دادههای اعلام شده نشاندهنده آن است که از مجموع 16 قلم کالای منتخب صنعتی، در مجموع 8 کالای منتخب توانستهاند رشد تولید را تجربه کنند و در مقابل 8 محصول منتخب صنعتی نیز در این دوره زمانی افت تولید داشتهاند. با این شرایط میتوان گفت تا نیمه بهار سال جاری تولید توانسته میان افت و رشد روند میانه را در پیش گیرد، با این تفاوت که روند رشد تولید در میان محصولات منتخب ارزیابی شده در دوره زمانی مورد بررسی چندان چشمگیر نبوده است. رصد روند تولید در بخش معدن نیز نشاندهنده آن است که از میان 9 محصول منتخب معدنی ارزیابی شده تا نیمه بهار سال جاری در مجموع 6 محصول این دوره زمانی را با رشد سپری کردهاند و 3 محصول نیز افت تولید داشتهاند؛ پیش از این وزارت صنعت، معدن و تجارت روند تولید 13 محصول منتخب معدنی را مورد ارزیابی قرار میداد که با توجه به آمار اعلام شده از روند تولید تا نیمه بهار، میتوان گفت چهار محصول معدنی هم از آمار اعلام شده در این بازه زمانی جا ماندهاند.
با توجه به اینکه آمار تولید محصولات معدنی و صنعتی تا نیمه بهار سالجاری بهصورت کامل منتشر نشده و روند تولید محصولات شیمیایی و پتروشیمی نیز در این دوره زمانی هنوز مشخص نیست، نمیتوان درخصوص وضعیت تولید در این بازه زمانی به این دادهها استناد کرد و چشمانداز کامل و دقیقی از تولید بهدست آورد. نامشخص بودن وضعیت تولید تا نیمه بهار سالجاری به دلیل عدم درج کامل آمار در حالی است که شاخص مدیران خرید این بازه زمانی را برای تولید مثبت ارزیابی کرده و از خیز تولید در میانه بهار خبر داده است. فعالان اقتصادی در فروردین امسال نسبت به بهبود وضعیت تولید در اردیبهشت سالجاری اظهار خوشبینی کرده بودند و رقم شامخ میانه بهار نیز ضمن تایید درستی این خوشبینی، از انتظار برای تداوم رونق در خرداد ماه امسال حکایت دارد. براساس آمار اعلام شده در نیمه بهار سالجاری شاخص مدیران خرید (PMI) بالاترین رقم از مهر ماه سال گذشته را داشته و عدد 39/ 61 واحد را ثبت کرده است؛ در واقع عبور رقم شاخص از مرز 50 واحد نشان میدهد اقتصاد در وضعیت رونق است. ارزیابی مدیرانی که وظیفه واحد خرید یا فروش بنگاههای اقتصادی بزرگ را برعهده دارند از خیز تولید در میانه بهار در حالی است که با استناد به دادههای اعلام شده از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت نمیتوان اظهار نظر دقیقی از چگونگی وضعیت تولید در بنگاههای تولیدی داد. با این حال براساس شاخص مدیران خرید بیشترین روند افزایش در این شاخص نسبت به ماه قبل (فروردین ماه) در بین 5 مولفه اصلی به «مقدار تولید محصولات، میزان سفارشات جدید مشتریان، سرعت انجام و تحویل سفارش، موجودی مواد اولیه خریداری شده و میزان استخدام و بهکارگیری نیروی انسانی» شامخ اختصاص داشته است، عواملی که موجب شده تا مدیران خرید از خیز تولید در بهار خبر دهند.
محصولات صنعتی با بیشترین رشد
آمارهای اعلام شده از وضعیت تولید 16 محصول منتخب صنعتی در میانه بهار سالجاری نشاندهنده آن است که هشت محصول «کارتن»، «تراکتور»، «کولر آبی»، «نئوپان»، «روغن ساخته شده نباتی»، «انواع کاغذ»، «الکتروموتور» و «داروی انسانی» توانستهاند نسبت به مدت مشابه سال قبل رشد تولید را تجربه کنند. براساس دادههای اعلامشده تولید «کارتن» در این مدت 113 هزار و 400 تن بوده که نسبت به مدت مشابه سال قبل رشدی بیش از 45درصدی داشته است. کارتن تولید شده در مدت مشابه سال قبل برابر با 78 هزار تن ثبت شده است. «تراکتور» تولیدی در کشور نیز تا نیمهبهار سالجاری برابر با دو هزار و 643 دستگاه بوده که در مقایسه با بازه زمانی مشابه سال قبل رشدی نزدیک به 27 درصدی داشته است؛ تراکتور تولید شده تا پایان نیمه بهار سال 98 برابر با دو هزار و 87 دستگاه بوده است. مجموع تولید «کولرآبی» نیز در دوره زمانی مورد بررسی برابر با 291 هزار و 400 دستگاه بوده که نسبت به دوره زمانی مشابه در سال 97 رشدی حدود 16 درصدی داشته است. تولیدکنندگان کولر آبی در دوره زمانی مشابه سال قبل در مجموع موفق به تولید 251 هزار و 400 دستگاه کولر آبی شده بودند. براساس آمار اعلام شده «نئوپان» تولیدی در این دوره زمانی نیز برابر با 103 هزار و 300 متر مکعب بوده که نسبت به مدت مشابه سال قبل رشدی بیش از 13 درصدی داشته است. در مدت مشابه سال قبل در مجموع 91 هزار و 300 متر مکعب نئوپان در کشور تولید شده بود. دادههای اعلام شده همچنین بیانگر آن است که «روغن ساخته شده نباتی» در این دوره زمانی برابر با 235 هزار و 800 تن بوده که نسبت به مدت مشابه سال قبل رشد 5/ 12 درصدی را ثبت کرده است. در مدت مشابه سال قبل در مجموع 209 هزار و 700 تن «روغن ساخته شده نباتی» در کشور تولید شده بود. تولید «انواع کاغذ» نیز در مقایسه با مدت زمان مشابه سال قبل رشد 5/ 5 درصدی را تجربه کرده و 164 هزار و 900 تن «انواع کاغذ» در این دوره تولید شده است. مجموع انواع کاغذ تولید شده در مدت مشابه سال قبل برابر با 156 هزار و 200 تن بوده است. «الکتروموتور» تولید شده در این دوره زمانی نیز برابر با یک میلیون و 322 هزار دستگاه بوده که رشد بیش از 5 درصدی داشته است. مجموع الکتروموتور تولید شده در مدت مشابه سال 97 برابر با یک میلیون و 257 هزار دستگاه بوده است. تولید «داروی انسانی» نیز در این مدت 2/ 5 میلیارد عدد بوده که نسبت به مدت مشابه سال قبل، رشد 5/ 1درصدی داشته است. تولید این محصول در مدت مشابه سال 97 برابر با 1/ 5میلیارد عدد بوده است.
