نارسایی زودرس تخمدان اختلالی است که در زنان پیش از 40 سالگی دیده می‌شود. این افراد ممکن است اصلا تجربه قاعدگی نداشته باشند و یا اگر هم قاعدگی را تجربه کرده‌اند، قبل از سن 40 سالگی قاعدگی آن‌ها قطع شده است.
به گزارش ایسنا، باید در نظر داشت که همه خانم‌هایی که قبل از 40 سالگی دچار قطع عادت ماهانه می‌شوند، دچار یائسگی زودرس نیستند و حتماً این تشخیص باید با بررسی‌های هورمونی اثبات شود.
این اختلال ممکن است به علل زیر باشد:
اختلالات ژنتیکی: این اختلالات مادرزادی بوده و قابل اصلاح نیستند و به صورت ژنتیکی به فرد به ارث رسیده‌اند.
اختلالات خود ایمنی: در این حالت سیستم دفاعی بدن علیه سلول و بافت‌های خود فرد واکنش نشان داده و باعث می‌شود عضو مورد نظر کار خود را به درستی انجام ندهد. در این بیماری ممکن است پاسخ‌های خود ایمن علیه تخمدان، گاهی غده تیروئید و یا غده فوق کلیوی ایجاد شود. علت پاسخ‌های خود ایمن ناشناخته است، اما گفته می‌شود برخی افراد از نظر ژنتیکی مستعد ایجاد این پاسخ‌ها هستند.
برخی بیماری‌های عفونی: مانند اوریون، سل و مالاریا. همچنین برخی از انواع شیمی درمانی و رادیوتراپی در ناحیه لگن می‌تواند موثر باشد.
جراحی‌هایی که منجر به برداشتن تخمدان‌ها می‌شود، وارد شدن صدمه زیادی به تخمدان و یا لاپاراسکوپی‌هایی که به همراه «کوتریزاسیون» تخمدان‌ها یعنی سوزاندن تخمدانی صورت می‌گیرد نیز می‌توانند از دیگر علل یائسگی زودرس باشند. اما باید توجه داشت که مجموعاً در 90 درصد موارد، علل نارسایی زودرس تخمدان ناشناخته باقی می‌ماند.
بیماران دچار نارسایی زودرس تخمدان در معرض پوکی استخوان و بیماری‌های قلبی _ عروقی در طولانی مدت قرار دارند، لذا در صورتی که منع مصرف هورمون درمانی نداشته باشند، باید تحت نظر متخصص زنان، هورمون درمانی شوند. این درمان، میزان ابتلا به پوکی استخوان، بیماری‌های قلبی _ عروقی و آلزایمر را در این افراد کم می‌کند و باعث افزایش توان بدنی و بهبود روابط جنسی می‌شود.
بیماران مبتلا به نارسایی زودرس تخمدان باید روزانه به مدت نیم ساعت پیاده‌روی کنند و یا ورزش‌هایی که باعث استحکام استخوان می‌شود، انجام دهند، از مواد حاوی کلسیم مانند لبنیات و سبزیجات کافی در رژیم غذایی خود استفاده کنند، مصرف داروی کلسیم_ دی و در عین حال با نظر پزشک معالج دارو‌های استروژن و پروژسترون به منظور جلوگیری از پوکی استخوان توصیه می‌شود.
در افراد مبتلا به نارسایی زودرس تخمدان، تخمک‌ها که اجزای اصلی تخمدان و سلول‌های جنسی مونث هستند یا از بین رفته‌اند و یا قابلیت باروری ندارند.
در صورت تمایل به بارداری، روش مناسب برای این افراد استفاده از تخمک اهدایی است. البته همانطور که گفته شد در افرادی که از قبل، قاعدگی مرتب داشتند و در حال حاضر نارسایی زودرس تخمدان دارند در 5 تا 10 درصد موارد حاملگی خود به خودی گزارش شده است.
از آنجا که این بیماران رحم دارند، قابلیت باروری نیز دارند؛ بنابراین در روش اهدای تخمک با استفاده از تخمک اهدا کننده و اسپرم همسر بیمار، جنین در محیط آزمایشگاه تشکیل می‌شود و بعد از آماده سازی رحم بیمار مبتلا به نارسایی زودرس تخمدان، می‌توان جنین دو تا سه روزه را به وی منتقل و قابلیت باروری را در زوجین احیا کرد.
