چهار دلیلی که به نایب رئیسی مطهری پایان داد

اما چرا نماینده صریح‌اللهجه بهارستان که مورد وثوق اصلاح‌طلبان و اعتدالیون مجلس شورای اسلامی است، نتوانست در آخرین سال حضورش در قوه مقننه جایگاهی را که در هیأت رئیسه داشت، حفظ کند؟

**تلاش سه‌ساله اصولگرایان برای حذف مطهری

تلاش سه ساله اصولگرایان بهارستان، به ویژه طیف پایداری برای حذف مطهری از جایگاه هیات رئیسه مجلس، بالاخره در انتخابات سال چهارم جواب داد. این طیف در ائتلاف با فراکسیون مستقلان ولایی (فراکسیون منتسب به علی لاریجانی) عبدالرضا مصری، یکی از اعضای خود را که وزیر دولت محمود احمدی‌نژاد بود، بر صندلی نائب‌رئیسی مجلس نشاندند.

مواضع صریح علی مطهری در مسائل سیاسی از جمله دفاع او از محصوران و همچنین انتقادات صریح او همیشه مورد غصب جناح اصولگرا و مخالفان دولت بوده است. از این رو منتسبان به این طیف در مجلس هیچ گاه از تلاش برای هجمه به این نماینده دریغ نکرده‌اند. این هجمه‌ها در مجلس دهم و با راه یافتن مطهری به جایگاه هیات رئیسه بیشتر شد.

تلاش فراکسیون ولایی مجلس دهم به ریاست حمیدرضا حاجی‌بابایی برای حذف مطهری از جایگاه هیات رئیسه به همان سال 95 و سال ابتدایی شروع کار مجلس دهم مربوط می‌شود؛ زمانی که مطهری طی نامه‌ای از مصطفی پورمحمدی خواست درباره اعدام‌های سال 67 توضیح دهد، 30 نماینده عضو فراکسیون ولایی مجلس با امضای نامه‌ای خواستار اخراج او از هیأت رئیسه مجلس شدند. گرچه تلاش‌های مخالفان مطهری برای حذف او از هیأت رئیسه در سال دوم و سوم جواب نداد و این نماینده اصولگرای معتدل در سال دوم و سوم نیز با رأی بیشتر از سال اول در جایگاه نائب رئیسی مجلی باقی ماند، اما مخالفانش در سال پایانی مجلس دهم با ائتلاف با فراکسیون مستقلان ولایی توانستند او را از هیأت رئیسه حذف کنند و گزینه خود را جانشین مطهری کنند.

هرچند مخالفان جدی مطهری در فراکسیون ولایی بودند، اما برخی همکاری مستقلین با آنان را علت شکست امروز مطهری می‌دانند. در این باره فاطمه سعیدی عضو فراکسیون امید به اعتمادآنلاین می‌گوید: مستقلین باعث افتادن آقای مطهری شدند. آن‌ها بر سر ریاست آقای لاریجانی با نواب معامله کردند و آقای مطهری نایب‌رئیس نشد.

**خیز امید برای ریاست و توافق مستقلین با ولایی‌ها

تصمیم سه باره فراکسیون امید برای تصاحب کرسی ریاست مجلس و کنار زدن علی لاریجانی از این صندلی، موجب شد فراکسیون مستقلین با فراکسیون ولایی ائتلاف کند و با حفظ لاریجانی در ریاست مجلس، یکی از صندلی‌های نواب رئیس را به فراکسیون ولایی واگذار کند.

مهرداد بائوج‌لاهوتی، سخنگوی فراکسیون مستقلین پیش از برگزاری انتخابات هیأت رئیسه اعلام کرده بود که این فراکسیون برای انتخاب نواب رئیس مجلس آماده ائتلاف با سایر فراکسیون‌های مجلس است، اما حفظ ریاست علی لاریجانی خط قرمز این فراکسیون خواهد بود. به رغم این هشدار، اصلاح‌طلبان مجلس، به طور مستقل لیست ارائه دادند. نتیجه نیز قابل پیش‌بینی بود. با توافق دو فراکسیون اصولگرا بر سر ریاست مجلس، فراکسیون منتسب به علی لاریجانی (مستقلان ولایی) برای نواب رئیس کاندیدایی معرفی نکرد و با رأی به یکی از نامزدهای اصولگرایان، مطهری از هیأت رئیسه حذف شد. این در حالی است که نامزد فراکسیون امید برای ریاست مجلس یعنی محمدرضا عارف نیز نتوانست بیشتر از 105 رأی کسب کند و رقابت را مانند گذشته به فرزند آیت‌الله میرزاهاشم آملی ‌لاریجانی باخت.

کاظم جلالی، رئیس فراکسیون مستقلین ولایی نیز بعد از مشخص شدن نتایج انتخابات هیأت رئیسه در گفتگو با دیده‌بان ایران به این نکته اشاره کرده و گفته که اصرار فراکسیون امید بر ارائه لیست مستقل منجر به رای‌نیاوردن علی مطهری شده است. او تأکید کرد اعضای هیأت رئیسه فراکسیون امید، اعتقادی به ائتلاف نداشتند بنابراین علت حذف مطهری از ترکیب هیأت رئیسه سال آخر مجلس دهم، فراکسیون امید بود.

**نقد در اداره جلسات

به جز تلاش مخالفان علی مطهری برای حذف او از هیأت رئیسه و همچنین تصمیم‌های فراکسیون امید، نحوه مدیریت مطهری نیز در عدم موفقیت او برای کسب حداکثر آرا بی‌تأثیر نبوده است. طی سه سال گذشته که او در غیاب علی لاریجانی و مسعود پزشکیان اداره مجلس را برعهده می‌گرفت، عملکردش در اداره صحن علنی مورد انتقاد برخی نمایندگان قرار می‌گرفت. هرچند بیشتر این نمایندگان اصولگرا بودند، اما اصلاح‌طلبان نیز نقدهایی به نحوه اداره جلسات از سوی مطهری داشته‌اند.علاوه بر این مطهری به تازگی اعلام کرده که قصدی برای کاندیدا شدن در مجلس ندارد و بعد از این دوره می‌خواهد امور انتشارات صدرا را پیگیری کند. البته او در آخرین اظهار نظرش برای انتخابات ریاست جمهوری 1400 نیز اعلام آمادگی کرده و چه بسا اعلام تصمیمش برای خروج از مجلس نیز بی‌تأثیر بر نظر نمایندگان نبوده است.