کورتیکواستروئیدها (کورتون) داروهایی بسیار قوی هستند، از این رو، شما باید همواره زیر نظر پزشک آنها را مصرف کنید. بدون تجویز پزشک، شما نمی توانید و نباید از این نوع داروها استفاده کنید.
به گزارش گروه سلامت عصر ایران به نقل از "استپ تو هلث"، کورتیکواستروئیدها شامل انواع مختلفی از هورمون های متعلق به گروه استروئید می شوند که توسط قشر غدد آدرنال تولید می شوند. کورتیکواستروئیدها در طیف گسترده ای از مکانیزم های فیزیولوژیکی نقش دارند که از آن جمله می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- فرآیندهای التهابی
- سیستم ایمنی
- سوخت و ساز کربوهیدرات ها
داروهای کورتیکواستروئید سنتز شده به صورت مصنوعی نیز وجود دارند که برای برخی اهداف درمانی خاص، از جمله درمان بیماری کرون و همچنین درد مفاصل استفاده می شوند.
داروهای کورتیکواستروئید: انواع و موارد مصرف
شرکت های داروسازی مختلف اقدام به تولید این داروها می کنند، از این رو، با توجه به موارد استفاده در اشکال مختلف در دسترس هستند.
برخی انواع کورتیکواستروئیدها شامل موارد زیر می شوند:
داروهای کورتیکواستروئید استنشاقی: این نوع برای درمان بیماری آسم یا بیماری انسداد مزمن ریوی استفاده می شود. همچنین، در برخی موارد برونشیت حاد، نمونه های کورتیکواستروئید استنشاقی مورد استفاده قرار می گیرند. استفاده از این داروها باید زیر نظر پزشک صورت بگیرد.
کورتیکواستروئیدهای خوراکی به شکل قرص: کاربرد اصلی این نوع درمان بیماری های التهابی، مانند بیماری کرون و کولیت زخمی است.
کورتیکواستروئیدهای موضعی: این نوع در موارد اگزما، درماتیت آتوپیک، و سوریازیس استفاده می شود. همچنین، آنها برای کاهش التهاب استفاده می شوند.
کورتیکواستروئیدهای تزریقی: این نوع به صورت تزریق درون سیاهرگی برای برخی بیماری های سیستمیک از نوع خودایمنی استفاده می شود. همچنین، کورتیکواستروئیدها به صورت تزریق درون عضله ای بیشتر برای درمان درد مفاصل استفاده می شود.
عوارض جانبی کورتیکواستروئیدها
از آنجایی که این داروها در تعداد زیادی از فرآیندهای فیزیولوژیکی نقش دارند، عوارض جانبی ناشی از آنها نیز متفاوت است.
به طور معمول، کورتیکواستروئیدها بر سیستم ایمنی تاثیر می گذارند. از این رو، هرچه بیشتر مستعد ابتلا به عفونت می شوید زیرا این داروها دارای یک عامل سرکوب کننده سیستم ایمنی هستند.
افزون بر این، آنها آثار نامطلوبی بر عضلات اسکلتی دارند و می توانند موجب میوپاتی، پوکی استخوان، و نکروز استخوانی شوند.
همچنین، کورتیکواستروئیدها می توانند موجب مشکلات گوارشی، مانند پانکراتیت (التهاب پانکراس)، و زخم معده شوند که از رایج‌ترین عوارض جانبی استفاده از این داروها هستند.
به واسطه احتباس مایع، کورتیکواستروئیدها می توانند موجب پرفشاری خون شوند.
آکنه، هیرسوتیسم (پر مویی در زنان)، ترک پوستی، و اکسیموز (خونریزی زیر پوستی) از دیگر عوارض جانبی استفاده از کروتیکواستروئیدها محسوب می شوند.
همچنین، تغییر در خلق و خو، مانند احساس سرخوشی، بی خوابی، افسردگی، و روان پریشی از جمله عوارض جانبی روانی مرتبط با کورتیکواستروئیدها هستند. این علائم از شیوع کمتری برخوردار هستند.
مشکلات چشمی، مانند آب مروارید و آب سیاه نیز ممکن است رخ دهند.
افزون بر این، خطر بروز مشکلات غدد درون ریز و متابولیک افزایش می یابد. از جمله موارد مرتبط با مشکلات متابولیک می توان به عدم تحمل گلوکز، دیابت، افزایش وزن و هایپرلیپیدمی (افزایش چربی خون) اشاره کرد.
در نهایت، خطر اختلال در رشد به واسطه ارتباط نزدیک کورتیکواستروئیدها با هورمون رشد افزایش می یابد. این شامل تحت تاثیر قرار گرفتن محور هیپوتالاموس-هیپوفیز-آدرنال می شود.
