چه ویژگی یا خصیصه‌ای است که بیش از همه شما را جذب دیگران می‌کند و به بیان دیگر، زمانی که به شریک زندگی ایده‌آل‌تان فکر می‌کنید، چه ویژگی‌هایی را برای او متصور می‌شوید؟ با وجود اینکه بیشتر افراد به‌هنگام جواب دادن به این سؤال به چگونگی خندیدن، رنگ چشم‌ها یا ویژگی‌های ظاهری دیگر فکر می‌کنند، هستند کسانی هم که ملاک نسبتا منحصربه‌فردتری برای انتخاب‌شان دارند. منظور ما کسانی است که برای انتخاب شریک زندگی یا شکل دادن رابطه با جنس مخالف، بیش از آنکه به ویژگی‌های ظاهری‌اش فکر کنند، تفکرات، ذهنیات و ذکاوت او را مد نظر قرار می‌دهند. به این افراد «ساپیوسکشوال» گفته می‌شود. این مقاله به معرفی مفهوم اصطلاح یادشده اختصاص دارد و پس از ارائهٔ توضیحاتی کلی دربارهٔ آن، شما را با دوازده نشانهٔ افراد ساپیوسکشوال آشنا خواهیم کرد که آن‌ها را از سایرین متمایز می‌کند. با ما همراه باشید.
پیش از هر چیز بهتر است ببینیم معنای این واژه چیست. ساپیوسکشوال، به انگلیسی Sapiosexual، از دو کلمهٔ «Sapiens» به معنای باهوش یا خردمند، و «Sexual» تشکیل شده است. طبق تعریفی که در دیکشنری اوربان (Urban) برای این واژه ارائه شده، شخصِ ساپیوسکشوال کسی است که برای برقراری رابطهٔ جنسی، بیش از هر چیز دیگری هوش و ذکاوت طرف مقابلش را ملاک قرار می‌دهد. به بیان بهتر، این شخص بیشتر از آنکه به ظاهر زیبا و دیگر ویژگی‌های این‌چنینی اهمیت بدهد، به‌دنبال یافتن ویژگی یادشده در طرف مقابلش خواهد بود.
اشخاص ساپیوسکشوال، به واسطهٔ مغز و ذهنیات طرف مقابل‌شان تحریک می‌شوند و بینش و فراست او برایشان هیجان‌انگیز و مجذوب‌کننده است. آن‌ها به پیدا کردن کسانی گرایش دارند که ذهنی نافذ، کنجکاو و جسور (به این معنا که از مطرح کردن پرسش‌ها و مسائل غیرمتداول واهمه‌ای نداشته باشند) دارند.
یکی دیگر از ویژگی‌های اشخاص ساپیوسکشوال، تمایل‌شان به شرکت در مباحث فلسفی، سیاسی یا اجتماعی است. این گفت‌وگوها موجب تحریک‌شان می‌شود. با وجود اینکه تمایل این افراد در قالب رابطهٔ جنسی تعریف و تکمیل می‌شود، موارد کمیاب‌تری هم وجود دارند که در رابطهٔ جنسی درگیر نمی‌شوند. برای نمونه می‌توان به عشق‌ها یا دوستی‌های افلاطونی (منظور روابطی است که منجر به رابطهٔ جنسی نمی‌شوند) اشاره کرد که افراد حاضر در آن‌ها، معمولا دارای تمایلات ساپیوسکشوال هستند. برای ابهام‌زدایی بد نیست به این نکته هم اشاره بشود که ساپیوسکشوال، نوعی تمایل جنسی است و نباید با گرایش جنسی (دگرجنس‌گرا، هم‌جنس‌گرا و …) اشتباه گرفته بشود.
