به گزارش ایسنا، ابوالفضل محمد بن حسین بیهقی زاده 370 ه.ش - 385 ه.ق - 995 میلادی در روستای حارثآباد بیهق در نزدیکی سبزوار، و درگذشته 456 ه.ش - 470 ه.ق – 1077 میلادی، در غزنین، مورخ و نویسنده معروف ایرانی در دربار غزنوی است.
بیهقی در زمان فرمانروایی غزنویان نویسنده و صاحب دیوان رسالت بود که به دلیل نگارش کتاب مشهور «تاریخ بیهقی» و تاثیر فراوان آن بر ادبیات فارسی، سرشناس شد و «پدر نثر فارسی» لقب گرفت.
ششم مردادماه به عنوان بزرگداشت ابوالفضل بیهقی نامگذاری شده است.
دکتر محمدرضا یوسفی در گفتوگو با ایسنا، با اشاره به جایگاه والای بیهقی در ادبیات فارسی اظهار کرد: بیهقی را صرفا نباید یک مورخ در نظر گرفت، زیرا در این صورت ذهن به سمت واقعنگارانی که در دولت تیموری هم بودند سوق پیدا میکند؛ بیهقی جامعهشناس، مردمشناس و داستانپرداز است که این ابعاد باید در زندگی او درنظر گرفته شود.
او درباره داستانپردازی ماهرانه بیهقی گفت: شیوه داستانپردازی بیهقی شیوهای ایرانی بوده، همان شیوهای که فردوسی آن را به کار میگرفت و سعی میکرد مخاطب را با قهرمان داستان پیوند زده و همراه کند، با موفقیت قهرمان مخاطب را شاد کرده و با مرگ او مخاطب را غمگین کند و سپس به پند و اندرز بپردازد.
عضو هیئتعلمی گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه قم ادامه داد: نمونه معروف این مسئله داستان «حسنک وزیر» است که با وجود اینکه حسنک شخصیت آنچنان مثبتی نداشته و وزیر کاردانی هم نبوده اما بیهقی طوری حسنک را معرفی میکند که وقتی حسنک را به دار میکشند مخاطبان و خوانندگان ناراحت میشوند که در مقاله «سرنوشت ممتاز حسنک» از دکتر محمدعلی اسلامی ندوشن نیز به این مسئله اشاره شده است.
یوسفی بیان کرد: هنر مردمشناسی بیهقی هنری والا و قابل توجه بوده که در این خصوص میتوان به انصاف او اشاره کرد که اگر تمام خصوصیات وی را در یک کفه ترازو و انصافش را در کفهای دیگر قرار دهیم، کفه انصاف آن سنگینتر است.
او افزود: با وجود اینکه «تاریخ بیهقی» حدود 30 سال بعد از وقایع دربار غزنوی نگاشته شد و ذکر جزئیات و کوچترین مسائل در وقایع شک خیلی از مخاطبان کتاب را در صحت و سقم نگاشتهها برانگیخت، اما در هر بخش بیهقی با ذکر دلیل این شک را برطرف میکرد و اگر جایی بحث حیثیت و آبروی کسی مطرح میشد با احتیاط بسیار به حفظ آبرو اهمیت میداد.
یوسفی تصریح کرد: میتوان نتیجه گرفت ویژگیها و خصوصیات بیهقی بود که سبب برجستگی «تاریخ بیهقی» و شهرت فراوان وی شد.