توانایی پیش‌بینی طول عمر یک فرد به پزشکان کمک می‌کند تا بهتر بتوانند طول و مراحل درمان بیماران را برنامه‌‌ریزی کنند. یک مطالعه جدید با نگاه به نشانگرهای زیستی در خون به این نتیجه رسیده است که تخمین دقیق طول عمر و زمان مرگ یک انسان به زودی امکان پذیر است.
همانطور که به نظر می‌رسد، پزشکان می‌توانند زمان مرگ یک فرد را در سال آخر زندگی خود، با اندکی اختلاف پیش‌بینی کنند. با این حال، پیش بینی مرگ برای دوره‌های طولانی‌تر، مانند 5-10 سال، هنوز امکان‌پذیر نیست.
گروهی از دانشمندان به تازگی مقاله ی را منتشر کرده‌اند که در آن به آینده‌ای نزدیک در جهت مسیر توسعه ابزار‌های دقیق و قابل اعتماد پیش‌بینی طول عمر امیدوار هستند.
آنها معتقدند روزی می‌رسد که با یک آزمایش خون بتوان پیش بینی کرد که احتمالاً کسی 5 یا 10 سال دیگر زنده خواهد بود یا خیر. نویسندگان توضیح می‌دهند که این اطلاعات به پزشکان کمک می‌کند تا تصمیم‌های درمانی مهمی را اتخاذ کنند.
به عنوان مثال، دکتر‌ها با پیش‌بینی طول عمر یک بیمار بزرگسال می‌توانند تشخیص دهند که آیا آن فرد برای انجام عمل جراحی به اندازه کافی سالم است یا خیر. همچنین با این اطلاعات می‌توان به شناسایی افرادی پرداخت که بیشتر و سریع‌تر نیاز به مداخله پزشکی دارند.
پیش بینی طول عمر
در حال حاضر، پزشکان با مشاهده فشار خون و کلسترول فرد می‌توانند اطلاعات محدودی از طول عمر احتمالی او بدست آورد. با این حال، در افراد مسن‌تر، چنین اطلاعاتی زیاد مفید نخواهد بود.
برعکس، برای افراد در سن 85 سال و بالاتر، فشار خون بالاتر و سطح کلسترول بالاتر با خطر مرگ و میر کمتری مرتبط است.
دانشمندان دانشگاه “برونل لندن” در انگلستان و مرکز پزشکی دانشگاه “لیدن” در هلند تلاش کردند تا هرگونه نشانگرهای بیولوژیکی موجود در خون که بتواند اطلاعاتی از طول عمر را در خود داشته باشد را شناسایی کنند.
مطالعه آنها بزرگترین در نوع خود است. در این مطالعه، داده‌های مربوط به 44168 نفر در سنین 18-109 سال جمع آوری شده است. در دوره پیگیری مطالعه، 5 هزار و 512 نفر از این افراد درگذشتند.
این تیم در ابتدا نشانه‌های متابولیکی مرتبط با مرگ و میر را شناسایی کرد. با استفاده از این اطلاعات، آنها یک سیستم امتیاز دهی را ایجاد کردند تا پیش‌بینی کنند چه زمانی ممکن است یک نفر از دنیا برود.
در مرحله بعد، محققان قابلیت اطمینان سیستم امتیاز دهی را با یک مدل مبتنی بر عوامل خطر استاندارد مقایسه کردند. برای انجام این کار، آنها داده‌های مربوط به 7603 نفر دیگر را مطالعه کردند که 1،213 نفر از آنها در طول پیگیری فوت کردند.
متابولیت‌های مرگ و میر
محققان پس از کم کردن لیست طولانی متابولیت‌ها ، بر روی 14 نشانگر مستقل مربوط به مرگ و میر تمرکز کردند که در آن داشتن غلظت بالاتری از این 14 نشانگر، از جمله هیستیدین، لوسین و والین، با افزایش خطر مرگ همراه است.
برعکس، داشتن غلظت کمتر از برخی نشانه‌ها، مانند گلوکز، لاکتات و فنیل آلانین نیز با افزایش خطر مرگ همراه است.
دانشمندان نشان دادند که ترکیبی از این نشانگرهای زیستی می‌تواند طول عمر در مردان و زنان را به یک اندازه پیش‌بینی کند. آنها همچنین یافته‌های خود را در چندین گروه سنی آزمایش کردند و نتیجه گرفتند که همه 14 نشانگر مستقل ارتباط مستقیمی با مرگ و میر در تمام اقشار دارند.
نشانگرهای زیستی که آنها شناسایی کردند در طیف گسترده‌ای از فرآیندهای بدن از جمله تعادل مایعات و التهاب، دخیل هستند. همچنین دانشمندان قبلاً در مطالعات قبلی اکثر آنها را با خطر مرگ و میر مرتبط دانسته‌اند.
با این حال، این اولین بار بود که محققان قدرت پیش‌بینی خود را در یک مدل نشان دادند.
این مطالعه گام بعدی در طول مسیری است که می‌تواند منجر به یک آزمایش خون قابل استفاده شود. نویسندگان مطالعه احساس امیدواری می‌کنند و می‌گویند:
“یک نمره مبتنی بر این 14 نشانگر، برای پیش‌بینی طول عمر بسیار دقیق‌تر از یک نمره مبتنی بر عوامل سنتی و متعارف مانند فشار خون و کلسترول است.”
مسیری طولانی در پیش است
نویسندگان توجه خاصی به مطالعه خود دارند. به عنوان مثال، آنها تنها قادر به تجزیه و تحلیل صدها متابولیت در برابر هزاران متابولیت موجود در خون انسان بودند.
نویسندگان پیش‌بینی می‌کنند که دخیل کردن متابولیت‌های بیشتر در تجزیه و تحلیل های آینده، “منجر به شناسایی بسیاری از نشانگرهای مرتبط با مرگ و میر، و از این رو، پیش بینی دقیق‌تر طول عمر می‌شود.”
“این امیدواری وجود دارد که در آینده‌ای نزدیک بتوانیم نشانگرهای زیستی قابل بیشتری را شناسایی کنیم، و با کمک به افراد در بهبود سبک زندگی یا از طریق دارو، خطر مرگ را قبل از وخامت جدی کاهش دهیم.”
دکتر فوتیوس درنوس – نویسنده مطالعه
اگرچه چنین آزمایشی برای استفاده عموم مردم مناسب نخواهد بود، اما در نهایت می‌تواند به همان روشی که آزمایش ژنتیک دارد، تحول پیدا کند و به حوزه عمومی منتقل شود.
شاید در آینده این سؤال مطرح نباشد که “چه مدت زندگی خواهم کرد؟ بلکه سوال این باشد که “آیا می‌خواهم بدانم؟