مصرف روزانه خوراکی ها و نوشیدنی های شیرین در تمام دنیا و در سنین مختلف امری رایج است. اگرچه بسیاری از افراد در شمردن کالری های دریافتی روزانه خود نوشیدنی ها را محاسبه نمی کنند اما بسیاری از نوشیدنی هایی که بیرون از منزل خریداری می کنید، حاوی قند هستند و مسلم است که بر میزان کالری مصرفی روزانه شما خواهند افزود.
در دهه های اخیر و برای حل معضل مصرف بیش از اندازه شکر، چاقی و اضافه وزن که منجر به بیماری های خطرناکی چون دیابت می شوند، شیرین کننده های مصنوعی به بازار خوراکی ها راه پیدا کردند و مصرف کنندگان آن با دریافت کالری کمتر از طعم شیرین آنها لذت برده و احساس رضایت نیز داشته و دارند.
اما پژوهش های اخیر نشان داده اند که قند موجود در این شیرین کننده های مصنوعی، خطراتی را نیز به دنبال دارد که از آن جمله می توان به افزایش خطر ابتلا به بیماری دیابت اشاره کرد. این اتفاق علیرغم وجود قند در آنها دیده شده و دلیل اصلی این امر نیز تداخل این قندهای مصنوعی با باکتری های شکمی است.
خبرگزاری «رودال» به نقل از پژوهشگرانی که در این زمینه مطالعاتی را انجام داده اند گزارش می دهد، موش هایی که از آب های محتوی قندهای مصنوعی همچون «ساکارین» و «آسپارتام» نوشیدند، مبتلا به عدم تحمل گلوکز شدند یعنی همان اتفاقی که با دیابت نوع دوم و سایر بیماری های متابولیک مرتبط است.
در انجام این آزمایش به اثبات رسید موش هایی که از آب معمولی یا آبی که شکر طبیعی به آن افزوده شده بود، نوشیده بودند نشانه ای از عدم تحمل گلوکز در آنها مشاهده نشد. زمانی که دانشمندان در باکتری های شکمی موش ها تغییراتی را به وجود آوردند، دریافتند که نشانه های عدم تحمل گلوکز نیز با چنین تغییراتی بر طرف شد.
سپس دانشمندان با توجه به نتایج بدست آمده از موش ها به بررسی وضعیت بدن انسان ها مبادرت کردند و باکتری های شکمی افراد سالمی که از شیرین کننده های مصنوعی استفاده می کردند را مورد مطالعه قرار دادند. آنها دریافتند درست پس از گذشت یک هفته نشانه هایی از عدم تحمل گلوکز در آنها دیده می شود و تغییراتی نیز در باکتری های شکمی به وجود آمد.
نوشابه های رژیمی؛ خطر ابتلا به سکته و زوال عقل
مطالعات بیشتر انجام شده در این زمینه رابطه میان ابتلا به سکته و بیماری های مرتبط با زوال عقل با مصرف نوشابه های رژیمی را نشان داد. البته در این پژوهش رابطه مستقیمی میان این دو جریان دیده نشد و محدودیت های فراوانی در این مطالعه و برای رسیدن به نتیجه قطعی وجود داشت.
با این حال این پژوهش ها نشان دادند افرادی که هر روز از نوشابه های رژیمی استفاده می کنند، خطر سکته و ابتلا به بیماری های زوال عقل و فراموشی در میان آنها تا سه برابر افزایش پیدا می کند. نتیجه این پژوهش مهم در مجله «سکته»، یکی از نشریه های انجمن قلب آمریکا انتشار یافت.
دکتر «مثیو پِیس» از نورولوژیست های دانشگاه پزشکی بوستون و نویسنده اصلی مقاله در این باره می گوید: “ما نیازمند مطالعات بیشتر و بررسی های موشکافانه تری در مورد میزان مصرف نوشیدنی های محتوی شیرین کننده های مصنوعی داریم.” همچنین این پژوهش پیشنهاد می کند برای دور ماندن از مخاطرات حاصل از شیرین کننده های مصنوعی همانند نوشابه های رژیمی، آنها را با نوشابه های معمولی جایگزین نکنید.
پِیس می افزاید: “اگرچه پژوهش های کنونی ما احتمال رابطه صد در صد میان سکته و زوال عقل را با شیرینی های مصنوعی نشان نداده با این حال، نمی تواند دلیل منطقی برای ادامه مصرف آنها باشد.” وی ادامه می دهد: “ما به تمام مردم پیشنهاد می کنیم به جای مصرف نوشیدنی های شیرین، از آب استفاده کنند.”
باید این موضوع را نیز در نظر داشته باشیم که شیرین کننده های مصنوعی تنها در نوشابه های رژیمی وجود ندارند بلکه می توانند در ماست هایی با کالری های پایین تر، بستنی، انواع کیک ها و کلوچه ها و آبنبات ها نیز وجود داشته باشند.
