیلرسون وزیر خارجه وقت آمریکا با ارسال نامهای به پل رایان رئیس مجلس نمایندگان ضمن تأکید بر پایبندی ایران به تعهدات توافقنامه هستهای و تمدید تعلیق تحریمهای ضد ایرانی تأکید کرد که با این حال دولت آمریکا در حال بررسی توافقنامه هستهای با ایران است که آیا این توافق در راستای منافع امنیت داخلی آمریکاست.
دومین گزارش و اعلام تحریمهای جدید
دولت ترامپ در دومین گزارش سه ماهه خود از تحریمهای جدید علیه ایران خبر داد.
17 جولای سال 2017 رئیس جمهور آمریکا برای دومین بار پایبندی ایران به تعهدات خود در توافق هستهای را تأیید کرد، اما با این وجود ادعا کرد: همچنان تهدیدات خطرناک تداوم دارد و ایران برخلاف روح برجام گام برمیدارد، اما آمریکا به دنبال راهکارهایی برای تقویت آن است.
وزیر خزانه داری آمریکا نیز اعلام کرد که قرار است تحریمهای جدیدی علیه برخی افراد و نهادهای ایرانی وضع شود و هفت نهاد دولتی ایران و پنج فرد حقیقی در فهرست تحریمهای جدید آمریکا قرار دارند.
اتهام نقض روح برجام از سوی ایران
دولت ترامپ علیرغم تأیید پایبندی ایران به برجام هشدار داد که ایران در قبال روح برجام کوتاهی کرده و آمریکا به دنبال راههای تقویت این قصور ایران است.
مقامات دولت ترامپ ضمن اعلام این خبر مدعی شدند که تحریمهای جدیدی علیه تهران به دلیل برنامه موشکی و ایجاد تنش در منطقه در راه است.
بیشتر بخوانید: خروج آمریکا از برجام یک اشتباه جدی بود
«هیثر نوئرت»، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در کنفرانس خبری روز 18 جولای بار دیگر به تکرار اتهامات و ادعاهای بیپایه علیه ایران پرداخت.
وی در پاسخ به سوالی درباره اقدام دولت آمریکا در تأیید پایبندی ایران به برجام، تهران را به نقض روح برجام متهم کرد.
سخنگوی وزارت خارجه آمریکا گفت: «ما یادداشتهایی که پایبندی ایران به برجام تأیید میکرد را به کنگره فرستادیم. علیرغم این، آمریکا معتقد است که ایران ناقض روح برجام است.»
پیشنهاد نیکی هیلی درباره عدم تأیید پایبندی ایران
نشریه پولیتیکو ماه اکتبر سال 2018 گزارش داد که در اواسط ماه جولای «نیکی هیلی» با ترامپ دیدار و کرده و برای وی پیشنهادی را مطرح کرده است.
پولیتیکو نوشت: در جلسه ماه جولای که علاوه بر نیکی هیلی، هربرت مک مستر و مایک پنس نیز حضور داشتند نیکی هیلی از ترامپ خواست تا به وی فرصت پیدا کردن بهانهای برای عدم پایبندی ایران به توافق هستهای پیدا کند و ترامپ نیز با این پیشنهاد موافقت کرد.
این نشریه آمریکایی به نقل از منابع آگاه گزارش داد که هیلی در این دیدار به ترامپ گفته است: به من اجازه دهید تا اساس و پایهای برای این اقدام طرحریزی کنم.
واگذاری تصمیمگیری درباره برجام به کنگره
رئیس جمهور آمریکا در ماه اکتبر 2018 تصمیمگیری درباره توافق هستهای را به کنگره آمریکا واگذار کرد و مهلت 60 رزوهای به کنگره برای تصمیمگیری در این زمینه تعیین کرد.
راهبرد جدید امنیت ملی آمریکا
سند راهبردی امنیت ملی آمریکا روز 18 دسامبر سال 2017 منتشر شد که بر اساس آن شالوده و اولویتهای سیاست خارجی سالهای آتی دولت آمریکا تعیین میشد.
سند 68 صفحهای راهبرد امنیت ملی آمریکا افزون بر مقدمه و نتیجهگیری، شالوده و اولویتهای سیاستخارجی دولت آمریکا در دوران ریاستجمهوری دونالد ترامپ در پنج بخش تشریح شده بود.