طرز تفکر طرف مقابل‌شان است که اشخاص ساپیوسکشوال را تحریک می‌کند و به چالش می‌کشد. کتابدارها، معلم‌ها، اساتید دانشگاه و دیگر کسانی که در مؤسسات و کارهای علمی-آموزشی فعالیت دارند، بیشتر هدف ساپیوسکشوال‌ها قرار می‌گیرند. به‌عنوان مثال، در مجموعه مقالاتی که اخیرا دربارهٔ این موضوع منتشر شد، در مقاله‌ای به قلم بیکس واردن می‌خوانیم که اساسا مغز برای ساپیوسکشوال‌ها جذاب‌ترین اندام بدن انسان است (از لحاظ جنسی) و به همین خاطر، هوش و ذکاوت هم جذابیت پیدا می‌کند. او در مقاله‌اش به کتابدارها اشاره می‌کند و به باور او به‌خاطر مطالعات‌شان در ژانرهای متعدد و توانایی‌شان در صحبت کردن دربارهٔ مباحث مختلف، در نظر اشخاص ساپیوسکشوال، هوشمند و جذاب جلوه می‌کنند.
بخش اعظم شخصیت و ویژگی‌های مختلف ما، ریشه در تجربیات دوران کودکی دارد و مسائل و روابط جنسی و چگونگی رویکرد ما نسبت به آن هم از این قاعده مستثنی نیست. رابطه با پدر یا مادر، اولین تجربهٔ عاشقانه و نخستین رابطهٔ صمیمی از جمله مسائلی هستند که در این رویکرد تأثیرگذارند. شاید ویژگی‌ای که در شریک زندگی‌مان به دنبالش هستیم، همان ویژگی‌ای باشد که همیشه دوست داشته‌ایم خودمان از آن بهره‌مند باشیم. شاید هم قصد داریم با برقراری ارتباط با شخصی با هوش و ذکاوت، از او در پیدا کردن درک عمیق‌تری نسبت به خودمان کمک بگیریم. این مسائل می‌توانند از انگیزه‌های اشخاص سایپوسکشوال برای برقراری ارتباط باشند.
برای درک بهتر تأثیر تجربیات دوران کودکی بر شکل‌گیری شخصیت، مثال خانمی را برای شما عنوان می‌کنیم که در دوران کودکی، همیشه از جانب مادرش این طور خطاب قرار می‌گرفت که خنگ است و باهوش نیست. این مسئله باعث نهادینه شدن احساس باهوش نبودن در او شد و در آینده، تنها جذب مردانی می‌شد که باهوش بودند تا شاید به گونه‌ای از این احساس کمبودش رهایی پیدا کند. در کنار مواردی مثل این خانم، روان‌شناسان بر این عقیده‌اند که زنانی که در دوران کودکی همیشه از جانب پدران شان تحسین می‌شده‌اند، از شریک زندگی‌شان هم همین انتظار را دارند و اگر کسی رفتاری غیر از این با آن‌ها پیش بگیرد و مثلا بهشان بی‌احترامی کند، به‌سرعت از او فاصله خواهند گرفت.
در سوی دیگر، مردی که در دوران کودکی تجربهٔ زندگی با مادری خودشیفته را داشته باشد، یا آنکه مادرش به واسطهٔ مسائل شغلی یا گرفتاری‌های دیگر از او و محبت ورزیدن به او غافل شده باشد، در آینده هم به واسطهٔ این کمبود، به‌دنبال دریافت عشق و محبت از زنی خواهد گشت که امکان یا زمان کافی برای عشق ورزیدن را نداشته باشد. تنها کسانی قادر به برقراری ارتباط سالم با دیگری خواهند بود که در دوران کودکی، تجربه‌هایی شبیه به موارد یاد شده نداشته باشند و در فضایی ایمن و با عشق و محبت بزرگ شده باشند. تنها در این صورت است که افراد در عین صمیمیت با شریک زندگی‌شان، از رابطهٔ جنسی سالمی بهره‌مند خواهند بود.
