به گزارش مشرق، نشست نقد و بررسی رمان «خانه مغایرت» اثر محمدعلی جعفری، نویسنده مطرح یزدی و خالق آثار پرمخاطبی چون «قصه دلبری»، «عمار حلب» و «سربلند» با حضور جمعی از مسئولان و مردم یزدی و با همکاری اداره کل کتابخانه‌های عمومی استان یزد و مؤسسه «شهرستان ادب»، در کتابخانه دکتر جوادی یزد برگزار شد.
محمدرضا شرفی خبوشان، نویسنده و شاعر مطرح کشوری در این نشست که جمال‌الدین عزیزی، شهردار یزد؛ سیدمحمد رستگاری، فرماندار یزد؛ حجت‌الاسلام مظفر سالاری، نویسنده؛ الهه جورابی؛ عضو شورای شهر یزد و جمعی از مسئولان فرهنگی استان و شهرستان یزد حضور داشتند، با اشاره به اینکه رمان اجتماعی قوی می‌تواند شهروندان را تربیت کند، گفت: یک کتاب و یک داستان تأثیر عمیقی در پرورش فرد و جامعه برای احترام به قوانین و هنجارهای اجتماعی و فرهنگی دارد.
وی افزود: از این منظر، رمان می‌تواند ابزار آموزش و پیشگیری از بسیاری از ناهنجاری‌های اجتماعی باشد، چون کسی که رمان می‌خواند در واقع به اطرافیان خود اعلام می‌کند که من خودخواه نیستم و به دیگران هم توجه داشته و به حقوق آنان احترام می‌گذارم.
این نویسنده مطرح کشوری و برنده جایزه ادبی جلال آل احمد تصریح کرد: اگر شهر بخواهد رونق پیدا کند، شهروندان باید به حقوق هم احترام بگذارند و تنها به خود و منافع‌شان فکر نکنند، بلکه به اطرافیان نیز اعتنا و توجه داشته باشند.
وی ادامه داد: این‌گونه نگاه از طریق پرداختن به فرهنگ بومی هر منطقه نشأت می‌گیرد و ابزارهایی همچون داستان و رمان از بهترین راهکارها برای ایجاد چنین نگاهی است.
شرفی خبوشان با بیان اینکه رمان در کشور ما سابقه چندانی ندارد و در زمینه رمان‌نویسی جزو جوامع نوپا هستیم، اظهار داشت: کشور ما در سال‌های گذشته بیشتر در معرض رمان‌های ترجمه شده بوده است و به دلیل اینکه که این‌گونه رمان‌ها با نگاه به ماهیت ذاتی و ریشه فرهنگی ما نگاشته نشده، نمی‌تواند آینه تمام‌نمای فرهنگ‌ها، باورها و اعتقادات مردم ما باشد.
وی رمان خانه مغایرت را در معرفی یزد و مردمان پرتلاش و سختکوش آن، موفق دانست و گفت: «خانه مغایرت» توانسته به خوبی بیانگر شیوه زندگی و زیست مردم یزد باشد و یزد را به درستی به یزدی و غیریزدی بشناساند.
خالق کتاب برگزیده «بی‌کتابی» افزود: خانه مغایرت می‌خواهد بیان کند وقتی می‌خواهیم حرفی جدی بزنیم لازم نیست حتماً به دوردست‌ها بنگریم، بلکه گاهی با نگاه به اطراف خود و نظاره در رفتار و منش اطرافیان، می‌توان حرف‌های جدی، واقعی و تأثیرگذار زد.
شرفی خبوشان، در بخش پایانی سخنان خود «خانه مغایرت» را محصول نویسنده‌ای «متعهد» دانست و گفت: نویسنده متعهد در واقع کسی است که قلم‌زدن او برای جامعه است. این‌گونه نویسنده به زندگی متعهد است و به دنبال یأس‌پراکنی و سیاه‌نمایی نیست و این موضوع، در واقع وجه تمایز یک نویسنده متعهد با نویسندگان رمان‌های عامه‌پسند و خالی از محتوای تربیتی است.
وی تأکید کرد: محصول کار نویسنده غیرمتعهد، خوانندگانی بی‌تعهد به زندگی، جامعه و دیگران است و حاصل قلم نویسنده متعهد، انسان متعالی و متعهد به جامعه و حیات است.
