سقط جنین و باور‌های اشتباه درباره آن

برترین‌ها: وقتی صحبت از بارداری و کورتاژ و سقط جنین می‌شود، عقاید و باور‌های متضاد بسیار زیادی وجود دارد که ممکن است آگاهی دهنده و مفید و یا کاملا نادرست و مضر باشند. به همین دلیل خیلی مهم است که سطح آگاهی‌تان را در این زمینه بالا ببرید و بتوانید اطلاعات نادرست را از درست تشخیص دهید، مخصوصا اگر خانمی هستید که امکان باردار شدن را دارید.

یک سری از باور‌های اشتباه در مورد سقط جنین باعث می‌شوند خانم‌هایی که آن را تجربه کرده‌اند احساس بدی پیدا کنند، اما باید جلوی تداوم این باور‌ها گرفته شود و راه آن، فراگرفتن حقایقی بیشتر در مورد سقط جنین و علت‌های آن است.

سقط جنین چیست؟

سقط جنین زمانی است که جنین یا رویان پیش از هفته‌ی بیستم بارداری میمیرد. این اتفاق معمولا در عرض سه ماهه‌ی اول بارداری روی می‌دهد و در خیلی از کشورها، متداول‌ترین مشکل بارداری محسوب می‌شود. عبارت دقیق پزشکی برای سقط جنین، spontaneous abortion یا سقط جنین خود به خودی است.

باور اشتباه اول: سقط جنین نادر است

طبق یک نظرسنجی از 1000 آمریکایی که توسط محققان پزشکی طبی آلبرت انیشتین در نیویورک صورت گرفت، بیش از نیمی از افرادی که نظر سنجی شدند باور داشتند که کمتر از 5 درصد از بارداری‌ها به سقط جنین منتهی می‌شوند، اما این باور کاملا نادرست است.

سقط جنین خیلی بیشتر آنچه عموم تصور می‌کنند رایج است. در واقع 15 تا 25 درصد از بارداری‌ها با سقط جنین پایان می‌یابند که به معنی این است که اگر شما هم چنین تجربه‌ای دارید باید بدانید که تنها نیستید. خانم‌هایی که تجربه‌ی سقط جنین را دارند معمولا نزد دیگران در این مورد صحبت نمی‌کنند و ممکن است از نظر احساسی و روحی، کناره گیری کرده و تحت فشار هیجانی باشند که تا حدود زیادی به جریان اطلاعات نادرست برمی‌گردد.

باور اشتباه دوم: در سقط جنین، مادر باردار مقصر است

برخلاف این باور نادرست و لطمه زننده، سقط جنین تقریبا هیچ وقت ناشی از اشتباه یا قصوری از جانب مادر باردار نیست. یک نظر سنجی که در سال 2013 انجام شد نشان داد که درصد قابل توجهی از آمریکایی‌ها باور داشتند انتخاب‌های سبک زندگی سبب سقط جنین می‌شوند. همچنین معلوم شد آن‌هایی که جنین‌شان سقط می‌شود، با احساس گناه و تنهایی و انزوا دست و پنجه نرم می‌کنند.

واقعیت این است که تقریبا 60 درصد از موارد سقط جنین به دلیل یک ناهنجاری کروموزومی در جنین روی می‌دهند، یعنی فاکتور‌هایی مانند عادات ورزشی مادر، فعالیت جنسی، کار کردن و مصرف دارو، سبب سقط جنین نمی‌شوند.

درست است که رفتار‌های خاصی مانند سیگار کشیدن و نوشیدن الکل و همچنین بیماری‌های مزمن می‌توانند ریسک سقط جنین را افزایش بدهند، اما اکثر شکست‌ها در بارداری با ناهنجاری‌های ژنتیکی مرتبط اند که خارج از کنترل مادر است.

باور اشتباه سوم: سقط جنین بعد از زمین خوردن یا آسیب دیدن روی می‌دهد

باز هم یادآوری می‌کنیم که سقط جنین اغلب طی سه ماهه اول بارداری روی می‌دهد و در این مدت، وضعیت محافظ گرانه‌ی رحم همراه با اندازه‌ی کوچک جنین، احتمال سقط جنین در اثر زمین خوردن و افتادن را بسیار غیرممکن می‌کند. در واقع زمین خوردن، بعد از سه ماهه اول بارداری، بیشتر نگران کننده و خطرناک است.

باور اشتباه چهارم: استرس و بحث و جدل باعث سقط جنین می‌شود

خیر! این حرف هیچ پایه و اساس بیولوژیکی ندارد که استرس و بحث و جدل سبب سقط جنین می‌شود. 76 درصد از افرادی که در تحقیق گفته شده شرکت داشتند بر این باور بودند که حوادث استرس برانگیز می‌توانند منجر به سقط جنین شوند. اما شما خیال‌تان راحت باشد، چون استرسی که طی بارداری تجربه می‌کنید شما را در معرض سقط جنین قرار نمی‌دهد.