در ادامه به ذکر نشانههای رایج اشخاصی خواهیم پرداخت که دارای تمایل جنسی ساپیوسکشوال هستند:
1. هوش و خرد بالا، در کنار گفت‌وگوهای مفهومی، موجب تحریک اشخاص سایپوسکشوال می‌شود و برایشان الهام‌بخش است
بیشتر ما از گفت‌وگویی خوب که هدفی را دنبال کند لذت می‌بریم، اما تفاوتی که شخص سایپوسکشوال با دیگران دارد این است که طی روندی روزانه، به گفت‌وگو با کسی که خودش انتخاب کرده است نیاز دارد. اگر این خواسته‌اش برآورده نشود، احساس کمبود خواهد داشت. کسانی که دربارهٔ افکار یا پرسش‌ها یا اطلاعات‌شان دربارهٔ زندگی صحبت می‌کنند، تحسین این اشخاص را برخواهند انگیخت و در نظرشان جذابیت ویژه‌ای پیدا خواهند کرد.
2. مدرک علمی اهمیتی برای اشخاص سایپوسکشوال ندارد و مهم‌ترین ملاک‌شان، هوش و ذکاوت است
این اشخاص عادت دارند بادقت و تعمق بیشتری شخصیت سایرین را زیر نظر بگیرند. اگر در پس ظاهر آراسته و زیبای دیگران دانش و ذکاوت پیدا نکنند، حضور در کنار آن‌ها برایشان کسل‌کننده خواهد بود. حتی تصور اینکه با چنین کسی زیر یک سقف بروند، برایشان دشوار است. اشخاص سایپوسکشوال، بیش از آنکه به میزان درآمد یا شغل و دیگر مسائل این‌چنینی توجه کنند، هوش و ذکاوت طرف مقابل‌شان را ملاک انتخاب خود قرار می‌دهند.
3. عاشق مباحثه هستند
اگر کسی آن‌ها را به شرکت در مباحثه‌ای بخصوص دعوت کند، با احساس تعمق بیشتری جذب آن‌ها خواهند شد. در واقع در آن‌ها طرف‌صحبتی را خواهند یافت که همیشه توانایی وسعت بخشیدن به دایرهٔ تفکرشان را خواهد داشت و از استفاده کردن دانش‌شان برای امتحان کردن یا متقاعد کردن دیگران واهمه‌ای نخواهند داشت. شخص ساپیوسکشوال با دادن القابی مانند یک‌دندگی یا ریاکاری آن‌ها را قضاوت نخواهد کرد و اشتیاق و عطش‌شان برای گفت‌وگوهای هوشمندانه را تحسین خواهد کرد.
4. جذابیت ظاهری را هم تحسین می‌کنند، اما به گفت‌وگو علاقهٔ بیشتری نشان می‌دهند
مشخصا برای اینکه جذب کسی بشوید، جذابیت ظاهری او هم اهمیت دارد و نمی‌توان این مسئله را انکار کرد. اما اشخاص ساپیوسکشوال، نمی‌توانند صرفا به ظاهر زیبا بسنده کنند. مسئله کلیدی برای آن‌ها، گفت‌وگو کردن است و هر چقدر هم کسی زیبا باشد، اگر نتواند با گفت‌وگوهای هدفمند به دانش این اشخاص بیفزاید، به‌سرعت برایشان کسل‌کننده خواهد شد.
5. اشخاص ساپیوسکشوال هر چه بیشتر کسی را بشناسند، بیشتر جذبش خواهند شد
برخلاف انسان‌های معمولی که احتمالا در نگاه اول شیفتهٔ یکدیگر می‌شوند، اشخاص سایپوسکشوال به‌تدریج درگیر رابطه می‌شوند. در واقع آن‌ها تمایل دارند برای پی بردن به عمق وجود دیگران و دانش و هوش بالایشان زحمت بکشند. کسی که شاید نتوان گفت جذاب‌ترین شخص در جمع است، اما از رفتار و سکناتش این طور بربیاید که نوعی شیفتگی و عطش برای زندگی و مسائل مختلف دارد، بیشترین جذابیت را برای سایپوسکشوال‌ها دارد و تمام تلاش‌شان را می‌کنند تا خودِ واقعیِ او را بیشتر و بیشتر درک کنند. به‌مرور زمان و با پی بردن به دانش، هوش، هوش هیجانی، شیوهٔ منحصربه‌فرد صحبت کردن و رویکردشان در حل کردن مشکلات مختلف، بیشتر جذب او خواهند شد. این اشخاص تمایل دارند مسیر منتهی به هدف را آهسته و پیوسته طی کنند.
