بالاخره پس از کشوقوسهای زیاد، مجلس دهم با اختصاص هفده کرسی به زنان توانست رکورد بشکند؛ رکوردی که سالها جزو مطالبات زنان بود اما محقق نمیشد.
به گزارش به نقل از روزنامه ایران ،با روی کار آمدن دولت یازدهم و عزم جدی دولتمردان بود که چهره بهارستان کمکم از شکل و شمایل مردانه خارج شد و حالا 17زن نماینده بر 17 صندلی بهارستان تکیه زدند تا بتوانند از حقوق و لوایح خاک خورده زنان که سالها بر زمین مانده بود دفاع کنند، آنطور که طیبه سیاوشی نماینده مردم تهران، ری، شمیرانات، اسلامشهر و پردیس در مجلس شورای اسلامی می گوید، در حال حاضر 6 درصد یعنی 17 نفر از نمایندگان خانم هستند، اما با توجه به طرح جامع انتخابات که در دست بررسی است تلاش میشود تا سهم ویژهای برای بانوان در استانهای کشور معین کنیم.
البته وی در ادامه به این نکته هم اشاره می کند که درراستای تحقق تعیین سهم ویژه بانوان در انتخابات نمایندگان مجلس شورای اسلامی پیشنهادهایی از جمله 30 درصد مطرح شده است.
به اعتقاد این نماینده زن ، در این دوره از مجلس شاهد حضور بیشتری از بانوان نسبت به دورههای قبل هستیم، اما با توجه به اینکه خانمها نیمی از جمعیت کشور و تحصیلکردگان سطوح دانشگاهی را تشکیل میدهند، 6 درصد فعلی راضیکننده نیست. بهگفته وی ، با افزایش تعداد نمایندگان خانم در مجلس قطعاً شاهد به نتیجه رسیدن مطالبات دیرین بانوان جامعه خواهیم بود.
«تنها تصاحب کرسی مجلس از مطالبات زنان ما نبود بلکه خواستههایی چون ورود به عرصه های ورزشی و حتی استادیوم آزادی، محقق شدن اختصاص 30 درصدی پست های مدیریتی به زنان و...هم از دیگر مطالبات زمین ماندهای بود که زنان ما از دولت دوازدهم می خواستند که به گفته فعالان حوزه زنان، دولت عزم جدی برای محقق شدن خواسته زنان داشته و دارد.»
محدود شدن نگاه امنیتی به مطالبات زنان
ندا کردونی مدرس دانشگاه معتقد است: مهمترین دستاورد این دوران را شاید بتوان تلاش در مسیر «چند بعدی شدن» و «حق محور شدن» مطالبات زنان نامید.
وی میافزاید: توجه به خواستهها و اولویتهای گروههای متفاوت زنان سبب شد تکثر موجود در بین این مطالبات، بیش از گذشته نشان داده شود و از تکیه و تأکید بر نوع خاصی از مطالبات گروههای خاصی از زنان، دوری شود، از سوی دیگر، نگاه امنیتی به مطالبات زنان، محدود شده و با جانشین کردن یک مبنای حقوقی برای طرح مطالبات، تنشهای اجتماعی ناشی از طرح مطالبات جدید، به شیوه مناسب تری اداره شود. کردونی بیان می کند : چنین رویکردی این فرصت را در اختیار جامعه زنان قرار داد تا در خصوص نوع مطالبات، چگونگی طرح آن، چرایی ضرورت آن و همچنین اولویتبندی مطالبات، در فضای آرامتر و هدفمندتر به گفتوگو با دیگر بازیگران این حوزه بپردازد.
به اعتقاد این مدرس دانشگاه ، با وجود این دستاوردها شایسته ذکر است که هنوز فاصله زیادی وجود دارد تا آن مرحله مطلوب که همه بازیگران جامعه، منجمله خود زنان، نگاهی تماماً غیر امنیتی، حق محور و متکثر به مطالبات و خواستههای زنان داشته باشند.
راه پیشرفت زنان بسیار امیدوارکنندهاست
نیره توکلی جامعه شناس هم می گوید: گرچه کل نهادهای سیاستگذاری و قانونگذاری و قضایی از مطالبات حقوقی و اجتماعی زنان و حرکات توسعهمحور آنها عقبند، ولی به نظر میرسد که میان دولتهای اصلاحطلب و میانهرو با دولتهایی که کوچکترین عزمی برای پاسخگویی به مطالبات زنان یا ایجاد فضا برای مطرح کردن این مطالبات ندارند از زمین تا آسمان تفاوت وجود دارد.
وی می افزاید : فراموش نکنیم که از فردای روی کار آمدن احمدی نژاد، نهاد زنان ریاست جمهوری به نهاد زنان و خانواده تبدیل شد تا وجود و جایگاه حقوقی مستقل اجتماعی برای زنان انکار شود و هویت آنان فقط با هویت خانواده پیوند بخورد. این در حالی بود که در طول دولتهای نهم و دهم، بههیچ وجه تمهیداتی برای بهبود و سلامت زندگی خانوادگی و تأمین اجتماعی و شغلی و اقتصادی آن اندیشیده نشد.
بهگفته این فعال حوزه زنان ، در واقع علاوه بر تفاوت عزم و نیت میان دولتهای اصلاحطلب و میانهرو با دولتهایی که نه نیتی برای به رسمیت شناختن مسائل موجود زنان و یافتن راه حل برای آنها دارند و نه عزمی، نشانههایی حاکی از تلاش دولت روحانی به سوی پرداختن به مسائل زنان وجود دارد.