در واقع این باور اشتباه نباید خودش تبدیل به منبع دیگری از اضطراب بشود، اما همیشه سعی کنید استرس خود را کنترل کنید. استرس بیش از حد همراه با افسردگی می‌تواند احتمال زایمان زودهنگام، کم وزنی نوزاد هنگام تولد، و یا متولد شدن کودکی با مشکلات رفتاری در آینده را افزایش بدهد. پس اگر استرس‌های شما مشابه استرس‌های روزمره‌ای که همیشه داشتید هستند جای نگرانی وجود ندارد. راه‌هایی برای تسکین استرس و آرامش بیشترتان پیدا کنید مانند مدیتیشن و ماساژ.

باور اشتباه پنجم: زنی که سابقا قرص ضد بارداری مصرف می‌کرده، جنینش سقط می‌شود

اجازه دهید این موضوع را برای‌تان کاملا شفاف کنیم: مطالعات گسترده و زیادی نشان داده‌اند حتی اگر شما تازگی مصرف قرص ضد بارداری را متوقف کرده باشید و یا در حال مصرف آن باشید، اما باردار شده باشید، این شرایط هرگز احتمال سقط جنین را بالا نمی‌برد یا نقصی هنگام تولد کودک ایجاد نمی‌کند.

باور اشتباه ششم: برای اینکه جنین‌تان سقط نشود نباید ورزش کنید

به بهانه‌ی باردار شدن، ورزش را کنار نگذارید. ورزش، بخش مهمی از هر بارداری سالمی است. شما همچنان می‌توانید طیفی از تمرینات کم شدت را انجام دهید و از ورزش کردن لذت ببرید تا هم احساس بهتری پیدا کنید و هم بدن‌تان را برای زایمان آماده کنید. بدیهی است که یک خانم باردار باید به چند دلیل نکاتی را در ورزش کردن رعایت کند؛ یکی اینکه حالا که باردار هستید به دلیل هورمون ریلاکسین بیشتر مستعد آسیب هستید. این هورمون، مفاصل لگن‌تان و همچنین سایر رباط‌ها و مفاصل را برای زایمان آماده می‌کند؛ بنابراین بعضی از ورزش‌ها مانند اسب سواری و اسکی می‌توانند ریسک آسیب داشته باشند. پزشکان توصیه می‌کنند در دوران بارداری در حد متوسط ورزش و تمرین کنید مانند پیاده روی روزانه. از پزشک‌تان هم در این مورد توصیه بخواهید.

باور اشتباه هفتم: اگر یک بار سقط جنین داشته‌اید پس این بار هم جنین‌تان سقط می‌شود

یک سقط جنین به طور کلی حادثه‌ای نیست که تکرار شود. اگر قصد دارید مجددا باردار شوید، هیچ مانعی از این جهت برای‌تان وجود ندارد. تنها یک درصد از خانم‌ها، دو بار یا بیشتر سقط جنین می‌کنند که به آن سقط جنین مکرر می‌گویند. احتمال سقط جنین بعد از دو بار سقط کردن بیشتر می‌شود، اما احتمال اینکه بارداری موفقی داشته باشید نهایتا بیشتر است. حتی بیشتر خانم‌هایی که سقط جنین‌های مکرر بدون دلیل مشخصی دارند (56 درصد) در نهایت بارداری موفق و سالمی خواهند داشت.

باور اشتباه هشتم: خونریزی و گرفتگی همیشه علامت سقط جنین است

خونریزی و گرفتگی‌های بارداری تجربیات ترسناکی هستند، اما لزوما به معنی سقط جنین نیستند. برخی از علائم سقط جنین شامل درد در پایین کمر یا شکم درد، خروج بافت یا لخته خون از واژن و خونریزی واژینال می‌شوند. این علائم را نباید نادیده گرفت و حتما باید فورا به پزشک‌تان مراجعه کنید، اما سقط جنین همیشه هم علت این عوارض نیست. بین 15 تا 25 درصد از زنان طی سه ماهه اول بارداری، مقداری خونریزی را تجربه می‌کنند.

باور اشتباه نهم: اگر قصد دارید بعد از سقط جنین دوباره باردار شوید باید چند ماه صبر کنید

این توصیه‌ی رایج که بعد از سقط جنین سه ماه باید صبر کنید تا دوباره باردار شوید در واقع پایه و اساسی ندارد. شما از لحاظ فیزیکی می‌توانید بعد از پریود بعدی‌تان دوباره باردار شوید، اما شاید از نظر روحی هنوز آماده نباشید.

باور اشتباه دهم: اگر حین شیردهی باردار بشوید جنین‌تان سقط خواهد شد

شواهدی وجود ندارد که نشان بدهد شیردهی حین بارداری سبب سقط جنین بشود یا آسیبی به جنین در حال رشد بزند. مادر باردار می‌تواند بدون نگرانی به شیردهی‌اش ادامه بدهد.

