کافی است کمی روحیه ضد مد داشته باشید و نخواهید از بعضی قوانین دست و پاگیر مد پیروی کنید. در این صورت احتمالا طرفدار پانک استایل میشوید. پانک استایل یکی از استایلهای پر طرفدار در میان جوانان است که بعد از جنگ جهانی دوم در دهه هفتاد به وجود آمد. پانک با موسیقی شروع شد و ابتدا به صورت زیر زمینی اجرا میشد اما بعدها به عنوان شاخهی از موسیقی راک رشد نمود. پانکها معتقد به آزادی فردی، مخالف با نژادپرستی، طرفدار محیط زیست، حامی حیوانات، ضد نظامی، حامی گیاهخواری و ... هستند. آنها معتقدند هرچه که مد نباشد خوب است، هرچه در مخالفت با سرمایهداری باشد درست است و به شدت روحیهای ضد مادیگرایی دارند. با بنیتا همراه باشید تا درباره این استایل بیشتر بدانید.
پیش از هرچیز بد نیست کمی درباره خردهفرهنگ پانک بدانیم تا بهتر مد و استایل پانکی را درک کنیم. خردهفرهنگ پانک جنبشی اعتراضی است که میان جوانان دهه 1970 در اروپا و امریکا شکل گرفت. تا حد زیادی نظریههای این خردهفرهنگ براساس ترویج آزادیهای فردی و اعتقادات ضد استبدادی و در مخالفت با مصرفگرایی به وجود آمده است. شاید بتوان گفت موسیقی اصلیترین زبان این خردهفرهنگ است، موسیقی پانک راک به بیانی اعتراضی نسبت به مسائل اجتماعی و سیاسی اجرا میشود. موسیقی پانک که ابتدا به صورت زیرزمینی اجرا و منتشر میشد سبکی تهاجمی دارد و اغلب توسط گروههای کوچکی با گیتار برقی، درام، گیتار بیس و یک خواننده اجرا میشود. شاید روزی پانک فقط سبک موسیقیایی خلق شده از دل موسیقی راک بوده باشد اما امروز تاثیر این جنبش بر ایدئولوژی، هنرهای بصری، رقص، ادبیات، فیلم و مد کاملا آشکار است و در هر حوزه دستهبندی خودش را دارد و به جرات میتوان گفت که در مد بیش از هر حوزهای پیشرفت و گستردگی داشته است.
از آنجایی که شروع جنبش پانک با موسیقی همراه بود، مد پانکی هم ابتدا توسط گروههای موسیقی به نمایش گذاشته شد، مد هنرمندان پانکی ضدمادی و در واقع ضدمد بود، ژولیدگی، مدل موهای کوتاه و نامرتب، لباسهای ساده، کثیف و شلخته و همچنین لباسهای دست دومی که به لباسهای رنگارنگ و گران قیمت محبوب دیسکوها ترجیح داده میشد. به مرور خردهفرهنگ پانک آنقدر قوی شد که خود زیرمجموعههایی پیدا کرد، موج نو، پانک خیابانی، جیپسی پانک، پاپ پانک، پانک وحشتناک، آنارشیست پانک و بسیاری دیگر که اغلب در مواردی باهم مشترک بودند یا برخی سادهتر و برخی اغراق شدهتر بودند.
بخش گستردهای از جریان مد پانکی روی دستهای دو طراح ساختارشکن همان دوره مالکوم مک لارن و ویوین وست وود که به مادر پانک شهرت دارد میچرخید و عمده محصولات پانک استایل در فروشگاه مک لارن در نیویورک فروخته میشد. ویوین وست وود همچنان پرچم دار استایل پانک در دنیای مد است.
اگر طرفدار پانک هستید شبیه بچه مثبتها لباس نپوشید
پانکها معتقدند هرچه مد نباشد خوب است چرا که روحیه ضد سرمایهداری و ضد مادیگرایی دارند بنابراین اغلب خارج از جریان مد لباس میپوشند، لباسهای لوکس و گرانقیمت در ترکیب استایل آنها نخواهید دید و حتی بیشتر اوقات لباسهای دست دوم یا بازسازی شده میپوشند، لباسهایی بدون دوخت تمیز و کامل، پارچههای پاره و لباسهایی با چاپهای مخدوش. به طور کلی یکی از مدهای مورد علاقه پانک استایلها تیشرتهای چاپی با نوشته ها، عکسها و سمبلهای اعتراضی بر روی آن است که اغلب اوقات این تصاویر را به صورت چاپ دستی یا نقاشی روی پارچه خودشان انجام میدهند.
یکی دیگر از عقاید مهم پانکها مخالفت با نژادپرستی است و بخشی از استایل آنها تحت تاثیر این موضوع قرار گرفته، حتما داستان پارچههای چهارخانه اسکاتلندی به نام تارتان را شنیدهاید، پارچههایی که تا مدتها فقط در انحصار خانوادههای سلطنتی اسکاتلند بود و مردم عادی حق استفاده از تمام رنگها و طرحها را نداشتند. پوشیدن دامنهای تارتان توسط پانکیها نمودی از اعتراض به همین تبعیض است. علاوه بر این، جنبش پانک ضدنظامی هم هست و برای نشان دادن این مخالفت آنارشیست پانکها لباسهای نظامی سرتاپا مشکی و پوتینهای نظامی میپوشند. از طرفی اغلب پانکها گیاهخوار هستند و حامی حقوق حیوانات، به همین خاطر با وجود علاقه به چرم و استفاده زیاد از آن در استایلشان از چرمهای مصنوعی استفاده میکنند که این اعتقاد درمیان گروههای مختلف پانک ممکن است کمی متفاوت باشد.
شلوارهای جین لوله تفنگی و شلوارهای چرم جذب می پوشند، پلنگی هم یکی از طرح های مورد علاقه آنهاست. گاهی جینهای پاره و اسیدشور می پوشند و گاهی هم جین مشکی کثیف سائیده، دامنهای کوتاه چرم یا چهارخانههای پیلیدار بین دخترها بیشتر طرفدار دارد و بیشتر اوقات آنها را به همراه جوراب شلواری میپوشند، جوراب شلواریهایی با طرح درشت تور ماهیگیری که ممکن است نخکش یا پاره باشند. پیراهنهای شطرنجی، تیشرتهای فوتبالی، هودیهای ورزشی، کتهای چرم و خز و کاپشنهای موتورسواری هم از لباسهای مورد علاقه پانکی هاست. رنگ غالب پالت پانک استایل مشکی، قرمز و سفید و گاهی رنگهای تند و جیغ است.
کم پیش میآید پانکیها کفشهای ظریف به پا کنند مگر اینکه تزئینات میخ مانندی خشونت لازم را به ظاهر کفش ببخشد. معمولا یا چکمه و نیم چکمههای زمخت به پا میکنند یا کفشهای ورزشی ساده و بیشتر تک رنگ همچون کانورس یا آل استار، پوتینهای نظامی، چکمههای کار، چکمه کابویی و یا چکمههای سبک دکتر مارتینز از کفشهای مورد علاقهشان است و مهمتر از همه اینکه در این سبک محدودیتی در دخترانه یا پسرانه بودن لباسها وجود ندارد. معمولا این با تزئینات فلزی ظاهر کفش های زمختشان بیش از پیش خشن به نظر میرسد.
به جرات میتوان گفت جذابترین و مشخصترین بخش استایل پانک که از سایر سبکها متفاوتشان میکند زیورآلات، آرایش و مدل مو است. تاتو و خالکوبی را نماد هرج و مرج میدانند و تصاویر تاتوی آنها اغلب پیامهایی اعتراضی است، پیرسینگ و سوراخ کردن قسمتهای مختلف بدن همچون گوش، لب، ابرو و بینی برای آویز زیورآلات فلزی یکی دیگر از علایق پانکیهاست. بعضی دستههای پانک مدل موی ساده کوتاهی دارند که با استفاده از رنگهای فانتزی و غیرطبیعی همچون سبز، صورتی و نارنجی دیگر چندان هم ساده به نظر نمیرسد. گروههای دیگری بخشهای زیادی از سر را میتراشند و فقط قسمتی را با موی بسیار بلند حفظ میکنند و آن را با حالت دهندههای قوی مو به شکلهای غیرعادی و عجیب شبیه به تاج پرندگان آرایش میکنند. اما در این میان گروه دیگری از پانکها هم متعادلتر هستند، موهای کوتاه و بلند نامنظم دارند یا مثلا بخش کمی از سر را میتراشند و بخش دیگری بلند میماند، ممکن است تنها قسمتهایی از مو را رنگ کنند و یا کل موها را بتراشند و گاهی علاوه بر مو قسمتهایی از ابرو یا تمام آن را هم میتراشند.
زیورآلاتی که پانکها استفاده میکنند غالبا فلزی و چرمی و عجیب و غریب است، بیشتر شبیه ابزارهای دفاعی و جنگی هستند تا اکسسوری. قلادهها و کمربندهای چرمی میخدار یا زنجیرهای پهن و کلفتی که به جای کمربند استفاده میکنند، زیورآلات نقره زمخت و سنگین که گاهی شبیه به اشیای عجیبی همچون تیغ ریشتراشی ساخته میشوند. علاوه بر این همه فلز، بندهای چرمی که در قسمتهای مختلف بدن همچون پاها، کمر و سرشانه میبندند از دیگر ویژگیهای خاص استایل پانک محسوب میشود. گاهی هم یک سربند کوچک با چاپهای سبملیک بر سر میبندند که این بیشتر در میان پانکهای دهه 1980 بریتانیا رایج بوده است.
در آرایش صورت پانکیها، بیش از هرچیز خط چشم پررنگی که زیر چشم میکشند دیده میشود و بعد گاهی رژلبهایی با رنگهای غیرمعمول مثل آبی کبود یا نارنجی که به زردی میزند. بیشتر وقتها رنگ پوستی پریده و روشن دارند و بعضی از پانک ها فقط چشمهایشان را آرایش میکنند.
با وجود تمام این ویژگی ها قرار نیست همه پانکیها، تمام نمادها را یک جا داشته باشند و گاهی با یکی دو نماد و یک ترکیب ساده استایل پانکی خواهند داشت.
خودت انجام بده
مهمترین نکتهای که میتوان از پانکیها یاد گرفت، ساختن است. پانکیها موافق خریدن نیستند و بیشتر سعی میکنند تا هرچه لازم دارند با وسایلی که در اطرافشان موجود است بسازند. درمورد لباسهایشان هم همینطور عمل میکنند، یا دست دوم میخرند یا لباسهای قبلیشان را تغییر شکل و مدل میدهند. تکهدوزی، نقاشی، چاپ دستی و گلدوزی میکنند یا با استفاده از چند برش ساده و چند گره لباس جدیدی میسازند. آنها به جنبشی به نام DIY(Do It Yourself) به معنای «خودت انجام بده» معتقد هستند. این کار پانک استایلها ریشه در روحیه ضد مادیگرایی و ضد مد آنها دارد و اجازه نمیدهند مد رایج جامعه هرچیزی را به آنها تحمیل کند بلکه با کمترین امکانات پر طرفدارترین مدها را میسازند و به جامعه عرضه میکنند، روحیهای که در جامعه مصرفگرای امروز کمتر دیده میشود.
اگر دوست داشته باشید میتوانید سری هم به مطلب «تاثیرگذاران دنیای مد/ ویوین وستوود؛ ملکهی استایل پانک» بزنید.