در این مطلب قصد داریم به مقایسه شباهتها و تفاوتهای میان دو سیستم انتقال نیروی پیشرانه یعنی سامانه تمام چرخ محرک و چهارچرخ محرک بپردازیم.
به عنوان مثال یکی از تفاوتهای سامانه تمام چرخ محرک با چهار چرخ محرک این است که سیستم تمام چرخ محرک را می توان هر روزه و در هر موقعیتی به کار گرفت اما چهار چرخ محرک برای موقعیتهای زمانی و مکانی خاصی که خودرو برای حرکت نیاز به قدرت و کشش بیشتری دارد، مورد استفاده قرار میگیرد.
سامانه تمام چرخ محرک (all-wheel drive) چگونه کار می‌کند؟
سامانه تمام چرخ محرک برای جاده‌های شهری بهینه سازی شده است. این سیستم قادر است قدرت موتور را همواره به سمت هر چهار چرخ خودرو روانه کند.
این سیستم کمک می‌کند تا در جاده های لغزنده برفی و بارانی، خودروی خود را بهتر به پیش برانید. در خودروهای پرقدرت و اسپرت نیز سامانه تمام چرخ محرک موجب می‌شود تا خودرو در عبور پرشتاب از پیچ‌ها یا هنگام شتابگیری اولیه عملکرد باثباتتری داشته و دچار مشکلات ناشی از عدم تعادل مناسب نگردد.
بسیاری از سیستمهای تمام چرخ محرک گشتاور پیشرانه را بر حسب نیاز و بطور غیرمنظم به سمت چرخهای جلو و عقب روانه می‌کنند و برای مصرف بهینهتر سوخت، گاهی اوقات نیرو را تنها به یک محور تحویل می‌دهند.
تمامچرخ محرک را می‌توان در جاده های معمولی و فاقد ناهمواریهای غیرعادی به کار گرفت؛ این سیستم با هر نوع تایری نیز قابل استفاده است.
بنابراین سامانه تمام چرخ محرک همان چیزی است که رانندگان عادی برای حرکت باثبات در شرایط بدِ آب و هوایی به آن نیاز دارند.
به همین دلیل امروزه سیستم تمام چرخ محرک بر روی بسیاری از خودروهای کراس اوور و شاسی بلند حضور پررنگی دارد .حتی این سیستم به محدوده وانتهای پیکاپ نیز رسیده است؛ جایی که مدتهای طولانی قلمرو حکومت سیستم چهار چرخ محرک بوده است.
سامانه چهارچرخ محرک( four-wheel drive) چطور کار می‌کند؟
این سیستم تنها برای عبور از مسیرهای صعب العبور آفرودی یا سطوح بسیار لغزنده طراحی شده است. چهار چرخ محرک یک سیستم پاره وقت است که بایستی از طریق فشردن یک دکمه یا چرخاندن یک کلید و یا اعمال فشار بر یک اهرم آن را فعال نمود.
انجام این کار باعث قفل شدن محورهای جلو و عقب با یکدیگر می‌شود و موجب می‌شود تا محورهای جلو و عقب در حین حرکت با سرعت یکسانی بچرخند.
در شن، برف و گِل این سیستم باعث می‌شود تا گشتاور موتور همواره بدون اتکا به پردازشهای کامپیوتری به منظور سنجش میزان لغزش تایرها، به سوی حداقل یک چرخ جلو و عقب ارسال شود.
این بدان معنی است که در شرایط فوق العاده لغزنده قدرت بیشتری از موتور به سطح زمین میرسد تا شما بتوانید به حرکت خود در این شرایط سخت ادامه دهید.
با این تفاسیر سیستم چهار چرخ محرک اصلا مناسب جاده‌های شهری نیست و برای خودروهای آفرود نظیر جیپ رانگلر و فورد اف150 کاربرد دارد.
محدودیت‌های سیستم چهار چرخ محرک
هنگام عبور از پیچ چرخهای یک خودرو با سرعتهای متفاوتی گردش مینمایند. می‌توانید این موضوع را هنگام دور زدن یک اتومبیل در برف مشاهده نمایید که چرخ‌ها قوسهایی یکسان با طولهای کمی متفاوت از خود برجای میگذارند.
سیستم تمام چرخ محرک از یک دیفرانسیل مرکزی یا یک مجموعه کلاچ کوپلینگ بین محورهای جلو و عقب بهره می‌برد تا این تغییر سرعت چرخ ها را در عبور از پیچ‌ها پوشش داده و به راحتی از پیچ عبور کند.
اما یک سیستم چهار چرخ محرک محورهای جلو و عقب را طوری قفل می‌کند که تمام چرخ ها با سرعت یکسانی بچرخند و این امر می‌تواند در جاده‌های شهری و حین عبور از پیچ‌ها بسیار مشکل آفرین باشد.
در این وضعیت می‌توانید لرزش محورها را احساس کرده و حتی تایرها به طور نامنظم خورده می‌شوند. این سیستم می‌تواند از این جهت که دور زدن را در جاده‌های شهری سخت می‌کند خطرناک نیز باشد.
در دنیای امروز برخی از اتومبیل‌ها نظیر مرسدس جی واگن از هر دو قابلیت تمام و چهار چرخ محرک بهره می‌برند که با قفل کردن دیفرانسیل مرکزی از حالت تمام چرخ به چهار چرخ تغییر وضعیت خواهند داد.
اگرچه سیستم های چهار و تمام چرخ محرک حدود دو برابر کشش بیشتر نسبت به خودروی تک محوره در سطوح لغزنده ایجاد مینمایند اما کمکی به توقف یا دور زدن شما نخواهند کرد.
میزان کشش هر یک از تایرها در هر کدام از این سیستمها (چه تک و چه دودیفرانسیل) یکسان است و ترمزهای تمام تمامی چرخ ها برای توقف خودرو دائما فعال هستند و از این جهت فرقی نمیکند که از چه سیستمی بهره ببرید.
اگر خواهان حرکت باثبات و چسبندگی بیشتر در سطوح لغزنده و برفی هستید؛ بهتر است از لاستیک‌های زمستانی مناسب در خودرویتان استفاده کنید تا میزان خطر سُر خوردن را به حداقل برسانید.
