رکسانا خوشابی؛ کارشناس ارشد مشاوره
کودکان و بزرگسالان و حتی نوزادان خندیدن را تجربه کرده‌اند.
نوزادان از سن 2-6 ماهگی با بالا بردن گوشه‌های دهان یا درآوردن صدا، شروع به نشان دادن خوشحالی خود به هنگام دیدن چهره‌ای آشنا می‌کنند.
کودکان پس از طی دوران نوزادی نیز همچنان الگویی برای شادی و صمیمیت هستند.
آنها در طول روز تا 400 مرتبه می‌خندند در حالی که بزرگسالان به طور میانگین 15 - 20 بار در روز می‌خندند.
نه تنها انسان‌ها که حیوانات نیز قادر به خندیدن هستند.
اگرچه ارسطو، فیلسوف سرشناس یونانی معتقد بود که خنده عامل تمایز میان انسان و حیوان است اما دانشمندان بعدها دریافتند که حتی حیوانات نیز می‌توانند شادی‌شان را با قهقهه و خنده بیان کنند.
هر چند خنده آنها صدای دیگری دارد برای مثال شامپانزه‌ها به هنگام خنده نفس‌نفس می‌زنند یا موش‌ها صدای جیغ ریتمیکی از خود در‌می‌آورند.
بنابراین همه می‌توانند بخندند، اما آیا از خنده و خندیدن به‌اندازه‌ی کافی بهره می‌بریم؟
خنده، کاتالیزور روابط
جای تردید نیست که خندیدن برای ما نشاط‌آور است و به همین خاطر به خندیدن علاقه داریم.
در هنگام ورود به یک جمع ناآشنا، کسی ما را به سمت خود می‌کشاند که چهره‌ای خندان و بشاش داشته باشد؛ انگار که خنده کاتالیزور روابط است و به ایجاد ارتباط سرعت می‌دهد و احساسی خوب و دلنشین را در فضای ارتباطی افراد ایجاد می‌کند.
علاوه بر این، خنده راهی برای بودن با دیگران است. حتماً تجربه کرده‌اید وقتی نمی‌خواهید در یک گروه احساس تنهایی کنید، هنگام خنده با آنان می‌خندید و آنها را همراهی می‌کنید.
معمولاً اگر بزرگ خانواده و یا حتی رئیس‌تان بخندد، شما نیز می‌خندید و این دقیقاً همان حالتی است که گفته می‌شود با خنده می‌توان رفتارهای دیگران و حتی خلقیات آنان را کنترل کرد.
به طور مثال اگر هنگام خطر شما بخندید و فرد تهدیدکننده نیز بخندد، تا حدود زیادی مشکل حل می‌شود.
خنده و تعادل اعصاب
از طرفی می‌شنویم که خنده برای بسیاری از دردها درمان است زیرا مهم‌ترین کاری که خنده برای ما انجام می‌دهد آن است که به اعصاب ما تعادل داده و از بروز امراض مختلف جسمی جلوگیری می‌نماید.
خنده هورمون‌های استرس را بسیار کم کرده و باعث می‌شود که ما کمتر عصبانی شویم و از بالا رفتن فشار خون جلوگیری می‌نماید.
خنده همچنین باعث بالا رفتن تعداد سلول‌های پروتئینی‌ای می‌شود که از بیمار شدن‌مان جلوگیری می‌کنند.
بیشتر شدن بزاق دهان از ورود بیماری‌های عفونی از طریق دهان جلوگیری کرده و کمک بزرگی به ما می‌کند.
خنده، ورزش است!
جالب است بدانید که 100 بار خندیدن برابر 15 دقیقه دوچرخه سواری است، پس خنده می‌تواند یک ورزش به حساب بیاید.
چون باعث می‌شود که اکسیژن خون بالا رفته و فشار خون پایین بیاید.
به گفته پزشکان، اکثر مردم احساسات منفی خود از قبیل ترس یا نفرت را در خود نگه می‌دارند و خنده، راهی است برای بیرون ریختن این احساسات.
خنده بهترین دارو!