چه چیز‌هایی سبب سقط جنین می‌شوند؟

فاکتور‌هایی که می‌توانند (نه همیشه) منجر به سقط جنین شوند یا احتمال سقط جنین را افزایش بدهند شامل موارد زیر می‌شوند:. بیماری‌های خاصی مانند دیابت شدید. عفونت‌های شدیدا جدی یا آسیب‌های شدید. تعداد غیرعادی کروموزوم‌ها در تخمک بارور (که تصادفا پیش می‌آید و قابل پیشگیری نیست). بعد از بیش از دو سقط جنین پشت سر هم اگر جنین‌تان سقط شده فراموش نکنید که تنها نیستید و احساس ناراحتی و اندوهی که دارید طبیعی و قابل قبول است و شما مرتکب هیچ خطایی نشده‌اید.

آیا مصرف آسپرین طی بارداری سبب سقط جنین می‌شود؟

شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد مصرف آسپرین طی بارداری ممکن است احتمال سقط جنین را افزایش بدهد. از سویی دیگر، برخی از پزشکان حتی ممکن است به عنوان بخشی از درمان سقط جنین‌های مکرر، دوز کمی از آسپرین را تجویز کنند. خانم‌هایی که به علت سندرم آنتی فسفولیپید، سقط جنین‌های مکرر دارند، مصرف دوز کمی از آسپرین می‌تواند ریسک سقط جنین را پایین بیاورد. سندرم آنتی فسفولیپید، نوعی اختلال لخته شدن خون است. اما طبق یافته‌ها، در خانم‌هایی که سقط جنین‌های مکرر ندارند، مصرف آسپرین طی اوایل بارداری می‌تواند ریسک سقط جنین را افزایش بدهد.

آیا حمام داغ سبب سقط جنین می‌شود؟

وان یا حمام داغ در دوران بارداری می‌تواند احتمال سقط جنین را افزایش بدهد. در مطالعه‌ای که در سال 2013 صورت گرفت، احتمال سقط جنین با استفاده از حمام یا وان داغ طی سه ماهه اول بارداری تقریبا دو برابر شده بود و با تکرار استفاده از حمام داغ، این احتمال بیشتر هم شده بود. مشکل استفاده از حمام داغ برای بارداری این است که دمای بدن بالا می‌رود و بالا رفتن دمای بدن، با نقص لوله عصبی در جنین مرتبط است. اگر دوست دارید از حمام گرم داغ لذت ببرید طبق توصیه‌ی انجمن بارداری آمریکا، اجازه ندهید دمای بدن‌تان از 101 درجه فارنهایت (38 درجه سانتیگراد) بالاتر برود (یعنی دمای آب باید کمتر از این اندازه باشد) و بیشتر از ده دقیقه در حمام یا وان داغ نمانید.

آیا رابطه جنسی حین بارداری باعث سقط جنین می‌شود؟

شواهدی وجود ندارد که نشان دهد رابطه جنسی حین بارداری خطری برای جنین دارد. پس بدون تردید نباید نگران ارگاسم‌ها یا انقباضات رحمی‌تان باشید، چون سبب سقط جنین نمی‌شوند. اما چند استثنا وجود دارد مثلا زنانی که دچار عارضه‌ای به نام جفت سر راهی یا پلاسنتا پرویا هستند یا نارسایی گردن رحم دارند نباید حین بارداری فعالیت جنسی داشته باشند.

آیا کرم پروژسترون از سقط جنین جلوگیری می‌کند؟

عجله نکنید و کرم پروژسترون نخرید! برخی از پزشکان عقیده دارند مکمل‌های پروژسترون به زنانی که دچار سقط جنین‌های مکرر هستند کمک می‌کند، اما باور بحث برانگیز است و هیچ پشتوانه‌ی علمی ندارد که نشان بدهد این مکمل‌ها برای خانم‌ها غیر از آن‌هایی که تحت IVF هستند و درصد کمی از زنانی که سقط جنین‌های مکرر دارند، مفید است. کرم‌های پروژسترون موجود در داروخانه‌ها حاوی دوز‌های بسیار متفاوتی هستند و برخی از آن‌ها حتی حاوی هیچ پروژسترون فعالی نیستند.

آیا چاقی احتمال سقط جنین را افزایش می‌دهد؟

ظاهرا چاقی می‌تواند ریسک سقط جنین را بالا ببرد، اما ارتباط میان وزن بدن و سقط جنین، هنوز کاملا شناخته شده نیست؛ بنابراین هر چند چاقی را با سقط جنین و سقط جنین‌های مکرر می‌توان مرتبط دانست، اما معلوم نیست که آیا داشتن اضافه وزن داقعا سبب سقط جنین می‌شود یا خیر.

آیا بالا بودن سن مادر (بالاتر از 35 سال) احتمال سقط جنین را افزایش می‌دهد؟

ریسک سقط جنین برای مادران بالای 35 سال بیشتر است و برای مادرانی که در دهه‌ی چهل زندگی خود به سر می‌برند این احتمال به 50 درصد هم می‌رسد. اما مهم است که بدانید که برای یک مادر 35 ساله، احتمال اینکه یک بارداری نرمال داشته باشد همچنان بالاتر از احتمال سقط جنین است.

منابع: care2 ،rd ،verywellfamily