گروه جهاد و مقاومت مشرق - در میان شهدای مدافع حرم، چهره های مختلفی دیده می شود. از جوانان پرشور بسیجی تا موسفیدکرده هایی که تجربیات جنگ هشت ساله را با خودشان به عراق و سوریه بردند تا در برابر تکفیری ها قد علم کنند.
یکی از بهترین راه های شناخت و معرفی این شهدا، کتاب هایی بوده که درباره زندگی شان از سوی نویسندگان و ناشران مختلف به ویترین کتابفروشی ها راه پیدا کرده و تا حد قابل توجهی نامشان را در جامعه، زنده و پویا نگه داشته است؛ اما در این بین، چهره هایی دیده می شود که به رغم گسترده بودن دایره فعالیت هایشان در قبل از انقلاب، دوران دفاع مقدس و پس از آن، هنوز کتابی درباره زندگی شان وجود ندارد.
از این شهدا می توان به شهید حاج سعید سیاح طاهری، شهید حاج حمید تقوی فر، شهید حاج شعبان نصیری، شهید حاج محمدعلی الله دادی، شهید حاج شاهرخ دایی پور و … اشاره کرد که متاسفانه هنوز کتابی در خور شأن و جایگاه رفیع مبارزاتی، اجتماعی و خانوادگیشان، نوشته و منتشر نشده است.
در این گزارش، به طور نمونه به سراغ افراد و نهادهایی رفتیم که قرار است برای شهید حاج سعید سیاح طاهری کتابی را منتشر کنند. این شهید با توجه به فعالیت های گسترده در زمان جنگ (به خاطر زندگی در آبادان) و پس از آن ورود مستقیم به عرصه فعالیت های فرهنگی و هنری در سطح ملی، زندگی پر فراز و نشیبی داشته که می شود بر مبنای آن، ده ها کتاب نوشت.
* ده ها ساعت گفتگو
زهرا زمانی که سوابقی در تحقیق و پژوهش در حوزه شهدا دارد، یکی از افرادی است که گفتگوهای مفصلی با همسر شهید سیاح طاهری داشته است. حجم این گفتگوها به ده ها ساعت می رسد و از ماحصل آن می شود کتاب مفصلی تدارک دید.
زمانی در گفتگو با خبرنگار مشرق ضمن اشاره به لزوم اخذ اجازه از سفارش دهنده این تحقیقات (محمد شفیعی) تاکید می کند تحقیقات زیادی درباره شهید سیاح طاهری انجام داده و منتظر است تا آنها را در اختیار نویسنده ای توانمند قرار دهد.
*عدم همکاری پنج نفر از دوستان شهید
محمد شفیعی از فعالان عرصه کتاب و نشر هم شناخت خود از شهید سیاح طاهری را به برنامه «جهان آرا» با اجرای وحید یامین پور در شبکه افق و صحبت های حبیب احمدزاده در این برنامه مربوط می کند و به خبرنگار مشرق می گوید: بعد از این برنامه با آقای احمدزاده تماس گرفتم و پرسیدم از طریق چه کتابی می توانم با شخصیت این شهید بیشتر آشنا بشوم. ایشان گفتند متاسفانه هنوز هیچ کتابی درباره این شهید منتشر نشده است. همین کمبود باعث شد تصمیم بگیرم با هزینه شخصی، تحقیقاتی را درباره این شهید انجام داده و کتابی را برای انتشار، آماده کنم. خانم زمانی که تجربیات خوبی در زمینه پژوهش زندگی شهدا داشتند را برای این کار انتخاب کردم و روند تحقیقات آغاز شد.
شفیعی عدم همکاری پنج نفر از دوستان شهید درباره مقاطع مهمی از زندگی او را علت این تاخیر می داند و می گوید: برخی از فرازهای زندگی شهید سیاح طاهری آنقدر مهم است که نمی شود از آن به سادگی گذشت. مثلاً وقتی ایشان سمپات انجمن حجتیه بودند اتفاقات مهمی در زندگی شان افتاد که منجر به جدایی شان از این انجمن شد و نمی شود از کنار این موضوع مهم گذشت.
این فعال حوزه کتاب ادامه داد: پیاده سازی تحقیقات، انجام شده و می خواهیم برای این دوستان شهید، نامه ای ارسال کرده و خواهش کنیم تا اطلاعاتشان را در اختیار ما بگذارند و اگر با این کار هم به نتیجه نرسیم، ضمن اشاره به کمبودهای کتاب، هر چه در دست داریم را به دست نویسنده ای خواهیم سپرد تا به زودی این کتاب منتشر شود.
شفیعی معتقد است به خاطر جوان بودن تعداد زیادی از شهدای مدافع حرم، کتاب های این شهدا با توجه به همذات پنداری با جوانان مورد استقبال بیشتری قرار می گیرد و این موضوع، انتشار کتب برای مدافعین حرمی که سن و سال بیشتری داشته اند را با سختی ها و حساسیت های بیشتری روبرو کرده است.