بیشتر بخوانید: دروغهای بزرگ ترامپ در سال 2018
در متنی که کاخ سفید به عنوان سند راهبردی امنیت ملی آمریکا منتشر کرد در بخش معرفی مهمترین تهدیدهای امنیت ملی این کشور با بیان اتهامات و ادعاهای بیپایه همیشگی از ایران و کرهشمالی به عنوان مهمترین کشورهای تهدیدکننده امنیت ملی آمریکا نام برده شده بود.
موعد چهارمین گزارش دولت آمریکا
شامگاه جمعه 12 ژانویه سال گذشته میلادی، رئیس جمهور آمریکا با بیان اینکه در صورت عدم تغییر توافق هستهای تعلیق تحریمها علیه ایران را تمدید نخواهد کرد گفت که برای آخرین بار تعلیق تحریمهای هستهای ایران را تمدید میکند.
ترامپ تاکید کرده است در صورتی که اصلاحات مد نظر او در بخش تشدید نظارتها انجام نشود و توافق جدید دربرگیرنده برنامه موشکی ایران نباشد برجام را دیگر تایید نخواهد کرد.
رئیس جمهور آمریکا همچنین خواهان این موضوع شده است که در اصلاحیه توافق هستهای محدودیت زمانی نباید وجود داشته باشد.
ترامپ پس از تمدید تعلیق تحریمهای هستهای ایران گفت: علیرغم میل باطنیام، آمریکا را هنوز از توافق هستهای ایران خارج نکردهام؛ یا نواقص فاجعه بار این توافق را اصلاح کنید یا آمریکا از آن خارج خواهد شد.
رئیس جمهور آمریکا از اروپاییها خواسته است تا در مدت 120 روز آینده برای ایجاد یک توافق مکمل همکاری کنند، وگرنه دولت آمریکا از برجام خارج خواهد شد.
اعمال تحریمهای جدید آمریکا علیه ایران
همزمان با تمدید مشروط برجام، وزارت خزانه داری آمریکا؛ 14 نهاد و فرد ایرانی را به بهانه نقض حقوق بشر و برنامه موشکی در فهرست تحریمهای خود اضافه کرد.
قادر به رفع نقایص برجام تا مهلت تعیین شده نیستیم
وزیر خارجه وقت آمریکا اواخر ماه اکتبر طی اظهاراتی اعلام کرد که نقایص برجام تا موعد تعیین شده از سوی رئیس جمهور این کشور برطرف نخواهند شد.
وی افزود: آمریکا زمان کمی برای ارائه مسائلی دارد که ترامپ به دنبال آن است، اما ما نمیتوانیم برای دیگران جدول زمانی تعیین کنیم.
خروج از توافق هستهای ایران
8 ماه می 2018 دونالد ترامپ طی یک سخنرانی ضمن مطرح کردن اتهاماتی بیاساس علیه ایران، رسما از توافق هستهای خارج شد.
لحظاتی پس از ان سخنرانی ترامپ، وزارت خارجه آمریکا با انتشار بیانیهای مدعی شد که در پی خروج از توافق هستهای، واشنگتن به همکاری خود با کشورهای اروپایی در راستای رسیدن به راهحلی دائمی برای مقابله با ایران همکاری خواهد کرد.
موضع اتحادیه اروپا
در پی اقدام ترامپ مبنی بر خروج از توافق هستهای، اتحادیه اروپا بیانیهای منتشر و تأکید کرد که برجام توافقی چند جانبه بوده و نمیتوان به صورت یکجانبه آن را لغو و یا ترک کرد.
بازگشت تحریمها، معافیت تحریمی و ایجاد کانال مالی اتحادیه اروپا و ایران
دونالد ترامپ ضمن خروج از توافق هستهای اعلام کرد که در فاصله 9 و 180 روزه تحریمهایث مرتبط با برنامه هستهای ایران را احیا خواهد کرد.
این تحریمها در موعد مقرر احیا شدند و پس از اجرایی شدن دور دوم تحریمها، دولت آمریکا معافیتهایی 6 ماهه برای 8 کشور در راستای خرید نفت ایران در نظر گرفت.
در همین حال کشورهای اروپایی برای ادامه مراودات تجاری با ایران اقدام به ایجاد کانال ویژه مالی با ایران کردهاند.