نشانههایی نظیر انتصاب سه زن در کابینه، ایجاد فضای امیدوارکنندهتری برای انتخابات و راهیابی 17 زن نماینده به مجلس، توجه بیشتر به ورزش زنان و افزایش 105درصدی کسب سهمیه در المپیک برای زنان و بههمین نسبت افزایش زنان ورزشکار، انتصاب نخستین زن سفیر در جمهوری اسلامی ایران از سال 94 تاکنون، انتصاب 34 بخشدار زن و تلاشهای دیگری از لحاظ ارتقای وضعیت مدیریتی و اشتغال و آموزشی زنان.
توکلی در ادامه بیان می کند: گرچه آن سقف شیشهای و غیر شیشهای هنوز بهصورت سفت و سخت در دنیا وجود دارد و این پیشرفت را محدود یا کند میکند همان سقف شیشهای که به معنای وجود موانع نامشهود در سلسله مراتب یا هرم سازمانی است که از دستیابی زنان یا سایر اقلیتها (سیاه پوستان، ...) به جایگاههای بالای مدیریتی جلوگیری میکند.
در ایران هم با موانع نامحسوس و با موانع کاملاً محسوس قانونی و اجتماعی و فرهنگی و حقوقی و سیاسی روبهرو هستیم اما با وجود این، صد البته دولت اعتدال و امید، از لحاظ زمینهسازی برای هموار کردن راه پیشرفت زنان بسیار امیدوارکنندهتر ازدولت های نهم و دهم عمل کرده است.
تغییر سایه سنگین مردسالاری
تبسم رحیمی کارمند هم معتقد است سالهای سال است که زنان تلاش میکنند سایه سنگین نظام مردسالارانه را تغییر دهند. تلاش زنان در هر دورهای ادامه دار بوده تا اینکه از همان روزهای دولت تدییر و امید زنان دوباره مطالبات گسترده خود را اعلام کردند.
آنها میخواستند تا کم توجهی و رفتارهای تبعیضآمیز علیه زنان کم شود یا در پستهای مدیریتی و سیاسی جایی داشته و همچون مردان فعالیت اجتماعی و سیاسی گسترده داشته باشند.
وی می افزاید: افزایش نرخ اشتغال زنان در کشور یا ورود زنان به استادیومها و مهمتر از آنها به اصلاح قوانین ضد زن از جمله مطالبات زنان از دولت روحانی بود.
به گفته وی، در این ٦سال هم معاونت زنان ریاست جمهوری تلاش کرد تا بتواند برخی از قوانین را اصلاح کند از اینرو بسیاری از انجمنهای غیردولتی زنان افزایش پیدا کرد و زنان توانستند در مناصب سیاسی و مدیریتی راه پیدا کنند و از سوی دیگر در چند رویداد ورزشی درهای ورزشگاه روی زنان باز شد، با این حال لازم است قوانین زنان اصلاح و بازبینی شود؛ موضوعی که دغدغه همیشگی زنان است.
رشد 16 درصدی زنان در مناصب دولتی
«فاطمه ذوالقدر»، عضو فراکسیون زنان مجلس درباره حضور زنان در دولت یازدهم به «ایران» میگوید: اگر نگاهی به جایگاه زنان و مشارکت آنها در فعالیتهای اجتماعی داشته باشیم در مییابیم که در سال های اخیر توجه جدی به حضور زنان در دولت یازدهم و دوازدهم افزایش یافته است که این اقدام قابل تقدیراست.
حتی در این خصوص بتازگی رئیس جمهوری بخشنامه استفاده 30 درصدی از زنان در پستها را به دستگاهها ابلاغ کرده که با استقبال فعالان حوزه زنان مواجه شده است.وی ادامه داد: البته این بخشنامه پیگیری و نظارت ویژه را میطلبد تا به طور کامل اعمال شود.
با اینکه برخی از وزیران به حضور زنان در پستها توجه جدی داشتند تعدادی هم به وعدههای خود مبنی بر استفاده از زنان در پستهای اجرایی بویژه 5 معاونت اصلی عمل نکردند.
حتی برخی از آنها نه تنها به حضور زنان در وزارتخانههای خود اهمیت ندادند بلکه پستهای اجرایی را هم از زنان سلب کردند. ذوالقدر با اشاره به اینکه انتظار داریم با بخشنامه رئیس جمهوری تحولی جدی در این حوزه ایجاد شود، میافزاید: از وزیران انتظار داریم حداقل از یک زن در 5 معاونت اصلی خود استفاده کنند چراکه در کشور ما تعداد زیادی زن توانمند وجود دارد و باید تلاش کرد از حضور آنها بهره بیشتری ببریم.
او با اشاره به اینکه آمارهای معاونت زنان نشان میدهد در حال حاضر حضور مدیران زن در بدنه دولت بیش از 16 درصد رشد داشته است، میگوید: این عدد اگرچه آمار مطلوبی نیست اما نسبت به دورههای گذشته افزایش چشمگیری داشته است. عضو فراکسیون زنان مجلس ادامه میدهد: راهاندازی سامانه زنان در معاونت زنان ریاست جمهوری یکی دیگر از اقدامات ویژهای بود که در دولت آقای روحانی محقق شد. در این سامانه زنان موفق اطلاعات رشته تخصصی خود را درج میکنند تا در صورت لزوم از آنها در پستهای اجرایی استفاده شود.