یک دانشمند ژاپنى در حال تحقیق درباره اسرار خنده است. به اعتقاد وى خنده باعث نشاط ژن‌های افراد می‌شود.
«کازو موراکامى» دانشمند علم ژنتیک امیدوار است که با مشارکت همکاران تحقیقاتى خود یعنى کمدین ها، لطیفه را به یک درمان کم هزینه و مؤثر تبدیل کند. تا به حال تصور بر این بوده که ژن‌ها اغلب تغییر ناپذیرند.
اما در واقع بیش از 90 درصد آنها غیرفعال هستند و یا در تولید پروتئین فعالیت کمى دارند. بنابراین برخى محرک‌ها می‌توانند ژن‌ها را بیدار و فعال کنند.
فرضیه تجربى «موراکامى» عنوان می‌کند که خنده یکى از این محرک‌هاست که با تحریک انرژى درون DNA افراد می‌تواند به درمان بیمارى‌ها کمک کند.
موراکامى که مدیر بنیاد پیشرفت علوم بین المللى کشور ژاپن است، می‌گوید: «اگر ما ثابت کنیم که افراد می‌توانند ژن‌ها را با استفاده از یک حالت احساسى مانند خنده روشن و خاموش کنند، ممکن است به یافته قرن دست بیابیم که ارزش دریافت جایزه نوبل و حتى بیشتر از آن را خواهد داشت.»
چند سال پیش، «موراکامى» و شرکت یوشیموتو کوگیو که یک شرکت پیشرو در زمینه امور تفریحى است اولین آزمایش خود را به طور مشترک انجام دادند.
طى این آزمایش موقعیتى ایجاد شد که افراد مبتلا به دیابت بعد از گوش دادن به یک سخنرانى دانشگاهى خسته کننده به تماشاى یک نمایش کمدى که توسط کمدین‌های حرفه‌اى این شرکت اجرا شد ترغیب شدند.
این آزمایش دوروزه نشان داد که سطح گلوکز خون این افراد با خندیدن در زمان نمایش و در مقایسه با زمانى که به سخنرانى خواب آور گوش می‌دادند کاهش یافت.
گلوکز معیار اصلى براى تعیین بیمارى دیابت است. در این کشور تعداد زیادى «باشگاه‌های خنده» وجود دارد که اعضاى آن فقط براى لذت بردن از خنده گرد هم می‌آیند.
خنده‌های غیرواقعی از مغز محافظت می‌کنند!
شاید به نظر برسد که خنده‌های غیرواقعی پاسخی نامناسب به استرس‌های شدید باشد اما احتمالاً از مغز محافظت می‌کند.
هنگامی‌که مغز شما در معرض هورمون بیش از حد استرس قرار می‌گیرد، مناطقی با گیرنده‌های زیادی برای آن هورمون‌ها، شروع به مردن می‌کند.
از آنجا که‌اندورفین‌ها مغز را از تجربه استرس بیش از حد محافظت می‌کند، خنده می‌تواند از کشته شدن آن سلول‌ها در زمان استرس جلوگیری کند یا میزان آن را کاهش دهد.
بنابراین بی‌دلیل بخندید. یعنی اگر روزی دچار استرس شدید و دلیلی برای خندیدن نداشتید منتظر دلیل نباشید و بدون دلیل لبخند بزنید.
خنده و تمرین لبخند در حالت عادی که به نوعی لبخند جعلی باید نام گذاشت نه تنها باعث کاهش استرس بلکه کنترل میزان ضربان قلب می‌شود.
تأثیر خنده بر کاهش تنش
خنده باعث بهبود روابط و ایجاد فضایی صمیمی و کاهش عصبانیت می‌شود و همچنین منجر به درگیری کمتر و کارایی بیشتر می‌شود.
به اشتراک گذاشتن موضوعات خنده‌دار با دوستان، همکاران و اعضای خانواده زمینه‌های مشترکی از احساسات خوب را برای شما به ارمغان می‌آورد.
تمرین تبادل طنزآمیز، روشی برای تعاملات مثبت در روابط بین فردی است.
