به دنبال موج تازه تحریم‌های دولت امریکا علیه مردم ایران، اگرچه بارها اعلام شد دارو و موادغذایی شامل تحریم نمی‌شود،به دنبال موج تازه تحریم‌های دولت امریکا علیه مردم ایران، اگرچه بارها اعلام شد دارو و موادغذایی شامل تحریم نمی‌شود، اما محدودیت در مبادلات مالی عملا خرید و فروش دارو و مواد اولیه دارو را به چالش کشیده است.
به گزارش به نقل از روزنامه تعادل ،در این شرایط آبان سال 97 بود که فایننشال‌تایمز در گزارشی از راه‌اندازی کانال مالی میان ایران و سوییس خبر داد تا ایران بتواند از طریق آن دارو، مواد غذایی و کالاهای پزشکی مورد نیاز خود را تامین کند که از آن زمان تاکنون هیچ خبری از این کانال مالی نبود. حالا در سفر وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به ژنو برای شرکت در هفتاد و دومین نشست مجمع جهانی سلامت به میزبانی سوییس، بار دیگر صحبت از این کانال مالی شد.
سعید نمکی در سخنرانی خود اعلام کرد با برگزاری کمیسیون مشترک، مسیر راه‌اندازی کانال ویژه برای همکاری در زمینه تولید و واردات دارو و تجهیزات پزشکی با کشور سوییس گشوده شده و همکاری‌ها توسعه پیدا خواهد کرد.
اگرچه هنوز هم ساز و کار این کانال مالی مشخص نیست اما کارشناسان صنعت داروسازی، این موضوع را دستاورد سفر وزیر بهداشت به سوییس می‌دانند و معتقدند با وجود تولید 96 درصد داروهای مورد نیاز کشور در داخل، اما نمی‌توان از نیاز به کشورهای اروپایی برای تامین مواد اولیه دارویی و همچنین برخی فرآورده‌های نهایی که در کشور تولید نمی‌شود، غافل شد. موضوعی که با وجود تحریم‌های پولی و بانکی با دشواری‌هایی همراه بود اما داروسازان معتقدند، با این کانال مالی، تسهیل می‌شود.
در ژنو چه گذشت
وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در هفتاد و دومین مجمع جهانی سلامت که در ژنو برگزار شد اعلام کرد: تحریم‌های یکجانبه و ناعادلانه قطعا بر تلاش‌های پوشش همگانی سلامت در زمینه دسترسی به داروها، خدمات پیشرفته مراقبت بهداشتی و تکنولوژی خصوصا بر افرادی که از بیماری مزمن رنج می‌کشند، اثر می‌گذارد.
سعید نمکی افزود: ما از سازمان جهانی بهداشت درخواست می‌کنیم که تاثیر این تحریم‌ها در راه دسترسی به پوشش همگانی سلامت را مورد ارزیابی قرار داده و اقدامات لازم از طریق مدیرکل سازمان ملل متحد و در نشست مقامات بلندپایه در زمینه پوشش همگانی سلامت که در شهریور سال جاری برگزار خواهد شد را انجام دهند.
او گفت: تحریم‌ها و اقدامات یکجانبه تهدید آمیز، آسیب‌های زیادی به افراد بی‌گناه که نیازمند مایحتاج ضروری نظیر دارو و تجهیزات پزشکی هستند، وارد می‌کند و آنها بطور تبعیض آمیز به مردم آسیب زده و افراد آسیب پذیر در ایران را قربانی می‌کند. بنابراین ما از جامعه بین‌المللی می‌خواهیم که ایالات متحده امریکا را به خاطر اقدامات غیرقانونی مستمر که نوعی «جنایت علیه بشریت» است را مورد بازخواست قرار دهند.
وزیر بهداشت در بخش دیگری از سخنان خود در این دیدار، در خصوص تحریم‌های یک جانبه امریکا، بیان کرد: ایران به تمامی تعهدات خود پایبند بوده و امیدوارم اروپا همانند گذشته، به روند همکاری با کشورمان تداوم بخشد.
نمکی در ادامه، از فعالیت کمیسیون مشترک در کشور ابراز خرسندی کرد و در خصوص شرکت ایران در کمیسیون مشترک در اواسط سال جاری، برای ارتقای سطح روابط، ابراز امیدواری کرد. او بیان کرد: با برگزاری کمیسیون مشترک، مسیر راه‌اندازی کانال ویژه برای همکاری در زمینه تولید و واردات دارو و تجهیزات پزشکی با کشور سوییس گشوده شده و همکاری‌ها توسعه پیدا خواهد کرد. نمکی با اشاره به بخش‌هایی از سخنرانی وزیر بهداشت سوییس مبنی بر کاهش ظلم و خشونت و گام برداشتن در جهت ارتقای صلح جهانی، گفت: باید مراقب باشیم تا فشارها به مردم، سبب کاهش شاخص‌های سلامت نشود.
کانال مالی؛ دستاورد سفر وزیر بهداشت به ژنو
اظهارات وزیربهداشت درباره توسعه کانال مالی بین ایران و سوییس در حالی است که فعالان صنعت داروسازی، معتقدند تحریم‌های مالی و مشکلاتی که در انتقال ارز وجود دارد، شرکت‌های داروسازی را برای فعالیت در این عرصه ناامید کرده و نتیجه این وضعیت به آنچه می‌رسد که برخی شرکت‌های تولیدکننده به دلیل متضرر شدن، خط تولید خود را تعطیل کرده‌اند.