محمدحسین فلاح، استاد دانشگاه و مشاور خانواده نیز به عنوان دومین منتقد، به تحلیل محتوایی داستان خانه مغایرت پرداخت و گفت: نویسنده خانه مغایرت به خوبی توانسته است با قلم توانای خود و بهره‌گیری درست از احساسات مخاطب، داستان را پیش ببرد و علاقه‌مند به حصول نتیجه از رمان کند.
وی همچنین با بیان اینکه شایسته است نویسندگان مطرح و داستان‌نویسان توانمند در کنار فن نویسندگی، از تجربیات و آگاهی‌های تخصصی متخصصان حوزه مختلف نیز بهره ببرند، اظهار داشت: در رمان خانه مغایرت این نقیصه به چشم می‌خورد و بهتر بود نویسنده برای جذابیت بیشتر و دستیابی به هدف اصلی و نهایی داستان، به برخی نکات روانشناختی رفتاری شخصیت اصلی داستان که در محیط تک‌فرزندی پرورش یافته به شکل غیرمستقیم اشاره می‌کرد که این امر، در داستان اتفاق نیفتاده است.
وی افزود: این داستان به خوبی توانسته گرمای خانه‌ای که بچه‌های زیادی در آن حاضرند را نشان دهد اما در مقابل نتوانسته یک خانه و خانواده تک‌فرزندی را به تصویر بکشد و به نظر می‌رسد در این خصوص نیاز به پرداخت بیشتری دارد.
این استاد دانشگاه به نقد تخصصی دیگری از محتوای رمان خانه مغایرت پرداخت و گفت: شروع کتاب یا مطلع آن باید از نظر روانشناسی انگیزشی باشد و بتواند خواننده را به ادامه داستان ترغیب کند که با بررسی بخش‌های آغازین کتاب به این نکته پی می‌بریم که این اتفاق رخ نداده و بخش‌های انگیزشی کتاب، بیشتر در اواسط آن رخ داده است.
حجت‌الاسلام مظفر سالاری، نویسنده مطرح یزدی کشور نیز در نقدی بر کتاب خانه مغایرت، بیان داشت: داستان کتاب خانه مغایرت به واسطه برش ناگهانی که در بخش‌های پایانی خورده، در واقع دوپاره شده که البته این دو بخش ارتباط داستانی چندانی نیز باهم ندارند و دو سیر داستانی متفاوت را دنبال می‌کنند.
وی افزود: هرکدام از این بخش‌ها یعنی شرایط «خانه مغایرت» و دیگری وضعیت راه‌اندازی «بستنی‌فروشی علاوه‌تر» می‌توانستند دست‌مایه داستانی مجزا باشند که در این کتاب در دنباله همدیگر آمده‌اند.
وی نویسنده رمان خانه مغایرت را در استفاده از واژگان بومی یزدی ستود و اظهار داشت: همیشه یکی از دغدغه‌های نویسندگان یزدی و به خصوص خود بنده شیوه بکارگیری واژگان یزدی در داستان بوده است به‌گونه‌ای که خواننده غیریزدی نیز بتواند به کمک مفهوم جملات، به معنای این واژگان دست یابد. به نظر می‌رسد رمان خانه مغایرت از این نظر موفق عمل کرده و توانسته این هدف را به خوبی تأمین کند.
محمدعلی جعفری، نویسنده کتاب خانه مغایرت نیز در بخش پایانی نشست نقد کتاب خود به برخی نقدهای وارد شده به کتاب پاسخ داد و به تشریح روند شکل‌گیری ایده داستان و نگارش آن پرداخت.
وی در خصوص اینکه رمان وی نتوانسته به درستی اشکالات و معضلات یک خانواده تک‌فرزندی را نمایش دهد، نیز گفت: شخصیت اصلی داستان که محصول یک خانواده تک‌فرزندی است، تا پیش از ازدواج و حضور در خانواده‌ای شلوغ هیچ موفقیت چشمگیری ندارد و اتفاقاً حضور در اینچنین فضایی باعث می‌شود بتواند دست به خلاقیت بزند و با همفکری اعضای خانواده همسرش به موفقیت برسد.
در پایان مراسم نیز از نویسنده اثر و منتقدان ادبی و تخصصی کتاب، با اهدای لوح سپاس و هدایایی تقدیر شد.
رمان خانه مغایرت، اثر متفاوت محمدعلی جعفری، نویسنده جوان و مطرح یزدی است که در سال 96 توسط انتشارات «شهرستان ادب» راهی بازار نشر شد و تاکنون در سه نوبت به چاپ رسیده است.