عادت به لبخند زدن و خندیدن در هنگام صحبت و تعامل با دیگران می‌تواند نتایج مثبتی داشته باشد.
وقتی به کسی لبخند می‌زنید، این کار می‌تواند ارتباط شما را تقویت کند.
طبق تحقیقات، لبخند زدن و خندیدن سیستم ایمنی را تقویت کرده و از بدن در برابر بیماری‌ها حافظت می‌کند، بدن را مداوا کرده و طول عمر را زیاد می‌کند.
به علاوه با این کار دوستان بیشتری پیدا می‌کنید، ایده‌هایتان بیشتر مورد پذیرش دیگران قرار می‌گیرد و در آموزش به دیگران موفق‌تر خواهید بود.
تا حدودی به همین دلیل است که شوخ طبعی یا توانایی خنداندن دیگران از نظر بسیاری از افراد یکی از ویژگی‌های افراد جذاب محسوب می‌شود.
خنده و سلامت جسم!
لبخند زدن و خندیدن برای سلامت جسم مفید است و تأثیر فراوانی نیز در سلامت روان دارد. همان گونه که تحقیقات نشان داده است، حداقل 15 دقیقه خندیدن در روز، میزان سوخت کالری را تا بیش از 40 درصد افزایش می‌دهد، ماهیچه‌ها را تا 45 دقیقه شل می‌کند، سیستم ایمنی بدن را افزایش می‌دهد، موجب پایین آمدن فشار خون و همچنین باعث آزاد شدن اندورفین‌ها به عنوان “هورمون‌های خوشبختی” در طول فعالیت‌های جسمی می‌شود که مسئول احساسات خوشایند و تسکین درد است.
هنگامی که ما می‌خندیم فشار خون افزایش پیداکرده و ضربان قلب بالا می‌رود.
در این زمان ریتم تنفس ما نیز تغییر کرده و سطح مواد شیمیایی در مغز تغییر می‌کند.
قابل‌توجه است که همه این تغییرات فیزیولوژیکی ما در تندرستی و سلامتمان مؤثر است و سطح آن را افزایش می‌دهد.
تحقیقات پژوهشگران نشان می‌دهد که خنده به‌طور منظم حتی ممکن است به کاهش سطح هورمون استرس کورتیزول کمک کند که این مسئله خود در بالا نگه‌داشتن سطح سیستم ایمنی بدن مؤثر است.
پژوهشگران با بررسی و آنالیز اطلاعات و مقایسه نحوه لبخند نخستینیان با نوع لبخند نوزاد انسان احتمال می‌دهند که اجداد انسان برای نخستین بار حدود سی میلیون سال پیش قادر به لبخند زدن شدند.
محققان ژاپنی اعتقاد دارد لبخند زدن در خواب در نوزادان نشان‌دهنده لذت یا سرخوشی نبوده و تنها برای رشد و بهبود عملکرد عضلات صورت نوزادان در هنگام خواب رخ می‌دهد.
این موضوع در انسان و نخستینیان با یک‌شکل و بر اساس الگوی مشابهی قابل‌مشاهده است.
در نهایت می‌توان گفت خنده برای تندرستی و سلامت انسان‌ها بسیار مفید است و با گنجاندن بیشتر خنده در زندگی روزانه خود می‌توانیم سطح تندرستی بدن خود را افزایش داده و سلامتی روانی خود را نیز بهبود ببخشیم.
خنده و کاهش افسردگی
در آزمایشی به دو گروه از افراد سالم که نه افسردگی داشتند و نه دارای خلق بالای بیش از حد، دو گونه ماسک دادند به یک گروه نقابی دادند که یک چهره خندان را نشان می‌داد و به گروه دیگر نقابی دادند که یک چهره عادی را نشان می‌داد که از آن خوشحالی یا غم پیدا نبود.
بعد از گذشت چندین روز دیده شد که مجدداً فرد عادی که نقاب خوشحالی به چهره زده بود از نظر روحیات وضعیت بهتری دارد.