او که هنوز ناشری را برای این کتاب انتخاب نکرده، معتقد است به احتمال زیاد، انتشار این کتاب را به نشر شهید کاظمی که اگیزه بالایی برای نشر اینگونه کتاب ها دارد، بسپارد.
*زندگی با خاطرات شوهر خواهر
نشر شهید کاظمی البته کتابی را درباره این شهید در دست انتشار دارد. این کتاب را خانم رضیه غبیشی نوشته است. «غبیشی» خواهرِ همسر شهید است و به خاطر همین نزدیکیِ خانوادگی، کتاب او واجد مطالبی است که ممکن است در هیچ تحقیق و نوشته دیگری به چشم نیاید.
غبیشی البته از همرزمان و دوستان شهید سیاح طاهری نیز غافل نشده و خاطراتی از آنها را نیز به روایت خانوادگی اش اضافه کرده است.
رضیه غبیشی که ساکن آبادان است در گفتگو با خبرنگار مشرق می گوید: کتاب من اگر چه با حدود 200 صفحه، کم حجم است اما کتاب جامعی است که می تواند تصویری کلی از زندگی شهید سیاح طاهری به خواننده ارائه کند.
او به روابط عاطفی شهید سیاح طاهری در خانواده اشاره کرده و می گوید: بعد از شهادت همسرم، حاج سعید مدام به بچه هایم سرمی زد و واقعاً پدر دوم آنها بود. در طول زندگی هم من مثل برادرم او را دوست داشتم و خوشحالم که توانستم درباره اش کتابی بنویسم اگر چه زندگی این شهید، هنوز هم جای کار بسیاری دارد.
غبیشی که پیش از این کتاب های «ملاصالح» و «خانم کارکوب» او مورد توجه مخاطبان واقع شده درباره حجاب معاصرت با این شهید و سختی های احتمالی کار می گوید: اتفاقاً نوشتن این کتاب برای من خیلی راحت بود چرا که من با شهید سیاح طاهری زندگی کرده بود. البته ملاصالح هم همشهری من بوده و روابط ما مثل خواهر و برادر بود.
او که کتابش را برای تایید نهایی به فرزند شهید (خواهرزاده اش) داده؛ این روزها مشغول نوشتن کتابی درباره همسرش جانباز شهید حاج منصور عطشانی است و امید دارد که به زودی کتاب شهید سیاح طاهری در نشر شهید کاظمی به زیر چاپ برود.
*کتاب ناقص؛ هرگز
انتشارات روایت فتح هم از جمله مجموعه هایی است که درباره شهید سیاح طاهری کارهایی کرده است.
محسن دریالعل مدیر این انتشارات در پاسخ به سئوال خبرنگار مشرق درباره روند اجرایی این کتاب می گوید: ما برای انتشار کتابی درباره شهید سیاح طاهری یکی دو بار گام هایی برداشتیم اما چون محوریت ما در این کتاب، نظرات و خاطرات هنرمندان و بازیگران است، تعدادی از آنها هنوز زمانی برای مصاحبه اختصاص نداده اند.
وی می افزاید: البته تا اینجای کار هم گفتگوهایی انجام داده ایم اما نمی خواهیم کتاب ناقصی را منتشر کنیم و منتظریم تا برخی دوستان شهید در زمینه تحقیقات این کتاب، همکاری لازم را با مجموعه ما انجام دهند.
*ایده آل های یک فرزند شهید
در آخر به سراغ عباس سیاح طاهری یکی از فرزندان شهید سیاح طاهری رفتیم تا موضع خانواده این شهید را نیز جویا شویم.
فرزند شهید طاهری در این زمینه به خبرنگار مشرق می گوید: ایده آل ما این است که دو کتاب خوب در زمینه پدر منتشر شود؛ یک کتاب حاوی خاطرات دوستان و همرزمان و یک کتاب حاوی خاطرات ناب پدر در بستر خانواده و خصوصاً خاطرات مادرمان که بی شک می تواند جذاب و خواندنی باشد.
وی می گوید: ما در حال حاضر مشغول خواندن متن کتابی هستیم که خاله مان (خانم غبیشی) آن را نوشته و به نظر ما، می شد این کتاب، کاملتر باشد.
فرزند شهید سیاح طاهری تصریح می کند: هنوز هم منابع زیادی برای خاطرات پدرم وجود دارد و مثلاً به تازگی متوجه شده ایم یکی از دوستان شهید، قبل از اعزام آخرشان، طی چندین ساعت، خاطرات ایشان را ضبط تصویری کرده است. همچنین خودم هم صدای ایشان را در منطقه عملیاتی کربلای 5 ضبط کردم و طی آن، پدرم خاطره مجروح شدنش در این عملیات را برایم تعریف کرد.
و در آخر، طرح این سئوال که؛ نوشتن یک کتاب کامل از زندگی شهید با صرف وقت زیاد بهتر است یا نوشتن چندین کتاب از منظرهای مختلف که چهره و نام شهید را زودتر و گسترده تر به پیشخوان کتاب کشور می برد؟
این سئوالی است که هم نویسندگان و ناشران و هم خانواده شهدا باید به آن پاسخ بدهند.
*میثم رشیدی مهرآبادی