شهاب الدین جنیدی، عضو هیات‌مدیره انجمن داروسازان ایران درباره این موضوع به «تعادل» گفت: برخلاف اینکه در دوره اول تحریم‌ها که اوایل دهه 90 بود هم اعلام شد که دارو و غذا از تحریم‌ها منفک است اما دیدیم که مسائل انتقال پول و تضادهای سیاسی باعث کمبود دارو شد و این‌بار هم باز همان تجربه در حال تکرار است.
نتیجه این محدودیت‌های مالی باعث می‌شود بسیاری از شرکت‌های داروسازی انگیزه ادامه فعالیت خود را از دست بدهند. در بازار داروی ایران، بعضی مواد اولیه و جانبی دارو را در داخل داریم و بعضی دیگر را از کشورهای دیگر تهیه می‌کنیم اما علاوه بر مواد اولیه، باید توجه کنیم که برخی فرآورده‌های نهایی یعنی در واقع داروهای آماده هستند که ما در داخل کشور تولید نمی‌کنیم و ناگزیر از واردات آنها هستیم، نکته مهم در این زمینه این است که توجه کنیم این داروهای آماده عددی کمتر از چهار درصد هستند و در واقع ما 96 درصد داروها را داخل کشور تولید می‌کنیم اما از نظر ارزش ریالی، این چهاردرصد ارزش مالی بیش از 40 درصدی دارند، پس برای کشور ما و صنعت داروسازی ما مهم هستند.
او افزود: ما برای واردات مواداولیه ناگزیر از ارتباط با کشورهای اتحادیه اروپا هستیم اما در شرایط فعلی مشکلات انتقال ارز این کار را با دشواری همراه کرده و به نظر می‌رسد موردی که وزیر بهداشت در ژنو به آن پرداخته است، گشایش خوبی برای داروسازی باشد و در واقع می‌توان آن را دستاورد سفر وزیر به سوییس دانست.
به این ترتیب با ایجاد کانال ارتباطی مالی میان ایران و سوییس و گشایش‌های اعتباری ناشی از آن مبادلات مالی ما سهولت بیشتری پیدا می‌کند که هم از نظر روانی و هم اجرایی، بازار دارو را به شرایط خوبی باز می‌گرداند.
مشکلات داخلی صنعت دارو چیست
علاوه بر آنکه دشواری مبادلات ارزی، بازار داروسازی کشور را با مشکل رو به رو کرده است اما مشکلات داخلی هم مزید بر علت شده تا این حوزه درچند ماه اخیر شاهد بروزی التهاباتی باشد؛ فضای ملتهبی که گاه به کمبود دارو ختم شد و گاه قیمت آن را افزایش داد.
جنیدی درباره این موضوع بیان کرد: در 40 سال گذشته سعی دولت همواره بر این بوده برای حمایت از اقشار آسیب‌پذیر جامعه، دارو با کمترین هزینه نسبت به قیمت تمام‌شده به دست مصرف‌کننده برسد بنابراین این موضوع عملا تمایل به حضور سرمایه‌گذار خصوصی در بازار دارو را از بین می‌رود.
از طرف دیگر مسوولان باید توجه کنند که تولید دارو فقط یک پروسه تهیه نیست بلکه یک داروسازی پویا باید مدام همگام با تغییرات روز دنیا، دانش، کیفیت، ابزارهای تولید دارو و مرغوبیت کالای خود را افزایش دهد که تمامی این امور هزینه‌بر است اما داروساز باید قیمت دارو را در حالی که مواد اولیه گران شده و همه‌چیز افزایش قیمت داشته، پایین نگه دارد که نتیجه این شرایط ورشکسته شدن داروسازی‌هاست حال آنکه راه‌حل پایین نگه داشتن قیمت دارو نیست، بلکه در یک سیستم اقتصادی سالم، راه‌حل این موضوع تقویت بیمه‌ها و افزایش قدرت خرید مردم است.
اگر بیمه توان تامین مابه‌التفاوت قیمت دارو را داشته باشد، داروساز مجبور نمی‌شود برای تعدیل قیمت، کاهش هزینه و جلوگیری از ضرر از کیفیت خود کم کند.
او افزود: مسوولان در نظر نمی‌گیرند که سرمایه‌گذاری در حوزه دارو اگرچه در کوتاه‌مدت هزینه‌بر است اما در بلندمدت به نفع کشور است چرا که نه تنها نیاز داخل را تامین می‌کند بلکه می‌تواند به صادرات برسد. ما دانش تخصصی در تولید داروهای مختلف را داریم اما زیرساخت تجاری‌سازی نداریم. چرا ایران نباید قطب صادرات دارو در آسیا باشد؟
این فعال صنعت داروسازی، درباره گرانی کاغذ به عنوان یکی از مشکلات این صنعت گفت: از 6 ماه گذشته هشدار دادیم که صنایع بسته‌بندی، کاغذ و سلفون گران شده و به تبع آن دارو هم گران می‌شود، بارها درخواست کردیم به صنایع بسته‌بندی دارو ارز دولتی داده شود اما این اتفاق رخ نداد حالا در شرایطی که همه صنایع مرتبط به کاغذ و پلاستیک به دلیل افزایش قیمت این کالا، گران شدند، دارو هم گران شده چرا که داروساز نمی‌تواند بسته‌بندی را گران تهیه کند و دارو را با همان قیمت قبل عرضه کند، مگر اینکه به دنبال ورشکستگی باشد. بنابراین باید به حال این موضوع فکری کرد.
اگر دولت واقعا متعهد است دارو گران به دست مردم نرسد، باید سیاستی اتخاد کند که داروساز هم دچار زیاد نشود چون یا انگیزه خود برای ادامه فعالیت را از دست می‌دهد یا ناچار به تعطیل کردن خط تولید می‌شود.