اما آن کسی که نقاب با حالت عادی به صورت خود داشت از نظر خلقی تغییری پیدا نکرده بود. یعنی حتی یک نقاب خنده، توانست بر میزان شادی فرد تأثیر بگذارد!
بنابراین توصیه به بیماران افسرده این است که تا جایی که ممکن است بخندند، در فعالیت‌های شادی بخش مشارکت داشته باشند، فیلم‌های کمدی ببینند، داستان‌های خنده دارد مطالعه کنند و به معاشر با دیگران بپردازند و همینطور ورزش و فعالیت‌های گروهی را فراموش نکنند که تأثیر بسیار مؤثر در رفع افسردگی و در عین حال مفرح و شادی برانگیز است.
فواید خنده
به گزارش دویچه وله، مدت‌هاست که دانشمندان از فواید فراوان خندیدن برای بدن و روح انسان می‌گویند، البته نه خنده‌ای که تنها چند ثانیه به طول انجامد.
برای بهره بردن از فواید خنده باید مدت طولانی و به گفته برخی متخصصان 15 - 20 دقیقه، خندید. به طور خلاصه می‌توان گفت که:
* به هنگام خندیدن 17 ماهیچه در صورت و 80 ماهیچه در دیگر نقاط بدن به حرکت درمی‌آیند.
* خندیدن فرایند سوزاندن کالری در بدن را تقویت کرده و به آن شدت می‌بخشد.
* در هنگام خندیدن انسان به طور خودکار عمیق‌تر نفس می‌کشد و به این ترتیب میزان اکسیژن بیشتری وارد خون می‌شود.
* به هنگام خنده گردش خون در قلب و سراسر اندام‌ها شدت بیشتری می‌گیرد و برای همین نیز برخی توصیه می‌کنند، صبح‌ها پس از برخواستن از خواب تا جایی که می‌توانید با قدرت بخندید.
* خنده دشمن استرس و نگرانی است. ترشح هورمون‌های استرس‌زا نظیر آدرنالین و کورتیزول به هنگام خنده شدید، کاهش می‌یابد.
* خنده موجب بهبود روند درمان اندام‌های آسیب‌دیده در بدن می‌شود. به هنگام خنده شدید مقداری هورمون موسوم به هورمون‌های شادی‌آور ترشح می‌شوند که برای نمونه به روند بهبود بیماری‌هایی نظیر افسردگی کمک می‌کنند.
* طبق مطالعات متعدد انجام شده، یک خنده شدید و طولانی حتی می‌تواند موجب کاهش درد و تقویت سیستم ایمنی بدن شود. چنانچه فرد افسرده یا غمگین باشد، بدن وی درد را به میزان بیشتری احساس می‌کند.
* خنده باعث آرامش می‌شود. زمانی که به خنده شدید می‌افتیم، غالباً احساس شادمانی بیشتری می‌کنیم و به ذهن‌مان استراحت می‌دهیم.
* پس از به اصطلاح فروخوابیدن هیجانِ خنده، بدن همچنان آرامش دارد. شریان‌ها گشاد می‌شوند، فشارخون همچنان کاهش می‌یابد و وضعیت آرامش غالب می‌شود.
* به هنگام اضطراب یا خشم، یک خنده کوتاه می‌تواند تاثیری معجزه‌آور داشته باشد چراکه خنده موجب می‌شود افکار به سمت دیگری رانده شود.
پس هر طور شده سعی کنید بخندید و برای ایجاد یک ارتباط خوب و مؤثر، برای رهایی از تنهایی در جمع، کم کردن استرس و فشارهای روزمره، دور شدن از بیماری‌ها و سلامت جسم و روان، خندیدن و بیشتر خندیدن را تمرین کنید.
چیزهایی را که برایتان جالب است و شما را می‌خنداند شناسایی کنید و آنها را بیشتر وارد زندگی خود کنید.
اطراف خود را از آدم‌های شاد پر کنید و نیز خودتان سعی کنید که فرد بامزه‌تری باشید!!
فراموش نکنید خنداندن اطرافیانتان می‌تواند برای شما هم مفید باشد، پس از این فرصت استفاده کنید.
بیشتر بخوانید:
