آیفون روزهای جالبی را در ایران سپری نمی‌کند. از یک سو زمزمه‌های ممنوعیت واردات آیفون و جلوگیری از رجیستری این موبایل شنیده می‌شود و از سوی دیگر، نه اپلیکیشن‌های ایرانی اجازه ورود به اپ‌استور را دریافت می‌کنند. به تازگی هم که اپل شروع به ابطال مجوزهای سازمانی (نصب مستقیم اپلیکیشن) کرده است که همین مسئله باعث شده باز هم اپلیکیشن‌های ایرانی با یک چالش بزرگ دیگر روبه‌رو شوند. اما به تازگی راه تازه‌ای مورد استفاده اپ‌استورهای ایرانی قرار گرفته که البته هزینه دارد؛ هزینه‌ای که شاید به چند میلیون دلار برسد.
سیستم عامل iOS در آیفون به این شکل کار می‌کند که کدهای ساین (امضا) نشده نمی‌توانند روی دستگاه‌های iOS اجرا شوند و مجوز ساین شدن یک کد را صرفاً خود اپل صادر می‌کند. «سعید طاهری»، توسعه‌دهنده اندروید و iOS در گفتگو با دیجیاتو خبر می‌دهد که سه روش برای ساین شدن اپلیکیشن‌ها توسط اپل وجود دارد: «اولین روش، اپ استور است. هر اپلیکیشنی که در اپ استور وجود دارد مجوزی روی آن قرار می‌گیرد که مشخص می‌شود اپل آن را ساین کرده است. از آنجایی که اپل می‌داند که این مجوز از اپ استور بوده، در اجرا مشکلی پیش نمی‌آید.»
دومین روش اما استفاده از مجوزهای سازمانی است که در یک سال اخیر تقریباً تمام کسب‌وکارهای ایرانی از آن استفاده می‌کردند. اپل به تازگی روی استفاده از این نوع مجوز حساسیت بیشتری به خرج می‌دهد چراکه اساساً این راه برای انتشار اپ‌های درون سازمانی به وجود آمده بود اما در سراسر جهان از آن برای انتشار اپ‌هایی استفاده می‌شد که اجازه ورود به اپ‌استور را پیدا نمی‌کردند. طاهری می‌گوید:
«در واقع این مجوز برای آن است که یک سازمان فقط برای کارمندان خودش یک اپلیکیشن بسازد و آن را در اختیارشان قرار دهد. حذف مجوزهای سازمانی اکنون صرفاً مربوط به ایران نیست و در چین و روسیه هم این اتفاق می‌افتد چون به شکل گسترده از این روش برای انتشار اپلیکیشن‌ها استفاده شده نه به شکل درون سازمانی.»
اما این روزها چشم امید همه به یک روش سوم است؛ روشی تحت عنوان Ad-Hoc که اگرچه تاحدی پیچیده و البته بسیار هزینه‌بر است، اما می‌تواند راهی برای اتصال کسب‌وکارهای ایرانی با مشتریان خود در آیفون باشد. طاهری در خصوص فرآیند کارکرد Ad-Hoc می‌گوید: «این روش به این صورت است که یک توسعه دهنده، در فرایند توسعه اپلیکیشن نیاز دارد تا اپ را روی دستگاه‌های مختلف آزمایش کند. حال می‌توانید به عنوان توسعه دهنده، UUID آیفون خود را وارد پنل اپل کنید و به اپل اعلام کنید که این آیفون متعلق به شماست. نکته اینجاست که این مسئله محدودیت دارد و در طول یک سال که حساب توسعه دهنده اپل را به مبلغ 100 دلار می‌خرید، می‌توانید روی 100 آیفون، اپلیکیشن‌های خود را نصب کنید. زمانی که UUID دستگاه‌ها را به اپل می‌دهید، می‌توانید مجوزی از اپل دریافت کنید که اپلیکیشن‌ها روی این 100 آیفون کار کنند و کد امضا شده داشته باشند. به این شکل اپلیکیشن روی 100 دستگاه ثبت شده، کار خواهد کرد.»