6. از گفت‌وگوهای کوتاه‌مدت بیزار هستند
اگر نتوانند با کسی گفت‌وگویی مفهومی و بلندمدت داشته باشند، از بودن در کنار او احساس خوشایندی نخواهند داشت. گفت‌وگوی سرسری کابوس آن‌هاست و به‌جای گوش دادن به کسی که به‌عنوان مثال می‌خواهد دربارهٔ سردی یا گرمی هوا صحبت کند، ترجیح می‌دهند در خلوت و سکوت خودشان سر کنند. بیشتر کسانی تحسین اشخاص سایپوسکشوال را برمی‌انگیزند که با استفاده از دانش و ذکاوت‌شان به گفت‌وگو شاخ و برگ بدهند و با مطرح کردن سؤال‌ها و ایده‌های مختلف، آن را به گفت‌وگویی ثمربخش تبدیل کنند.
7. رفتارها و صحبت‌های احمقانه و پرخاشگرانه اشخاص سایپوسکشوال را به‌شدت ناراحت می‌کند
اشخاص سایپوسکشوال به هیچ عنوان نمی‌توانند کسانی را که می‌خواهند با پرخاشگری و به‌زور حرف‌شان را به کرسی بنشانند تحمل کنند؛ همین‌طور مردان و زنانی را که نوعی حماقت از گفتار یا رفتارشان برمی‌آید و به‌سادگی، از موضع‌شان کناره می‌گیرند. در مقابل، جذب کسانی می‌شوند که در کمال آرامش‌خاطر با موقعیت‌های دشوار روبه‌رو می‌شوند و با اتکا به ذکاوت‌شان آن را حل می‌کنند. کسانی تحسین آن‌ها را برمی‌انگیزند که توانایی جدا کردن احساسات از منطق را داشته باشند و به‌هنگام خارج شدن اوضاع از کنترل، از کوره در نروند.
8. اشخاص ساپیوسکشوال جایی مثل کتاب‌فروشی را برای ملاقات با دیگری، به کافی‌شاپ و امثال آن ترجیح می‌دهند
این اشخاص ترجیح می‌دهند اولین قرار ملاقات‌شان با جنس مخالف در جایی مثل کتاب‌فروشی اتفاق بیفتد و همیشه رؤیای چنین ملاقاتی را در سر دارند. برای شخص ساپیوسکشوال، کتاب‌فروشی به منزلهٔ مکانی است که در آن قادر خواهد بود کسی را پیدا کند که از لحاظ ذهنی و طرز تفکر متعالی‌تر از انسان‌های معمولی است. به‌علاوه، مکان‌هایی مثل کتاب‌فروشی می‌توانند الهام‌بخش شروع بحث‌ها و گفت‌وگوهای مفهومی‌تر بشوند.
9. این اشخاص معمولا شنونده‌های فوق‌العاده خوبی هستند
آن‌ها عاشق این هستند که از دیگران چیزی یاد بگیرند، به همین خاطر همیشه سعی می‌کنند شنونده‌های خوبی باشند و در این کار مهارت دارند. کسی که برای شخص ساپیوسکشوال حائز اهمیت است، با صحبت کردن دربارهٔ مطلب جدیدی که یاد گرفته است یا برایش مجذوب‌کننده بوده است، تحسین او را برخواهد انگیخت. چنین گفت‌وگویی اطلاعاتش را بیشتر خواهد کرد. به‌علاوه، دیدن اینکه کسی با شیفتگی دربارهٔ علمش به چیزی بخصوص صحبت می‌کند، برایش بسیار جذاب است. او می‌تواند ساعت‌ها بدون اینکه احساس خستگی کند، به صحبت‌های چنین کسی گوش بدهد.