محصولات صنعتی با بیشترین افت
در دوره زمانی مورد بررسی بیشترین افت تولید نیز به گروههای «ماشین لباسشویی»، «انواع سواری»، «لاستیک خودرو»، «روغن موتور صنعتی تصفیه اول» و «وانت» تعلق داشت. آمار اعلام شده حکایت از آن دارد که در دوره زمانی مورد بررسی در مجموع 43 هزار و 100 دستگاه ماشین لباسشویی در کشور تولید شده است که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل افتی حدود 54 درصدی داشته است. تولید این محصول در دوره مشابه سال 97 برابر با 93 هزار و 600 دستگاه بوده است. روند تولید «انواع سواری» نیز در دوره زمانی مورد بررسی افتی حدود 42درصدی را تجربه کرده است. خودروسازان در مدت زمان مورد بررسی در مجموع موفق به تولید 121 هزار و 400 دستگاه انواع سواری در کشور شدهاند. تولید خودروسازان در سال گذشته برابر با 208 هزار و 800 دستگاه بوده است. «لاستیک خودرو» تولید شده در کشور نیز در دوره زمانی مورد بررسی برابر با 26 هزار و 300 تن بوده که نسبت به دوره زمانی مشابه سال قبل افتی نزدیک به 27درصد داشته است. روند تولید «روغن موتور صنعتی تصفیه اول» نیز تا نیمهبهار سال جاری برابر با 67 هزار و 700 تن بوده که نسبت به مدت مشابه سال قبل افتی نزدیک به 26 درصدی را ثبت کرده است. «وانت» تولید شده در این مدت نیز برابر با 8 هزار دستگاه بوده که نسبت به بازه زمانی مشابه سال قبل افتی حدود 20 درصد را ثبت کرده است.
آمار تولید معدن
از سوی دیگر مطابق آمارهای وزارت صنعت، معدن و تجارت، تا نیمه بهار سالجاری از میان 9 محصول منتخب معدنی، 6 محصول رشد و 3 محصول افت تولید را نسبت به مدت مشابه سال 97 تجربه کردهاند. ارزیابیها نشان میدهد در مدت زمان مورد بررسی، پنج محصول «کاتد مس»، «ظروف چینی»، «کاشی»، «محصولات فولادی» و «شیشه جام» به ترتیب بیشترین میزان تولید را در میان محصولات معدنی ثبت کردهاند. براساس آمار اعلام شده در دوره زمانی مورد بررسی در مجموع 45 هزار و 500 تن کاتد مس در کشور تولید شده که نسبت به مدت مشابه سال قبل رشدی بیش از 34 درصد داشته است. ظروف چینی تولیدی نیز در مدت زمان مورد بررسی برابر با 8هزار و 600 تن بوده که نسبت به مشابه سال قبل رشدی حدود 29 درصدی را تجربه کرده است. تولید کاشی نیز تا پایان نیمه بهار سال جاری برابر با 58 میلیون و 318 هزار مترمربع بوده که نسبت به مدت مشابه سال 97 رشدی بیش از 9 درصد داشته است.
محصولات فولادی نیز در این دوره زمانی با تولید سه میلیون و 446 هزار تن توانسته رشد 5 درصدی داشته باشد. تولید شیشه جام نیز برابر با 168 هزار و 600 تن بوده که نسبت به مدت مشابه سال قبل رشد 5/ 4 درصدی داشته است. در نقطه مقابل محصولاتی که رشد مثبت تولید محصولات معدنی را ثبت کردهاند، روند تولید «شمش آلومینیوم»، «آلومینا» و «سیمان» با افت همراه بوده است. براساس آمار اعلام شده مجموع تولید شمش آلومینیوم در مدت زمان مورد بررسی برابر با 42 هزار و 200 تن بوده که در مقایسه با مدت مشابه سال 97 کاهش بیش از 32 درصدی داشته است. آلومینای تولیدی در کشور نیز 38 هزار و 900 تن بوده که در مقایسه با مدت مشابه سال 97 افتی بیش از 6 درصدی داشته است. روند تولید سیمان نیز در دوره زمانی مورد بررسی نسبت به مدت مشابه سال 97 افت حدود 6درصدی داشته است.