اکنون با همین روش، که اپل آن را برای فرایند توسعه اپلیکیشن توسط توسعه‌دهنده تدارک دیده بود، اپلیکیشن‌هایی که از اپ استور حذف شده‌اند یا مجوز سازمانی آنها برای نصب مستقیم باطل شده، می‌توانند با یک حساب توسعه دهنده که 100 دلار قیمت دارد، وارد 100 دستگاه آیفون شوند. این همان‌کاری است که پلتفرم سیبچه اکنون انجام داده است. طاهری در خصوص اقدام سیبچه و هزینه‌ای که دریافت می‌کند، می‌گوید:
«سیبچه می‌خواهد به اندازه‌ای مورد نیاز، حساب توسعه دهنده اپل خریداری کند. حالا فرض کنید یک اپلیکیشن 5 هزار کاربر دارد. وقتی 5 هزار کاربر را به 100 دستگاه تقسیم کنیم، یعنی به 50 حساب توسعه دهنده که هر کدام 100 دلار قیمت دارد نیاز است. فرض کنید سیبچه 50 اکانت خریداری می‌کند و UUID آیفون‌های کاربران را وارد این اکانت‌های توسعه دهنده می‌کند. نکته اینجاست که در این روش، تعداد اپلیکیشن‌ها محدودیت ندارد بلکه این تعداد آیفون‌هاست که محدودیت دارد. اگر UUID آیفون شما در پنل سیبچه ثبت شده باشد، می‌توانید اپ‌های مختلف را دانلود و نصب کنید.»
این توسعه دهنده iOS در پاسخ به این سوال که اگر اپل متوجه استفاده این نوع کاربری از سیستم Ad-Hoc که مختص آزمایش‌های توسعه‌دهندگان است بشود، چه اتفاقی می‌افتد، می‌گوید: «در صورتی که اپل متوجه موضوع شود یکی از حساب‌های توسعه‌دهنده را هدف قرار می‌دهد و با همین کار، 100 آیفون دچار مشکل می‌شوند. حالا اینجا اپ استورهای ایرانی می‌خواهند فرایندی داشته باشند که به شکلی سریع، حساب‌های توسعه دهنده را جایگزین کنند و 100 آیفون از دست رفته را با یک حساب توسعه دهنده جدید برگردانند.»
او همچنین اعتقاد دارد که این روند، اگرچه می‌تواند فرایندی محکم‌تر از روش مجوز سازمانی باشد اما مسئله اینجاست که به دلیل نیاز به خرید حساب‌های توسعه دهنده 100 دلاری، هزینه زیادی باید پرداخت شود:
«تصور کنید که چند میلیون کاربر اسنپ یا دیجی‌کالا بخواهند از این روش استفاده کنند. از آنجایی که هر حساب توسعه دهنده 100 دلار است و می‌توان 100 آیفون را به آن معرفی کرد، پس داشتن هر کاربر یک دلار هزینه دارد. در نتیجه برای اینکه یک میلیون کاربر آیفون، بخواهند از اپلیکیشن اسنپ استفاده کنند باید یک میلیون دلار پرداخت شود. به همین دلیل است که سیبچه اکنون در حال دریافت اشتراک از کاربران است. انتقادی هم که به دریافت این هزینه از کاربر چندان وارد نیست. اکنون با این روش یک راه‌حل محکم اما هزینه‌بر وجود دارد. اگر مردم بفهمند که چرا این هزینه دارد گرفته می‌شود، می‌توان از این روش به شکلی پایدار استفاده کرد.»
اکنون باید دید کدام طرف باید این هزینه میلیون دلاری را پرداخت کند؟ کسب‌وکارهای ایرانی که بعضی از آنها کاربران میلیونی دارند یا کاربرانی که این روزها ملزم می‌شوند برای دسترسی به سیبچه، با پرداخت هزینه حساب کاربری تهیه کنند.