10. جمله‌بندی درست و رعایت قواعد دستوری برای این اشخاص بسیار اهمیت دارد
یکی دیگر از نشانههای رایج اشخاص ساپیوسکشوال این است که جمله‌بندی‌های نادرست یا رعایت نکردن قواعد دستوری در پیام‌های متنی دیگران را نمی‌توانند تحمل کنند. در صورت مواجه با چنین سبک نگارشی‌ای، به‌احتمال زیاد، از ادامهٔ تبادل پیام خودداری خواهند کرد.
11. صِرف مطالعهٔ زیاد برایشان به معنای باهوش بودن طرف مقابل نیست
بیشتر مردم دانش یا سواد بالا را به معنای اطلاعاتی می‌دانند که کسی از موضوعات محسوس یا درک‌شدنی دارد. این در حالی است که برای شخص ساپیوسکشوال، صِرف چنین دانشی مجذوب‌کننده نیست. ویژگی‌هایی چون هوش هیجانی و خودآگاهی برای او جذابیت بیشتری دارند و بیش از همه شیفتهٔ کسانی می‌شود که درک خوبی از احساسات‌شان دارند و با اتکا به قدرت ذهنی، از پس موقعیت‌ها و مسائل مختلف برمی‌آیند. او در این‌گونه ویژگی‌ها نوعی پختگی پیدا می‌کند و از آن لذت می‌برد.
12. همیشه به‌دنبال یادگیری هستند
فکر اینکه وقت کافی برای نشستن در خانه و دیدن برنامه‌های مستند آموزنده داشته باشد، برای شخص ساپیوسکشوال ایده‌آل است. او شیفتهٔ هر چیزی است که ذهنیات و تفکراتش را گسترده‌تر کند و وسعت ببخشد و همیشه به‌دنبال موقعیت‌هایی برای یادگیری و پیشرفت است و معمولا سعی در برقراری ارتباط با کسانی دارد که به نظرش باهوش‌تر می‌آیند؛ چراکه می‌تواند از آن‌ها چیزهای تازه یاد بگیرد. یکی از علایق او می‌تواند شرکت در سخنرانی‌های مباحثی باشد که چندان با آن‌ها آشنایی ندارد. این مسئله می‌تواند او را به چالش بکشد. کسب اطلاعات دربارهٔ موضوعات ناشناخته برایش لذت‌بخش است.
اگر کسی که برای شخص ساپیوسکشوال حائز اهمیت است، چنین علاقه‌ای به یادگیری نداشته باشد، به احتمال زیاد، رابطه‌شان چندان به درازا نخواهد کشید.
سخن پایانی
در این مطلب سعی بر آن بود تا در حد امکان، اطلاعاتی دربارهٔ ساپیوسکشوال و نشانههای کسانی که تمایلات این‌چنینی دارند، در اختیارتان قرار بدهیم. در پایان بهتر است به این نکته هم اشاره‌ای بشود که هر چند مدت‌زمان چندان زیادی از توجه روان‌شناسان به این تمایل جنسی نمی‌گذرد، قدمت آن در روابط انسان‌ها بسیار طولانی‌تر از آن چیزی است که احتمالا فکر می‌کنید. در مقاله‌ای تحت‌عنوان «چیست که باعث جذابیت چیزی بخصوص می‌شود؟» به قلم مارک بانس‌چیک، توضیحاتی دربارهٔ این مسئله عنوان شده است که ویژگی‌های شخصیتی انسان‌ها نقش بسیار مهمی در جذاب به نظر رسیدن‌شان دارد. او دیالوگی از کتاب ضیافت افلاطون (رساله‌ای است روایی در باب عشق) را به‌عنوان شاهد ادعایش می‌آورد. شخصیت اصلی در این کتاب، که همان سقراط است، نه پول دارد، نه مقام و منصب، و نه ظاهر زیبا، اما کاریزماتیک و زیرک است و این ویژگی‌ها باعث جذابیتش می‌شوند. با استناد به محتوای این کتاب می‌توان به این نکته پی برد که ماهیت روابط انسانی در گذر سال‌ها تغییر عمده‌ای نکرده است و تمایل سایپوسکشوال در روابط جنسی، حداقل قدمتی 2500 ساله دارد.
